Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2023/1032 E. 2023/1356 K. 14.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1032
KARAR NO: 2023/1356
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 13. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 07.06.2022
NUMARASI: 2022/122 Esas – 2022/471 Karar
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
Zayi davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın reddine dair verilen karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü..
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; Müvekkili … A.Ş’nin İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü nezdinde … ticaret sicil numarası ile kayıtlı bulunan bir anonim şirket olduğunu, müvekkili şirketin İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü nezdinde 6 Aralık 1941 tarihinde … Sigorta A.Ş. unvanıyla kurulduğunu, daha sonra birtakım unvan değişiklikleri neticesinde unvanı önce … Sigorta A.Ş. daha sonra ise .. A.Ş. Olduğunu, 8 Temmuz 2021 tarihinde son bir kez unvanını değiştirdiğini ve unvanının … A.Ş. olduğunu, kısa bir süre önce şirket merkez adresinin taşınması sonrasında yapılan inceleme ve araştırmalar neticesinde, 1941 yılından 1995 yılına (1941 ve 1995 yılları dahil) kadar olan yönetim kurulu karar defteri ve pay defterinin, 31.10.2007 tarihinde birleşme suretiyle devraldığı … A.Ş.’nin 1991 yılından 2004 yılına (1991 ve 2004 yılları dahil) kadar olan yönetim kurulu karar defterinin kaybolmak suretiyle zayi olduğu tespit edildiğini, müvekkil şirket, taşınma esnasında, söz konusu defterleri bulmak için her türlü gayreti gösterdiğini ancak bahse konu defterlerin bulunması mümkün olmadığını, bu nedenle zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…Tüm dosya kapsamından dava dilekçesindeki anlatıma göre, davacının davaya konu edilen ticari defter ve belgeleri kaybettiği beyan edilmiş olup bunların ne şekilde kayboldukları hususunda ispat vasıtası sunamadığı gibi, TTK hükümleri kapsamında kendi kusurlu davranışı veya ihmali davranışı ile ticari defter ve kayıtların kaybolmasına sebebiyet veren taraf zayi belgesi talep edemeyeceğinden, davacının kendi ihmali davranışları ile ticari evrak ve kayıtlarının kaybedildiği anlaşılmakla… ” davanın reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 82/7 maddesi ve Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ’in 12. maddesi uyarınca, bir tacirin muhafaza etmekle yükümlü olduğu defterlerin zayi olması halinde, tacirin ticari işletmesinin bulunduğu yer ticaret mahkemesine başvurularak, kendisine bir belge verilmesini talep etme hakkı mevcut olduğunu, iş bu hak kapsamında, müvekkili şirketin taşınma esnasında kaybolmak suretiyle zayi olan ve unvanı … Sigorta A.Ş. iken kullanmakta olduğu ve 1941 yılından 1995 yılına (1941 ve 1995 yılları dahil) kadar olan yönetim kurulu karar defteri ve pay defterinin ve müvekkili şirketin 31.10.2007 tarihinde birleşme suretiyle devraldığı … A.Ş.’nin unvanı … A.Ş. iken kullanmakta olduğu 1991 yılından 2004 yılına (1991 ve 2004 yılları dahil) kadar olan yönetim kurulu karar defterinin zayi olduğuna dair bir belgenin düzenlenerek verilmesini talep ettiklerini, sunulan Yargıtay içtihatları doğrultusunda karar verilmesi gerektiğini, ilk derece mahkemesi kararının isabetsiz olduğunu, Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, TTK’nın 82/7. maddesi gereğince zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. TTK’nın 82/1. maddesi gereğince, “Tacir, ticari defterlerini, envanterleri, finansal tablo, bilanço ve faaliyet raporlarını, aldığı mektupları (bir ticari işe ait yazışmaları), gönderdiği mektup suretlerini, kayıtlara esas olan belgeleri, sınıflandırılmış şekilde saklamakla yükümlüdür.” Saklama süresi on yıl olup sürenin başlangıcı da kanunda belirtilmiştir (TTK m.82/5-6). Defter ve belgelerin saklanması yükümü, gerçek kişi tacirlerde ticaretin terk edilmesinden sonra sürdüğü gibi, tacirin ölümü halinde mirasçılar bakımından da devam eder. Mirasın resmi tasfiyesi veya tüzel kişiliğin sona ermesi durumlarında, defter ve belgeler Sulh Hukuk Mahkemesince saklanır (TTK m.82/8). Davacı dava dilekçesinde müvekkilinin süreç içinde birleşme ve unvan değişiklikleri yapan bir şirket olduğunu, şirtket merkezinin taşınması sonunda 1941 yılından 1995 yılları arasındaki tüm yönetim kurulu karar defteri ve pay defterlerinin kaybolduğunun anlaşıldığını, yine 31.10.2007 tarihinde birleşme suretiyle devraldığı … A.Ş nin 1991 yılından 2004 yılına kadar olan yönetim kurulu karar defterlerinin kaybolmak suretiyle zayi olduğunu ileri sürerek zayi belgesi verilmesi talep etmiştir. Davacı tarafça bu belgelerin taşınma sırasında kaybolduğu iddia edilmiş ise de buna ilişkin delil ibraz edilemediği gibi, talep konusu defterlerin tasdiklerine ilişkin noter bilgilerinin de sunulamadığı anlaşılmaktadır. Bunun dışında talep konusu defterler bakımından davacının özen ve basiretli tacir yükümlülüğüne uygun davrandığı da kanıtlanamamıştır. Bu sebeple gerekçeli ve denetime elverişli ilk derece mahkemesinin kararına yönelik davacının istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle;1-HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf başvuru ve peşin karar harçlarının Hazineye gelir kaydına; bakiye 89,95 TL harcın davacıdan tahsiliyle Hazineye gelir kaydına, 3-Davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, 5-Dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair;HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 14.09.2023 tarihinde, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi.
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.ç maddesi uyarınca, çekişmesiz yargı işi olması nedeniyle karar kesindir.