Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2022/2351 E. 2023/1808 K. 09.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/2351
KARAR NO: 2023/1808
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 03.10.2022
NUMARASI: 2022/311 Esas – 2022/568 Karar
DAVA: Şirkete Ait Defterler ile Çek Koçanlarının Teslimi
Taraflar arasındaki şirkete ait defterler ile çek koçanlarının teslimi davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı, davalılar vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne … sicil numarasıyla kayıtlı müvekkil … ANONİM ŞİRKETİ’nde …’ın 12.50 hisse adedi (%12,5), …’ın 37,50 hisse adedi (%37,5) şikayet olunanlar …’ın 25.00 hisse adedi (%25)ve son olarak …’ın 25.00 (%25) hisse adedi bulunduğunu ,şirketin yönetim kuruluna; 26.12.2019 tarihli ticaret sicil gazetesinden de anlaşılacağı üzere hissedarlardan … ve dışarıdan … 08.11.2022 tarihine kadar seçildiğini, Bu tarihten sonra şirketin tüm temsil, ilzamı ve işleyişi şirket genel kurul kararıyla bu kişilere devir ve emanet ettiklerini,08.09.2021 tarihli genel kurul kararıyla şirketi temsil ve ilzama yetkili Yönetim Kurulu üyeleri olan … ve … yönetim kurulu görevini yürütürken yaptığı usulsüzlükler akabinde ibra edilmemesi neticesinde yönetim kurulu üyeliği görevlerinden alındıklarını, şirketi temsil ve ilzam yetkilerinin sona erdiğini, bu husus, İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından 29.09.2021 tarihinde tescil olduğunu, Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin 29.09.2021 tarihli, … sayılı ve 784. sayfasında ilan ettiklerini, genel kurul kararıyla görevden alınan davalılar…, yönetim kurulu görevlerinden alınmalarını kişiselleştirdiklerini, Şirketin ticari faaliyetinin yürütülmesine ilişkin olarak ticari defter ve belgelerle, … Bankası A.Ş. Küçükbakkalköy Şubesi ve … A.Ş. Ümraniye Santral Şubesi tarafından şirkete tevdi ve teslim edilen çek koçanlarının teslim alınması ve yönetim kurulu üyeliği süresince … tarafından yürütülen işlemlerin incelenmesi amacıyla 30.09.2021 tarihinde şirket merkezine gelindiğini, ancak bahsi geçen ticari defter, kayıt ve belgelerle çek koçanlarının şirket merkezinde bulunmadığını , söz konusu defter ve belgeler ile çek koçanlarının … tarafından yönetim kurulu üyeliklerinin sona ermesiyle birlikte şirketten çıkarıldıklarını, Konuya ilişkin olarak Ankara … Noterliği’nin 13.09.2021 tarih … Yevmiyeli ihtarnamesi ve Ankara …. Noterliği’nin 04.10.2021 tarih, … sayılı yevmiyesiyle ihtarname keşide edilerek ticari kayıt ve defterlerle çek koçanlarının iadesi istenmişse de … ve … tarafından ticari defter ve çeklerin iadelerinin ısrarla gerçekleştirildiğini, müvekkil şirket tarafından yönetim kurulu ve genel kurul karar defterlerinin davalılarda olması nedeniyle şirketin ticari faaliyetlerinin yürütülmesinin gerekçesiyle TTK madde 82/7 uyarınca zayi belgesi verilmesi talebiyle İstanbul Anadolu 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/649 Esas sayılı dosyası nezdinde dava açılmış olup yapılan yargılama sonucunda 2022/94 Karar ve 11.02.2022 tarihli karar (EK-9) ile müvekkilin zayi belgesi alma talebinin TTK madde 82(7) hükmünde yer alan tahdidi nedenlerden olmaması nedeniyle davanın reddine karar verildiğini, Yine, müvekkil tarafından davalılar uhdesinde bulunan … Bankası ve … Bankası çeklerin zayi nedeniyle iptali talebiyle açılan davada yapılan yargılama sonucunda İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/695Esas, 2021/898 Karar ve 13.10.2021 tarihli karar ile davanın reddine karar verildiğini, bu nedenle, müvekkile ait olan ve davalılar uhdesinde bulunan şirketin kuruluş tarihi olan 2014 yılından dava tarihine kadar olan müvekkil şirkete ait yevmiye defteri, envanter defteri, defteri kebir, yönetim kurulu karar defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri, çek koçanlarını müvekkiline teslim edilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı … vekili, savunmasında özetle; davacı vekilinin dava dilekçesinde belirttiği yönetim defter ve belgelerin, kendisi ile davalı … uhdesinde bulunduğunu, çek koçanı, ticari defter ve belge veya sair bir evrak bulunmadığını,…’ın 30/09/2021 tarihinde saat 19:20’de yönetime yeni atandığını, … ile birlikte jandarma eşliğinde davacı şirket tesisine geldiğini, dava dilekçesinde bahsedilen tüm çek defterleri, kredi kartları ve nakit para şirketin tesisteki kasasında olduğunu, muhasabe odasında bulunan kasada 1.800TL nakit para ve kredi kartlarının yönetim ofisindeki kasada da tüm çek defterleri ve tesisin tüm yedek anahtarları bulunduğunu, 30/09/2021 tarihinde şirket tesisinde bulunmadıklarını, … AŞ muhasebe ve finans konusunda danışmanlık hizmeti veren …’nın olaylara tanıklık yaptığını, şirket yöneticiliği genel kurul kararıyla haksız bir biçimde alındıklarını, İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret mahkemesinin 2021/ 625 Esas sayılı dosyasında davalarının halen devam ettiklerini, uhdesinde tuttukları defterlerin bilirkişi incelemesi için istanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret mahkemesinin 2021/625 esas sayılı dosyasına sunacaklarını, yönetim defterlerinin elinde bulunmasında hiçbir kötüniyet bulunmadığını, davanın reddine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı … vekili, savunmasında özetle; davacı vekilinin dava dilekçesinde belirttiği yönetim defter ve belgelerin, kendisi ile davalı …’ın uhdesinde bulunduğunu, çek koçanı, ticari defter ve belge veya sair bir evrak bulunmadığını, …’ın 30/09/2021 tarihinde saat 19:20’de yönetime yeni atandığını, … ile birlikte jandarma eşliğinde davacı şirket tesisine geldiğini, dava dilekçesinde bahsedilen tüm çek defterleri, kredi kartları ve nakit para şirketin tesisteki kasasında olduğunu, muhasabe odasında bulunan kasada 1.800TL nakit para ve kredi kartlarının yönetim ofisindeki kasada da tüm çek defterleri ve tesisin tüm yedek anahtarları bulunduğunu, 30/09/2021 tarihinde şirket tesisinde bulunmadıklarını, … AŞ muhasebe ve finans konusunda danışmanlık hizmeti veren …’nın olaylara tanıklık yaptığını, şirket yöneticiliği genel kurul kararıyla haksız bir biçimde alındıklarını, İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret mahkemesinin 2021/ 625 Esas sayılı dosyasında davalarının halen devam ettiklerini, uhdesinde tuttukları defterlerin bilirkişi incelemesi için istanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret mahkemesinin 2021/625 esas sayılı dosyasına sunacaklarını, yönetim defterlerinin elinde bulunmasında hiçbir kötüniyet bulunmadığını, davanın reddine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…Dosya kapsamına göre; davacılar ile dava dışı ….’in 08.11.2022 tarihine kadar davacı şirkette yönetim kurulunu oluşturdukları, 08.09.2021 tarihli genel kurulda alınan kararla davalıların yönetim kurulu üyeliği görevlerinden alındığı, şirketi temsil ve ilzam yetkilerinin sona erdiği, davalılar tarafından 08.09.2021 tarihli genel kurul kararlarının iptaline ilişkin İstanbul Anadolu 10. ASTM’nin 2021/625 esas sayılı dosyasında dava açıldığı, davanın halen derdest olduğu, davalılarca şirkete ait defter ve belgeleri yedinde tutmalarının bu davayı dayanak olarak gösterdikleri anlaşılmaktadır. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Defter tutma yükümlülüğü başlıklı 64. Maddesi ve Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ’in 4. Maddesi ” Her tacir, ticari defterleri tutmak ve defterlerinde, ticari işlemleriyle ticari işletmesinin iktisadi ve mali durumunu, borç ve alacak ilişkilerini ve her hesap dönemi içinde elde edilen neticeleri, bu Kanuna göre açıkça görülebilir bir şekilde ortaya koymak zorundadır. Defterler, üçüncü kişi uzmanlara, makul bir süre içinde yapacakları incelemede işletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakkında fikir verebilecek şekilde tutulur. İşletme faaliyetlerinin oluşumu ve gelişmesi defterlerden izlenebilmelidir.” şeklinde düzenlenmiştir. Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ’in 5. Maddesinde de anonim şirketlerin yevmiye defteri, envanter defteri, defteri kebir, yönetim kurulu karar defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defterini tutmakla yükümlü olduğu yer almaktadır. TTK mad. 375/1 uyarınca da ticari defterlerin tutulması, anonim şirketlerde yönetim kurulunun vazgeçilmez görev ve yetkilerindendir.Ticari defter ve kayıtların tutulması aynı zamanda vergi mevzuatı gereği de zorunlu olup bu nedenlerle dava konusu şirkete ait defter ve belgelerin davacı şirket yerinde bulunması gerekmektedir.Kaldı ki her ne kadar davalılarca davacı şirketin düzenlediği genel kurul kararlarının iptali için dava açılmışsa da halen iptal edilmediği sürece bu genel kurulda alınan kararların geçerliliği söz konusudur. Bu nedenlerle davalıların da kabulünde olduğu üzere ellerinde bulunan ve şirkete ait tüm defter kayıt ve belgelerin şirkete iadesi gerektiği… ” gerekçesiyle, davanın kabulüne, davacı şirketin 2014-2021 arasındaki yıllarına ait yevmiye defteri, envanter defteri, defteri kebir, yönetim kurulu karar defteri ile genel kurul toplantı ve müzareke defteri, … Ümraniye Santral Şubesi ve …Bankası AŞ K.Bakkalköy şubesinden alınan çek koçanlarının davalıdan alınarak davacıya teslimine, karar verilmiştir. Bu karara karşı, davalılar vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalılar vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; daha önceki beyanlarında da belirttikleri gibi bahsi geçen defter ve belgelerin, yönetim defter ve belgelerinin müvekkillerinin uhdesinde bulunduğunu kabul ettiklerini ancak müvekkillerinin elinde bulunan herhangi bir çek koçanı, ticari defter ve belge veya sair bir evrak bulunmadığını, ellerinde bulunan yönetim defterleri açısından, davacı tarafça ileri sürülenin aksine müvekkillerinin bu defterleri uhdesinde tutmasının kötüniyetli bir tarafı bulunmadığını, Davacı şirketin yönetiminin usulsüz bir şekilde ele geçiren … 30/09/2021 tarihi saat 19:20’de yönetime yeni atadığı … ile birlikte jandarma eşliğinde davacı şirket tesisine geldiğini, dava dilekçesinde bahsedilen tüm çek defterleri, kredi kartları ve nakit para şirketin ilgili tesisteki kasasında olduğunu, muhasebe odasında bulunan kasada 1.800,00 TL nakit para ve kredi kartları, yönetim ofisindeki kasada da tüm çek defterleri ve tesisin tüm yedek anahtarları bulunduğunu, 30/09/2021 tarihinde müvekkillerinin şirket tesisinde bulunmadığını, konuyla ilgili … A.Ş.’ye muhasebe ve finans konusunda danışmanlık hizmeti veren … tüm olaylara şahit olmuş olup müvekkillerinin şirket yönetiminde usulsüzlükler yapmanın aksine, şirketin devamlılığını sağlamak adına maddi destek verdiklerini bildiğini ve belirttiğini, her ne kadar dosya kapsamında söz konusu olaya tanık olan ve davacı tarafça istenen defter ve bilgilerin müvekkillerinde olmadığına şahit olan tanık dinlenilmesi için tanık deliline dayandıklarını, mahkeme tarafından belirtilen hususların dikkate alınmadığını, eksik, hatalı bir karar verildiğini, Müvekkillerinde bulunan yönetim defterlerini şirkete teslim etmemelerinin nedeninin, müvekkillerinin şirket yöneticiliğinden genel kurul kararıyla haksız bir biçimde alınması olduğunu, hukuka aykırı genel kurulun iptali hakkında İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/625 esas sayılı dosyası kapsamında dava açıldığını, ilgili davanın halen derdest olup yürütmenin geri bırakılması talepli olarak açıldığını, 27/10/2021 tarihinde söz konusu dosya kapsamında ilan edilen kararda yürütmenin geri bırakılmasına karar verildiğini, hal böyleyken İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesinin vermiş olduğu kararın kabul edilebilir olmadığını, genel kurulun iptaline ilişkin açmış oldukları kararın bekletici mesele yapılarak ilgili dosyanın kesinleşmeden karar vermesinin kesinlikle hukuka aykırı olduğunu, Söz konusu dosyadan da anlaşılacağı üzere, taraflarınca bilirkişi incelemesi yapılması için söz konusu defterler taraflarınca mali müşavir bilirkişinin ofisine götürüldüğünü, burada bilirkişi defter asıllarını görerek aslının aynıdır kaydıyla fotokopilerini dosya arasına aldığını, müvekkillerinde bulunan defterlerin 2020 yılı yevmiye kebir defteri, 2019 yılı yevmiye kebir envanter defterleri, 2021 yılı yevmiye kebir ve envanter defterleri, Genel Kurul Toplantı Müzakere defteri, pay defteri ve yönetim kurulu karar defteri olduğunu, söz konusu bu defterler ilgili dosyalarda bilirkişi raporu alınması adına müvekkillerinde olduğunu, genel kurulun iptali için açıldığını, İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/625 esas sayılı dosyası kapsamında bilirkişi raporu alınmış olup söz konusu defterler müvekkillere iade edildiğini, ticari defterlerin ve belgelerin şirkette bulunmamasının nedeni tamamen bundan ibaret olduğunu, burada herhangi bir kötü niyetlerinin olmadığını, haklılıklarını ispat etme çabası içerisinde olduklarının açık olduğunu, eğer amaçlarının şirket yönetimini sekteye uğratmak ve zarar vermek olsaydı, bu defter ve belgelerin müvekkillerinin söz konusu iddiayı inkâr etme yolunu tercih edeceğini ve yargılamayı uzatacaklarını, ancak böyle bir şeyin olmadığını, mahkemenin vermiş olduğu kararda “2014-2021 yıllarına ait yevmiye defteri, envanter defteri, defteri kebir, yönetim kurulu karar defteri ile genel kurul toplantı ve müzekkere defteri, … Ümraniye Santral Şubesi ve … Bankası AŞ K. Bakkalköy şubesinden alınan çek koçanlarının davalıdan alınarak davacıya verilmesi” denildiğini, söz konusu bu kararın davacı tarafça Gölbaşı İcra Dairesinin … İcra numaralı dosya kapsamında icraya konulduğunu, mahkemenin eksik ve hatalı değerlendirmeleri sonucunda verilen karar kesinlikle hukuka aykırı olduğunu,Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, davacı şirkete ait ticari defter ve belgeler ile çek koçanlarının eski yönetici davalılar tarafından davacıya teslimi istemine ilişkindir.İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verilmiş; bu karara karşı, davalılar vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Davalıların davacı şirkettin önceki yönetim kurulu üyesi oldukları, 08.09.2021 tarihli genel kurul kararları ile yöneticilik sıfatlarının sona erdiği, davalılar tarafından iş bu genel kurul kararlarının iptali istemiyle İstanbul Anadolu 10 Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/625 E sayılı dosayında dava açıldığı ve davanın derdest olduğu anlaşılmaktadır. Davacı şirket ile ortakları tarafından Ankara … noterliğinin 04.10.2021 tarih … y. N lu ve 13.09.2021 tarihli … y. No lu ihtarnameleri ile ticari defter ve belgeler ile çek koçanlarının iadesinin talep edildiği dosyadaki delillerle anlaşılmaktadır. Buna göre yönetim kurulundan değişiklik yapıldığı ve önceki yöneticiler olan davalılarca dava konusu ticari defter ve belgeler ile çek koçanlarının iade edilmediği anlaşılmaktadır. Davalılarca İstanbul Anadolu 10 Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/625 E sayılı dosyasında genel kurul kararlarının iptali davası dava dilekçesinin 6. Sayfasında ” yasal olarak tutulması gereken tüm defter asıllarının meşru yönetim kurulu olmamaları sıfatıyla Genel kurul karar defterleri dahil davalılarda bulunduğu, mahkemece istenilmesi halinde iş bu defterlerin fiziki olarak sunulacağı” ifade edilmiştir. Yine aynı dosya kapsamında yapılmasına karar verilen bilirkişi incelemesi kapsamında davalılardan … tarafından 21.01.2022 tarihli imzalanmış tutanak ile tutanakta belirtilen bir kısım şirket ticari defter ve kayıtlarının fotokopilerinin sunulduğu anlaşılmaktadır. Gerek bu tutanak içeriği ile tutanak tarihi dikkate alındığında, davalılar vekilinin yeni yönetici … tarafından 30.09.2021 tarihinde kolluk görevlileri ile davacı şirket tesisine geldiği, çek defterleri ve belgelerin burada bulunduğu, müvekkillerinde bulunmadığı yönünde bildirdikleri tanık … dinlenmeksizin karar verilmesinin doğru olmadığı yönündeki istinafı yerinde görülmemiştir.Davalılar vekilince davalıların yönetimden alınıp yeni yöneticilerinin seçilmesine ilişkin 08.09.2021 tarihli genel kurul kararları hakkında açılan davanın bekletici mesele yapılması gerektiği ileri sürülmüş ise de; ilk derce mahkemesi gerekçesinde de işaret edildiği üzere, halen iptal edilmediği sürece bu genel kurulda alınan kararlar geçerli olmakla davalı vekilinin bu yöndeki istinafı da yerinde değildir.İlk derce mahkemesi gerekçesinde yer verilen 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Defter tutma yükümlülüğü başlıklı 64. Maddesi ve Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ’in 4. Ve 5. Maddeleri ile TTK mad. 375/1 uyarınca da ticari defterlerin tutulması, anonim şirketlerde yönetim kurulunun vazgeçilmez görev ve yetkilerindendir düzenlemeleri dikkate alındığında ilk derece mahkemesi kararı isabetli olup aksi yöndeki davalılar vekilinin istinaf nedenleri yerinde görülmemiştir. Davalılar vekilinin istinaf başvuru nedenleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucu, ilk derece mahkemesi karar ve gerekçesinde yasa ve usule aykırılık bulunmadığı gibi kamu düzenine aykırılık da görülmediğinden, davalılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1.b1 maddesi uyarınca reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle; 1-HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca, davalılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davalı tarafından yatırılan istinaf başvuru harçlarının Hazineye gelir kaydına; bakiye 189,15 TL istinaf karar harcının davalılardan tahsiline, Hazineye gelir kaydına, 3-Davalılar tarafından yapılan kanun yolu giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,4-Gerekçeli kararın Dairemiz Yazı İşleri Müdürlüğünce taraf vekillerine tebliğine dair;HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 09.11.2023 tarihinde, oy birliğiyle ve temyizi kabil olmak üzere karar verildi.