Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2022/673 E. 2022/669 K. 26.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/673
KARAR NO: 2022/669
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 08.11.2021
NUMARASI: 2020/577 Esas – 2021/867 Karar
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
İlk derece mahkemesince görülen zayi belgesi verilmesi davasında yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın reddine dair verilen karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; kendisine ait …Ltd.Şti.isimli ticari işletmesinin tarafınca tespit edilmesinin mümkün olmadığı bir tarihte karar defterinin kaybolduğunu, bu durumun devir işlemini yapamaması nedeniyle noter tarafından kendisine bildirildiğini, söz konusu nedenden dolayı ticari faaliyetini devam ettirebilmesi adına tarafına zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacı şirket yetkilisi 15/02/2021 tarihli celsede alınan beyanında; şirket karar defterini 1982 yılında çıkarttığını, hiç bir daha lazım olmadığı için kullanmadığını, şirketi oğluna devredeceğini, bunun için notere gittiğini, noterin kendisinden karar defterini istediğini, karar defterinin olmadığını o zaman anladığını, dava açmadan 10 gün önce notere gittiğini, karar defterinin daha önce Beşiktaş …Noterliğince tasdik edildiğini beyan etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…Davacı taraf dava dilekçesinde tarafınca tespit edilmesinin mümkün olmadığı bir tarihte karar defterinin kaybolduğunu/zayii olduğunu iddia etmektedir. Davacının karar defterinin çalındığı yada TTK 82/7 maddesinde sayılan türde bir afet nedeniyle zayi olduğuna dair beyanı bulunmadığı gibi, dosyaya bununla ilgili bir delil de sunulmamıştır. Basiretli bir tacir gibi hareket etmesi gereken davacının, gerekli özeni göstermesine rağmen TTK 82/7 maddesindeki bir sebeple defter ve belgelerin zayi olması halinde, zayi belgesi verilebileceğinin düzenlendiği, davacı tarafça bu nedenlerden birine dayanılmadığı gibi, davacının karar defterinin sebebi belirli olmayan bir şekilde ortadan kaybolması da hayatın olağan akışına uygun olmadığından, davacı tarafından dava konusu karar dezterinin TTK 82/7 maddesindeki sebeplerle zayi olduğunun ispat edilmediği…” gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Somut olayda talepçi şirketin zayii olduğunu iddia ettiği karar defterini en son Beyoğlu … Noterliğinin 26.06.1997 tarih ve … yevmiye numarası ile onaylattığı ve ilgili defterde en son kararı, Beyoğlu … Noterliği, 20.05.2005 tarih, … yevmiye numaralı kararı ile … şirket müdürü olarak seçildiği, İTO belgelerinden tespit edildiği görüldüğünü, Derneklerle ilgili 6102 sayılı TTK 82/7 maddesi (mülga 6762 TTK 68/Son) maddelerinin yorumunda 15 günlük sürenin hak düşürücü süre olmadığı hakkında Yargıtay, , Yd. 7.Hd 2012/219 E- 2012/2075 K. 22.03.2012- T.C. Yargıtay 18. Hukuk Dairesi E. 2015/2853 K. 2015/4636 T. 30.3.2015- Yargıtay 18. Hukuk Dairesi E. 2013/2323 K. 2013/4066 T. 18.3.2013- 18. Hukuk Dairesi E. 2015/10399 K. 2015/12239 T. 8.9.2015 sayılı kararında somut olaya emsal teşkil edebilecek hükümlere yer verdiğini, Dernek defterleri ile ilgili Yargıtay tarafından emsal gösterilen TTK 6102 Sayılı yasa 82/7. Maddesinin somut olayımızda zayii olan belgenin KARAR DEFTERİ olması, karar defterinde vergi kaybına yol açabilecek rakamsal verilerin olmaması, alınacak önemli kararların ancak kararın noterde onaylatılması ile Ticaret Sicili Müdürlüğünde tescil edilerek Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanmasının zorunlu olduğu izahtan vareste olduğunu, Talepçi şirkete karar defteri için zayii belgesinin verilmesinin şirket ortakları ve/veya diğer 3.Şahısların hakkına zarar getirmeyeceği gibi karar defterine zayi belgesinin verilmesinin şirketin faaliyetinin yürütülmesi açısından kesin şart olduğu mütalaa edildiğini, Mahkemelerin ön önemli görevlerinden biri vatandaşa zorluk çıkarmak değil sorunlarını çözmek olduğunu, karar defteri hakkında zayi kararı verilmemesi halinde şirketin faaliyeti mümkün olmadığı gibi tasfiyesi dahi mümkün olmadığını, Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, TTK’nın 82/7. Maddesi gereğince zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, yukarıda açıklanan gerekçelerle davanın reddine karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekili tarafından, yasal süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzeniyle sınırlı olarak yapılmıştır. TTK’nın 82/1. maddesi uyarınca, “Tacir, ticari defterlerini, envanterleri, finansal tablo, bilanço ve faaliyet raporlarını, aldığı mektupları (bir ticari işe ait yazışmaları), gönderdiği mektup suretlerini, kayıtlara esas olan belgeleri, sınıflandırılmış şekilde saklamakla yükümlüdür.” Saklanması gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde, yangın, deprem, su baskını gibi bir afet veya hırsızlıktan dolayı zayi olursa, tacirin (ölmüşse mirasçılarının), durumu öğrendikten itibaren on beş gün içerisinde işletmenin olduğu yerdeki mahkemeye başvurarak zayi belgesi alması gerekir. Kanun’da “isteyebilirler” denmiş ise de bu bir zorunluluk niteliğindedir. Zayi belgesi için açılan dava, çekişmesiz yargı işi niteliğindedir. Bu hukuki açıklamalara göre somut olaya gelindiğinde; zayi belgesi verilmesi için kanunda sayılan sebepler tahdidi olmamakla birlikte, davacı tarafça ispata ilişkin herhangi bir delil ibraz edilemediği gibi somut olayda, davacının özen ve basiretli tacir yükümlülüğüne uygun davrandığı da kanıtlanamamıştır. Diğer yandan davacının zayi olduğunu ileri sürdüğü karar defterinin ticaret sicil memurluğu müzekkere cevaplarıyla, en son Beyoğlu … Noterliğince 26.06.1997 tarih ve … yn ile tasdik edilmiş olduğu, davacı şirketin karar defterinde en son kararın Beyoğlu … Noterliği 20.05.2005 tarih ve … yn lu kararı ile …in şirket müdürü olarak seçildiğine ilişkin karar olduğu anlaşılmıştır. Ticari belgelerin uygun şekilde muhafaza edilmek suretiyle gerekli önlemlerin alınması basiretli bir tacirden beklenecek davranıştır. Davacı dava konusu karar defterinin ne şekilde zayi olduğunu kanıtlamadığı gibi bu konuda delil ve bilgide sunmamıştır. Davacı ticari defter ve belgelerini koruyup gözetme yükümlülüğüne ve basiretli bir tacir gibi davranma yükümlülüğüne uygun davarandığını kanıtlayacak delil göstermemiştir. Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin zayi belgesi istemine ilişkin içtihadı da bu yöndedir (E:2015/13372, K: 2017/1346, T:07.03.2017). Açıklanan bu gerekçelerle, HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararı usul ve yasaya uygun olup davacı vekilince ileri sürülen istinaf nedenleri yerinde görülmediğinden, istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf başvuru harçlarının Hazineye gelir kaydına, 3-Davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerlerinde bırakılmasına, 4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, 5-Dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 26.05.2022
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.ç maddesi uyarınca, dava konusunun değerine göre karar kesindir.