Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1712
KARAR NO: 2023/1370
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 06.06.2023
NUMARASI: 2023/166 Esas – 2023/574 Karar
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
Zayi davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın reddine dair verilen karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; 06 Şubat 2023 tarihli deprem felaketi ve devamındaki artçı depremler neticesinde müvekkil Bankanın … Mahallesi … Caddesi No: … adresinde mukim Antakya/Hatay Şubesinin ağır hasar aldığını ve şube hizmet binasının tamamen kullanılamaz hale geldiğini, Söz konusu deprem sonucunda şube hizmet binası içerisinde bulunan belge ve evrakın tamamının zayi olduğunu ve bu aşamada tespit edilebildiği kadarıyla, müvekkil bankanın saklamakla yükümlü olduğu belgelerden; Müşterileri ile imzaladığı Bankacılık Hizmetleri Sözleşmeleri, Tüketici Kredisi Sözleşmeleri, Taşıt Kredisi Sözleşmeleri, Genel Nakdi ve Gayri Nakdi Kredi Sözleşmeleri ile Kiralık Kasa Sözleşmeleri başta olmak üzere her türlü sözleşme, taahhütname, ibraname, beyanname, ihbarname, ihtarname, makbuz, vekaletnameler ve müşterilerden alınan her türlü talimat mektupları, TL ve Efektif Kasa Defteri,ATM’lere ait jurnal dökümleri, Müşteri işlemlerine dekont ve tutanaklar, Bankamatik (ATM) cihazlarını ait kasa giriş-çıkış fişleri,Gişe ve Terminal fişleri ve ekleri,Senet tevdii bordroları,Bankamatik ve Kredi kartlarının teslim tutanakları, Çek hesabı açılışında ve mevcut çek hesabından çek defteri verilmesinde 5941 Sayılı Çek Kanunu gereğince çek müşterisinden alınan beyan ve belgeler, Diğer bankalar üzerine keşideli çekler (Takasa fiziken ibraz edilmeyen), Bankamız üzerine keşideli çekler, Zaman aşımına uğrayan mevduat, emanet, alacaklar da dahil olmak üzere müşterilerle imzalanmış her türlü taahhütname, ibraname, beyanname, ihbarname, ihtarname, makbuz, vekaletnameler ve müşterilerden alınan her türlü talimat mektupları, Kredi ve istihbarat işlemlerine ilişkin her türlü belgeler, Kambiyo işlemlerine ilişkin her türlü belgeler, İade edilmiş teminat mektupları servis föyleri ve asılları,Kıymetli evrak defteri,Çek işlemleri merkezlerinden alınan çeklere ait tutanaklar, ATM’lerde kalan bankamatik ve kredi kartlarının teslim tutanakları, Tahsil ve teminat senetleri, Yasal mevzuata göre alınan taahhütname ve formlar, Niteliği bilinemeyen belgeler (saklama yükümlülüğü bulunan),Ekli listede Bankacılık faaliyetinin yürütümü sırasında müşteriler ve üçüncü kişiler ile imzalanan sair tüm belgelerin zayi olduğunu, Türk Ticaret Kanunu’nun 82/7. maddesi gereği yukarıda yer verilen belge ve defterler için zayi belgesi düzenlenmesi gereğinin doğduğunu belirterek sonuç olarak; müvekkil bankanın … Mahallesi … Caddesi No:.. adresinde mukim Antakya/Hatay Şubesine ait hizmet binasının ağır hasarlı, içine girilemeyecek durumda ve yasal otoriteler tarafından yıkılması/enkaz kaldırılması beklenmesi nedeni ile içerisinde zayi olan ve yukarıda niteliğine yer verilen belge ve defterler hakkında, Türk Ticaret Kanununun 82/7 maddesi gereğince zayi belgesi düzenlenmesi talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…Tüm dosya kapsamına göre dava TTK nun 82/7 maddesi gereğince zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir. Alınan 08/05/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle, Davacı vekili tarafından düzenlenen dava dilekçesi ekinde 163 sayfalık belge listesi sunulduğunu, Söz konusu belgeler incelendiğinde, listede yer alan belgelerin davacı banka tarafından Ticari ve Bireysel Bankacılık faaliyetleri için hazırlandığı, Türkçe, İngilizce, Arapça, Rusça dillerinde basılı belgelerin listesi olduğu görüldüğü, Ancak söz konusu belgelerin Antakya/Hatay Şubesindeki işlemlerle ilgili olarak kullanılmış olup olmadıkları anlaşılmadığını, Çünkü listede sadece ürün kodları, ürün isimleri, alt ürün isimleri gibi bilgiler yer almakta olup, Antakya/Hatay Şubesi’ne ya da adı geçen şubenin müşterilerine ilişkin herhangi bir bilgi içermediklerini, bu sebeple denetime elverişli belgeler olmadıklarını, 06.02.2023 tarihinde yaşanan depremler sonucunda, aralarında davaya konu Antakya/Hatay Şubesinin de bulunduğu Hatay ili dahil, 11 ilde büyük yıkım yaşandığı ve T.C. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından, adı geçen şube için ağır hasarlı tespiti yapıldığını, banka şubelerinin tüm ticari defter kayıtları yine bankaların genel müdürlüklerindeki muhasebe veya mali işlem birimlerince merkezden gerçekleştirildiğini, Bu durumda, saklanma mecburiyeti olan belgelerin şube ve müşteri bazında listelenebilir ve somutlaştırılabilir olması gerektiğini, ileride meydana gelebilecek uyuşmazlıkların çözümünde mücbir bir sebebin varlığının ispatı amacıyla genel anlamda zayi belgesi verilmesinin takdirinin Mahkemeye ait olduğu tespit edilmiştir. Yapılan yargılama ve toplanan delillere göre, davacı … Bankası Aş ankakya-hatay şubesine ait hizmet binasında yaşanan deprem felaketi nedeniyle zayi olan evrak ve ticari defterler hakkında TTK 82/7 maddesi uyarınca zayi belgesi verilmesini talep etmiş ise de; dava dilekçesinde belirtilen ve kullanılmaz hale geldiği iddia olunan belgelerin somut olarak kalem kalem hangi yıllara ait olduğunun ve tarih , sayı ve numaralarının belirtilmediği, evrakların dökümünün somut açıklamalı olarak yapılmadığı, söz konusu belgelerin Antakya/Hatay Şubesindeki işlemlerle ilgili olarak kullanılmış olup olmadıklarının da anlaşılmadığı, bu nedenle hangi evrağın TTK 82/7 maddesi kapsamına giren belgelerden olduğunun ispatlanamadığı anlaşılmakla (YARGITAY 11 H.D. ESAS NO: 2018/2133 , KARAR NO: 2019/6607 sayılı ilamı) kesin ve inandırıcı delillerin dava dilekçesinde belirtilmemesi ve delil ibrazının sağlanamaması sebebi ile…” davanın reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesince müvekkili bankanın başvurusuna konu ticari defter ve belgelerin somut açıklamasının yapılmadığından bahisle verilen ret kararının son derece hatalı olduğunu, İlk Derece Mahkemesince verilen ret kararının müvekkili Bankanın adil yargılanma hakkının ihlali neticesi vermekte olup; müvekkili Bankanın zayi belgesi başvurusunda hukuki yararı bulunduğunu, müvekkili Bankaca zayi belgesi istemi içeriği bakımından esasen oldukça detaylı bir liste yapılmış olmakla birlikte, verilecek olan kabul kararı zaten kesin hüküm teşkil etmeyeceğini, Netice itibariyle, dosyada mübrez müvekkili Banka delilleri, müvekkili Banka beyan ve açıklamaları, emsal mahkeme kararları bir bütün halinde eksiksiz incelenmesi neticesinde İlk Derece Mahkemesince kurulan hükmün usul ve yasaya aykırı olduğu hususu tespit edilebileceğini, Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, TTK’nın 82/7. maddesi gereğince zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Davacı vekilince 06.02.2023 tarihli deprem sonucu bankanın Antakya/ Hatay şubesinin ağır hasar aldığını ve kullanılmaz hale geldiğini, hizmet binası içinde yer alan dava dilekçesinde yer verilen ve bankanın saklamakla yükümlü olduğu belgelerin zayi olduğunun tespitine karar verilmesi talep edilmiştir. İlk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İlk derce mahkemesince talep edilen belgeler yönünden bilirkişi raporu alınmış, 08.05.2023 tarihli bilirkişi raporundaki tespitler ışığında davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. Emsal Yargıtay 11 HD 2018/2133 E 2019/6607 K sayılı ilamı da gözetildiğinde; ilk derece mahkemesi gerekçesinde yer verildiği üzere, dava dilekçesinde belirtilen ve zayi olduğunun tespiti istenen belgelerin hangi yıllara ait olduğu, tarih ve sayı noları belli olmadığı gibi talep konusu belgelerin Antakya/ Hatay şubesi işlemleri ile ilgili olup olmadıklarının da belirli olmadığı, yine bilirkişi raporunda da işaret edildiği üzere, davacı vekilinin sunduğu beyan dilekçesinde ileri sürdüğü üzere evrakların tek tek tespitinin de yapılamadığı, genel anlamda tüm belgeler için zayi belgesi kararı talep edildiği belirtildiği de dikkate alındığında ilk derece mahkemesi karar ve gerekçesi isabetli olup aksi yöndeki davacı vekili istinaf nedenleri yerinde görülmemiştir.Yukarıdaki açıklama ışığında davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle;1-HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf başvuru ve peşin karar harçlarının Hazineye gelir kaydına; bakiye 89,95 TL harcın davacıdan tahsiliyle Hazineye gelir kaydına, 3-Davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince davacı vekiline tebliğine,5-Dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, 14.09.2023 tarihinde, oy birliğiyle ve kesin olarak karar verildi.
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.ç maddesi uyarınca, çekişmesiz yargı işi olması nedeniyle karar kesindir.