Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi 2017/248 E. 2018/943 K. 05.07.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
15.HUKUK DAİRESİ DURUŞMALI
DOSYA NO: 2017/248
KARAR NO : 2018/943
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 30/11/2016
NUMARASI : 2010/854 Esas, 2016/715 Karar
DAVANIN KONUSU : Alacak
KARAR TARİHİ : 05/07/2018
Taraflar arasında görülen davanın yerel mahkemece yapılan yargılaması sonucunda verilen hükme karşı istinaf yoluna başvurulmuş olup, HMK 356. Maddesi gereğince ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olmak üzere duruşmalı olarak yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili, müvekkili şirket ile davalı şirketin 17/10/2007 tarihinde davalının müteahhitliğini yapmış olduğu İstanbul İli, Pendik İlçesi, … Outlet adlı alışveriş merkezinin tüm elektrik işlerini yapmak üzere anlaştıklarını, bunun üzerine davalı şirket yetkilisi … tarafından müvekkili şirketin yetkilisi … Kartal … Noterliği’nin 17/10/2007 tarih ve …yevmiye sayılı vekaletname verildiğini, müvekkilinin davalı işyerinde 1,5 – 2 yıl boyunca işlerin yapımı için kendi elemanları ile çalıştığını, bu çalışmalar sonucunda; 4×1600 KVA + 2 x l250 KVA; 4×1600 KVA + 2xl000 KVA; 4×1600 KVA + 2xl000 KVA Orta Gerilim Projelerine uygun olarak tüm elektrik işlerinin yapımı, ayrıca 1.5 yıl boyunca tüm şantiye elektrik işlerinin, tüm mağazalara ait elektrik besleme işlerinin, alışveriş merkezinde tüm elektrik panolarının, tüm dış aydınlatma ve ortak alan aydınlatma işlerinin, tüm yangın ihbar sistemi işlerinin, tüm kamera sisteminin, acil anons ve ses sistemlerinin, yönetim ofisinin tüm elektrik işlerinin, 1 yıl boyunca trafo işleri bakım işletme sorumluluğunun, şantiye elektrik talep işleri ve projelerinin, tüm alışveriş merkezi telefon tesisat işlerinin ve ana besleme işlerinin, tüm tesiste kuvvetli akım zayıf akım tavalama işlerinin yapımını gerçekleştirdiğini, bu işlerin yapımında gerekli olan malzemelerin bir kısmını davalının karşıladığını, bir kısmının ise müvekkili şirketçe temin edildiğini, davalı firmaca kısmen ödeme yapıldığını, ancak bakiye iş bedelinin ödenmediğini, iş için bir kısım malzemenin davalı tarafından temin edildiğini, bununla ilgili müvekkiline kesilen faturaların 1.300.554,50 TL tutarlı olduğunu, davalının yaptığı ödemelerin 866.560,45 TL olduğunu, yapılan işin bedelinin 12.000.000,00 TL’nin üzerinde olduğunu, iş bedelinin BK’nın 366. Maddesi gereğince işin yapıldığı yıl mahalli serbest piyasa rayiçlerine göre hesaplanması gerektiğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, şimdilik 25.000,00 TL’nin reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, 17/11/2014 tarihli ıslah diekçesinde ise, bilirkişi raporunda davacının 7.318.932,08 TL imalat yaptığı, davalının 1.329.440,26 TL ödemesinin düşülmesi gerektiği belirtildiğinden bilirkişi raporu doğrultusunda davayı ıslah ettiklerini belirterek, buna göre dava dilekçesinde yer alan alacak talebinin 5.989.491,82 TL olarak ıslahını talep etmiştir.
Davalı vekili, dava ile talep edilen alacak bedelinin hangi kalemler için ve ne tutarda olduğunun belirtilmediğini, davacının iddialarının hukuki dayanağının bulunmadığını, davalı firmanın davacıya herhangi bir borcunun bulunmadığını, davacının işi yapıp teslim ettiğini kanıtlayamadığını, davacı çalışmalarının 2008 yılı itibariyle sona erdiğini, AVM’nin davacı çalışmaları sırasında 48.604 m2 iken, şu anda 66.631 m2 olduğunu, AVM’nin bütün elektrik işlerinin davacı tarafça yapıldığı iddiasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, mağaza içi işçiliklerden müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davanın davalı şirketin yapımını üstlendiği … Outlet alışveriş merkezinin davacı yanca tüm elektrik iş ve donanımlarının yapılması işinden kaynaklanan ve ödenmeyen alacakların tahsili istemine ilişkin olduğu, taraflar arasında yazılı sözleşme bulunmadığı, ancak her iki yanın inkar etmediği gibi taraflar arasında yazılı olmayan sözleşmeye göre davacı şirketin davalı yanın müteahhitliğini üstlendiği yapının tüm elektrik donanım ve tesisat işlerini yaptığının ihtilafsız olduğu, özellikle mahkemece oluşturulan bilirkişi heyetinin 22/08/2014 tarihli raporunda mahallinde yaptığı inceleme, her iki yanın dayandığı ticari defter ve kayıtların değerlendirilmesi sonucu hazırlandığı rapor, itiraz doğrultusunda aynı heyetin 25/01/2016 tarihli ek rapor, davacı yanın dayandığı eser sözleşmesine bağlı olarak alacak istemi her iki yanın dayanağı deliller, sunulan bilirkişi rapor ve ek raporlarıyla birlikte değerlendirilerek davacı yanın davalı şirketin müteahhitliğini yaptığı … Outlet alışveriş merkezinin bilirkişi heyeti rapor ve ek raporunda belirlendiği gibi aralarındaki sözlü anlaşma doğrultusunda elektrik tesisat işlerini yaptığı, malzeme ve işçilik dahil yapılan işin toplam bedelinin bu iş için davalı şirket tarafından yapılan 1.504.286,98 TL düşürüldükten sonra toplam 4.356.097,36 TL olduğu gerekçeleriyle davanın ıslah dilekçesi de gözetilerek kısmen kabulü ile; toplam 4.356.097,36 TL alacağın 25.000,00 TL’si açısından dava tarihinden, kalan kısım açısından ıslah tarihinden işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacı yana ödenmesine, fazlaya dair istemin reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davalı vekilince sunulan istinaf dilekçesinde, 22.05.2013 tarihli bilirkişi raporunda, “Davacı yan alacağının net bir şekilde ortaya konamamış, taraflar arasındaki ticari ilişkiyi gösterir fatura ve sair evrakları ibraz etmediği gibi ticari defterlerini sunmamıştır” denilerek bu açıklamalar ışığında davacı alacağının ispata muhtaç olduğu kanaatine varıldığını, 25.01.2016 tarihli bilirkişi ek raporunda davacının dava dilekçesinde 17.10.2007 tarihinde başlayıp 1.5 – 2 yıl süre ile imalat yaptığını beyan ettiği, müvekkili şirkete ait … AVM’de 2014 ve 2016 yılında yapılan keşifler sonucunda elde edilen verilere göre rapor tanzim edildiğini, davacının dava konusu işleri yaptığını iddia ettiği tarihte projedeki inşaat alanı 48.604 m2 olduğu halde bilirkişi raporunda ısrarla AVM ‘nin keşif tarihine ulaştığı 66.631 m2 inşaat alanı baz alınarak hesap yapıldığı ve bu husustaki itirazların gözardı edildiği, davacının dava dilekçesinde iddia ettiğinin dışına çıkarak gerçeğe aykırı sonuçlara ulaşıldığı, bilirkişilerin hangi yılın rakamlarını baz aldığının belirtilmediğini, davacının bilirkişi raporunda kalem kalem hesaplanan işlerin tamamının kendisi tarafından yapıldığına ilişkin kendi şirket yetkilisinin sözlü beyanı dışında herhangi bir yazılı delili olmadığını, müvekkili şirketin de bu işlerin davalı tarafından yapıldığına dair kabulü olmadığı halde bilirkişilerce hangi somut bilgi ve belgeye dayanılarak müvekkili şirkete ait AVM’deki tüm işlerin davacı tarafından yapıldığını kabul ettiklerinin de anlaşılamadığını, yerel mahkemenin esas aldığı ek raporun hukuka ve iyiniyet kurallarına aykırı olduğunu, davacının kullandığını iddia ettiği malzemelere ilişkin fatura ibraz edemediğini, bilirkişi raporunda belirtilen miktarda bir işin şifahi beyanla yapıldığı savının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, alınan bilirkişi raporlarının davanın ispatına yeterli olmadığını, ispatlanamayan davanın reddi gerektiğini, hükmün bilirkişi raporu doğrultusunda olup, bilirkişi raporunun da davacının savlarından ibaret olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece mali müşavir bilirkişiden alınan 22/05/2013 tarihli bilirkişi raporunda, davalı defterlerinin kapanış kaydı bulunmadığı, davalı kayıtlarına göre davacı tarafından 1.329.440,26 TL tutarlı fatura düzenlendiği, buna karşılık davalı tarafından toplam 1.504.286,98 TL tutarlı ödemeler yapıldığı, bu fazla ödeme nedeniyle davalının davacıdan dava tarihi itibariyle 174.846,72 TL tutarında alacaklı olduğu, davacı tarafın ticari defterlerini ibraz etmediğinden taraf kayıtları arasında kıyaslama yapılamadığı, davacı tarafın alacağının dayanağını net şekilde ortaya koyamadığı belirtilmiştir.
Mahkemece bilirkişilere yetki verilerek yaptırılan inceleme sonucu düzenlenen 22/08/2014 tarihli bilirkişi kurulu raporunda, davacı şirket tarafından yapıldığı her iki tarafça kabul edilen hususlarda birim fiyatlara göre yapılan hesaplamada davacının toplam 6.202.484,82 TL ve 1.116.447,08 TL KDV olmak üzere toplam 7.318.932,08 TL alacağı bulunduğunu, elektrik tesisat işlerinin Nisan 2007 – Nisan 2009 arasında 24 ay süre ile yapıldığı kanaatine varıldığını, taraflar arasında yazılı sözleşme bulunmadığını, hiç bir hakediş çıkarılmadığını, hiç bir iş teslimi veya belge düzenlenmediğini, tüm imalatın şifahi kabuller üzerinden yürütüldüğünü belirterek, davalının kendi defterlerine göre davacıya sadece 1.329.440,26 TL ödemesi tespit edildiğinden davacının bakiye alacak talep edebileceği bildirilmiştir.
Aynı bilirkişilerce düzenlenen 25/01/2016 tarihli ek bilirkişi kurulu raporunda, sunulan belgeler ve tarafların itirazları doğrultusunda yapılan inceleme sonucunda, AVM’nin 3.925.863,61 TL tutarında OG elektrik tesisat imalat işlerinin gerçekleştiğini, davalı tarafından verilen malzemeler 779.395,43 TL olduğundan davacı alacağının 3.146.468,18 TL olduğunu; orta gerilim transformatör merkezleri projelerinin çizimi, dağıtım panoları işçiliği, dağıtım kabloları malzeme ve işçiliği, kablo kanalı ve taşıma (tava) sistemleri imalatı, ortak alanlar harici ve dahili aydınlatma tesisatı imalat işleri, emniyet topraklaması, yönetim katı elektrik tesisatı imalat işleri, ses-kamera-yangın-telefon tesisatları imalat işleri, olmak üzere …Outlet AVM’nin elektrik tesisat işlerinin toplam 4.685.308,88 TL olduğunu, %6 yüklenici kârı 281.118,53 TL ilavesiyle 4.966.427,41 TL olup, buna %18 KDV 893.956,93 TL ilavesi ile toplam tutarın 5.860.384,34 TL iş bedeli olduğunu, toplam ödemelerin 1.504.286,98 TL olarak mahsubu ile davacı alacağının 4.356.097,36 TL olduğunu, davalı kayıtlarına göre davacı şirket tarafından 1.329.440,26 TL tutarlı fatura düzenlendiğini belirtmişlerdir.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde incelemenin duruşmalı olarak yapılmasını talep etmiş olmakla, HMK’nın 356 ve devamı maddeleri gereğince duruşmalı inceleme yapılmıştır.
Dairemizce İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2017/69 Tal. Sayılı dosyası üzerinden yaptırılan keşif sonucunda yeni bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 11/05/2018 havale tarihli bilirkişi raporunda, mahallinde elektrik imalatlarının yapılmış olduğunu, davacı vekili tarafından sunulan faturaların dava dışı şirketlerce davacı adına düzenlenmiş faturalar olduğunu, 2007 yılı için 91.437,17 TL ve 2008 yılı için 1.730.730,33 TL tutarlı olmak üzere toplam 1.822.167,50 TL bedelli faturaların sunulduğunu, malzeme bedelinin %15’i işçilik oranında bedeli 273.325,13 TL, proje bedeli 472.000,00 TL, davalı tarafından temin edilen malzemelerin montaj işçilik bedelinin 235.599,81 TL olmak üzere toplam 2.803.092,44 TL olduğunu, buna %6 müteahhitlik kârı eklendiğinde 2.971.277,99 TL olup, önceki raporlarda davalı tarafça yapılan ödemenin 1.504.286,98 TL olduğunun belirlendiğini, buna göre ödemenin mahsubundan sonra davacı alacağının 1.466.991,01 TL olarak hesaplandığını, ancak işin yapıldığını yüklenicinin ispatlaması gerektiğini, yazılı eser sözleşmesi bulunmadığını, davacının ticari defterlerini sunmadığını, davalının ise ticari defterlerinde 1.329.440,26 TL fatura kaydı bulunduğunu, buna karşılık 1.504.286,98 TL ödeme kaydı olduğunu, bu fazla ödeme sonucunda davalının 174.846,72 TL alacaklı konumda olduğunu, dosyaya imalatlara ilişkin ataşman, yeşil defter, hakediş, proje, yer teslim belgesi, kabul tutanağı vs belgelerin sunulmadığını, keşfen incelemenin yapıldığı tarih itibariyle de imalatların mahallinde bire bir nitelik, nicelik ve miktarlarının ölçüm yapılarak tespit edilmesi imkanının teknik açıdan mümkün olmadığını, davacının 1.239.440,26 TL tutarından daha fazla iş yaptığını ispat edemediği ve bakiye iş bedeli alacağı bulunmadığı kanaatine varıldığını belirtmişlerdir.
Somut olayda, davacı tarafça davalıya ait AVM inşaatının elektrik işlerinin yapıldığını belirterek, dava ve ıslah dilekçesiyle artırdığı bakiye iş bedelinin tahsili istenmiş, davalı reddini savunmuş, mahkemece bilirkişi raporu esas alınarak 4.356.097,36 TL alacağın tahsiline karar verilmiştir. Taraflar arasında yazılı sözleşme bulunmamakla birlikte, akdi ilişki tarafların kabulünde olup, ihtilaf davacı tarafından yapılan toplam iş bedelinin miktarı ve bakiye alacağı bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır. Yerel mahkemece bilirkişi incelemeleri yaptırılmış, kapanış tasdiki bulunmayan ve sahibi lehine delil niteliği olmayan davalı defterlerine göre davalı tarafından 1.504.286,98 TL ödeme sonrasında davalının davacıdan dava tarihi itibariyle 174.846,72 TL tutarında alacaklı olduğu belirtilmiş, davacı ise defter ve belgelerini incelemeye sunmamıştır. Bilirkişilerce mahallinde yapılan inceleme sonucu düzenlenen rapor ve ek rapora göre ise neticede 5.860.384,34 TL iş bedeli hesaplanmış, 1.504.286,98 TL ödemenin mahsubu halinde davacı alacağının 4.356.097,36 TL olduğu belirtilmiştir. Mahkemece alınan bilirkişi raporlarının denetime elverişli olmadığı, birim fiyatla hesaplama yapıldığı gözetilerek, Dairemiz’ce mahallinde istinabe yoluyla yeniden keşif yaptırılarak yeni bir bilirkişi kurulundan rapor alınmıştır. Dairemizce aldırılan bilirkişi kurulu raporunda, mahallinde elektrik imalatlarının yapılmış olduğu, davacı vekili tarafından sunulan 1.822.167,50 TL toplam bedelli faturaların dava dışı şirketlerce davacı adına düzenlenmiş faturalar olduğu belirlenmiş, buna %15 işçilik bedeli, proje bedeli, bir kısım malzemeler davalı tarafından temin edilmiş olduğundan bu malzemeler yönünden sadece işçilik bedeli ilavesiyle hesaplanan 2.803.092,44 TL’ye %6 müteahhitlik kârı eklenerek 2.971.277,99 TL iş bedeli belirlenmiştir. Daha önce düzenlenen bilirkişi raporlarında davalı tarafça yapılan ödemenin 1.504.286,98 TL olduğu belirlendiğinden, ispatlanan bu ödemelerin mahsubu ile davacının bakiye alacağının 1.466.991,01 TL olduğu tespit edilmiştir. Dosyaya imalatlara ilişkin ataşman, yeşil defter, hakediş, proje, yer teslim belgesi, kabul tutanağı vb. belgelerin sunulmadığından keşfen incelemenin yapıldığı tarih itibariyle artık imalatların üstünün kapanmış olması nedeniyle mahallinde bire bir nitelik, nicelik ve miktarlarının ölçüm yapılarak tespit edilmesi imkanının teknik açıdan mümkün olmadığı belirtilmiştir. Dairemizce alınan bilirkişi raporu denetime elverişli ve hükme esas alınabilir nitelikte bulunmuş olup, bu aşamada imalatların büyük çoğunluğunun üstünün kapalı olduğu ve birebir ölçüm yapma imkan ve ihtimali bulunmadığından, bilirkişi raporunda tespit edilen davacının bakiye alacağının 1.466.991,01 TL olduğu kanaatine varılarak, davalı vekilinin istinaf taleplerinin kısmen kabulü ile yerel mahkeme kararının kaldırılmasına ve davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davalı vekilinin istinaf talebinin KISMEN KABULÜNE,
2- İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 30.11.2016 gün, 2010/854 Esas, 2016/715 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
3-Davanın ıslah da dikkate alınarak kısmen kabulü ile; 1.466.991,01 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE, hükmolunan alacağın 25.000,00 TL’sine 05.03.2010 dava tarihinden, bakiye 1.441.991,01 TL’sine ise 17.11.2014 ıslah tarihinden reeskont faizi uygulanmasına,
Davacının fazlaya ilişkin talebinin REDDİNE,
B) İLK DERECE MAHKEMESİ YÖNÜNDEN
1-Alınması gereken 100.210,15 TL nispi karar ve ilam harcından davacı tarafça peşin olarak yatırılan 30.804,25 TL harcın mahsubu ile bakiye 69.405,90 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
2-Davacı tarafından yatırılan 30.804,25 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan 910,00 TL tebligat ve posta gideri, 4.200,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 5.110,00 TL yargılama giderinden davanın kabul/red oranına göre takdiren 1.226,40 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye miktarın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan 69,50 TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına göre takdiren 52,82 TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiye miktarın davalı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 67.959,73 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 110.425,01 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından harcanmayan kısmın hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde yatıran tarafa iadesine,
C) İSTİNAF İNCELEMESİ YÖNÜNDEN
1-Davalı tarafından yatırılan 74.391,40 TL istinaf karar ve ilam harcının istek halinde kendisine iadesine,
2-Davalı tarafından yapılan 85,70 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
3-Davalı tarafından yapılan 216,30 TL tebligat ve posta gideri, 3.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.216,30 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açıldığından karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 2.180,00 TL’nin vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
D) TEMİNATIN İADESİ TALEBİ YÖNÜNDEN
Davalı … Ticaret A.Ş vekili tarafından İİK’nın 36. Maddesi gereğince icra dosyasına sunulan teminatın red ve kabul oranına göre iadesi yönünde ek karar verilmesi istenmiş ise de, Dairemiz’ce verilen 23/03/2017 tarihli tehir-i icra kararında takibe konu ilamın icrasının istinaf incelemesi sonuna kadar ertelenmesine karar verildiğinden, tarafların kararı temyiz etme haklarının bulunduğu ve temyiz süresi henüz dolmadığından talebin bu aşamada REDDİNE,
Dair taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 05/07/2018