Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/947
KARAR NO: 2022/879
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 28/09/2021
NUMARASI: 2020/812 E. – 2021/719 K.
DAVANIN KONUSU: Kıymetli Evrak İptali (Hasımsız Çek İptali)
Taraflar arasındaki kıymetli evrak iptali davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın reddine dair verilen karara karşı, davacı tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; … İkitelli Org. San. Bölg. Subesi’ne ait keşidecisi … Ltd.Şti olan … çek numaralı 31.01.2021 keşide tarihli 10.000,00 TL bedelli çek, … Güneşli Ticari Şubesi’ne ait keşidecisi … Tic Ltd Şti olan … çek numaralı 05.02.2021 keşide tarihli 33.800,00 TL bedelli çek ve … Güneşli Ticari Şubesi’ne ait keşidecisi … Ltd Şti olan … çek numaralı, 23.02.2021 keşide tarihli 45.040 TL bedelli çek ile … Arnavutköy Şubesi’ne ait keşidecisi … olan … çek numaralı 31.06.2021 keşide tarihli 10.000,00 TL bedelli çeklerin müvekkilinin rızası dışında zayi olduğunu ileri sürerek, çeklerin iptallerine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…zayi nedeniyle iptali talep edilen dava konusu 4 adet çekler yönünden; davacı vekilinin 24/02/2021 tarihli dilekçesi ile dava konusu … bank Arnavutköy Şubesi’ne ait, Keşidecisi … olan hesap no: …, çek no: … 31.06.2021 keşide tarihli 10.000,00 TL bedelli çek yönünden tefrik kararı verildiğinden bu çek yönünden karar verilmesine yer olmadığına, … Güneşli Ticari/ İst Şubesi’ne ait, Keşidecisi … Ltd Şti olan hesap no: …, çek no…., 23.02.2021/ İstanbul keşide tarihli 45.040TL bedelli çek bedeli ödenmiş olduğundan müdahale talebinden vazgeçtikleri bildirildiğinden bu çek yönünden davanın sübuta ermediğinden reddine, … İkitelli Org. San. Bölg. Subesi’ne ait Keşidecisi … Paz.İth olan hesap no: … çek no: … 31.01.2021/ İstanbul vade tarihli 10.000,00 TL bedelli çekin üçüncü kişiler tarafından ilgili banka şubesine ibraz edildiği, ibraz edilen çek ile ilgili davacı tarafa istirdat davası açmak üzere süre verildiği, verilen süreye rağmen davacı tarafından istirdat davası açılmadığından sübuta ermeyen davanın reddine, … Güneşli Ticari/ İst Şubesi’ne ait Keşidecisi … Tic Ltd Şti olan hesap no:… , çek no: …, 05.02.2021/ İstanbul keşide tarihli 33.800,00 TL bedelli çekin bankaya ibraz edildiği, davacıya bu çek yönünden istirdat davası açması için 1 haftalık süre verildiği ve davacı tarafın çeki ibraz edene karşı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/222 Esas sayılı dosyası üzerinden istirdat davası açtığı, bu bağlamda dava konusu çeklerin zayi olma durumunun ortadan kalktığı dikkate alınarak açılan davanın konusu kalmadığından karar verilmesine ” gerekçesiyle … Güneşli Ticari Şubesi’ne ait keşidecisi … Ltd Şti olan … nolu 23.02.2021 keşide tarihli 5.040 TL bedelli çek bedelinin ödenmiş olması nedeniyle davannı reddine, … İkitelli Org. San. Bölg. Subesi’ne ait keşidecisi … İth Şirketi olan … nolu 31.01.2021 keşide tarihli 10.000,00 TL bedelli çek için süresinde istirdat davası açılmadığından davanın reddine, … Güneşli Ticari Şubesi’ne ait keşidecisi … Tic Ltd Şti olan … nolu 05.02.2021 keşide tarihli 33.800,00 TL bedelli çek için süresinde istirdat davası açılmaması nedeniyle süresinde İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/222 Esas sayılı dosyası üzerinden istirdat davası açıldığından konusuz kalan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Keşidecisi … Paz.İth olan … numaralı 10.000 TL bedelli çek yönünden mahkemece davanın reddine karar verildiğini, mahkeme gerekçesinin aksine süresinde bu çek yönünden … aleyhine İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/578 E. Sayılı dosyası ile istirdat davası açıldığını; Keşidecisi … San. ve Paz. Ltd Şti olan, … çek numaralı 45.040 TL bedelli çek yönünden mahkemece verilen ret kararının hatalı olduğunu, bu çekin müvekkilinin elinde iken kötü niyetli kişilerce ele geçirildiğini, mahkemece çek bedelinin yetkisiz hamile ödenmesi nedeniyle ret kararı verildiğini, çeki ibraz eden … ‘in müdahale talebinden vazgeçtiğini bu nedenle verilen kararın hukuka aykırı olduğunu; Kesidecisi … San. Ve Tic Ltd Sti olan … çek numaralı 33.800,00 TL bedelli çek yönünden verilen kararın da hatalı olduğunu, bu çeke yönelik açılan istirdat davasının derdest olduğunu bu nedenle dava sonucunun beklenmeden davanın reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, TTK’nın 818/1.s maddesi atfıyla, aynı Kanun’un 757 vd. maddeleri uyarınca, zayi nedeniyle çeklerin iptali istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda bir çek yönünden karar verilmesine yer olmadığına diğer iki çek yönünden davanın reddine karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olup, bu davalar, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardandır. TTK düzenlemesine göre; yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli; istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, istirdat davası açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddine karar verilmelidir. Hasımsız şekilde açılan çek iptali davasına çek hamili üçüncü kişilerin asli ya da fer’i müdahale imkanı mevcut değildir. Dava konusu … Güneşli Ticari şubesine ait keşidecisi … Paz. Ltd. Şti. Olan 23.02.2021 keşide tarihli … çek nolu 45.040 TL bedelli çekin bankaya ibrazda ödendiği ve davacının çekin muhatabını (hamilini) bilmesi nedeniyle, çek yönünden istirdat veya menfi tespit davası açması gerektiğinden hasımsız açılan çek iptali davasında çözülebilecek bir uyuşmazlığın bulunmadığı anlaşılmakla mahkemenin karar ve gerekçesinde usule aykırı bir yön bulunmamaktadır. … Güneşli ticari şubesine ait keşidecisi … San. Ve Tic. Ltd. Şti. Olan 05.02.2021 keşide tarihli … çek nolu 33.800 TL bedelli çek yönünden, çek hamiline karşı İstanbul 15.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/222 Esas sayılı dosyasında istirdat davası açılması nedeniyle, bu çek yönünden konusuz kalan davanın esasıyla ilgili karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmesi yerinde olup davacının iddiaları istirdat davasında değerlendirilecektir. Diğer yandan, … bank İkitelli Organize sanayi şubesine ait olan keşidecisi … Şirketi olan 31.01.2021 keşide tarihli … çek nolu 10.000 TL bedelli çekin ibrazı üzerine mahkemece dava açmak için davacı vekiline süre verilmiştir. Davacı vekilince UYAP üzerinden incelenen İstanbul 13.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/578 Esas sayılı dosyasında 15.09.2021 tarihinde istirdat davası açılmıştır. İstirdat davasında mahkemece yetkisizlik kararı verilmiştir. Davacı vekilince dava açıldığının bildirilmemesi nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. Çek hamili ortaya çıktığından ve verilen süre içerisinde istirdat davası açıldığından artık hasımsız şekilde açılan çek istirdadı davasının sürdürülmesinin mümkün olmadığı anlaşılmaktadır. İstirdat davası açıldıktan sonra bu çek yönünden konusuz kalan davanın esası ile ilgili karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekirdi. Ancak, davacının istirdat davası açtığını mahkemeye bildirmemesi ve bu bilginin ilk kez istinaf başvurusu sırasında ileri sürdüğü de gözetildiğinde, davanın bu çek yönünden konusuz kalması yerine, bu çeke ilişkin talebin de reddine karar verilmiş olması sonuca etkili görülmemiştir. Bu nedenle bu çek yönünden verilen karar sonucu itibariyle doğru görüldüğünden, davacı vekilinin tüm istinaf başvuru nedenleri yerinde görülmemiştir. Açıklanan bu gerekçelerle HMK’nın 353/1.b.1.maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf başvuru harçlarının Hazineye irat kaydına,3-Davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerlerinde bırakılmasına, 4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, 5-Dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 23.06.2022
KANUN YOL: HMK’nın 362/1.a maddesi uyarınca, dava konusunun değerine göre karar kesindir.