Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2021/1960 E. 2021/1509 K. 02.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/1960
KARAR NO: 2021/1509
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: Bakırköy 3.Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 10/09/2021
NUMARASI: 2021/576 Esas – 2021/711 Karar
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
Zayi belgesi verilmesi talebinin ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle talebin reddine dair verilen karara karşı, davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle: Müvekkili şirketin mali müşavirlik hizmetleri veren … ile anlaştığını ve işletme faaliyetlerine ilişkin ticari defterlerinin kayıtlarını usulüne uygun tutulmak üzere 14.01.2020 tarihinden itibaren hizmet almaya başladığını, 2020 yılına ait Yevmiye Defteri, Defteri Kebir, Envanter Defteri, Pay Defteri, Müdürler Kurulu Karar Defteri, Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defterleri ilgili mali müşavir tarafından zayi olmasına neden olunduğunu, nitekim İstanbul Ticaret Odasında işlem yapmak üzere … tarafından başvurulduğunu, müvekkili şirketin ilgili mali müşavir tarafından 2020 yılına ait ticari defter kapanışlarını yapmadığını 22.06.2021 tarihinde öğrenmiş olduğunu, azilname ile ilgili mali müşaviri azlettiğini, müvekkili şirkete ait ticari defterlerin 29.06.2021 tarihinde tesliminin talep edildiğini, müvekkili şirketin mali müşavire cep telefonundan defalarca aramasına rağmen ulaşamadığını, bu nedenle mağdur olduğunu, vergi dairesine başvurarak ilgili defterlerin zayi olduğunu bildirdiğini belirterek, müvekkili şirketin 2020 yılına ait Yevmiye Defteri, Defteri Kebir, Envanter Defteri, Pay Defteri, Müdürler Kurulu Karar Defteri, Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defterlerine ilişkin zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…Dosya ve tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; ticari defter ve belgelerin muhafaza edilmesi gereken yerin şirket merkezi olması gerekmesine karşın davacı vekili tarafından zayi istenilen defter ve kağıtların dava dışı mali müşavir uhdesinde saklandığı, müvekkilinin mali müşaviri azletmesine rağmen mali müşavir uhdesinde bulunan ticari defter ve belgelerin müvekkiline teslim edilmediği, bu şekilde defter ve belgelerin zayi olduğunun iddia edildiği anlaşılmakla davacı şirketin basiretli bir tacir gibi davranmayarak defterlerin muhafazasında gerekli dikkat ve özeni göstermediği açıktır. Kaldı ki müşavir uhdesinde kaldığı iddia edilen ticari defter ve belgelerin de TTK’nın 82/7 maddesi anlamında zayi olduğundan da söz edilemez…” gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Somut olayda müvekkili şirketin, muhasebesel bildirimlerin ve takiplerin yapılmasına ilişkin muhasebeci … ve …’ı vekâletname ile yetkilendirdiğini, ancak ilgili kişiler ile birçok defa iletişime geçmeye çalışılmasına rağmen hiçbir şekilde geri dönüş alamadığını ve müvekkili şirkete ait defterleri haksız yere uhdelerinde tuttuklarını, Müvekkili şirketin, kurulduğu 03.03.2020 tarihinden itibaren hakkında hiçbir şekilde savcılık nezdinde suç duyurusu bulunmadığının ve vergi incelemesi olmadığının dosya münderecatından da anlaşıldığını, nitekim müvekkili şirketin ilgili muhasebeciler hakkında Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığının 2021/64385 S. numaralı dosyası ile suç duyurusunda bulunmuş olup ilgili soruşturmanın devam ettiğini, Müvekkili şirketin, ticari faaliyetlerine devam etmesi açısından önem arz eden ticari defterlerin elde edilememesi nedeniyle mağduriyet yaşayacağını, müvekkilinin tüzel kişiliğe sahip olduğundan ticari defterlerin önem arz etmesi nedeniyle adres değişikliği dahi yapamayacağını, bunun da ticari faaliyetlerin fiziki gelişimini etkilemesinin kuvvetle muhtemel olduğunu, Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasını ve talebe konu ticari defterler hakkında zayi belgesi verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, TTK’nın 82/7. maddesine dayalı zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince talebin reddine karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekili tarafından, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Mali müşavirler, kendilerine tevdi edilen defter ve belgeleri işlerinin gerektirdiği süre içinde iyiniyetle muhafaza etmek ve işin bitiminde de defter sahibine iade etmek zorundadırlar. Davaya konu ticari defterler, kendisine teslim edilen dava dışı mali müşavirin elinde bulunduğu sırada zayi olduğu iddiasıyla mali müşavir hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunulmuştur. Dava, mali müşavire teslim edilen ticari defterlerin, iade edilmemesi nedeniyle akibeti bilinmeyen davacıya ait ticari defterler hakkında zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir. TTK 82/7. maddesi, “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” hükmünü haizdir. Madde metninde yangın, su baskını veya yer sarsıntısı ibarelerinden sonra yer alan “gibi” sözcüğüyle, benzer olayların kastedildiği, zıya haline ilişkin sınırlı sayıda bir düzenleme getirilmemesi karşısında, davacı tarafından defterlerin mali müşavire rıza ile verildiği, mali müşavirin görevini yerine getirmediği bu sebeple hakkında suç duyurusunda bulunulduğu, soruşturmanın Bakırköy Cumhuriyet Savcılığının 2021/64385 sayılı dosyasında yürütüldüğü anlaşılmaktadır. HMK’ nın 385/2 maddesi uyarınca eldeki uyuşmazlığın resen araştırma ilkesine tabi olduğu da dikkate alınarak, dava dilekçesinde bahsi geçen ticari evrak ve belgelerin SMMM …’a teslim edilmiş olduğuna ilişkin belge ve delilleri bildirmesi için davacıya süre verilerek ve mali müşavir hakkında diğer gerekli araştırmalar yapılarak ve ceza soruşturma evrakı içeriği de incelenip değerlendirilerek sonuca gidilmesi gerekirken, gerekli araştırma yapılmadan ve deliller toplanmadan karar verilmiş olduğundan, HMK’nın 353/1.a.6. maddesi uyarınca, istinafa konu ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR:Yukarıda açıklanan gerekçelerle; 1-HMK’nın 353/1.a.6. maddesi uyarınca, işin esasına dair istinaf nedenleri incelenmeksizin, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılmasına, 2-Yukarıdaki açıklamalar ışığında davanın yeniden görülmesi için dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-Davacı tarafından yatırılan istinaf peşin karar harcının, talep halinde, ilk derece mahkemesince iadesine, 4-Davacı tarafından yapılan kanun yolu giderlerinin, ilk derece mahkemesince, esas hükümle birlikte yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine dair; HMK’nın 353/1.a. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle ve kesin olarak karar verildi.02.12.2021
KANUN YOLU:HMK’nın 353/1.a maddesi uyarınca karar kesindir.