Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2023/1063 E. 2023/1019 K. 08.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1063
KARAR NO: 2023/1019
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 17/11/2022
NUMARASI: 2022/973 D.İş – 2022/1053 K.
DAVANIN KONUSU: İhtiyati Haciz
Taraflar arasındaki ihtiyati haciz talebinin ilk derece mahkemesince kabulüne dair verilen kara karşı, üçüncü şahıs vekilince itiraz başvurusunda bulunulmuş, itirazın reddine dair verilen ek karara karşı üçüncü şahıs vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ İhtiyati haciz talep eden alacaklı vekili, talep dilekçesinde özetle; müvekkilinin 15.01.2021 keşide, 15.04.2021 vade tarihli 78.000,00 TL bedelli bono nedeniyle borçlu şirketten alacaklı olduğunu, alacağın vadesinde ödenmediğini ileri sürerek, borçlu … İnş. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti’ne ait mal varlığının ihtiyaten haczine karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesi, ihtiyati haciz talebini değerlendirdiği 17.11.2022 tarihli kararla; “…sunulan deliller, talep dilekçesi ekinde sunulan yukarıda vasıfları yazılı belge(ler), iddia ve beyanlar ile tüm dosya mündericatı incelenip hep birlikte değerlendirildiğinde; talebe konu alacağın muaccel olduğu ve İİK.’nın 257. maddesindeki şartların gerçekleştiği…” gerekçesiyle ihtiyati haciz talebinin kabulü ile borçlunun elinde veya üçüncü şahıslarda bulunan taşınır ve taşınmaz malları ile diğer hak ve alacaklarının borca yeter miktarının teminat karşılığı ihtiyaten haczine, karar verilmiştir.Bu karara karşı, üçüncü kişi vekili tarafından, süresinde itiraz edilmiştir. İhtiyati hacze itiraz eden üçüncü kişi … Ticaret Limited Şirketi vekili, itiraz dilekçesinde özetle; alacaklı tarafından borçlu şirket hakkında alınan ihtiyati haczin borçla ilgisi bulunmayan farklı adresteki müvekkiline ait iş yerinde infaz edildiğini, müvekkilinin haciz alacaklısına karşı borcunun bulunmadığını ve ihtiyati haciz uygulanan yerin müvekkiline ait olduğunu, borçlu şirketin uzun süre önce adresten taşındığını, başka bir yerde faaliyette bulunduğunu, kafeterya işleten müvekkilinin fiili haciz baskısı altında ödeme yapmak zorunda kaldığını ileri sürerek, ihtiyati haczin kaldırılmasına, istihkak iddiasında bulunmaları ve alacaklıya karşı tazminat ve menfi tespit davası açılacak olması nedeniyle davaların sonuna kadar teminatın borçluya ödenmemesine karar verilmesini istemiştir. İtiraz eden üçüncü şahıs vekili 28.12.2022 tarihli dilekçesinde özetle; müvekkilinin borç ile ilgisinin bulunmamasına rağmen iş yerinde yapılan haciz nedeniyle üçüncü kişi sıfatıyla toplam 50.000 TL ödeme yapıldığını, haciz tehdidi altında yapılan bu ödemelerin ve haczin tedbiren durdurulmasını istemiştir. Alacaklı vekili itiraza karşı sunduğu cevap dilekçesinde özetle; borçlu şirket ile üçüncü şahıs arasında muvazaalı işlemler bulunduğunu belirterek itirazın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ İlk Derece Mahkemesi, itirazı değerlendirdiği 24.01.2023 tarihli ara kararında; “..Mahkememizce verilen ihtiyati haciz kararına … Ticaret Limited Şirketi tarafından, ihtiyati haczi kararı ile haczedilen malların kendisine ait olduğu iddiasıyla itiraz edildiği anlaşılmıştır. İİK’nın 265. Maddesi uyarınca ihtiyati haciz kararına itiraz etme hak ve yetkisi aleyhine ihtiyati haciz kararı verilen borçludur. Eldeki dosyada aleyhine ihtiyati haciz kararı verilen borçlu Tasfiye Halinde … Turizm Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi olup ihtiyati haciz kararına itiraz eden … Ticaret Limited Şirketi’nin aleyhine verilmiş bir ihtiyati haciz kararı bulunmamaktadır. Bu nedenle itiraz edenin ihtiyati haciz kararına itiraz etme hak ve yetkisi bulunmamaktadır. Öte yandan itirazın içeriği de İİK 265. Maddede sayılan sebeplerden birisine ilişkin olmadığı, talebin istihkak iddiasına ilişkin olduğu ve istihkak iddiasının da İstanbul Anadolu 4. İcra Hukuk Mahkemesinin 2022/953 esas sayılı dosyası ile incelendiği anlaşılmıştır. Bu nedenle, itiraz edenin itirazının reddine karar vermek gerekmiştir. İtiraz edenin icra dosyasına yatan paranın ödenmemesi yönünde tedbir kararı verilmesi talebi yönünden ise, mahkememizin yalnızca ihtiyati haciz kararına itirazı değerlendirebileceği, tedbir talebinin ancak esasa ilişkin dava açılması halinde bu davaya bakan mahkeme tarafından değerlendirilebileceği kanaatiyle talebin reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır. Teminatın iadesi talebi yönünden, takibin kesinleştiği bu nedenle teminatın iadesi koşullarının gerçekleştiği anlaşılmakla teminatın iadesine ” gerekçesiyle itiraz eden üçüncü kişi … Otomotiv Ltd. Şti.’nin ihtiyati hacze yönelik itirazının, ödemeden men kararı talebinin ve teminatın iade edilmemesine yönelik taleplerin reddine, karar vermiştir.Bu ara karara karşı, ihtiyati hacze itiraz eden üçüncü şahıs vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ İhtiyati hacze itiraz eden üçüncü şahıs vekili istinaf başvuru dilekçesinde; Müvekkilin ihtiyati haciz kararıyla menfaati ihlal edilen üçüncü kişi olduğunu, ihtiyati haczin müvekkilinin iş yerinde uygulandığını, müvekkilinin haksız haciz nedeniyle ödeme yaptığını, alacaklı ve vekilinin sürekli şekilde asıl borçluya gitmeden müvekkilinden talepte bulunduğunu, müvekkilinin iş yerinde haksız hacizler uygulanarak tahsilatlar yapıldığını, menfaati ihlal edilen üçüncü kişilerin de ihtiyati haczi öğrendiği tarihten itibaren yedi gün içinde ihtiyati haczin dayandığı sebeplere veya teminata itiraz edebileceğini, ihtiyati haczin haksız olması halinde müvekkilinin tazminat talebinde bulunabileceğini, haksız ihtiyati haciz uygulanarak müvekkiline karşı işlenen haksız fiil nedeniyle tazminat talep hakkı bulunduğunu, tazminat davası için İİK’nın 259. maddesinde ve genel hükümlerde belirlenen şartların oluştuğunu, müvekkili aleyhine mahkemenin 2022/973 D.İş dosyası ile ihtiyati haciz başvurusu yapıldığını, müvekkilinin karşı tarafa herhangi bir borcu bulunmadığını, haciz yapılan işyerinin müvekkiline ait olduğunu, borçlu şirketin uzun süre önce bu adresten taşındığını, haciz yapılan yerin müvekkiline ait olduğunu ve itibar kaybına uğramamak için haciz baskısı altında ödeme yapıldığını, bu nedenle ihtiyati haciz kararının kaldırılarak, açılacak tazminat davasına teminatını oluşturmak üzere teminatın üzerine tedbir konmasına karar verilmesi gerektiğini, Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve talebin reddine karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Talep, İİK’nın 265. maddesi uyarınca ihtiyati hacze itirazın reddi kararının istinafına iilişkindir. İlk derece mahkemesince borçlu vekilinin ihtiyati hacze itirazının reddine dair verilen ek karara karşı, ihtiyati hacze itiraz eden üçüncü kişi vekili tarafından, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.İhtiyati haciz talep eden alacaklının 15.01.2021 düzenleme ve 15.04.2021 vade tarihli, 78.000,00 TL bedelli bonoya dayanarak, alacağın vadesinde ödenmemesi üzerine ihtiyati haciz talep ettiği, senette düzenleyenin/borçlunun, … San. Ve Tic. Ltd. Şti. lehtarın ise ihtiyati haciz isteyen/alacaklı olduğu, mahkemece ihtiyati haciz isteminin alacağın %15’i oranında teminat karşılığında kabulüne karar verildiği, bu karara üçüncü şahıs vekilince yapılan itirazın reddine ilişkin ek karara karşı istinaf isteminde bulunulduğu anlaşılmaktadır. İhtiyati haciz, alacaklının bir para alacağının zamanında ödenmesini garanti altına almak için mahkeme kararıyla borçlunun mallarına önceden geçici olarak el konulmasıdır. İhtiyati hacze ilişkin yasal düzenleme İİK’nın 257 ila 268. maddesinde yer almaktadır. Bilindiği gibi ihtiyati haciz talep edebilme koşulları İİK’nın 257. maddesinde gösterilmiş olup maddede hem vadesi gelen hem de henüz vadesi gelmemiş para alacakları için ihtiyati haciz şartları düzenlenmiştir. Bunlar muaccel alacaklarda alacağın vadesinin gelmiş olması ve alacağın rehinle temin edilmemiş olmasıdır. Müeccel alacaklarda ise kural ihtiyati haciz istenemeyeceği ise de borçlunun belli bir adresinin olmaması veya borçlunun taahhütlerinden kurtulmak amacıyla mallarını gizlemeye, kaçırmaya veya kendisi kaçmaya hazırlanır yahut kaçar ya da bu amaçla alacaklının haklarını ihlal eden hileli işlemlerde bulunursa vadesi gelmemiş alacaklarda da ihtiyati haciz kararı verilebilir. Sözü edilen maddede bunun dışında herhangi bir koşul öngörülmemiştir.Öte yandan, İİK’nın 258. maddesi “Alacaklı alacağı ve icabında haciz sebepleri hakkında mahkemeye kanaat getirecek deliller göstermeye mecburdur” hükmünü içermekte olup ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için alacağın varlığı ve miktarı hakkında kanaate varılması yeterlidir. Mahkemenin alacağın varlığına kanaat getirmesinden anlaşılması gereken, alacağın usul hukuku kurallarına göre kesin bir şekilde ispat edilmesi olmayıp yaklaşık ispat ölçüsünde alacağın varlığını gösteren delillerin sunulmasıdır. Somut olayda, alacak kayıtsız şartsız borç ikrarını içeren bir bonodan kaynaklanmış olup, mahkemece bononun borçlusu şirkete karşı ihtiyati haciz kararı verilmesi yerindedir. Esasen borçlu tarafından ihtiyati hacze yönelik bir itirazda bulunulmamıştır. İhtiyati haciz kararı üzerine borçlunun mal varlığının haczedilebilmesi için itiraz eden üçüncü kişiye ait olduğu ileri sürülen iş yerinde İstanbul …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında takip yapılmış, üçüncü kişice taşkın haciz ve istihkak iddialarına ilişkin olarak ilgili icra dairelerinde talepte bulunulmuştur. İİK’nın 265/2.maddesinde; “Menfaati ihlâl edilen üçüncü kişiler de ihtiyatî haczi öğrendiği tarihten itibaren yedi gün içinde ihtiyatî haczin dayandığı sebeplere veya teminata itiraz edebilir. Mahkeme, gösterilen sebeplere hasren tetkikat yaparak itirazı kabul veya reddeder.” hükmü uyarınca üçüncü kişinin itiraz hakkı bulunmaktadır. Ancak, ihtiyati hacze konu bononun yaklaşık ispat için yeterli olması nedeniyle borcun varlığına ilişkin itiraz ile teminata yönelik itiraz yerinde değildir. Mahkemece, ihtiyati haciz bono borçlusu hakkında verilmiş olup üçüncü kişinin ticari defter ve belgeleri ile borçlu olmadığının sabit olmasının sonuca bir etkisi bulunmamaktadır. İtiraz edilen hususlar itiraz nedeni olmayıp ihtiyati haczin uygulanmasına ilişkindir. Bu tür nedenler, icra hukuku kuralları çerçevesinde itiraz ve şikayet yoluyla icra mahkemelerinde ileri sürülebilir. Haksız ihtiyati haciz nedeniyle zarara uğranılması halinde de genel hukuk kurallarına göre talepte bulunulabilir. Ancak, ileri sürülen hususlar ihtiyati hacze itiraz nedeni olmadığından ilk derece mahkemesi karar ve gerekçesi yerindedir. Açıklanan nedenlerle; ilk derece mahkemesince ihtiyati haciz kararına itirazın reddine dair verilen ek kararın usul ve yasaya uygun olduğu anlaşılmakla, üçüncü şahıs vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1.b.1.ve İİK’nın 265/son maddeleri uyarınca reddine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-HMK’nın 353/1.b.1 ve HMK’nın 265/son maddeleri uyarınca, ihtiyati hacze itiraz eden üçüncü şahıs vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-İhtiyati hacze itiraz eden üçüncü şahıs tarafından yatırılan istinaf peşin ve başvuru harçlarının Hazineye gelir kaydına, 3-İhtiyati hacze itiraz eden üçüncü şahıs tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,5-Dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK’nın 353/1.b.1 ve İİK’nın 265/son maddeleri uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 08.06.2023
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.f ve İİK’nın 265/son. maddeleri uyarınca karar kesindir.