Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1626
KARAR NO: 2022/1365
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 17/05/2022
NUMARASI: 2021/532 E. – 2022/279 K.
DAVANIN KONUSU: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
Hasımsız açılan çek iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükme karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; … Adana Şubesine ait 30.09.2021 keşide tarihli … seri numaralı ve 13.000,00 TL bedelli çek ile 30.11.2021 keşide tarihli … seri numaralı ve 17.706,00 TL bedelli çeklerin kargoda zayi olduğunu, müvekkilinin ticari ilişki kapsamında teslim aldığı çeklerin henüz cirolanmadığı sırada zayi olduğunu ileri sürerek, zayi olan iki adet çekin iptaline ve ödemeden men kararı karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “… Dava, … Adana Şubesi’ne ait; 30/09/2021 keşide tarihli, … seri numaralı, 13.000,00-TL bedelli çek ve 30/11/2021 keşide tarihli, … seri numaralı, 17.706,00-TL bedelli çek olmak üzere iki adet çekin iptali şartlarının oluşup oluşmadığına ilişkindir. Davacı taraf banka kayıtlarını ve çek fotokopilerini delil olarak sunmuştur. Tensip tutanağı ile birlikte ihtiyati tedbir kararı verilerek söz konusu çekler hakkında ödeme yasağı konulmuştur.Delillerin toplanması aşamasında davacı vekili 28/06/2022 havale tarihli dilekçesi ile dava konusu çeklerle ilgili dava açıklarını ve davanın konusuz kaldığını beyan etmiştir. İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/286 Esas sayılı dosyası ile istirdat davası açıldığı anlaşılmakla, bu haliyle konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına” gerekçesiyle konusuz kalan dava hakkında karar verilmesin yer olmadığına, karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Müvekkilinin … AVM’deki yönetim hizmetlerinin işleyişinden sorumlu olduğunu, bu kapsamda AVM’de kiracı olan dava dışı şirketten alınan iki adet çekin müvekkilinin İstanbul’da bulunan genel merkezine gönderilmek üzere kargo şirketine teslim edildiğini, zayi olan çeklerin sahte imzalarla cirolanarak tedavüle sokulduğunu, iptal davasında çeklerin ibraz edildiği gerekçesiyle istirdat davası açılması için mahkemece süre verildiğini, buna göre … nolu çekin … AŞ tarafından … Bankası AŞ’ye, … seri numaralı çekin ise … San. Tic. Ltd. Şti. tarafından … Bankası A.Ş.’ye ibraz edildiğinin belirlendiğini, mahkemece bunun dışında bir araştırma yapılarak çekin gerçekte kimin elinde olduğunun araştırılmadığını; Mahkemece … seri numaralı çek açısından herhangi bir inceleme yapmadığını ve çekin akıbetinin araştırılmadığını, çalınarak sahte ciro ile tedavüle sokulan çek nedeniyle müvekkilinin zarara uğradığını, bu çek açısından iptal şartlarının gerçekleştiğini, bu çek yönünden davanın konusuz kalmadığını ve gerekli araştırmanın yapılmadan karar verildiğini; … seri numaralı çek açısından ise ilk derece mahkemesince verilen süre üzerine açılan istirdat davasının halen derdest olduğunu, dava kapsamında çekin çekin … A.Ş’nin elinde olmadığının belirlendiğini, bu durumda mahkemece çekin gerçekte kimin elinde olduğu belirlenmeden eksik inceleme ile karar verilmesinin hatalı olduğunu, müvekkilinin çekleri ibraz edenlere ulaşmadığını ve yeniden açılacak iptal davasının derdestlik nedeniyle reddine karar verileceğini, bu çek yönünden de davanın konusuz kalmadığını, çek istirdadına ilişkin açılan ve süren davanın bekletici mesele yapılması gerektiğini, Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın kabulüne, karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, TTK’nın 818/1.s maddesi yollamasıyla aynı Kanun’un 757. maddesi gereğince, hasımsız olarak açılan zayi nedeniyle çek iptali davasıdır. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, konusuz kalan davanın esası ile ilgili karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Dava açma yetkisi hamile ait olup, keşidecinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle iptal davalarının kabulü durumunda kaybedilen kambiyo senedi yerine mahkemece verilecek iptal kararı keşideciye ibraz edilerek, ödeme talep edilmesi mümkün olur. Ayrıca borçlunun mükerrer ödeme yapması da önlenmiş olur. Zayi nedeniyle çek iptal davası, çekin kimin elinde olduğunun bilinmemesi nedeniyle hasımsız açılmaktadır. Yani, çekin kimin elinde olduğu biliniyorsa, bu durumda TTK’nın 792. maddesine göre hasımlı olarak istirdat davası açılması gerekir. İlk derece mahkemesince yargılama sırasında çeklerin ibraz edilip edilmediği araştırılmış olup, dava dışı … Bankası AŞ Merkezi Operasyonlar Dairesi Başkanlığının 13.12.2021 tarihli yazısından, … seri nolu 30.09.2021 keşide tarihli 13.000 TL bedelli çekin … AŞ İstanbul Kurumsal Şubesine, … seri nolu 30.11.2021 kesşide tarihli ve 17.706,00 TL bedelli çekin ise … Bankası Beştelsiz Şubesine elektronik ortamda 30.11.2021 tarihinde ibraz edildiği ve çek bedellerinin ödenmediği anlaşılmıştır. … AŞ tarafından gönderilen 05.01.2022 tarihli yazıda, … nolu çekin 30.11.2021 tarihinde … Tic.Ltd.Şti tarafından ibraz edildiği bildirilmiş ve çek görüntüsü gönderilmiştir. … bankasınca gönderilen 03.01.2022 tarihli yazı cevabında da diğer çekin … Faktoring tarafından ibraz edildiği bildirilerek çekin görüntüsü dosyaya sunulmuştur. Her iki çekin ibrazı üzerine ilk derece mahkemesince, 12.04.2022 tarihli oturumda istirdat davası açılması için davacıya iki haftalık süre verilmiş, davacı tarafından … Faktoring aleyhine İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/286 Esas sayılı dosyasında istirdat davası açıldığı ve çeklerin istirdadının istenilidği anlaşılmıştır.Hasımsız şekilde açılan çek iptali davasında, çeklerin ibraz edilmesi üzerine ilk derece mahkemesince istirdat davası açılması için süre verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Çeklerin kimin tarafından ibraz edildiği banka kayıtlarıyla sabit olup, bu kişilere karşı istirdat davası açılmalıdır. Çeklerin ibraz sonrası başka kişilere devir edilmesi halinde, HMK’nın 124 ve 125. maddeleri uyarınca taraf teşkilinin ilgili davalarda sağlanarak istirdat davasının sürdürülmesi mümkündür. İbraz edeni belli olan bir çek için artık zayi nedeniyle iptal davası açılamayacağı gibi, eldeki davanın sürdürülmesi veya istirdat davalarının sonucunun beklenmesi imkanı bulunmamaktadır. Belirtilen nedenlerle, ibraz edilen çeklerin istirdadı için süre verildiği ve davacı yanca bir çek için istirdat davası açıldığı, ancak istirdat davası dilekçesi içeriğinde her iki çekten söz edildiği, ibraz edilip istirdat davası açılması için süre verilen çek için istirdat davası açılmaması halinde bu çek yönünden zayi nedeniyle iptal davasının reddine karar verilmesi gerektiği, ancak istirdat davasının içeriği dikkate alındığında, davanın tek çek için açılmış olması halinde dahi istinafa konu karanın sonucu itibariyle doğru olduğu anlaşılmakla, davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm istinaf başvuru nedenlerinin reddi gerekmiştir. Açıklanan bu gerekçelerle HMK’nın 353/1.b.1maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki karar kurulmuştur.
KARAR: Yukarıda açıklanan gerekçelerle;1-HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf başvuru ve karar harçlarının Hazineye gelir kaydına,3-Davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerlerinde bırakılmasına,4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,5-Dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair;HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi.20.10.2022
KANUN YOLU : HMK’nın 362/1.ç maddesi uyarınca karar kesindir.