Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1
KARAR NO: 2023/562
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 22.04.2022
NUMARASI: 2022/276 Esas – 2022/419 Karar
DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali)
Zayi nedeniyle çek iptali davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın reddine dair verilen karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; müvekkiline ait … Bankası Sıracevizler Şubesi, … seri numaralı boş çek, … Bankası Sıracevizler Şubesi, … seri numaralı boş çek, … Bankası Sıracevizler Şubesi, … seri numaralı boş çek ve … Bankası Sıracevizler Şubesi, … seri numaralı boş çek yapraklarının kaybolduğunu, çek yapraklarının yerinde bulunmadığının 07/04/2022 tarihinde fark edildiğini, aramalara rağmen çek yapraklarının bulunamadığını, müvekkiline ait çek yapraklarının boş bir şekilde kaybolduğunu, zayi olan çeklerin üçüncü şahısların eline geçme ihtimali bulunduğunu, müvekkilinin zarara uğramaması için bu davayı açtıklarını, açıklanan tüm nedenlerle çeklerin 3. Kişilere ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilerek ilgili bankaya müzekkere yazılmasını, çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…İddia ve tüm dosya kapsamına göre; davaya konu çek yapraklarının boş ve imzasız olması, dava konusu çeklerin kambiyo senedi vasfı bulunmaması, yasal unsurları taşımayan çeklerin iptalinin mümkün olmaması, boş çek yapraklarının tedavüle konmuş sayılamaması, yasada zayi nedeniyle çek iptali davası açma hakkının hamile tanınmış olması, hamile tanınan bu hakkın keşideci, hatta henüz boş çek yaprakları olması nedeniyle keşideci sıfatı bile olmayan hesap sahibine tanınmamış olması nedenleriyle…” davanın reddine, karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Müvekkiline ait boş çek yapraklarının yerinde bulunmadığının 07.04.2022 tarihinde fark edildiğini, her türlü araştırma yapılsa da söz konusu çeklere ulaşılamamış olup müvekkilinin hak sahibi olduğu çeklerin kaybolduğu anlaşıldığını, her an çeklerin bozulması tehlikesi ile karşı karşıya kalındığından huzurda görülmekte olan dava ikame edildiğini, TTK’nın 651.maddesi “Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. Kıymetli evrakın zayi olduğu yahut ziyaın meydana çıktığı zamanda senet üzerinde hak sahibi olan şahıs, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.” şeklinde olduğunu,Müvekkiline ait çeklerin boş bir şekilde kaybolmuş olup zayi olan çeklerin üçüncü şahısların elline geçme tehlikesi bulunduğunu, müvekkilinin bu durum nedeni ile zarar riskiyle karşı karşıya olduğunu, müvekkilinin her an hak sahibi olduğu bu çeklerin bozdurulması tehlikesiyle karşı karşıya olmasına karşın, mahkemenin, usul ve hukuka aykırı yönde karar vererek haklı davanın reddine karar verildiğini, bu kapsamda Daireniz nezdinde, mahkemenin usul ve hukuka aykırı kararının kaldırılarak zayi olan çeklerin ivedilikle iptali karar verilmesi gerektiğini,Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, TTK’nın 818/s atfıyla uygulanması gereken 757- 764. madde hükümlerine göre açılmış zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacı vekilince yasal sürede istinaf başvurusunda bulunulmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.TTK’nın 757-764. maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK’nın 651/2. maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir(TTK m.652).Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır. Çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK’nın 72. maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanları mevcut bulunmaktadır. Hukuki yararının bulunması HMK’nın 114/h maddesi uyarınca dava şartıdır.Yine TTK’nın 651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişi senede bağlı alacak hakkı olan hamildir. Somut olayda davacı , çeklerin hamili değil çeklerin bağlı olduğu hesabın sahibi olduğu gibi çekler henüz keşide dahi edilmemiş yani kambiyo vasfını haiz olmayan boş çek yaprakları olduğu açıklanmıştır. Keşideci hesap sahibinin boş çekler için iptal talebinde hukuki yararı bulunmamaktadır. Bu sebeplerle ilk derece mahkemesi kararı isabetli olmakla istinaf başvurusunun HMK 353/1-b1 maddesi uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle;1-HMK’nın 353/1.b.1.maddesi uyarınca, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı vekili tarafından peşin olarak yatırılan istinaf başvuru ve peşin harçlarının Hazineye gelir kaydına,3-Davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,5-Dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair;HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 30.03.2023
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.ç maddesi uyarınca karar kesindir.