Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2023/592 E. 2023/883 K. 18.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/592
KARAR NO: 2023/883
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 11/11/2022 tarihli ek karar.
NUMARASI: 2021/294 2022/38
DAVANIN KONUSU: Alacak (Banka kredi sözleşmesinden kaynaklı)
Taraflar arasında görülen alacak davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonucunda mahkemenin görevsizliğine dair verilen karara karşı, davalı şirket yetkilisi tarafından adli yardım talepli olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; müvekkili Bankanın Soğanlı Şubesinin borçlusu … San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/927 Esas sayılı dosyası kapsamında konkordato istemli dava açıldığını, bankalarınca Konkordato Komiserliğine alacakları ile ilgili olarak Bankalarının alacağının 19.02.2019 tarihi itibari ile 1.255.394,92 TL alacak bildiriminde bulunulmuş olduğunu, fakat konkardota komiserliği tarafından tasdik kararında müvekkili bankanın 1.122.235,00 TL alacak olarak kabul edildiğini ve 176.591,42 TL alacaklarının alacak nisabına dahil edilmemiş olduğunu, alacak kaydının borçlu tarafından kabul edilmeyen alacaklının konkordato tasik edilirse, tasdik kararının ilanından itibaren bir ay içinde dava açarak, İİK m.308/b f.2 uyarınca mahkemenin kendisine tanıyabileceği konkordato gereğince ödenmesi gereken paya ilişkin ödeme garantisinden faydalanabileceğini, bu nedenle eldeki davanın açıldığını ileri sürerek, öncelikle konkordato nisabına dahil edilmeyen 176.591,42 TL tutarındaki Bankaları riskinin konkordato nisabına dahil edilmesini, bu mümkün değilse çekişmeli alacaklarının borçlu davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı, davaya yanıt vermemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…HSK 1.Dairesinin 03/04/2018 tarih 538 nolu kararı ile, İstanbul 1,2 ve 3. Asliye Ticaret Mahkemeleri iflas ve konkordato konusunda görevli mahkemeler haline gelmiştir. Mahkemelerin görevi, 6100 sayılı HMK’nın 1. ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olup kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle Mahkemece resen ve yargılamanın her aşamasında göz önünde bulundurulur. Bu nedenle, İstanbul 1-2-3.Asliye Ticaret Mahkemeleri ile aynı adliyedeki diğer ticaret mahkemeleri arasındaki ilişki HSK’ nın belirlediği uyuşmazlık ve davalar yönünden görev ilişkisine dönüşmüştür. Bu durumda, huzurdaki davada davanın alacağın konkordato nisabına dahil edilmesi talepli olması, HSK 1.Dairesi’nin 03/04/2018 tarih 538 nolu kararı gereği iflas ve konkordato konusunda görevli olarak 1,2,3. Asliye Ticaret Mahkemelerinin görevli olacağı açık olup mahkememizce davanın görev yönünden reddine karar vermek gerekmiştir.” gerekçesiyle, mahkemenin görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine, HMK’nın 20. maddesi uyarınca kararın kesinleşmesinden sonra iki haftalık süre içerisinde talep halinde dosyanın görevli İstanbul 1, 2 veya 3. Asliye Ticaret Mahkemelerine gönderilmesine, karar verilmiştir.Bu karara karşı, davalı şirket yetkilisi tarafından, yasal süresi içinde, istinaf harç ve gider avansı yatırılmadan adli yardım talepli olarak istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Dava dosyası istinaf incelemesi için Dairemizin 2022/728 Esas sırasına kaydedilmiştir. Öncelikle davalının adli ardım talebi değerlendirilmiş ve 09.05.2022 tarihli ara kararla davalının adli yardım talebinin reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı, davalı şirket yetkilisi tarafından yapılan itiraz, itirazı inceleme mercii olan İstanbul BAM 15. Hukuk Dairesinin 20.05.2022 tarihli ve 2022/4 Değişik İş, 2022/5 Karar sayılı kararıyla reddedilmiştir. Bunun üzerine, Dairemizin 31.05.2022 tarihli ve 2022/728 Esas, 2022/623 Karar sayılı kararıyla, istinaf harç ve gider avansının yatırılması konusunda davalıya muhtıra tebliği ve yatırılmaması halinde HMK’nın 344.maddesindeki prosedürün işletilmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine geri çevrilmesine karar verilmiştir. Geri çevirme üzerine ilk derece mahkemesince, HMK’nın 344. maddesine uygun olarak 07.07.2022 tarihli muhtıra düzenlenerek davalı şirkete tebliğ edilmiş; muhtıra tebliğine rağmen davalı şirket, istinaf harç ve gider avansını yatırmamıştır. Bunun üzerine ilk derece mahkemesince, HMK’nın 344.maddesi uyarınca davalının istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına dair 11.11.2022 tarihli ek karar verilmiştir. Bu ek kararın davalıya tebliği üzerine, davalı şirket yetkilisi tarafından, ek karara karşı yasal bir haftalık süre içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ Davalı şirket yetkilisi, 11.11.2022 tarihli ek karara karşı, HMK’nın 344 ve 346.maddesinde öngörülen bir haftalık süre içinde verdiği adli yardım talepli istinaf başvuru dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesinin 11.11.2022 tarihli ek kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, HMK’nın 334-340 maddeleri gereğince adli yardım talepli olarak bu ek kararı istinaf etmek zorunda kaldıklarını, adli yardım talebinin kabulü konusunda güncel üstün menfaatlerinin bulunduğunu, HMK’nın 334.maddesinde adli yardım talebinde bulunabilecek kişilerin gösterildiğini, bu kapsamda davalı şirket adına adli yardım talebinde bulunduklarını, HMK’nın 336/2.maddesi uyarınca istinaf harç ve giderlerini yatıramayacak durumda olduğuna dair belgelerin ekte sunulduğunu, davalı şirket hissedarları … ve … hakkında yüzlerce hukuk ve ceza davaları ve icra takipleri bulunduğunu, bir çok dosyada bu ortakların adli yardım taleplerinin kabul edildiğini, Anayasa ile güvence altına alınan hak arama özgürlüğünün kullanılabilmesi ve adil yargılanma hakkının unsurlarından olan taraflar arasında silahların eşitliği ilkesinin hayata geçirilebilmesi için ve ayrıca sosyal hukuk devletinin bir gereği olarak, HMK’nın 335/A-B-C-D hükümleri gereğince adli yardım talebinin kabulü gerektiğini, aksi takdirde AİHS’nin 6.maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının zedelenmiş olacağını, ayrıca İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/927 E sayılı dosyasıyla davalı şirketin konkordato talebinde bulunduğunu, şirket yetlisinin gerçek kişi tacir olarak konkordato ilan ettiğini, konkordato ilanının da adli yardım talebi bakımından dikkate alınması gerektiğini, davalı adına kayıtlı taşınmaz üzerinde rehin ve haciz bulunduğunu, adli yardım için yasal koşulların mevcut olduğunu belirterek sonuçta, adli yardım talebinin kabulüne, istinaf giderlerinin kamudan karşılanmasına, 11.11.2022 tarihli ek kararın kaldırılmasına, asıl karara yönelik istinaf başvurusunun kabulüne ve neticede davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, hukuki niteliği itibariyle İİK’nın 308/b f.2 hükmü uyarınca davacı alacağının konkordato nisabına dahil edilmesi ve alacağın konkordato şartları kapsamında tahsili taleplerine ilişkindir. İlk derece mahkemesince mahkemenin görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiş; bu karara karşı, davalı şirket yetkilisi tarafından, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davalı, istinaf başvurusu sırasında istinaf harçlarını ve gider avansını yatırmamış, bu konuda adli yardım talebinde bulunmuştur. Dava dosyası Dairemizin 2022/728 Esas sırasına kaydedilmiştir. Öncelikle davalının adli ardım talebi değerlendirilmiş ve anılan dosya üzerinden verilen 09.05.2022 tarihli ara kararla davalının adli yardım talebinin reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı, davalı şirket yetkilisi tarafından yapılan itiraz, itirazı inceleme mercii olan İstanbul BAM 15. Hukuk Dairesinin 20.05.2022 tarihli ve 2022/4 Değişik İş, 2022/5 Karar sayılı kararıyla reddedilmiştir. Bunun üzerine, Dairemizin 31.05.2022 tarihli ve 2022/728 Esas, 2022/623 Karar sayılı kararıyla, istinaf harç ve gider avansının yatırılması konusunda davalıya muhtıra tebliği ve yatırılmaması halinde HMK’nı 344.maddesindeki prosedürün işletilmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine geri çevrilmesine karar verilmiştir. Geri çevirme üzerine ilk derece mahkemesince, HMK’nın 344. maddesine uygun olarak 07.07.2022 tarihli muhtıra düzenlenerek davalı şirkete tebliğ edilmiş; muhtıra tebliğine rağmen davalı şirket, istinaf harç ve gider avansını yatırmamıştır. Bunun üzerine ilk derece mahkemesince, HMK’nın 344. maddesi uyarınca davalının istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına dair 11.11.2022 tarihli ek karar verilmiştir. Bu ek karara karşı, davalı şirket yetkilisi tarafından, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunmuştur. Öncelikle davalı şirket yetkilisinin, 11.11.2022 tarihli ek karara yönelik istinaf başvurusunun incelenmesi gerekir. Davalı şirket, adli yardım talebinin reddine dair kararın kesinleşmesi üzerine HMK’nın 344. maddesi uyarınca tebliğ edilen muhtırada verilen süre içinde istinaf başvuru ve peşin harcı ile gider avansını yatırmamıştır. Adli yardım talebi kesin olarak reddedilmiş olduğundan, davalının adli yardım talebinin bir kere daha değerlendirilmesi mümkün değildir. Davalı, adli yardım talebinin reddinden sonra ortaya çıkan yeni bir duruma dayalı talepte bulunmamıştır. Adli yardım talebi bütünüyle bu talebin reddinden önceki olay ve olgulara dayalı olup kesin kararla reddedilen adli yardım talebinin tekrar değerlendirilmesi hukuken mümkün değildir. Aksi takdirde bu usuli işlemlerin sonsuza kadar tekrarlanması söz konusu olur ki kanuni düzenlemenin amacı bu değildir. Özetle, davalının adli yardım talebi reddedilmiş, bu ret kararı itiraz aşamalarında da geçerek kesinleşmiş olup bundan sonra davalının adli yardıma müstahak olduğuna dair iddialarının dinlenmesi mümkün değildir. İlk derece mahkemesince HMK’nın 344. maddesine uygun şekilde hazırlanıp tebliğ edilen muhtıraya rağmen davalının istinaf harçlarını ve gider avansını yatırmadığı sabit olduğundan ilk derece mahkemesinin HMK’nın 344. maddesi uyarınca davalının istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına dair 11.11.2022 tarihli ek karar usul ve yasaya uygun olup davalı şirket yetkilisinin aksi yöndeki istinaf başvuru nedenleri yerinde görülmemiştir. Açıklanan bu gerekçelerle, HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan istinaf incelemesi sonucunda, davalı şirket yetkilisinin HMK’nın 344. maddesi uyarınca verilen 11.11.2022 tarihli ek karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca, davalının 11.11.2022 tarihli ek karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davalı tarafından adli yardım talepli istinaf başvurusunda bulunduğundan ve başlangıçta istinaf harçları alınmadığından 179,90 TL istinaf karar harcı, 492,00 TL istinaf kanun yolu başvuru harcının davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına; 3-Davalının yaptığı kanun yolu giderinin kendi üzerinde bırakılmasına, 4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,5-Dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi.18.05.2023
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.c maddesi uyarınca karar kesindir.