Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/1721
KARAR NO: 2021/1433
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 08/06/2021
NUMARASI: 2020/532 E. – 2021/593 K.
DAVANIN KONUSU: Zayi nedeniyle çek iptali
Taraflar arasında görülen çek iptali davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen karara karşı, davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin mobilya aksesuarları satışı nedeniyle … Ltd. Şti. ve …- … isimli müşterilerden üç adet çek alındığını, … Küsget Gaziantep Şubesininden keşide edilen … seri nolu ve 31.01.2021 keşide tarihli, keşidecisi … Ltd. Şti. olan 15.000,00 TL bedelli çekin; … seri nolu 28.02.2021 keşide tarihli 15.000,00 TL bedelli çekin ve … Kilis Şubesinin … seri nolu 30.12.2020 keşide tarihli ve keşidecisi … olan 8.850,00 TL bedelli çekin, müvekkili şirket adına tahsilatı yapan pazarlama elemanının aracından çalındığını ileri sürerek, çekler hakkında ödeme yasağı kararı verilmesini ve çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…Dava, hukukî niteliği itibariyle TTK’nun 651 inci maddesinde düzenlenen kıymetli evrakın zayi sebebi ile iptali istemine ilişkindir. Davacı tarafından zayi edildiği bildirilen çekler ile ilgili olarak TTK’nun 757 nci maddesi hükümlerine göre ödemekten men kararı verilmek suretiyle bankaya bildirilmiş ve çeki elinde bulunduranların ilk ilan tarihinden itibaren üç aylık süre içinde söz konusu çeki ibraz etmeleri veya bildirimde bulunmaları aksi hâlde çekin iptaline karar verileceği hususunda Ticaret Sicil Gazetesi’nde birer hafta ara ile üç kez ilan yapılmıştır. … Kilis Şubesinin … Iban nolu hesabından keşide edilmiş, … seri nolu, 30/12/2020 keşide tarihli, keşidecisi … olan 8.850,00-TL bedelli çek yönünden yasal üç aylık bekleme süresi içerisinde çekin bulunduğuna dair herhangi bir bildirimde bulunulmadığı gibi yukarıda anılan çek Mahkememize de ibraz edilmemiştir. … Küsget Gaziantep Şubesinin … Iban nolu hesabından keşide edildiğini, … seri nolu, 31/01/2021 keşide tarihli, keşidecisi … Ltd. Şti., 15.000,00-TL bedelli çek ve … Küsget Gaziantep Şubesinin … Iban nolu hesabından keşide edildiğini, … seri nolu, 28/02/2021 keşide tarihli, keşidecisi … Ltd. Şti., 15.000,00-TL bedelli çek yönünden yargılama esnasında mahkememizin bankaya yazısı üzerine dava konusu … ve … seri numaralı çeklerin … Genel Müdürlüğü’nün 16/04/2021 tarih, … sayılı cevabi yazısı ve ekindeki 298 sayılı yazıda … tarafından bankaya ibraz edildiğinin bildirildiği, bu yazıyı gören davacı tarafından söz konusu çekler ile ilgili olarak Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/458 esas sayılı dosyası ile istirdat davası açıldığı anlaşılmış olup konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği, diğer … Kilis Şubesinin … Iban nolu hesabından keşide edilmiş, … seri nolu, 30/12/2020 keşide tarihli, keşidecisi … olan 8.850,00-TL bedelli çek yönünden TTK’nun 818 inci maddesi yollamasıyla aynı yasanın 651,757 ve 763 üncü maddeleri uyarınca zayi nedeniyle iptaline karar verilmesi gerektiği sonucuna varılarak… ” gerekçesiyle; keşidecisi… Ltd. Şti., … Küsget Gaziantep Şubesinin … seri nolu 31.01.2021 keşide tarihli ve 15.000,00 TL bedelli çeki ile … seri nolu 28.02.2021 keşide tarihli 15.000,00 TL bedelli çekler yönünden konusuz kalan talebin esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, keşidecisi … olan … Kilis Şubesinine ait … seri nolu, 30.12.2020 keşide tarihli ve 8.850,00TL bedelli çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Müvekkilinin mobilya aksesuarları satışı nedeniyle dava konusu üç adet çeki aldığını, ancak çeklerin şirket adına tahsilatı yapan pazarlama elamanın aracından çalındığını, buna ilişkin olarak Gaziantap Cumhuriyet Başsavcılığının 2020/75560 soruşturma dosyası ile şikayetçi olunduğunu, mahkemece iki adet çekin … tarafından ibraz edilmesi nedeniyle konusuz kalan davanın esasıyla ilgili karar verilmesine yer olmadığına karar verildiğini, çeklerin ibraz edildiğinin belirtilmesi üzerine mahkemece istirdat davası açılması için taraflarına süre verildiğini, ancak sunulan iki ayrı dilekçe ile verilen kesin süreden dönülmesinin istenildiğini, ilk dilekçeyle TTK’nın 763 maddesi gereğince istirdat davası açılabilmesi için çek asıllarının mahkemeye sunulması gerektiğinden, çekleri ibraz edene, çeklerin elinde bulunması halinde mahkemeye sunması için tebligat gönderilmesi yönünden talepte bulunulduğunu, ancak mahkemece bu talebin 04.05.2021 tarihli ara kararla reddedildiğini, mahkemeye yeniden verilen dilekçe ile çekleri elinde bulunduran tarafa noterden ihtarname keşide edildiğini, ihtarnamenin muhatabın tanınmaması nedeniyle iade edildiği, çeklerin ibraz edilmemesi halinde yasal süre sonunda çeklerin iptaline karar verilmesinin istenildiğini, mahkemece talebe rağmen çekleri ibraz edene ibraz için ihtar gönderilmeden karar verildiğini, bankadan gelen yazı cevabında dava konusu çeklerin … tarafından takas yoluyla ibraz edildiği bildirilmesine rağmen çeklerin halen bu kişinini elinde olup olmadığının bilinmediğini, çeklerin bu kişi tarafından temlik yoluyla tekrar elinden çıkarmış olabileceğini, dava tarihinde çeklerin kimde olduğunun bilinmediğini, TTK’nın 760 ve 764. maddeleri gereğince çeklerin mahkemeye sunulmaması halinde iptaline karar verilmesi gerektiğini, mahkemece de çekleri elinde bulunduran kişilerin üç ay içinde mahkemeye ibraz etmemesi halinde iptaline karar verileceğine ilişkin ara karar kurulduğunu, çeklerin mahkemeye ibraz edilmemesi halinde, çekleri elinde bulunduran kişinin başkasına temlik etme olasılığı bulunduğundan gereksiz dava açılmış olacağını, istirdat davasının TTK’nın 763. maddesinde açıkça poliçenin mahkemeye ibraz şartına bağlandığını, buna ilişkin itirazlarına rağmen ısrarla istirdat davası açılmaması halinde davanın reddine karar verileceğinin belirtildiğini, bu nedenle … aleyhine Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesinde istirdat davası açılmak zorunda kalındığını belirterek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak çeklerin iptaline karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, TTK’nın 818/1.s maddesi atfıyla aynı Kanun’un 757 vd. maddeleri uyarınca zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, iki çekin ibrazı nedeniyle verilen süre içinde istirdat davası açılması nedeniyle bu çekler yönünden dava konusuz kaldığından davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Çek iptali istemlerinde, yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, TTK’nın 818/s bendinin atfıyla aynı Kanun’un 758. maddesi gereğince iptali istenen çeki elinde bulundurana karşı davacı tarafa istirdat davası açmak üzere süre verilmesi, bu süre içerisinde istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığı düşünülerek esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına; açılmaması halinde ise, çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulması gerekir (Yargıtay 11. HD 31.10.2016 tarihli 2015/11662- 2016/8538 E.K; aynı Dairenin 23.05.2016 tarihli 2015/10802- 2016/5494 E.K sayı ilamları). Somut olayda dava konusu iki adet çekin, davanın devamı sırasında üçüncü kişi tarafından ibraz edilmesi nedeniyle, mahkemece çeki elinde bulundurana karşı istirdat davası açmak için davacıya TTK’nın 763. maddesi gereğince süre verilip, davacının süresi içinde istirdat davasını açtığı ihtilafsızdır. TTK’nın iade davasını düzenleyen 763. maddesinde, elden çıkan poliçenin mahkemeye ibraz edilmesi halinde iptal isteyene istirdat davası açmak için süre verileceğine ilişkin düzenlemesi, poliçenin kimin elinde olduğunun bilinmesi anlamına gelir. TTK’nın 758. maddesinde de bu husus belirtilerek, poliçeyi eline geçiren kişinin bilinmesi halinde, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun süre verileceğini düzenlemiştir. Bu nedenle, mahkemece çeki ibraz eden kişinin tespit edilmesinden sonra iade davası açılması için davacıya süre verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Davacı tarafından açılacak davada, çekin ibraz sonrası temlik edildiği anlaşılması halinde HMK’nın 124 ve 125. maddelerine göre taraf teşkilinin sağlanabileceği anlaşılmakla davacı vekilinin tüm istinaf başvuru nedenleri yerinde görülmemiştir. Açıklanan bu gerekçelerle, HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararı usul ve yasaya uygun olup, davacı tarafça ileri sürülen istinaf nedenleri yerinde görülmediğinden, istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-HMK’nın 353/1.b.1.maddesi uyarınca, davacının istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf başvuru ve karar harçlarının Hazineye gelir kaydına, 3-Davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına, 4-Duruşma açılmadığından avukatlık ücreti tayinine yer olmadığına, 5-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince davacı vekiline tebliğine, 6-Dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi.25.11.2021
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.ç maddesi uyarınca, karar kesindir.