Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2022/689 E. 2022/517 K. 28.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/689
KARAR NO: 2022/517
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2021/387 Esas
TARİHİ: 17.02.2022 tarihli Ara karar
DAVANIN KONUSU: Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle)
Taraflar arasındaki alacak davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sırasında verilen ihtiyati haciz kararına karşı, davalı … Otomotiv Ticaret A.Ş. vekili tarafından yapılan itirazın reddine dair ara kararının davalı şirket tarafından istinaf edilmesi üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, ihtiyati haciz talep dilekçesinde özetle; TTK ve e TTK’da kambiyo senedine dayalı başvuru hakkı düşen alacaklının temel ilişkiye dayanarak talepte bulunabileceği, bu davanın da bonodan kaynaklanan nedenlerle alacağın tahsil edilememesi nedeniyle, temel ilişkiye dayanılarak genel hükümlere göre açılmış bir alacak davası olduğu, zamanaşımına uğradığı belirtilen bononun bu davada HMK’nın 202. maddesi gereği yazılı delil başlangıcı olduğu, davada temel ilişki (borç verme) bakımından hem davalı şirket yönünden hem de davalı gerçek kişiler yönünden on yıllık genel zamanaşımı süresinin dolmadığı, bu bakımdan hem davalı şirkete hem de davalı gerçek kişilere zamanaşımı süresi içinde dava açıldığı ve borçtan sorumlu olduklarından bahisle; davalı … ve …’ a ait taşınır ve taşınmaz malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacakları üzerine dava konusu borç miktarına, fer’ilerine ve masraflarına yetecek şekilde, ihtiyati haciz konulmasına, davalı … Otomotiv A.Ş.’ nin, İstanbul İli, Maltepe İlçesi, … Mahallesi, … Ada, … Parsel kain taşınmazı üzerine, davalı … ve …’ ın hisseleri oranında dava değeri, ferileri, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretlerini karşılayacak miktar ve nitelikte ihtiyati tedbir koyulmasına karar verilmesi talep etmiştir. İlk derece mahkemesinin 30.11.2021 tarihli ara kararında; “…Davacılar vekilince verilen 23/11/2021 tarihli dilekçesinde; 10/11/2021 tarihli ara karar uyarınca belirlenen teminatın bankanın yasal prosedürünün yavaş işlemesi nedeniyle temin edilemediğini, 10/11/2021 tarihli ara karara esas teşkil eden koşullarda herhangi bir değişiklik olmaması sebebiyle davalı … Otomotiv A.Ş’ye ait olan İstanbul ili Maltepe ilçesi … Mahallesi … ada … parselde kain taşınmazı üzerine ve de İstanbul ili Kadıköy ilçesi … Mah. ada …, parsel … sayılı taşınmaza, üçüncü kişilerdeki hak ve alacaklarına uygun bir teminat karşılığında dava konusu borç miktarı, ferilerine ve yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretini karşılayacak miktar ve nitelikte ihtiyati haciz konulmasını; talep etmiştir. Dosya incelendi. Talep, alacak istemine ilişkin yargılma kapsamında ihtiyati haciz kararı verilmesi istemine ilişkindir. Kural olarak; İİK’nun 257. maddesince rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı borçlunun yedinde veya 3. şahısta bulunan taşınır ve taşınmaz malları ve alacakları ile diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir. İncelenen tüm dosya kapsamına ve talebe dayanak belgeler içeriğine göre; bundan başka davanın geldiği aşama ve Mahkememizin 2016/1094 esas sayılı kararının kaldırılmasına ilişkin karar ile anılan kararın gerekçesi gözetilerek davalılar … ve … yönünden istemin reddi, davalı … yönünden ise kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.” gerekçesiyle; ihtiyati haciz talebinin davalılar … ve … yönünden reddine, ihtiyati haciz talebinin davalı … Otomotiv Ticaret A.Ş. yönünden kabulü ile harçlandırılmış dava değeri olan 8.840.515,00 TL’nin %20’si olan 1.768.103‬,00 TL nakit veya bu miktarda süresiz koşulsuz kesin banka teminat mektubunun güvence olarak alınmasına, (2) nolu ara karar yerine getirildiğinde İ.İ.K’nın 257. maddesi gereğince yukarıda yazılı alacak miktarı kadar davalı … Otomotiv Ticaret A.Ş’nin gerek elindeki gerek üçüncü kişilerdeki menkul ve gayrimenkul malları ile hak ve alacaklarının borca yetecek miktarının İHTİYATİ HACZİNE, karar verilmiştir. Davalı … Otomotiv vekili, ihtiyati haciz kararına itiraz dilekçesinde; İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. HD’nin 2017/29 E- 2017/44 K sayılı kararında İstanbul Anadolu 4.ATM’nin 2016/116 Esasında görülen davada, üç adet senetten dolayı davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine karar verildiğini, ihtiyati hacze konu senetleri imzalayanların şirket yetkilisi olmadıkları yönündeki tespitleri içeren İstanbul Anadolu 4.ATM’nin 2016/116 Esas sayılı dosyasında verilen bu kararın, Yargıtay incelemesinden geçerek bozulduğunu, müvekkili şirket bakımından davacıya yana borçlu olmadığının tespitine dair kesin bir hüküm bulunduğunu, ilk derece mahkemesinin vermiş olduğu 10.11.2021 tarihli ihtiyati haciz kararının yasal süresi içinde icra edilmediğini, bu sebeple davacı yanca tekrar 23.11.2021 tarihinde ihtiyati haciz talebinde bulunulduğunu, kararın uygulanmasının müvekkili şirketin ticari faaliyetlerinin durmasına sebebiyet vereceğini, ihtiyati haciz kararının kabul etmemek kaydıyla eğer karar devam edecekse daha yüksek bir teminata hükmedilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN İSTİNAFA KONU ARA KARARI Davalı … Otomotiv Ticaret A.Ş. vekilinin 10.12.2021 tarihli itirazı, her iki tarafın da hazır olduğu 16.02.2022 tarihli duruşma celsesinde değerlendirilerek reddedilmiş, bu duruşma ara kararı uyarınca 17.02.2022 tarihli gerekçeli ara karar yazılmıştır. İlk derece mahkemesinin 17.02.2022 tarihli gerekçeli ara kararında: “…Davacılar vekilince verilen 23/11/2021 tarihli dilekçesi ile ihtiyati haciz talep edilmiş olup Mahkememizin 30/11/2021 tarihli ara kararı ile; incelenen tüm dosya kapsamına ve talebe dayanak belgeler içeriğine göre; bundan başka davanın geldiği aşama ve Mahkememizin 2016/1094 esas sayılı kararının kaldırılmasına ilişkin karar ile anılan kararın gerekçesi gözetilerek davalılar … ve … yönünden istemin reddi, davalı … yönünden ise kabulüne dair karar vermek gerekmiştir şeklindeki gerekçe ile harçlandırılmış dava değeri olan 8.840.515,00 TL üzerinden davalı … Otomotiv Ticaret A.Ş yönünden ihtiyati haciz kararı verilmiş Mahkememizin anılan kararına karşı süresi içinde davalı … Otomotiv Ticaret A.Ş vekilince itiraz olunmakla; Dosya incelendi. Mahkememizin 30/11/2021 tarihli ara kararı ile davalı … Otomotiv Ticaret A.Ş hakkında derdest dava dosyası kapsamında ihtiyati haciz kararı verilmiş, anılan kararın tesisi sonrasında, bu aşamada Mahkememiz kanaatini değiştirecek yeni bir gelişme bulunmadığı belirlenmekle ” gerekçesiyle; davalı … Otomotiv Ticaret A.Ş. vekilinin yerinde görülmeyen itirazının reddine, karar verilmiştir. Bu son ara karara karşı, davalı … vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesinin konusu, 17.02.2022 tarihli bu ara kararıdır.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davalı … Otomotiv A.Ş. vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; ihtiyati hacze itiraz dilekçesini aynen tekrar ederek, 30.11.2021 tarihli ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını aksi durumda teminat miktarının arttırılmasını talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Talep, asıl dava içinde İİK’nın 257 vd. maddeleri uyarınca verilmiş olan ihtiyati haciz kararına itirazın reddi ara kararının istinafına ilişkindir. Davacılar vekilinin 09/11/2021 tarihli dilekçesi üzerine, ilk derece mahkemesi 30.11.2021 tarihli ara kararı ile … Otomotiv yönünden dava değerinin %20’si oranında teminat mukabilinde ihtiyati haciz kararı vermiş, bu karara karşı davalı … Otomotiv’in 10.12.2021 tarihli dilekçe ile itiraz etmesi üzerine ilk derece mahkemesince itiraz, her iki tarafın hazır olduğu 16.02.2022 tarihli duruşma sırasında değerlendirilerek reddedilmiştir. Bu hususta 17.02.2022 tarihli gerekçeli ara karar oluşturulmuştur. İtiraz üzerine verilen bu son ara karara karşı, davalı … vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Dava, bono bedelinin temel ilişkiye dayalı olarak davalı şirketten tahsili, olmadığı takdirde 6762 sayılı TTK’nın 690. maddesi yollamasıyla aynı kanunun 590. maddesine dayalı olarak davalı gerçek kişilerin davalı … Tic. A.Ş. adına temsil yetkisi bulunmadığı halde temsilci sıfatıyla imzaladıkları dava konusu bonolar ve aldıkları paralar nedeniyle sorumlu oldukları iddiasıyla alacak istemine ilişkindir. Yargılama sürecinde davacılar vekilinin talebi üzerine 30.11.2021 tarihli ara karar ile davalı şirket yönünden ihtiyati haciz talebinin kabulüne karar verilmiş, bu karara vaki itiraz üzerine, itirazın reddine karar verilmiş, bu karar istinaf edilmiştir. Davacı vekili, dava sebebinin temel ilişkiye dayandırıldığını, ayrıca gerçek kişi davalıların yetkisiz olarak imzaladıkları bonolar nedeniyle borçtan sorumlu tutulmaları gerektiğini ileri sürmüştür.İlk derece mahkemesince önceki aşamada uyuşmazlığın esası hakkında verdiği 07/11/2018 tarih 2016/1094 E – 2018/956 K sayılı kararının istinaf edilmesi üzerine Dairemizin 2019/648 E- 2021/644 K sayılı, 28/05/2021 tarihli karar gerekçesinde belirtilen gerekçelerle kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderildiği anlaşılmaktadır. Davacı vekili, dava sebebinin temel ilişkiye dayandırıldığını, ayrıca gerçek kişi davalıların yetkisiz olarak imzaladıkları bonolar nedeniyle borçtan sorumlu tutulmaları gerektiğini, ayrıca hem İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14.HD hem de İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13.HD’nin daha önce vermiş oldukları kararlarında davalı gerçek kişiler hakkında ihtiyati haciz karar verildiğini, mevcut koşullarda hiçbir değişiklik olmadığını, ileri sürmüştür. Davalı … vekili ise İstanbul Anadolu 4.ATM’nin 2016/116 Esas sayılı dosyasında verilen hükmün kesinleştiğini, dolayısıyla müvekkili şirketin davacı yana borçlu olmadığının tespitine dair kesin hüküm bulunduğundan, müvekkili şirket bakımından ihtiyati haciz kararının kaldırılması gerektiğini ileri sürmüştür. İstanbul Anadolu 4.ATM’nin 2016/116 Esas sayılı dosyasında, … tarafından … Petrol ve …’ e menfi tespit davası açılmıştır. Yargıtay 19. HD’nin 2015/6331 E- 2015/1563 K sayılı ilamında, mahkemece dava konusu senetlerin tanzim tarihi itibariyle yetkileri sona eren kişiler tarafından imzalanmış olması karşısında temsile yetkili olmayanların tanzim ettiği bonolardan dolayı davacı şirketin sorumlu tutulamayacağı ve dolayısıyla davanın bu nedenlerle kabulü gerektiği şeklinde gerekçe oluşturulduğu görülmektedir. İlk derece mahkemesince, son celsede İstanbul Anadolu 4.ATM’nin 2016/116 Esas sayılı dosyasının mahkemesinden celbi için müzekkere yazılmıştır. İlk derece mahkemesince davalı ticari defterleri üzerinde iddia edilen ödemelerin ne şekilde yapıldığı hususunda bilirkişi incelemesi için ara karar oluşturulmuş, ancak on yıllık saklama süresinin geçmiş olması sebebiyle bilirkişi incelemesi yapılamamıştır. Davalı şirket vekili, mahkemece celbine karar verilen İstanbul Anadolu 4.ATM’nin 2016/116 Esas sayılı dosyası içinde taraf defterlerinin incelendiğini beyan etmiştir. İhtiyati haciz İİK’nın 257 ve devamı maddelerinde düzenlenen bir geçici hukuki koruma kurumu olup, yargılamadan önce talep edilebileceği gibi derdest bir dava içinde de istenmesi mümkündür. Ancak bunun için, İİK’nın 258.maddesi uyarınca davacının, alacağın varlığı ve miktarı konusunda yaklaşık ispat yükümlülüğünü yerine getirmiş olmalıdır. Az yukarıda bahsi geçtiği üzere davalı şirketin sözkonusu senetten dolayı davacılara bono nedeniyle borçlu olmadığı yönünde kesinleşmiş bir hüküm mevcut olup davacının temel ilişkiye dayalı iddiaları bakımından ise davacı ile davalı şirket arasında bir temel ilişkinin bulunup bulunmadığı, temel ilişkiye dayalı alacak iddialarının yerinde olup olmadığı hususları ili ilgili olarak yaklaşık ispatın gerçekleşmediği anlaşılmaktadır. Açıklanan bu gerekçeyle, ilk derece mahkemesince davalı şirket vekilinin ihtiyati hacze itirazının kabulüne karar verilmesi gerekirken, itirazın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur. Açıklanan bu gerekçelerle, İİK’nın 265/son ve HMK’nın 353/1.b.2 maddeleri uyarınca dosay üzerinden yapılan istinaf incelemesi sonucunda, davalı … vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesinin 17.02.2022 tarihli ihtiyati hacze itirazın reddine ilişkin ara kararının kaldırılmasına, ihtiyati hacze itiraz hakkında Dairemizce yeniden karar verilmesine ve neticede itirazın kabulüne dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; İİK’nın 265/son ve HMK’nın 353/1.b.2 maddeleri uyarınca davalı … Otomotiv Ticaret A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne; İlk Derece Mahkemesinin ihtiyati hacze itirazın reddine dair verdiği 17.02.2022 tarihli ara kararın KALDIRILMASINA, ihtiyati hacze itiraz hakkında Dairemizce yeniden karar verilmesine, bu doğrultuda; 1-İİK’nın 265/son maddesi uyarınca davalı … Otomotiv Ticaret A.Ş. vekilinin, ihtiyati hacze vaki itirazı haklı görüldüğünden, ihtiyati hacze itirazın kabulüne, ilk derece mahkemesinin 30.11.2021 tarihinde davalı … Otomotiv Ticaret A.Ş. aleyhine verdiği ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına, 3-Davalı … Otomotiv Ticaret A.Ş. tarafından yatırılan 220,70 TL istinaf başvuru harcının Hazineye gelir kaydına; 80,70 TL istinaf peşin karar harcının talep halinde davalı şirkete iadesine, 4- Davalı … Otomotiv Ticaret A.Ş. tarafından yapılan kanun yolu giderlerinin, ilk derece mahkemesince, esas hükümle birlikte yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine, 5-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraf vekillerine tebliğine, 6-Dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK’nın 353/1.b.2.ve İİK’nın 265/son maddeleri uyarınca, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 28.04.2022 tarihinde, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi.
KANUN YOLU:HMK’nın 362/1-f ve İİK’nın 265/son maddeleri uyarınca karar kesindir.