Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2022/1154 E. 2022/953 K. 30.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1154
KARAR NO: 2022/953
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 04/04/2022
NUMARASI: 2022/311 E. 2022/367 K.
DAVANIN KONUSU: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
Taraflar arasındaki çek iptali davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda verilen karara karşı davacı vekilinin istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına dair verilen ek karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, davasında özetle; dilekçe içeriğinde bilgilerini ibraz ettiği çeklerin keşidecisi olduğunu, ancak daha sonra süregelen ticari işler neticesinde sözkonusu çeklerin cirantası konumuna geldiğini, sonrasında çeklerin kaybolduğunu belirterek, çeklerin zayi nedeniyle iptaline ve çekler üzerine ödeme yasağı konulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “… Tüm dosya kapsamı ve davacının iddiası ile dava konusu çeklerin davacının çek hesabına ait olduğu ve davacının işbu davayı keşideci (hesap sahibi) sıfatı ile açtığı anlaşılmıştır (hamil sıfatı ile açmadığı anlaşılmıştır). Mahkememizce de benimsenen birçok yerleşik Yargıtay kararında belirtildiği gibi TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818/s maddesi yollamasıyla 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptal davası açabileceği ve keşideci olan davacının dava açma (aktif husumet) ehliyeti olmadığı anlaşılmıştır. Zayi olmuş çekler hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir.Zayi nedeniyle iptal davalarında amaç keşidecinin mükerrer ödeme yapmasını önlemek ve kaybedilen kambiyo senedi yerine mahkemede verilecek iptal kararını keşideciye/muhataba ibraz etmek olduğu gözetildiğinde, keşidecinin kendisine ibraz edilmek üzere iptal kararı istemesi bu yolun kanunda öngörülen konuluş amacı ile bağdaşmaz.(Ankara BAM 22. Hukuk Dairesi’nin 2021/1710 esas, 2022/146 karar)Davacı, dava konusu çeklerin hesap sahibi olup, kendi çekleri hakkında zayi nedeniyle iptal davası açamayacağından, HMK nun 114/1-d (tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları dava şartıdır) ve HMK nun 115/2. maddeleri gereğince dava şartlarından olan bu hususun sonradan giderilmesi mümkün olmadığından bu konuda davacıya ek süre vs. verilmesine gerek olmaksızın, … Bankası A.Ş Metrokent-İstanbul Şubesi tarafından düzenlenen 24/10/2014 keşide tarihli, … şube kodlu …1763 çek numaralı 03/11/2014 ödeme tarihli 10.000,00 TL bedelli ve … Bankası A.Ş Metrokent-İstanbul Şubesi tarafından düzenlenen 25/12/2014 keşide tarihli … şube kodlu … çek numaralı 08/01/2015 ödeme tarihli 3.500 TL bedelli çeklerin iptaline karar verilmesi talebine ilişkin davasının dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.” gerekçesiyle, dava konusu yapılan çek iptaline konu … Bankası A.Ş., Metrokent-İstanbul Şubesi tarafından düzenlenen 24/10/2014 keşide tarihli, … şube kodlu, … çek numaralı 03/11/2014 ödeme tarihli, 10.000,00 TL bedelli ve … Bankası A.Ş Metrokent-İstanbul Şubesi tarafından düzenlenen 25/12/2014 keşide tarihli, … şube kodlu … çek numaralı , 08/01/2015 ödeme tarihli, 3.500 TL bedelli çeklerin keşidecisinin davacı olduğu anlaşıldığından, davacının dava açmakta hukuki yararının bulunmaması sebebi ile davanın reddine, karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.Davacı vekilinin istinaf başvurusu sırasında gerekli istinaf harçlarını yatırmamış olması nedeniyle, ilk derece mahkemesince, HMK’nın 344.maddesi uyarınca, istinaf başvuru ve karra harçlarıyla birlikte tayin edilen gider avansını yatırması konusunda davacı vekiline 21.04.2022 tarihli muhtıranın hazırlanarak davacı vekiline tebliğ edildiği, verilen yasal süre içinde harç ve gider avansının yatırılmaması nedeniyle ilk derece mahkemesinin 09.05.2022 tarihli ek kararıyla istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına karar verildiği, bu ek karara karşı, davacı vekilince, HMK’nın 344.maddesi atfıyla 346.maddesinde öngörülen bir haftalık süre içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, 09.05.2022 tarihinde verilen ek karara karşı verdiği istinaf başvuru dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesinin ek kararında her ne kadar istinaf harç ve giderlerinin yatırılmasının ihtar edildiği muhtıranın taraflarına 27/04/2022 tarihinde tebliğ edilmiş olduğu belirtmişse de log kayıtları dikkatli şekilde incelendiğinde ilgili muhtıranın UETS’ hesabının “Tebligatlarım” başlıklı bölümünde ”Okunmayanlar” kısmına düşmeden yasal süre sonunda ”Okundu Kabul Edilenler” bölümüne düştüğünü, sistemsel hata sonucunda tebligatın okunmayanlar kısmına düşmemiş olması sebebi ile ihtarattan haberinin olmadığını, bahsi geçen sebeplerle, ilk derece mahkemesinin yukarıda verilen ek kararının eksik inceleme sonucu alındığını belirterek, 09/05/2022 tarihli ilk derece mahkemesinin ek kararının istinaf incelemesi neticesinde kaldırılmasına, esasa ilişkin istinaf dilekçesi doğrultusunda inceleme yalırak, ilk derece mahkemesinin davanın reddine dair kararının kaldırılmasına ve sonuçta davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, TTK’nın 818/1.s maddesi yollamasıyla aynı Kanun’un 757 vd. maddeleri uyarınca, zayi nedeniyle çek iptali talebine ilişkindir.İlk derece mahkemesince HMK’nın 344-346.maddesi uyarınca istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına dair ek karara karşı, davacı vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.İlk derece mahkemesince 09.05.2022 tarihli ek karar verilmiştir. Söz konusu ek kararda; davacı vekilinin istinaf harç ve giderlerini yatırmaması nedeniyle 21.04.2022 tarihli muhturanın, UETS üzerinden e-tebligat yoluyla 27.04.2022 tarihinde tebliğ edildiği; ancak buna rağmen bahsi geçen harç ve masraflar yatırılmadığından kararın istinaf edilmemiş sayılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır. Davacı vekili ise 23.05.2022 tarihli dilekçesinde; ihtarın esasen tarafına usulüne uygun tebliğ tebliğ edilmediğini, UETS kayıtları incelendiğinde sistemsel hata nedeniyle ilgili muhtıranın, UETS hesabındaki “Tebligatlar” başlıklı bölümde okunmayanlar kısmına düşmeden yasal süre sonunda “Okundu kabul edilenler” bölümüne düştüğünün görüleceğini; bu sebeple ihtarın tarafına tebliğ edilmemiş sayılması gerektiğini iddia etmektedir. UYAP sistemi üzerinden yapılan incelemede; muhtıraya ilişkin tebligatın 22.04.2022 tarihinde alıcı için ayrılmış tebligat alanına başarılı şekilde konulduğu anlaşılmakla, tebligatın elektronik ortamda gönderildiği ve muhatabın hesabına ulaştırıldığı, bu şekilde artık muhatabın yani tebligat alıcısının, hesabına ulaşan tebligatı okuyup okumamasının sürece etkisi olmadığı anlaşılmakla; ilk derece mahkemesinin ek kararı isabetli olduğundan, davacı vekilinin ek karara yönelik istinaf başvurusunun HMK’nın 353/ 1.b.1 maddesi uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR: Yukarıda açıklanan gerekçelerle; 1-HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca, davacı vekilinin ek karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf peşin ve başvuru harçlarının Hazineye gelir kaydına,3-Davacı tarafça istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,4-Gerekçeli kararın, ilk derece mahkemeseince taraf vekillerine tebliğine dair; HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan istinaf incelemesi sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi.
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.ç maddesi uyarınca karar kesindir.