Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
15.HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2017/723
KARAR NO : 2018/433
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 21/02/2017
NUMARASI : 2014/274 Esas, 2017/185 Karar
DAVANIN KONUSU : Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 12/04/2018
Taraflar arasında görülen davanın yerel mahkemece yapılan yargılaması sonucunda verilen hükme karşı davacı vekilince süresinde istinaf yoluna başvurulmuş olup, duruşmasız olarak dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkili firma yetkilisi mimar- iç mimar …’in…. Beylikdüzü İstanbul adresinde mevcut…l isimli firmanın yönetim bölümünün (Genel müdürlük- muhasebe ve planlama bölümleri) projelendirilmesi için taraflarca görüşmeler neticesinde mimar tayin edildiğini, müvekkili firma ile ilk sözlü mutabakatın gerçekleştirildiğini, davalılardan … tekstil firma yetkilisi … tarafından müvekkili firma mimarlarına projeyi çizmeleri, sonrasında sözleşme yapılması hususunda teklifte bulunulduğunu, bahsi geçen projeye müvekkili firma tarafından 01.04.2014 tarihinde başlandığını, müvekkili firma projeyi … tekstil yetkilisinin taleplerine uygun olarak 2 boyutlu teknik çizim autocadd programında ve 3 boyutlu çizim ve modelleme GOOGLE SKETCH UP programında çizmiş hazırlamış ve 07.04.2014 tarihinde … ‘in yeğeni …isimli yine …tekstil yetkilisi bir şahsa sunum yaptığını, davalıların müvekkili firmanın yaptığı sunum akabinde bedelsiz ve izinsiz olarak müvekkili firmaya ait projeyi uygulamaya koyduğunu, hak sahipliğinin tespiti sonrasında, taraflarca hizmet ve proje bedeli olarak kararlaştırılan 40.000,00 TL’nin maddi tazminat olarak müvekkili lehine hükmedilmesine, müvekkili firmanın uğradığı mağduriyet, zaman kaybı ve sair mesleki zararlar; için 10.000 TL manevi tazminata hükmedilmesine, karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; müvekkili şirketin mülkiyetindeki ofislerin komple mimari işlerin… Ltd. Şti. ’ne (… İstanbul) yaptırdığını ve tüm bu işler için 516.098,34 TL. ödeme yaptığını, ofislere ait tüm mimari proje imalat tasarım ve buna benzer işlemlerin adı geçen firmaya yaptırılmış olması nedeni ile davanın .. ve Tic. Ltd. Şti.’ne ihbar edilmesini, davacı ile müvekkili şirket ve diğer davalı müvekkili şirket yetkilisi arasında davacı iddiası olan mutabakatın sağlanmadığını veya mimar tayini konusunda sözleşme kurulmadığını, davacı firma tarafından iddia edildiği gibi sıfırdan bir proje yapılması istenmediğini, mimardan istenen müvekkili şirket yetkilerinin yaptığı konumlamaya uygun olarak rantabıl, kullanılabilir estetik bir mimari proje hazırlaması olduğunu, bu kapsamda davacı firma yetkilisinden mimari projenin uygulanacağı alan, alandaki konumlamalar izah edilerek proje hazırlaması istendiğini, davacının hazırladığı proje müvekkili şirket yetkililerince beğenilmeyerek bu proje uygulanmadığını, alınan tekliflerden … firmasının hazırladığı mimari proje; verilen konumlamaya göre en kullanışlı, en estetik, en ferah en rantabıl şekilde dizayn edilmiş olması dikkate alınarak bu proje uygulattırıldığını, söz konusu uygulanan proje ile davacı projesi arasında mimari bakımdan uygunluk ve benzerlik bulunmadığını, bu konuda tespit anında hali hazır ofis plan ve dizaynı ile davacının hazırladığı ofis dizayn ve planı arasında yapılacak karşılaştırmada da bu durumun açıkça görüleceğini, davacının mimari projesinin uygulanan mimari proje ile bir bağlantısının ve benzerliğinin olmadığının açık olduğunu, müvekkilinin kullanım alanındaki konumlamayı kendisi belirleyip ve buna göre mimari proje hazırlanmasını istediğini, davacının konumlama ile ilgili bir tespit, çalışma ve öngörüsü bulunmadığını, yukarıda belirtildiği üzere davacı ile müvekkilinin arasında herhangi bir mutabakata varılmadığını ve sözleşme kurulmadığını, davacının yaptığı mimari proje nedeni ile müvekkilinden 40.000,00TL. bedel talep ettiğini, davacı ile müvekkili arasında sadece teklif alınma aşamasında kalınmış, daha ilerisi için bir görüşme ve ücret belirlemesi hiç yapılmadığını, davacı tarafın müvekkili şirkete verdiği hiçbir hizmet bulunmadığı gibi davacı ile müvekkili şirket arasında mimari proje çizim anlaşması yapılmadığını, davacı taraf dava dilekçesi ile haksız ve mesnetsiz olarak hiçbir dayanağı da olmayan bir şekilde müvekkilinden proje çizim bedeli ve manevi tazminat talep ettiğini, yukarıda da belirtildiği üzere müvekkilinin davacıdan teklif aldığını, verilen teklife esas olarak da konumlamayı bizzat müvekkili şirket yetkililerinin yaptığını, davacının projesi uygulanmadığı için davacının çizim bedeli talep etmesi de yersiz ve mesnetsiz olduğunu, yukarıda açıklanan nedenler ve toplanacak deliller neticesi haksız davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İstinaf incelemesine konu ilk derece mahkemesi kararında; tüm dosya kapsamından davalı …. şirketinin yetkilisi diğer davalı … ile davacı arasında … şirketine ait genel müdürlük binasının projelendirilmesi hususunda bir görüşme yapıldığı, davacının bu görüşme kapsamında proje çizip sunduğu, ancak projenin davalı şirket tarafından beğenilmediği ve dava dışı …ve Tic. Ltd. Şti.’nden alınan teklife ekli projenin beğenilmesi üzerine, bu projenin uygulanması hususunda taraflar anlaşmaya varıldığı ve uygulandığı ve uygulama bedelinin de … şirketine ödendiği anlaşıldığını, her ne kadar davacının projesi ile yerinde uygulanan dava dışı … Şti.’ne ait projenin benzerlik taşıdığı anlaşılmakta ise projelerin benzerlik göstermesi işin niteliğine göre her zaman mümkün bulunmadığını, davacının projesi avan proje niteliğine olup ayrıntıları barındırmadığı gibi, bazı hususlarda uygulanan projeden de farklılık gösterdiği bilirkişi raporlarından anlaşıldığını, diğer yandan yapılacak işin projelendirilmesi halinde davacıya belirli bir ücret ödeneceği iddia ve ispat edilemediği gibi, eserin de dava dışı şirket tarafından yapılan proje kapsamında uygulanıp meydana getirildiği saptandığını, davacının iddiası gibi eserin kendi projesine göre yapıldığı bir an kabul edilse bile bundan davacının sorumlu tutulması hukuken mümkün olmadığını, diğer yandan davacı davalı …’a da husumet yöneltmiş ise de bu davalının diğer davalı şirketin temsilcisi olarak hareket ettiğinden somut davada husumet yöneltilmesinin yerinde görülmediğini, davacı manevi tazminat talebinde de bulunmuş ise de somut olayda manevi tazminat talep koşulları bulunmadığı için bu husustaki talebin de kabul edilmediğini, davacının davalı … hakkındaki davasının pasif husumet nedeniyle reddine, diğer davalı hakkındaki davanın reddine, şeklinde karar verilmiştir.
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; proje bedeli olarak tarafların 40.000 TL üzerinden mutabakata varmış olup sözleşme imzalanması hususunda anlaştıklarını, ancak davalıların müvekkilinin rızası dışında ve müvekkile herhangi bir ücret ödemeden müvekkilinin projesini … Büro hizmetleri isimli 3. bir firmaya yaptırdığını, yargılamanın en başından itibaren; yerel mahkemeye, ısrarla çizim yapttan bilgisayar karşılaştırılsın, hangi çizim öncelikte yapılmış teknik bilirkişi tarafından tespit edilsin şeklinde talepte bulunulmuş ise de; hiçbir şekilde bu taleplerinin değerlendirilmediğini, diğer bir yönden davalılardan …’a husumet yöneltilemeyeceğinin karara konu edilmiş ise de; davalılardan … dava ehliyetine sahip olup, müvekkili ile bizatihi görüşmelere katılan ve talepte bulunan kişi olduğunu, bu hususun aşamalarda tanık beyanlarıyla ispatlanmış iken bu davalı yönünden davanın pasif husumetten reddi usul ve yasaya aykırılık teşkil ettiğini belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
İlk derece mahkemesinde yargılama aşamasında; dava dışı …. Ltd. Şti ‘ne müzekkere yazılarak davalı şirkette yapılan mimari işlere yönelik tüm kayıtlar, projeler, basit ve iki boyutlu çizimler, faturalar, fatura alt belgeleri ile hakediş tutanakları istenmiş ve …Ltd. Şti tarafından davalı … Ltd. Şti’ne ait kayıtlar gönderilmiştir ve bu belgeler bilirkişiler tarafından da incelenip değerlendirilmiştir.
Yerel mahkemece yargılama aşamasında mahallinde keşif yapılmış, keşifte hazır olan mimar bilirkişi … 18.11.2014 tarihli raporunda; mahallinde fonksiyon şemasında, dekorasyon ünitelerinde ayrıca davacı tarafından ibraz edilen fotoğraf, plan ve üç boyutlu görsellerde yaptığı inceleme ve tespitlerini belirtmiştir.
Yine istinaf incelemesine konu dosyada yargılama sırasında, keşiften sonra dosya üzerinden iki kez bilirkişi heyeti tarafından inceleme yapılmıştır. Dosyaya ibraz edilen 25/05/2016 tarihli bilirkişi heyeti raporunda; iş sahibinin, eğer koşulları varsa, çeşitli firmalardan bilabedel teklif isteyebileceği, davacının dosyaya sunduğu avan projede basit 1 adet plan ve 6 adet perspektif bulunduğu, … ve Tic. Ltd. Şti.’nın hazırladığı projelerin ise alternatifli, detaylı ve mobilyalarla birlikte dolap çizimlerini de kapsamakta olduğu, davacının sunduğu proje ile …. ve Tic. Ltd. Şti. nin hazırladığı projelerin dairesel form hariç herhangi bir benzerliklerinin bulunmadığı, raporun sonuç bölümünde ise; piyasada yaygın mimari uygulamalar gözetildiğinde mümessil konumundaki kişilerin, çeşitli firmalardan bilabedel teklif de isteyebileceği, davacının sunduğu proje ile …. ve Tic. Ltd. Şti. nin hazırladığı projelerin dairesel form hariç herhangi bir benzerliğin bulunmadığı, dosya içeriğinden proje ve imalatın …Tic. Ltd. Şti. tarafından yapıldığı, yukarıda da ifade edildiği veçhile, somut durumda davacının projesinin kullanılmadığı belirtilmiştir.
Dosyaya ibraz edilen 08/11/2016 tarihli bilirkişi kurulu raporunda; davacı …. Ltd. Şti vekilinin dava dilekçesi ekinde dosyaya sunduğu 1 sayfadan oluşan mimari plan yerleşim şeması ve 6 sayfadan oluşan 3 boyutlu iç görsellerin yine 6 sayfadan oluşan 3 boyutlu dış görsellerin incelendiği, davalı tarafından dosyaya sunulan ve … mimarlık tarafından hazırlanan ve yerinde uygulaması yapılan ve A4 boyutunda 4 sayfadan oluşan mimari proje yerleşim şeması, 5 sayfadan oluşan uygulama detayları ile 18 sayfadan oluşan görsellerin incelendiği belirtilerek dosyaya sunulan ve yerinde uygulanan mimari plan şemasının, görsellerin, kesit ve detay çizimlerinin tamamen uygulamaya yönelik olarak kapsamlı bir şekilde hazırlandığı, ölçülendirildiği ve detaylandırıldığının görüldüğünü,
Davacı tarafından sunulan mimari yerleşim şemaları ile görsellerde uygulamaya yönelik ayrıntıların (ölçülendirme, kesit, detay, vs) yer almadığını,
Davalı tarafından sunulan ve yerinde uygulanan mimari plan şemasının, görsellerin, kesit ve detay çizimlerinin tamamen uygulamaya yönelik olarak kapsamlı bir şekilde hazırlandığı, ölçülendirildiği ve detaylandırıldığının görüldüğünü,
Sonuç olarak yerinde uygulanan projedeki yerleşim planı ile davacı tarafından hazırlanan mimari yerleşim planındaki fonksiyon şemalarının büyük oranda benzerlik arz ettiği, sadece WC yerlerinin değiştirildiğinin görüldüğünü,
Ancak dosyaya sunulan 3 boyutlu görsellerde ise mekânların genel görünüşlerinin, tavan ve aydınlatmaların, mobilya seçim ve yerleşimleri gibi uygulamaların benzerlik arz etmediğini belirtmişlerdir.
Duruşma aşamasında dinlenen davalı tanıkları, davalı tarafın savunmalarını doğrular nitelikte beyanda bulunmuşlardır.
Davadaki talep taraflar arasında kurulduğu iddia edilen sözlü eser sözleşmesinin ihlali iddiasına dayalı maddi-manevi tazminat istemine ilişkin olup, dosya kapsamı ve toplanan delillere göre; alınan bilirkişi raporlarında avan projesinde uygulamaya yönelik detayların olmadığı, davacı tarafından çizilen avan projenin davalı şirkete teslim edildiğinin ispatlanamadığı, bilirkişilerce alınan raporda davalı şirkete ait işyerinde uygulanan projenin davacıya ait proje olmadığının anlaşılmasına ve sektörel uygulamada teklif aşamasında ücret talep ve ödemesinin söz konusu olmadığının belirtilmiş olmasına göre, davalı şirket hakkındaki davanın esastan, yine davacı tarafça davalılardan … ile sözlü anlaşma olduğu iddia edilmiş ise de … tarafından aralarında akdi ilişki olmadığından bahisle husumet itirazında bulunulmuş, davacı yemin deliline dayanmış olmakla mahkemece davacıya yemin teklif hakkı hatırlatıldığı halde, davacı vekili yemin teklif etme haklarını kullanmayacaklarını belirtmiş olmakla bu davalı hakkındaki davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi ve davacı tarafından hazırlanan avan projenin davalı tarafça haksız kullanımı olmadığı gibi davacının şahsi haklarına da herhangi bir saldırının bulunmadığı anlaşılmış olmakla davacının manevi tazminat talebinin reddi kararı da doğru olmuştur.
Tüm bu açıklamalar kapsamında; mahal mahkemesi kararı dosya kapsamına usul ve yasaya uygun bulunmuş olmakla davacı vekilinin istinaf talebinin reddine karar verilmesi kanaatine varılmıştır.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 21/02/2017 tarih ve 2014/274 Esas, 2017/185 karar sayılı kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırı bir durum bulunmamasına göre, davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan REDDİNE,
2-Alınması gereken 35,90-TL istinaf karar harcından peşin alınan 31,40-TL’nin mahsubu ile bakiye 4,50-TL istinaf karar harcının davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından davalı yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı HMK’nın 361. maddesi gereğince kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere 12/04/2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.