Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2022/1609 E. 2022/1132 K. 15.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1609
KARAR NO: 2022/1132
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 14/04/2022 tarihli Ek Karar
NUMARASI: 2022/210 D.İş. – 2022/153 K.
DAVANIN KONUSU: İhtiyati Haciz
Taraflar arasında görülen ihtiyati haciz talebinin ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonucunda, kararda yazılı nedenlerle verilen ihtiyati haciz kararına yönelik olarak karşı taraf/borçlu … tarafından yapılan itirazın reddine ilişkin verilen ek karara karşı, borçlu … vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dosya incelendi.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ İhtiyati haciz talep eden vekili, talep dilekçesinde özetle; … Bankası A.Ş., Bakırköy Şubesine ait 28/02/2022 keşide tarihli, 69.000,00 TL meblağlı, … numaralı çek bedelinin tüm müracaatlarına rağmen borçlular tarafından ödenmediğini, alacağın herhangi bir teminata bağlanmadığını ileri sürerek ihtiyati haciz kararı verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesi, ihtiyati haciz talebini değerlendirdiği 04/03/2022 tarihli kararıyla; ihtiyati haciz talep eden alacaklının sunduğu çek aslının vadesinin geldiği, talebin usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle 69.000,00 TL alacak miktarı ile sınırlı olmak üzere borçlunun taşınır mallarının, taşınmaz mallarının, üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarının talep edilen alacağın %15’i oranındaki teminat karşılığında ihtiyaten haczine karar verilmiştir. Bu karara karşı, karşı taraf/borçlu … vekili tarafından, İİK’nın 265. maddesi uyarınca süresinde itiraz edilmiştir. İhtiyati hacze itiraz eden borçlu … vekili itiraz dilekçesinde özetle; mahkemenin yetkili olmayıp Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemelerinin yetkili olduğunu, alacaklı vekilinin vekaletnamesinin süresinin dolduğunu, temsil yetkisi bulunmadığını, Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/93 Esas sayılı dosyasına ödenmiş olan bedel ile bankanın ödemekle yükümlü olduğu sorumluluk bedeli toplamının çek bedelini aştığını, buna rağmen verilen ihtiyati haciz kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, çekin kambiyo senedi vasfınI haiz olmadığını, çek suretinden çekin karşılıksız olup olmadığının anlaşılamadığını beyanla, ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını talep etmiştir. İhtiyati haciz talep eden/alacaklı vekili, itiraza karşı sunduğu cevap dilekçesinde özetle; çekin … Bankası Pendik Şubesine ibraz edildiğini, ancak çek bedelinin ödemeden men yasağı nedeniyle ödenmediğini, bu nedenle çekin götürülecek borç niteliği kazandığını ve muhatap banka şubesinin bulunduğu yer mahkemesinin de müvekkilinin merkezinin bulunduğu yer mahkemeleri yanında yetkili olduğunu, yeni vekaletnamenin dosyaya sunulduğunu, çekin süresinde ibraz edildiğini ve kambiyo senedi vasfı taşıdığını, itiraz sebeplerinin yerinde olmadığını ileri sürerek, itirazın reddini istemiştir. İhtiyati hacze itirazın mahkemece 14/04/2022 tarihli duruşmada değerlendirildiği anlaşılmaktadır.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk derece mahkemesinin itirazı değerlendirdiği 14/04/2022 tarihli ek kararıyla; ” … İtiraz eden vekili tarafından dilekçesinde belirtmiş olduğu itirazların 265/1 maddesinde tahdidi olarak sayılan itiraz sebeplerinden olmadığı, bu itirazların açılacak menfi tespit yahut alacak davasına konu edilebilecek nitelikte olduğu görülmüştür. İncelenen tüm dosya kapsamı ve yukarıdaki gerekçeler ile; ihtiyati haciz kararına itiraz nedenlerinin şekli ve sınırlı olarak İİK.nun 265.maddesinde düzenlenmiş olduğu; ihtiyati haciz kararına itiraz eden borçlunun borcun bulunmadığına, alacağın depo edildiğine vb. ilişkin iddiasının ve buna yönelik ihtiyati haciz kararına itirazının açılacak menfi tespit yahut alacak davasına konu edilebileceği değerlendirilerek; ihtiyati haciz kararına yapılan itirazın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.” gerekçesiyle itirazın reddine karar verilmiştir.Bu ek karara karşı, karşı taraf/borçlu … vekilince istinaf yasa yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Karşı taraf/borçlu … vekili, istinaf başvuru dilekçesinde; talep konusu çekin ödeme yasağı sebebiyle ödenmediğini, karşılıksız çıkmadığını, bu nedenle karşılıksız çıkan çeklere dair hükümlerin uygulanamayacağını ve İstanbul Anadolu Mahkemelerinin yetkili olmadığını, borçlunun ikametgah adresinin Bakırköy olması nedeniyle bu yer mahkemelerin yetkili olduğunu, İstanbul Anadolu …İcra Müdürlüğünce yetki itirazlarının kabul edildiğini, ihtiyati haciz kararı verilmesi şartlarının oluşmadığını belirterek ilk derece mahkemesinin ihtiyati haciz talebinin kabulü kararına yönelik yapılan itirazın reddine dair ek kararının kaldırılarak itirazlarının kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Talep, İİK’nın 257 vd. hükümleri uyarınca ihtiyati haciz kararı verilmesi istemine ilişkin olup; uyuşmazlık, somut olayda ihtiyati haciz kararı verilmesi koşullarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır. İlk derece mahkemesince verilen ihtiyati haciz talebinin kabulü kararına, borçlu … vekilince yapılan itirazın reddine dair verilen ek karara karşı, borçlu … vekili tarafından, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönleriyle sınırlı olarak yapılmıştır. Dosya kapsamının incelenmesinde; talep konusu olan çekin … Bankası A.Ş., Bakırköy Şubesine ait 28/02/2022 keşide tarihli, 69.000,00 TL meblağlı, … numaralı çek olduğu, keşidecisinin borçlu … Ltd. Şti., lehdarının borçlu … olduğu, çekin borçlu … tarafından ihtiyati haciz talep eden alacaklıya ciro edildiği, çekin bankaya ibraz edildiği, ancak ödemeden men yasağı nedeniyle çekin ödenmediği anlaşılmaktadır. Her ne kadar mahkemece ihtiyati hacze itirazın değerlendirildiği ek kararda inceleme yapılmamış ise de borçlu … vekili, gerek ihtiyati haciz kararına itirazında gerekse istinaf aşamasında yetki itirazını tekrarlamış, ihtiyati hacze itiraz eden müvekkili bakımından Bakırköy adliyesi yargı çevresinin yetkili olduğunu öne sürmüştür. İİK’nın 258. maddesi hükmünde; ihtiyati hacze 50. maddeye göre yetkili mahkeme tarafından karar verileceği belirtilmiş, aynı Kanun’un 50. maddesinde ise ihtiyati hacizde yetkili mahkemenin belirlenmesi hususunda HMK’nın yetkiye ilişkin hükümlerine atıfta bulunulmuştur. Bu durumda, çekten kaynaklanan borcun alacaklısı borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde borçlulardan birinin yerleşim yerinde, çekin keşide yeri veya ödeme yerinde ihtiyati haciz talebinde bulunabilir. Ancak, muhatap bankaya ibraz edilen ve ödenmeyen çeke dayalı borç, bu şekilde aranması tüketildikten sonra götürülecek borç niteliği kazanır ve HMK’nın 10. maddesi gereğince ifa yeri olarak TBK’nın 89. maddesinde belirtilen alacaklının yerleşim yeri mahkemesi de ihtiyati haciz talebinde yetkili mahkeme haline gelir.Somut olayda talep dayanağı çekin bankaya ibrazı ile borcun götürülecek borç niteliğine dönüşmesinden dolayı TBK’nın 89/1. ve HMK’nın 10. maddeleri uyarınca alacaklının kendi yerleşim yeri mahkemesinde ve HMK’nın 6. maddesi uyarınca da borçlunun yerleşim yeri mahkemesinde talepte bulunulabilecektir. Ayrıca, İİK’nın 50. maddesi uyarınca sözleşmenin yapıldığı yer (somut olayda çeklerin keşide yerleri) mahkemeleri de yetkilidir. Alacaklı şirket merkezinin bulunduğu Ataşehir ilçesinin İstanbul Anadolu Ticaret Mahkemelerinin yetki sınırları içerisinde kaldığı anlaşılmakta olup bu tespitler ışığında borçlu … vekilinin yetkiye ilişkin istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir. İhtiyati haciz, alacaklının bir para alacağının zamanında ödenmesini garanti altına almak için mahkeme kararıyla borçlunun mallarına önceden geçici olarak el konulmasıdır. İhtiyati hacze ilişkin yasal düzenleme İİK’nın 257 ila 268. maddesinde yer almaktadır. Bilindiği gibi ihtiyati haciz talep edebilme koşulları İİK’nın 257. maddesinde gösterilmiş olup maddede hem vadesi gelen hem de henüz vadesi gelmemiş para alacakları için ihtiyati haciz şartları düzenlenmiştir. Bunlar muaccel alacaklarda alacağın vadesinin gelmiş olması ve alacağın rehinle temin edilmemiş olmasıdır. Müeccel alacaklarda ise kural ihtiyati haciz istenemeyeceği ise de borçlunun belli bir adresinin olmaması veya borçlunun taahhütlerinden kurtulmak amacıyla mallarını gizlemeye, kaçırmaya veya kendisi kaçmaya hazırlanır yahut kaçar ya da bu amaçla alacaklının haklarını ihlal eden hileli işlemlerde bulunursa vadesi gelmemiş alacaklarda da ihtiyati haciz kararı verilebilir. Sözü edilen maddede bunun dışında herhangi bir koşul öngörülmemiştir. İİK’nın 258. maddesi “Alacaklı alacağı ve icabında haciz sebepleri hakkında mahkemeye kanaat getirecek deliller göstermeye mecburdur” hükmünü içermekte olup ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için alacağın varlığı hakkında kanaat verilmesi yeterlidir. Mahkemenin alacağın varlığına kanaat getirmesinden anlaşılması gereken alacağın usul hukuku kurallarına göre kesin bir şekilde ispat edilmesi olmayıp yaklaşık ispat ölçüsünde alacağın varlığını gösteren delillerin sunulması aranmaktadır. Yine İİK’nın 265/1 hükmü uyarınca, borçlu, kendisi dinlenmeden verilen ihtiyati haczin dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı; huzuriyle yapılan hacizlerde haczin tatbiki, aksi hâlde haciz tutanağının kendisine tebliği tarihinden itibaren yedi gün içinde mahkemeye müracaatla itiraz edebilir.Bu bilgilere göre somut olayda, çekin süresinde bankaya ibraz edildiği, muaccel bir alacağın varlığı konusunda yaklaşık ispat düzeyinde kanaat oluştuğu, ihtiyati haczin şartlarının gerçekleştiği anlaşılmıştır. Bu nedenle, mahkemece borçlu … vekilinin itirazının reddine dair verilen 14/04/2022 tarihli ek karar usul ve yasaya uygun bulunduğundan borçlu … vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1.b.1 ve İİK’nın 265/son maddeleri uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-HMK’nın 353/1.b.1 ve İİK’nın 265/son maddeleri uyarınca, ihtiyati hacze itiraz eden borçlu … vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Borçlu … tarafından yatırılan istinaf başvuru ve karar harçlarının Hazineye gelir kaydına, 3-İtiraz eden borçlu … tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına, 4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, 5-Dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK’nın 353/1.b.1 ve İİK’nın 265/son maddeleri uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 15.09.2022
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.f ve İİK’nın 265/ son maddeleri uyarınca karar kesindir.