Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/1114
KARAR NO: 2021/1487
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 18/11/2019
NUMARASI: 2019/256 Esas 2019/1162 Karar
DAVANIN KONUSU: Zayi nedeniyle çek iptali
Zayi nedeniyle çek iptali davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonucunda, ilamda yazılı nedenlerle davanın kısmen reddine, kısmen de karar verilmesine yer olmadığına dair verilen karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili davasında özetle; müvekkili müşterisi …’ün keşidecisi olduğu …-… aralığında bulunan 10 adet çek yaprağını içeren çek defterinin 12/07/2013 tarihinde müşteri tarafından iade edildiğini ve sistemden iptallerinin girildiğini, ancak aşağıda bilgileri verilen bu çeklerin gerekli işlemler yapıldıktan sonra şube nezdinde kaybolduğunu belirterek;… Bankası, Bayrampaşa Terazidere Şubesi, 8.000TL tutarlı, Keşidecisi … olan, … numaralı çek, … Bankası, Bayrampaşa Terazidere Şubesi, 14.600TL tutarlı, Keşidecisi … olan, … numaralı çek, … Bankası, Bayrampaşa Terazidere Şubesi, 16.250TL tutarlı, Keşidecisi … olan, … numaralı çeklere ödemenin meni ve iptali, … Bankası, Bayrampaşa Terazidere Şubesi, 29.000TL tutarlı, Keşidecisi … olan, … numaralı çeklere ödemenin meni ve iptali, … Bankası, Bayrampaşa Terazidere Şubesi, Keşidecisi … olan, … numaralı çek, … Bankası, Bayrampaşa Terazidere Şubesi, Keşidecisi … olan, … numaralı çek, … Bankası, Bayrampaşa Terazidere Şubesi, Keşidecisi … olan, … numaralı çek, … Bankası, Bayrampaşa Terazidere Şubesi, Keşidecisi … olan, … numaralı çek, … Bankası, Bayrampaşa Terazidere Şubesi, Keşidecisi … olan, … numaralı çek, … Bankası, Bayrampaşa Terazidere Şubesi, Keşidecisi … olan, … numaralı çek, olmak üzere toplam on adet çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…Dava; 10 adet çekin zayi nedeniyle iptali istemine ilişkin davadır. … bankasına yazılan müzekkereye yanıt verildiği, dava konusu edilen ve unsurları tamam olan, …, …, …, … seri numaralı çeklerin ibraz edildiği, ibraz eden kişi bilgilerinin mahkememize gönderildiği anlaşılmıştır. Davacı tarafa, TTK m.763 uyarınca çeki elinde bulunduran hamillere karşı istirdat davası açmak üzere süre verilmiş, verilen süre içerisinde davacı tarafından hamiller aleyhine İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/572 E. Sayılı dosyasında istirdat davası açtığı görülmüştür. Bu çekler açısından dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmiştir. Çekin unsurlarını düzenleyen TTK m.780/1-b’de belirtildiği üzere çek kayıtsız şartsız belli bir bedelin ödenmesine ilişkin havaleyi içermek zorundadır. Aksi halde TTK m.781 uyarınca çek sayılmaz. Dava konusu edilen diğer çeklerin bedel kısmının boş olduğu beyan edilmiştir. Bu nedenle yukarıda anılan Kanun maddeleri uyarınca bedel unsurunu içermeyen 6 adet çekin kambiyo senedi vasfında olmadığına kanaat getirilmiştir. Kambiyo vasfında olmayan çekler açısından kambiyo senetlerinin iptali hükümleri uygulanamayacağından bu çekler açısından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.” gerekçesiyle; dava konusu edilen dört adet çeke ilişkin olarak istirdat davası açılması nedeniyle dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, diğer altı adet boş çek yaprağı hakkındaki talebin ise çeklerin kambiyo senedi vasfında olmaması nedeniyle reddine, karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Kayıtsız şartsız bedel unsurunun çekte bulunması gereken unsurlardan yalnızca biri olduğunu, bahsi geçen, halihazırda kaybolmuş olan ve nerede olduğu bilinmeyen altı adet çek yaprağının bedel kısmı haricindeki unsurlarının tam olup olmadığı bilgisi bulunmadığını, Davaya konu altı adet çek yaprağının imzasının varlığı halinde açık çekten bahsedilebilecek olup işbu çek yapraklarını ellerinde bulundurulan kötü niyetli üçüncü kişiler tarafından tahsil talebinde bulunulabileceğini, işbu çek yapraklarının tahsili amacıyla müvekkil bankaya başvuran kötü niyetli hamillere karşı menfi tespit davasının ikame edilmesinin hukuk yargılamasına egemen olan usul ekonomisi ilkesi ile bağdaşmayacağı gibi müvekkil bankanın da hak kaybına uğramasına sebebiyet vereceğini, hal böyleyken işbu çek yapraklarının iptali iptali gerektiğini, Yargıtayın yerleşik içtihatlarından da çekin bazı unsurlarının eksik olmasından bahisle çekin kambiyo vasfına haiz olmadığı ve bu sebeple iptal talebinin reddine karar verilmesinin yerinde olmadığı yönünde olduğunu, Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin kısmi ret kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına va dava konusu …, …, …, …, …, … numaralı altı adet çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmişlerdir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, TTK’nın 818/1.s maddesi yollamasıyla aynı Kanun’un 757 vd. maddeleri uyarınca zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesi kısmen kabul kararı verilmiş ve kabul kararına esas olan çekler haricinde bedel kısımları boş olan altı adet çeke ilişkin olarak dava reddedilmiş, davacı vekilince reddedilen çeklere yönelik olarak yasal süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. İstinaf konusu edilen çek yaprakları boş çek yaprağı niteliğinde olup, çek vasfını kazanmamıştır. Keşideci sıfatındaki dava dışı şahsın bankaya boş çek yapraklarını iade ettiği, boş çek yaprakları davacı bankanın uhdesindeyken çek yapraklarının kaybolduğu anlaşılmaktadır. Zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı, TTK 651. maddesi uyarınca, çeke bağlı alacağı olan hamile ait olup, davacı bankanın boş çek koçanları hakkında talepte bulunmasında hukuki yararı da yoktur. Ayrıca, boş çek yaprakları TTK’nın 780. maddesi kapsamında çek niteliğinde olmadığı gibi kambiyo senedi vasfını kazanmamıştır. Davacı vekili, çek yapraklarının kesin olarak imzalı olduklarını da iddia etmemiştir. Dolayısıyla boş çek yaprakları hakkında iptale ilişkin TTK’nın 757 vd. maddelerinin uygulanma olanağı yoktur. Açıklanan bu gerekçelerle, HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan istinaf incelemesi sonucunda, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki hüküm verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf başvuru ve peşin harçlarının Hazineye gelir kaydına, 3-Davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerlerinde bırakılmasına, 4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, 5-Dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi.02/12/2021
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.a maddesi uyarınca, dava konusunun değerine göre karar kesindir.