Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1254
KARAR NO: 2023/1521
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 27.04.2022
NUMARASI: 2021/148 Esas – 2022/412 Karar
DAVA: Tazminat
Taraflar arasındaki tazminat davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın açılmamış sayılmasına dair verilen karara karşı, davacılar tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacılar adına … dilekçesinde özetle; dava neticesinde istinaf kanun yoluna başvurma harcı ve karar harcı gibi sair ödemeleri yapmalarının, içinde bulundukları ekonomik şartlarda imkânsız olduğunu, davacı şirketin ve şahsının UYAP sistemi üzerinden malvarlığı değerlerine yönelik olarak yapılacak basit bir sorgulamada dahi hiçbir malvarlığı değerine sahip olmadıklarının veya düzenli bir gelir sahibi olmadıklarının kolaylıkla tespit edilebileceğini, şahsı adına Maltepe Kaymakamlığı tarafından verilen muhtaçlık belgesinin de ekli olduğunu, daha önceden adli yardım taleplerinin kabulüne dair karar veren mahkeme bilgilerini de sunduğunu, buna göre maddi durumu elvermeyen davacıların yargılamanın bu aşamasından itibaren gerekli olan istinaf harç ve giderleri ile sair tüm maddi külfetleri, işbu yargılama dosyasının etkin bir şekilde takibini sağlamak amacıyla ortaya çıkacak olan harç ve sair giderleri karşılayabilecek maddi güçlerinin bulunmadığını, AİHM’in adli yardımın etkin bir şekilde işletilmemesini hak ihlali sebebi olarak gördüğünü, Anayasa’nın 90. maddesi gereği AİHM kararın ve AİHS’nin 6. maddesinin Türk mevzuatı için de bir kanun hükmünde olmasıyla birlikte aynı zamanda bir hak teşkil ettiğini, bu nedenlerle ekte sunulan fakirlik belgesinin gözetilmesiyle, HMK’nın 336.maddesi gereğince yargılama giderleri ve harçlar bakımından adli yardım taleplerinin kabulüne karar verilerek, istinaf incelemesinin yapılıp, ilk derece mahkemesinin istinafa konu davanın açılmamış sayılması kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN İSTİNAFA KONU KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…Dava hukuki niteliği itibariyle Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasıdır. Davacının talep sonucuna dair somut bir açıklamada bulunmadığı, tensip ara kararımız ile 08/10/2021 tarihli ara kararımıza göre de somut bir açıklama yapmadığı görülmüştür. Davacının adli yardım talebi mahkememizce reddedilmiş; bu karara itirazı üzerine dosya itirazın incelenmesi için İst. Anadolu 4 ATM.ne gönderilmiş; anılan mahkemenin 2021/957 D İŞ sayılı kararı ile itiraz reddedilmiştir. Bu kararın davacıya 07/01/2022 tarihinde tebliğ edildiği, 2 haftalık sürenin dolduğu ve harcın tamamlanmadığı görülmüştür. Mahkememizde görülmekte olan davada dosyanın 22/01/2022 tarihinde işlemden kalktığı anlaşılmıştır. HMK. m. 150’de dava dosyasının işlemden kaldırıldığı tarihten itibaren 3 ay içinde yenilenmemesi halinde mahkemece re’sen davanın açılmamış sayılmasına karar verileceği düzenlenmiştir. Dava dosyasının işlemden kaldırıldığı 22/01/2022 tarihinden itibaren 3 aylık süre içinde yenilenmediği anlaşılmakla davanın açılmamış sayılmasına…” karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı , istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Daha önceki dilekçe ve beyanlarını aynen tekrarla; adli yardım talebinin kabulüne karar verilmesi gerektiğini, ilk derece mahkemesince adli yardım taleplerinin reddine ilişkin kararının yerinde olmadığını, Anayasal hakkının önüne geçildiğini, ceza dosyasının halen derdest olduğunu, Verilen karar ile davacıların hak kaybına uğradığını, yargılamayı yürütecek ve harcı yatıracak güce ve maddiyata sahip olmadığını, bununla ilgili kurumlardan belgelerin sunulduğunu, buna rağmen adli yardım taleplerinin reddi ile sonucunda davanın açılmamış sayılması kararının mağduriyet yarattığını, Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve adli yardım talebi kabul edilerek istina incelemesi yapılarak davanın kaldığı yerden devamına karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, dosyanın 22/01/2022 tarihi itibariyle işlemden kaldırılmasına, 3 aylık süre içinde yenilenmediği anlaşılmakla, H.M.K. 150.Madde hükmü gereğince davanın açılmamış sayılmasına, karar verilmiş ve karara karşı davacılar tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Davacının ilk derece mahkemesinin verdiği adli yardım talebinin reddi ve itiraz üzerine itiraz mahkemesince verilen itirazın reddi kararının ve bunun sonucunda mahkemece verilen kararın yerinde olmadığına yönelik istinaf sebebi incelendiğinde, 6100 sayılı HMK 336.maddesine göre adli yardım, asıl talep veya işin karara bağlanacağı mahkemeden; icra ve iflas takiplerinde ise takibin yapılacağı yerdeki icra mahkemesinden istenebilir. Kanun yollarına başvuru sırasında adli yardım talebi ise Bölge Adliye Mahkemesine veya Yargıtay’a yapılır. Aynı Kanun’un adli yardım talebinin incelenmesi başlıklı 337. maddesinde Mahkemenin, adli yardım talebi hakkında duruşma yapmaksızın karar verebileceği, talep hâlinde incelemenin duruşmalı yapılacağı, adli yardım taleplerinin reddine ilişkin mahkeme kararlarında ret sebebinin açıkça belirtileceği, bu karara karşı 1 haftalık sürede itiraz yasa yoluna gidilebileceği, kararı veren mahkemeye dilekçe vermek suretiyle itiraz edilebileceği, kararına itiraz edilen mahkemenin, itirazı incelemesi için dosyayı o yerde adli yardım talebi yapılan hukuk mahkemesinin birden fazla dairesinin bulunması hâlinde, numara olarak kendisini izleyen daireye, son numaralı daire için birinci daireye, o yerde adli yardım talebi yapılan hukuk mahkemesinin tek dairesi bulunması hâlinde ise aynı işlere bakmakla görevli en yakın mahkemeye göndereceği, itiraz incelemesi neticesinde verilen kararın kesin olacağı düzenlenmiştir. Somut olayda, mahkemece 08/10/2021 tarihli ara kararıyla davacıların koşulları oluşmayan adli yardım talebinin reddine karar verildiği görülmüştür. Adli yardım talebinin reddi kararına karşı davacılar tarafından itiraz kanun yoluna baş vurulduğu, adli yardım talebinin reddine ilişkin itirazın İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesince değerlendirildiği ve 09/12/2021 tarih, 2021/957 D.İş sayılı kararı ile; HMK’nin 337/2. Maddesi uyarınca davacının İst. Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/148 esas sayılı dosyası üzerinden 08/10/2021 tarihli ara kararı ile “davacının adli yardım talebinin reddine” karşı yaptığı itirazın reddine HMK’nin 337(2). Maddesi uyarınca kesin olarak karar verildiği anlaşılmıştır. Mahkemece, 22/01/2022 tarihinde işlemden kalktığı ve aradan üç aydan fazla zaman geçtiği halde yenilenmediği gerekçesiyle HMK’nın 150/1. madde hükmü gereğince davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği görülmüştür. 6100 Sayılı HMK. Nın 337/2 Maddesinde;”2) (Değişik fıkra: 11/04/2013-6459 S.K./23. md) Adli yardım talebinin reddine ilişkin kararlara karşı, tebliğinden itibaren bir hafta içinde kararı veren mahkemeye dilekçe vermek suretiyle itiraz edilebilir. Kararına itiraz edilen mahkeme, itirazı incelemesi için dosyayı o yerde adli yardım talebi yapılan hukuk mahkemesinin birden fazla dairesinin bulunması hâlinde, numara olarak kendisini izleyen daireye, son numaralı daire için birinci daireye, o yerde adli yardım talebi yapılan hukuk mahkemesinin tek dairesi bulunması hâlinde ise aynı işlere bakmakla görevli en yakın mahkemeye gönderir. İtiraz incelemesi neticesinde verilen karar kesindir,” hükmü düzenlenmiştir. Adli yardım talebinin reddine ilişkin karara itiraz edilmesi üzerine itiraz incelemesi neticesinde verilen karar HMK. 337/2 Maddesi uyarınca kesin karar olup istinaf aşamasında incelenemeyeceğinden bu kapsamda ilk derece mahkemesinin kurduğu hüküm ve gerekçesinde yasa ve usule aykırılık bulunmadığı gibi kamu düzenine aykırılık da görülmediğinden davacı vekilinin istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir. Sonuç itibariyle, dosya kapsamı, mahkemenin kabul ve gerekçesi ve istinaf sebepleri gözetildiğinde; mahkeme kararı usul ve yasaya uygun bulunduğundan, davacıların istinaf başvurusunun HMK 353/1-b1 maddesine gereğince esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacıların istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’ nın 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan 179,90.TL istinaf başvuru harcının Hazineye gelir kaydına, 89,95 TL bakiye karar harcının davacılardan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,3-Davacılarca yatırılan istinaf yoluna başvurma harcının Hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine dair; Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 361/1.maddesi gereğince kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay’ da temyiz yolu açık olmak üzere 28.09.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.