Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1722
KARAR NO: 2023/1345
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 23.06.2023 tarihli tensip zaptı.
NUMARASI: 2023/446 E.
DAVANIN KONUSU: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)
Taraflar arasındaki kıymetli evrakın iptali davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sırasında ara karada yazılı nedenlerle ihtiyati tedbir talebinin reddine dair verilen karara karşı, ihtiyati tedbir talep eden davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ İhtiyati tedbir talep eden davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; müvekkili …’nin 30.000,00 TL’lik alacağına karşılık olarak ciroyla aldığı ve hamili bulunduğu, keşidecisi … Ltd. Şti. Olan ve … Bankası, Çarşı- Güneşli şubesi, … hesap nolu, … seri nolu, 10.07.2023 tarihli, 30.000,00 TL’lik çeki kaybettiğini, müvekkilin bahse konu çeki … Tic. Ltd. Şti.’den ciroyla aldığını, bununla ilgili delil olarak tahsilat makbuzunu sunduklarını, müvekkilinin çeki daha sonra borçlu olduğu bir başkasına ciro ettiğini, ancak söz konusu çeki ciro edilen firmaya veremeden çekin kaybolduğunu, müvekkili şirketin bahse konu çekin kötü niyetli kişilerin eline geçme olasılığından korunması, ileride güç durumda kalmasının önüne geçilmesi ve maddi kayba uğramaması bu davanın açıldığını ileri sürerek, öncelikle çek için ödeme yasağı kararı verilmesini ve çekin iptaline karar talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ İlk derece mahkemesi, ihtiyati tedbir talebini değerlendirdiği 23.06.2023 tarihli tensip zaptının 6 numaralı ara kararında; ” … 6102 sayılı TTK 759/2 maddesi uyarınca iptal talebinde bulunan kişi, çek elinde iken ziyana uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren belge ve delillerini mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermek zorunda olduğundan; dava dilekçesi ekinde bu hususlara ilişkin delil ibraz edilmediğinden ödeme yasağı talebinin yaklaşık ispat yükü sağlanmadığından reddine,Dair tarafların yokluğunda iş bu tensip zaptının tebliğinden itibaren iki hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. …” gerekçesiyle karar vermiştir.Bu ara karara karşı, ihtiyati tedbir talep eden davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ İhtiyati tedbir talep eden davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde; iptal davası açabilmek için kanunda öngörülen şartların, senedin zayi olması, zayi sırasında hak sahibi olma ve zayi olan senet zilyetliğini yeniden kazanmanın mümkün olmaması olarak sıralandığını, çekin iptali davası açabilmek için gerekli şartların oluştuğunu, kötü niyetli 3.kişilerin eline geçmesi olasılığına karşılık söz konusu çek bedelinin bankadan tahsil edilmemesi için öncelikle ödeme yasağı konulması gerektiğini, dava konusu çekin fotokopisi ve ciro zincirindeki diğer tahsilat makbuzlarının sunulduğunu, bu çekin ciro keşidecisinin … Ltd. Şti.olduğunu, onun tarafından … Ticaret Şirketine ciro edildiğin, Isımak şirketinden … Tic. Ltd. Şti.’ne ciro edildiğini, çek ciro zinciri ile … Tic. Ltd. Şti. tarafından müvekkiline ciro edildiğini, müvekkilinin ciroyla aldığı söz konusu çeki bir başkasına ciro ettiğin, ancak ciro ettiği firmaya veremeden çekin kaybolduğunu, çeklerin bankadan tahsil edilmesini engellemek ve müvekkilinin zarar görmemesi için tedbir amaçlı olarak ödeme yasağı konulmasını gerektiğini, bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu ara kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve tedbiren ödeme yasağı yönünde karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, TTK’nın 792. maddesi gereğince çek iptali talebine, ihtiyati tedbir istemi ödemeden men kararı verilmesine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sırasında ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiş; bu ara karara karşı, davacı vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.TTK’ nın 757 vd. maddelerinde yer alan kambiyo senedinin zayi nedeni ile iptal davası, iradesi dışında kambiyo senedi elinden çıkan kişiye, hakkın senetsiz olarak ileri sürülmesi veya borçludan yeni bir senet düzenlenmesini isteyebilme imkanı verir (TTK m. 651-652) TTK’nın 759. maddesi uyarınca, iptal isteminde bulunan kişi, çek elinde iken zayi olduğunu inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak, çekin bir suretini ibraz etmek yahut da çekin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Çek iptal işlemleri öncelikle mahkemeye bir dilekçe verilmesi ile başlamaktadır.İptal ve ödemeden men talebinde bulunan kişi, zayi olan çekin zilyedi olduğunu gösterir delillerini mahkemeye sunmalıdır. Örneğin çekin önü ve arkasının yer aldığı bir fotokopisi önemli bir ispat aracıdır. Çek fotokopisinin bulunmaması halinde ise çek bedeli, muhatap banka ticari ünvanı, ödeme yeri, keşide yeri, keşide tarihi ve keşidecinin adının iptal talepli dilekçede gösterilmesi gerekir. Somut olayda davacı tarafından, dava konusu çekin kaybedildiği ileri sürülmüş ve anılan çekin tüm bilgileri sunulmuştur. Bu durum karşısında mahkemece, somut uyuşmazlık yönünden davacı vekilince sunulan mevcut deliller yönünden yaklaşık ispatın gerçekleştiği, bu sebeplerle ilk derece mahkemesinin dava konusu çek hakkında talep edilen ödeme yasağı konulmasına ilişkin ihtiyati tedbir talebini reddetmesi yerinde görülmemiştir. Bu açıklamalar ışığında davacının istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1.b.2. ve 391/3. maddeleri uyarınca kabulü ile ilk derece mahkemesinin istinafa konu 23.06.2023 tarihli ara kararının kaldırılarak, davacı vekilinin ödemeden men talebinin teminat karşılığı kabulüne dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR: Yukarıda açıklanan gerekçelerle; HMK’nın 353/1.b.2. ve 391/3. maddeleri uyarınca, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesinin istinafa konu 23.06.2023 tarihli tensip tutanağının 6 numaralı ara kararının kaldırılarak davacının tedbir (ödemeden men) talebinin Dairemizce karara bağlanmasına, bu doğrultuda; 1-Davacının, muhatap bankanın çek bedelini ödemekten men edilmesine dair ihtiyati tedbir tedbir talebinin TTK’nın 818/1.s maddesi atfıyla aynı Kanun’un 757. maddesi uyarınca teminat karşılığı KABULÜ ile dava konusu olup, … Bankası, Çarşı-Güneşli Şubesi, … hesap nolu, … seri nolu, 10.07.2023 tarihli, 30.000,00 TL tutarlı ve keşidecisi … Gıda Ltd. Şti.olan çekin, üçüncü şahıslar tarafından muhatap bankaya ibrazı halinde, muhatap bankanın çek bedelini ödemekten men edilmesine, 2-Çek bedelinin takdiren %15’i oranında belirlenen 4.500,00 TL nakit teminat ilk derece mahkemesi veznesine yatırıldığında yada aynı tutarda kesin ve süresiz banka teminat mektubu ibrazı halinde, kararın infazı için bir örneğinin, ilk derece mahkemesince yazılacak üst yazıyla muhatap bankaya gönderilmesine,3-Tedbir talebi dava içinde olduğundan, ayrıca harç alınmasına yer olmadığına, 4-Davacı tarafından yatırılan istinaf başvuru harcının Hazineye gelir kaydına,5-Davacı vekili tarafından yatırılan istinaf peşin karar harcının, talep halinde ilk derece mahkemesince davacıya iadesine,6-Davacı tarafından yapılan istinaf giderlerinin, kendi üzerinde bırakılmasına dair; HMK’nın 353/1.b.2. ve 391/3. maddeleri uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, oy birliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 14.09.2023
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.f ve 391/3. maddeleri uyarınca karar kesindir.