Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/924
KARAR NO: 2023/273
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 19/02/2019
NUMARASI: 2018/89 E. – 2019/152 K.
DAVANIN KONUSU: Zayi nedeniyle bono iptali
İlk derece mahkemesinde görülen zayi nedeniyle bono iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin lehdarı olduğu, keşidecisi … olan 80.000 TL bedelli bono ile keşidecisi … olan 100.000 TL bedelli bononun müvekkili şirketin elindeyken, iradesi dışında elinden çıkarak zayi olduğunu ileri sürerek, iki adet bononun zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…Davanın hasımsız olması nedeniyle deliller resen celbedilmiş ve bu deliller incelenmek suretiyle dava sonuçlandırılmıştır. TTK nun 762. madde hükmü uyarınca ticaret sicil gazetesinde birer hafta arayla üç kez ilan yapılmış ve ilana ilişkin gazete nüshaları dosyamıza ibraz edilmiştir. Davacı tarafın hamili olduğu dava konusu 80.000-TL bedelli senette keşideci adı, adresi, vade tarihi, keşide yeri ve keşide tarihi olmadığından çek vasfı taşımadığı anlaşılmıştır. Senetlerden 100.000-TL tutarlı olan bono için ödeme yasağı konulduğu, keşideciye tebligatın yapıldığı, ancak %15 teminat yatırılmadığı için mahkememizce ödeme yasağının kaldırıldığı, Keşideci … duruşmada hazır bulunarak senedi ibraz edip tahsil etmek isteyen kimsenin çıkmadığını beyan ettiği anlaşılmıştır. Davacı vekili 19/02/2019 tarihli son celsede; davanın kabulünü etmiştir. Toplanan tüm bu deliller çerçevesinde yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda, 80.000-TL bedelli senetin senet vasfı taşımadığından zayi nedeniyle iptal davasının reddine, davaya konu 100.000-TL bedelli senetin üç aylık ilan süresi içerisinde gerek mahkememize gerekse senet borçlusuna ibraz edilmediği anlaşılan senetlerin zayi edildiği sonucuna varılmakla…” gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile davaya konu edilen ancak üzerinde keşideci adı, adresi, vade tarihi, keşide yeri ve keşide tarihi bulunmayan ve bono vasfı taşımayan 80.000 TL tutarlı bonoya ilişkin talebin reddine, muhatabı… Oto Ticaret Limited Şirketi, keşidecisi … T.C. numaralı … olan, 100.000 TL bononun zayi nedeniyle iptaline, karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; İki adet bononun zayi nedeniyle iptalinin talep edildiğini, mahkemece 100.000 TL bedelli bono yönünden talebin kabul edilmesine rağmen, diğer bono yönünden ret kararı verildiğini, TTK’nın 776/1. maddesinde bonolarda bulunması gereken şekil şartlarının belirlendiğini, buna göre bonoda, düzenlenme tarihinin bulunması gerektiğini, ancak TTK’nın 778. maddesinin atfıyla 680. maddesine göre bir bononun tamamen doldurulmadan tedavüle çıkarılma olanağı bulunduğunu ve bu eksiklerin her zaman tamamlanabileceğini, mahkemece hasımsız açılan bu davada davacının yetkili hamil olduğu ve bono elinde iken zayi olduğu konusunda kanaat verecek delil toplanarak karar verilebileceğini, aksi kabulün hak kaybına yol açacağını, açık bono düzenlenmesinin yasaya aykırı olmadığını ve zorunlu unsurlarının tedavüle çıkarılmadan önce doldurulabileceğini, yapılacak ilanlarla hak sahibinin ortaya çıkması halinde istirdat davası açılabileceğini, bir çok emsal Yargıtay kararında imza dışındaki unsurları bulunmayan bononun şekil eksiklerinin tedavülden önce tamamlanabileceği kabul edilerek iptal davasının kabulü gerektiğinin açıklandığını, bu nedenle keşidecisi …, muhatabı … Limited Sirketi olan, 80.000 TL bedelli bononun da zayi nedeniyle iptaline karar verilmesi gerektiğini, Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın tam kabulüne karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, iki adet bononun zayi nedeniyle iptali istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne, karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Davacı tarafından sureti sunulan ve mahkemece iptal edilen 100.000 TL bedelli bonoda keşideci isim ve imzası ile düzenleme tarihi ve miktarın yazılı olduğu diğer unsurların bulunmadığı görülmüştür. Ret edilen 80.000 TL bedelli bononun oto kiralama sözleşmesinin eki olarak düzenlendiği ve bu bonoda keşideci imzasının bulunduğu, ayrıca keşidecinin TC numarasının yazıldığı, bono bedelinin rakamla yazıldığı bunun dışındaki unsurların boş olduğu anlaşılmıştır. Mahkemece 100.000 TL bedelli bono yönünden ödeme yasağı kararı verilmiş ve bu bonoya ilişkin ilan yapılmıştır. Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 24.10.2018 tarih ve 2017/975 Esas, 2018/6640 Karar sayılı ilamında belirtildiği üzere; TTK’nın 778/1-ı maddesi yollamasıyla TTK’nın 759/2. maddesine dayalı, bononun zayi nedeniyle iptali talebinde, TTK’nın 759/2. maddesinde iptal isteminde bulunan kişinin, bono elinde iken ziyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sunmak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlü olduğu düzenlenmiştir. Davacı vekili, dava dilekçesinde 80.000 TL bedelli bononun bilgilerini, meblağını, borçlusu ve hamilini bildirerek zayi nedeniyle iptal isteminde bulunmuş ve bononun fotokopisini dilekçe ekinde sunmuştur. TTK’nın 776. maddesinde bonoda bulunması gereken unsurlar düzenlenmiştir. Unsurların bulunmaması halinde ne şekilde tamamlanacağı devam eden maddede düzenlenmiştir. TTK’nın 778/2-f maddesi atfıyla bonolara da uygulanan TTK’nın 680. madde hükmü uyarınca bononun kısmen doldurulmuş ya da sadece imzalanmış olarak tedavüle çıkarılması mümkün olup, bu eksiklik senedin ibrazına kadar tamamlanabilir. Bu nedenle, keşideci imzası dışında tüm unsurları boş bir bononun düzenlenmesi mümkün olup, bu bononun doldurularak zorunlu unsurları tamamlanmak suretiyle kambiyo senedi vasfıyla işlem yapılması her zaman mümkündür. Bu durumda ilk derece mahkemesine sunulan belgeler bonoya ilişkin ilanların yapılarak bir karar verilmesi gerekirken, keşideci imzası bulunan ve tedavüle çıkarılmadan eksik unsurlarının doldurulması imkan dahilinde bulunan belgenin bono olarak kabul edilmeyerek bu bono yönünden iptal isteminin reddine karar verilmesi doğru değildir. Açıklanan bu gerekçeyle, HMK’nın 353/1.a.6. maddesi uyarınca, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR:Yukarıda açıklanan gerekçelerle;1-HMK’nın 353/1.a.6. maddesi uyarınca, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılmasına, 2-Yukarıdaki açıklamalar ışığında davanın yeniden görülmesi için dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-Davacı tarafından yatırılan istinaf peşin karar harcının, talep halinde, ilk derece mahkemesince iadesine,4-Davacı tarafından yapılan kanun yolu giderlerinin, ilk derece mahkemesince, esas hükümle birlikte yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine dair; HMK’nın 353/1.a maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 23.02.2023
KANUN YOLU:HMK’nın 353/1.a maddesi uyarınca karar kesindir.