Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/399
KARAR NO: 2022/523
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 27.01.2022
NUMARASI: 2022/57 ESAS
DAVA: Menfi Tespit
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sırasında ilamda yazılı nedenlerle ihtiyati tedbir talebinin reddine dair verilen ara karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin davalı şirketten 17/09/2021 tarih … numaralı ve 18/09/2021 tarih … numaralı fatura içeriği malları satın almış olduğunu, bu satın alma karşılığında davalı şirkete … Bankası Merter Şubesi’nin … çek numaralı 10/03/2022 ibraz tarihli 22.000-TL bedelli çekin verildiğini, müvekkili şirketin fatura içeriği malları iade etmiş olup davalı firmaya karşı 11/10/2021 tarih … numaralı iki adet iade faturası düzenlemiş olduklarını, ancak talebe rağmen davalı firmanın çeki bu zamana kadar iade etmemiş olduğunu, Beşiktaş … Noterliği’nin 24/12/2021 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile dava konusu talepleri ve çekin taraflarına iadesinin karşı tarafa ihtar edilmesine rağmen çekin müvekkili şirkete teslim edilmemiş olduğunu, bu nedenle müvekkilinin davalı tarafa borcu olmadığı gibi, ödeme karşılığı verilen çekin iade edilmemesi nedeniyle işbu davayı açma zorunluluğu doğduğunu, bu sebeple gerekli tedbirlerin alınmadığı takdirde meydana gelmesi kaçınılmaz olan zararlardan bahsedilerek kambiyo senedi nedeniyle müvekkili şirketin çek bedelini ödeme zorunda kalacağından, öncelikle teminatsız olarak; Mahkememizce bu husus kabul edilmediği takdirde uygun görülecek teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilerek çekin dava sonuna kadar ödenmemesi için ilgili bankaya ve kurumlara müzekkere yazılarak ihtiyati tedbir kararı verilmesi talebinin zorunluluğunun doğduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle; taleplerinin kabulü ile taraflar arasında mevcut ve geçerli bir hukuki ilişkinin bulunmadığının, … Bankası Merter Şubesi’nin … çek numaralı 10/03/2022 ibraz tarihli 22.000-TL bedelli çekin karşılığı borcunun olmadığının tespitini, … Bankası Merter Şubesi’nin … çek numaralı 10/03/2022 ibraz tarihli 22.000-TL bedelli çekin taraflarına iadesini, Mahkememizce takdir edilecek öncelikle teminatsız olarak aksi halde uygun bir teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilerek çekin davalı tarafa ya da cirantalara ödenmemesi için … Bankası’na müzekkere yazılarak çek karşılığının ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydıyla, bu dava sebebiyle uğramış oldukları zararların yasa gereği alacağın %20’sinden az olmamak kaydıyla kötü niyetli davalıdan alınarak müvvekili şirkete verilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince ihtiyati tedbir talebinin değerlendirildiği 27.01.2022 tarihli ara kararıyla; “…Somut olayda ileri sürülen iddia; taraflar arasında mevcut ticari ilişki kapsamında davalıya teslim edilen bir adet çek nedeniyle, çekin ibrazı halinde ödenmemesi için ihtiyati tedbir konulmasına ilişkin talep bakımından, HMK.390/3 maddesi kapsamında, talep sahibince ileri sürülen iddiaların yargılamayı gerektirdiği, delillerin toplanmaması, mevcut durumda meydana gelebilecek değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğma ihtimalinin bulunduğuna ilişkin, davacı yanın iddialarını kanıtlar yaklaşık ispat koşullarının oluşmadığı, bu aşamada yaklaşık ispat kuralı gereği bir kanaate ulaşılamadığı…” gerekçesiyle, ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir. Bu ara karara karşı, davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; müvekkilinin fatura içeriği malları iade ettiğini, davalı firmaya karşı 11.10.2021 tarih … numaralı iki adet iade faturası düzenlediğini, ancak talebe rağmen davalı firma çeki bu zamana kadar iade etmediğini, Beşiktaş … Noterliği 24.12.2021 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile dava konusu taleplerinin ve çekin tarafımıza iadesi karşı tarafa ihtar edilmesine rağmen çek müvekkili şirkete teslim edilmediğini, müvekkili şirketin dava devam ederken çek bedelini ödemesi ihtimaline, davanın çekin ibraz tarihinden önce sonlanması mümkün olmadığından çek bedelini ödemesi tehlikesi ile karşı karşıya kalacağından tedbir talebinin reddedilmesinin yasaya aykırı olduğunu, bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve talepleri gibi ihtiyati tedbir kararı verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, davalıya satım ilişkisi kapsamında verilen çekin ürünlerin iade edilmesi nedeniyle bedelsiz kaldığı iddiasıyla İİK’nın 72. maddesi uyarınca açılmış menfi tespit istemine ilişkindir. Davacı, dava içinde, dava konusu çekin ibrazında ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiş, ilk derece mahkemesince talebin reddine karar verilmiştir. Bu konudaki ara karara karşı, davacı vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. İİK’nın 72. maddesinde menfi tespit davalarıyla ilgili ihtiyati tedbir düzenlemesi mevcut olup, anılan hükmün HMK’nın 389 vd. maddeleriyle birlikte uygulanması gerekir. HMK’nın 389/1.maddesinde” (1) Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir… ”; 390/3. maddesinde “Tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır”; 391/1.maddesinde” Mahkeme, tedbire konu olan mal veya hakkın muhafaza altına alınması veya bir yediemine tevdii ya da bir şeyin yapılması veya yapılmaması gibi, sakıncayı ortadan kaldıracak veya zararı engelleyecek her türlü tedbire karar verebilir” düzenlemelerine yer verilmiştir. HMK’nın 389. maddesi uyarınca, “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme sebebiyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyat tedbir kararı verilebilir. ” Somut olayda davacı, davalıdan alınan mallar nedeniyle dava konusu çekin verildiğini, ancak sonrasında malların davalıya iade edildiğini, iade faturalarının dosyada olduğunu, bu nedenle dava konusu çekin bedelsiz kaldığını iddia etmiş olup, çekin sebepten mücerret ödeme aracı olduğu, ayrıca iade faturalarına konu malların davalıya teslim edilip edilmediği hususunun da ispata muhtaç olduğu gözetildiğinde, dosyanın bulunduğu aşama itibariyle yaklaşık ispat olgusu gerçekleşmediğinden, ilk derece mahkemesince davacının tedbir talebinin reddine karar verilmesinde yasaya aykırı bir yön görülmemiştir.Bu nedenlerle, HMK’nın 353/1.b.1 ve 391/3. maddeleri uyarınca başvurunun reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-HMK’nın 353/1.b.1 ve HMK’nın 391/3. maddeleri uyarınca, ihtiyati tedbir talep eden davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf harçlarının Hazineye irad kaydına, 3-Davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına, 4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, 5-Dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK’nın 353/1.b.1 ve 391/3. maddeleri uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 28.04.2022
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.f ve 391/3. maddeleri uyarınca karar kesindir.