Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2023/1510 E. 2023/1393 K. 20.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1510
KARAR NO: 2023/1393
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 09.03.2023 tarihli ara karar
NUMARASI: 2022/414 E.
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle ihtiyati tedbir talebinin reddine dair verilen ara karara karşı, ihtiyati tedbir talep eden davacılar vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ İhtiyati tedbir talep eden davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; dava dışı … AŞ ile … Yapı ve … İnşaat arasında adi ortaklık ile … parselde kayıtlı arsa üzerinde yapımı devam eden inşaata ilişkin olarak düzenleme şeklinde hasılat paylaşımı inşaat yapımı ana taşeronluk sözleşmesi imzalandığını, … İnşaatın satın aldığı malzeme nedeniyle davalı şirkete borçlu olduğunu, mevcut borcunu dava dışı şirketin kendisine vereceği 2 adet bağımsız bölümün devri ile ödenmesi konusunda anlaştıklarını, dava dışı şirketin … AŞ’Ye devredeceği söz konusu 2 adet bağımsız bölümün davalı şirkete devrettiğini ancak 2 daireden 16 nolu dubleks daire üzerinde arsa sahipleri lehine ipotek bulunduğundan davalı şirketin iskan alınana ve ipotek kalkana kadar teminat mahiyetinde olması için müvekkili firmadan çek istediğini, müvekkili firmanın taraflar arasındaki ticari ilişkiden dolayı teminat mahiyetinde davaya konu 2.000.000,00 TL çeki davalıya verdiğini, daireleri devralan davalının 16 nolu ve 14 nolu daireyi başka bir şahsa sattığını, iskan alınıp ipotek kalkmasına rağmen çekin iade edilmediğini, davalı firmanın müvekkilinden vade farkı ilave faiz talep ettiğini, elindeki çeki ibraz ile karşılıklıksız işlemi yaptırdığını, Bakırköy 2. İcra Ceza Mahkemesinin 2021/151 Esas sayılı dosyasında karşılıksız çek şikayetinde bulunduğunu, müvekkili firma yetkilisi aleyhine icra ceza davasının açıldığını, çek nedeniyle borçlu olmadıkları için iş bu davayı açtıklarını iddia ederek ,borçlu olmadıklarının tespiti ile dava konusu 2.000.000,00 TL bedelli çeke yönelik icra takibine geçilmesinin önlenmesi amacıyla teminatsız veya uygun görülecek bir teminat karşılığı tedbir konulmasını talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ İlk derece mahkemesi, ihtiyati tedbir talebini değerlendirdiği 09.03.2023 tarihli ara kararında; “… davaya konu ‘… Bankası A.Ş. Yeşiltepe/İstanbul şubesine ait … no’lu, 30/10/2018 keşide tarihli 2.000.000-TL. bedelli çeke dayalı icrai takibe geçilmesinin teminatsız veya uygun görülecek bir teminat mukabili tedbiren önlenmesine karar verilmesini talep etmiş ise de; ihtiyati tedbir kararı verebilmek için hâkimin somut sebep göstermesi ve ihtiyati tedbir kararının haklılığını ortaya koyacak delil değerlendirmesi yapması ve yaklaşık ispat ölçüsüne yaklaşması gerekli olup haklılık konusunda yaklaşık ispat ölçüsü kriterine uyulmadığı, davanın niteliği gereği konunun yargılamayı gerektirdiği, dosyanın delilleri bakımında da raporun alınmadığı, korunmaya değer hak ve menfaatlerinin mevcut delillerle tespit edilemediği anlaşılmış, ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılarak… ” davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin reddine karar vermiştir. Bu ara karara karşı, ihtiyati tedbir talep eden vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ İhtiyati tedbir talep eden davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde ; davalı tarafından dava konusu çekin icra takibine konulabileceğinden tedbir taleplerini mahkemece reddedildiğini belirterek dava dilekçesindeki iddialarını tekrarla ihtiyati tedbirin hukuki ihtilaf konusunda verilecek kararın kesinleşmesine kadar davacı veya davalının hukuki durumunda ortaya çıkabilecek zararları önlemek amacını taşıyan geçici nitelikte geniş ve sınırlı bir kapsamda alınabilen bir hukuki koruma önlemi olduğu yaklaşık ispat ile ihtiyati tedbir kararının verilmesi için yeterli kabul edildiğini iddia ederek, ret kararının kaldırılmak suretiyle tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, İİK 72.maddesi gereğince icra takibinden önce açılan menfi tespit davasıdır. İlk derece mahkemesince, davacıların ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiş; ihtiyati tedbirin reddine dair verilen ara karara karşı, davacılar vekili tarafından, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzenine aykırılık yönleriyle sınırlı olarak yapılmıştır. Dosya kapsamından, dava dışı … AŞ ile … ve … İnşaat adi ortaklığı arasında düzenleme şeklinde hasılat paylaşımı, inşaat yapımı, ana taşeronluk sözleşmesi imzalandığı, dava konusu çekin davalı şirketin … Bankası AŞ Yeşiltepe/İstanbul şubesine ait çek hesabından davalı şirket adına keşide edilen 30.10.2018 keşide tarihli ,2.000.000,00 TL bedelli çek olduğu, söz konusu çekin 30.10.2018 tarihinde bankaya ibraz edildiği, hesap bakiyesinin 0 olmasıyla birlikte yasal miktarın ödendiği ve bakiyenin karşılıksız olduğuna dair banka tarafından şerh düşüldüğü, davalı şirket tarafından davacı şirket ve şirket yetkisi hakkında Bakırköy Nöbetçi İcra Ceza mahkemesine 28.01.2019 tarihli dilekçeyle karşılıksız çek keşide etmek iddiası ile şikayette bulunduğu, davacının iş bu menfi tespit davasını açmış olduğu, taraflar arasında başkaca herhangi bir anlaşma veya delil olarak dosyaya ibraz edilen bilgi ve belgenin mevcut olmadığı anlaşılmıştır. İİK’nın 72. maddesinde menfi tespit davalarıyla ilgili ihtiyati tedbir düzenlemesi mevcut olup, anılan hükmün HMK’nın 389 vd. maddeleriyle birlikte uygulanması gerekir. HMK’nın 389/1.maddesinde” (1) Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir… ”; 390/3. maddesinde “Tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır”; 391/1.maddesinde” Mahkeme, tedbire konu olan mal veya hakkın muhafaza altına alınması veya bir yediemine tevdii ya da bir şeyin yapılması veya yapılmaması gibi, sakıncayı ortadan kaldıracak veya zararı engelleyecek her türlü tedbire karar verebilir” düzenlemelerine yer verilmiştir. HMK’nın 389. maddesi uyarınca, “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme sebebiyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyat tedbir kararı verilebilir. “Somut olayda davacılar, 30.10.2018 keşide tarihli 2.000.000,00 TL bedelli davalıya verilen talep konusu çekin teminat çeki olduğunu ileri sürerek, ibrazının ve takibe konulmasının önlenmesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. Çekin sebepten mücerret ödeme aracı olduğu, ayrıca çekin teminat çeki olarak verildiğine dair dosyanın bulunduğu aşama itibariyle yaklaşık ispat olgusu gerçekleşmediğinden, ilk derece mahkemesince davacının tedbir talebinin reddine karar verilmesinde yasaya aykırı bir yön görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353 1.b.1 maddesi gereğince kesin olmak üzere esas reddi gerektiğinden aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca, ihtiyati tedbir talep eden davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-İhtiyati tedbir talep eden davacılar vekili tarafından yatırılan istinaf başvuru ve karar harçlarının Hazineye irat kaydına, bakiye 89,95 TL istinaf karar harcının davacılardan tahsiline, Hazineye gelir kaydına, 3-İhtiyati tedbir talep eden davacılar vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,5-Dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 20.09.2023
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.f maddesi uyarınca karar kesindir.