Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/732
KARAR NO: 2023/331
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 14/10/2019
NUMARASI: 2018/1112 E. – 2019/1088 K.
DAVANIN KONUSU: Alacak
Taraflar arasındaki davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın, mahkemenin yetkisizliği nedeniyle usulden reddine dair verilen karara karşı, davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin kızı …’in daha önceki ismiyle … Ticaret Sanayi AŞ’nin (toplamda 500 adet) hisse senedini 1993 tarihinde yönetim kurul başkanı …’den satın aldığını, dava dışı …’in hamiline olan bu hisse senetlerini 11/01/2003 tarihinde müvekkiline satarak teslim ettiğini, bu surette senedin haklarını devrettiğini, Türkiye ye dönmesi üzerine, senetlere işlem yapmak temettülerini almak istediğini, bu nedenle … (…)e başvurduğunu, bu başvurusunda 11/01/2001 tarihinde senetlerin firma tarafından alınarak … belge numarası ile değiştiği bilgisine ulaştığını, bu tutanakta …’in vekili görünen …nın yetkili vekil olmadığını, ek olarak senetlerin aslının müvekkilinde olmasına rağmen hangi senetlerin … (…)’e teslim edildiği ve alınan hisse senetlerinin nerede olduğunun bilinmediğini, bu belge aslı ile değişmiş gözüken sentlerin (… nolu) akibetinin bu firmanın bağlı olduğu İstanbul Sicil Müdürlüğünden istenemesi gerektiğini, bu devir senetlerin kaynağı dosyada delil olarak bulunan senetler olduğunu, müvekkilinin girşimlerinden sonuç alamayınca, … Hizmetleri AŞ’ye ihtar göndererek, “…senet asıllarının tarafınıza getirilmesi için gün verilmesini, bu senetlerin SPK ya kaydı için gerekli işlemlerin yapılmasını, bu senetlerin rayiç bedellerinin tespit edilerek yeni senetlerin tarafımıza verilmesi’ nin istendiğini, bu ihtara müvekkilinin hissedar olmadığı gerekçesi ile ret cevabı verildiğini, müvekkilinin kanunun kendisine verdiği haktan yararlanarak asılları elinde olan hamiline senetlerin gerekli karşılıksız temettüleri ardından SPK’ya kaydının sağlanmasını veya bu senetlerin bugünkü rayiç bedellerinin davalı firma tarafından ödenmesini istediğini, davacının aldığı ve … Ticaret Sanayi AŞ’den ait hisse senetlerinin bugünkü değelerinin bulunması gerektiğini, bunun için firmanın ticari sicildeki değişimlerinin belirlenmesinin gerektiğini, firmanın … Ticaret AŞ olduğunu, bu haliyle …bünyesinde iken; 24/06/2011 tarihinde … Hizmetleri Sanayi ve Ticaret AŞ haline geldiğini, bu şirketin de daha sonra davalı … Anonim Şirketi ile birleştiğini, davacının … Ticaret Sanayi AŞ’den almış olduğu hisselerin şirket isim değiştirmeleri, birleşmeler ve devirler sonucunda en son … Anonim Şirketi haline geldiğini, … AŞ ile … AŞ arasında organik ve hukuki bağ olduğunu, müvekkilin hamiline olarak elinde bulundurduğu … Ticaret Sanayi AŞ’den (toplamda 500 adet) hisse senedininin bugunkü rayiç değerinin bulunması gerektiğini, bunun sağlanabilmesi için … Ticaret Sanayi AŞ’nin 1993 yılından bu güne şirket isim değişiklik ile bağlantılarınınn bulunması, müvekkile ait olan hisse senetlerinin bu aradaki şirketlerdeki hisse rayiç değerlerinin, şirketlerde dağıtılan temettülerin bu hisselere oranlarının bulunmasının gerektiğini, bunun ardından … Sanayi AŞ’ye ait hisse senetlerinin, … Hizmetleri AŞ’deki rayiç bedel hakkı (… AŞ üzerinden ) ve bu aynı hisselerin … Anonim Şirketindeki rayiç bedel hakkının tespit edilerek davalılardan alınmasına karar verilmesi gerektiğini, uzman bilirkişiler tarafından hesaplandığında fazla çıkması halinde arttırılmak üzere dava değerinin şimdilik 1000,00 TL olarak gösterildiğini ileri sürerek, davacının … Sanayi AŞ’nin 1993 yılından bu güne şirket isim değişiklik ile bağlantılarınınn bulunması, müvekkile ait olan hisse senetlerinin bu aradaki şirketlerdeki hisse rayiç değerlerinin, … Sanayi AŞ’de dağıtılan temettülerin bu hisselere oranlarının bulunarak hisse karşılığı alacaklarının tespitine, bunun ardından … Sanayi AŞ’ye ait hisse senetleri temettü ve diğer alacakların, … Hizmetleri AŞ’de rayiç bedel alacak hakkı (… AŞ üzerinden ) ve bu aynı hisselerin … Anonim Şirketindeki günümüz rayiç bedel alacak hakkının tespit edilerek şimdilik 1.000,00 TL’nin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılar vekili, savunmasında özetle; müvekkillerinin bu davada hasım gösterilmelerinin mümkün olmadığını, davacının müvekkilini irtibatlandırmaya çalıştığı ve davasına dayanak yapmaya çalıştığı bir kısım fotokopi belge metinlerinden anlaşılacağı üzere söz konusu belgelerin müvekkili tarafından düzenlendiğine dair hiçbir ibare bulunmadığını, davacı ile müvekkilinin ilişkisi-irtibatı mevcut olmadığını, davanın zamanaşımı ve hak düşürücü süreler geçtikten sonra açılmış olduğunu, davanın bu nedenle reddine karar verilmesi gerektiğini, davacının varlığını iddia ettiği ilk hisse senetlerinin iade ile, yerine yeni senetler alındığını, teslim tesellüm belgesinin verildiğini, senetlerin verilmediği vs… gibi beyanlarından da görüleceği üzere davacının bir senaryo etrafında dolanmakta ve müvekkilinin hiçbir şekilde dahil olmayan bir kısım belgelerle müvekkiline sorumluluk yüklenmeye çalışılmakta olduğunu, bunun kabulünün mümkün olmadığını, müvekkilinin şirketler Türk Hukuk Sistemine ve Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş ve ticari faaliyetlerine devam etmiş olduğunu, müvekkilinin davacının bağ kurmaya çalıştığı … ve … isimli şirketlerden bağımsız olduğunu, müvekkilinin hiç bir şekilde hisse senedi basmamış ve senet ihracında bulunmamış olduğunu, davacının iddia ettiği şekilde çok ortaklı bir yapılarının hiçbir zaman olmadığını, tamamen TTK hükümlerine göre ve sınırlı ortaklık ilişkisi ile kurulmuş şirketler olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “… Dava, hisse senetlerinin davalı şirketlere ait olup olmadığının, varsa değerinin ne kadar olduğunun tespiti ve alacak istemine ilişkindir. İkitelli Vergi Dairesi cevabi yazısı, İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü cevabi yazısı ve delil niteliğinde tüm bilgi ve belgeler dosyamız içerisine aldırılmış, ayrıca davacı tarafça sunulan dava konusu hisse senetleri asılları da Mahkememiz yazı işleri müdürlüğü kasasına incelenmek üzere aldırılmıştır. Mahkememize açılan dava, şirket ortağı olduğunu iddia eden davacının, pay senedinin değerinin belirlenmesi ve payın tespiti istemine ilişkin olarak şirkete açtığı dava olup, Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış, dilekçe teatisi tamamlanmış, Gebze Ticaret ve Sanayi Odası’ndan şirketin sicil dosyası istenilmiş ve incelenerek dosya içerisine konulmuştur. Dosyada toplanan bilgi ve belgelere göre, davanın HMK 14. madde kapsamında ortaklık ilişkisi ile ilgili olduğu, davanın şirket merkezi olan Gebze de açılması gerektiği ve bu yetkinin kesin olduğu, davacı tarafından Bakırköy Mahkemelerinde dava açıldığı,Davalı … Ticaret A.Ş.’nin Ticaret Sicilde kayıtlı adresinin “… Mah. … Caddesi No:… – Darıca/Kocaeli” olduğu, Darıca ilçesinin Kocaeli Ticaret Mahkemesinin yetkisi dahilinde bulunduğu, TTK’ nun 547/1.md uyarınca Kocaeli Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin yetkili olduğu, yetkiye dair dava şartı noksanlığından, davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiği anlaşılmakla …” gerekçesiyle, davalı … Hizm. AŞ’ye karşı açılan davanın bu dosyadan tefriki ile bu davalı hakkında açılan davanın pasif husumet ehliyeti yokluğu nedeniyle reddine, davalı … Yapı Tic. AŞ’ye açılan davanın yetki yönünden usulden reddine, mahkemenin yetkisizliğine, yetkili mahkemenin Kocaeli Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi olduğuna karar verilmiştir. Bu yetkisizlik kararına karşı, davalı … Tic. AŞ vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davalı … Tic. AŞ vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; her iki müvekkili hakkında da husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, husumet itirazlarının dikkate alınmadığını, davacının ısrarla müvekkilleri ile irtibatlandırmaya çalıştığı dava dışı … AŞ’ne yazılan müzekkereye “… adında bir ortaklarının olmadığı, … adında bir ortaklarının olduğu, kendisine .. Adet hisse senedi satıldığı ve senetlerin kendisine teslim-tesellüm belgesi ile teslim edildiği” şeklinde cevap verildiğini, … AŞ’nin müvekkilleri ile ilişkisi olmayan, tamamen bağımsız ve faal bir şirket olduğunu, davacının muhatap alması gerekenin de bu şirket olduğunu, ancak çeşitli senaryolarla müvekkillerini bu şirketle irtibatlandırarak sorumluluk yüklemeye çalıştığını, mahkemece müvekkili … AŞ hakkındaki davayı husumet nedeniyle reddedilmesine rağmen diğer müvekkili için yetkisizlik kararı verilmesinin doğru olmadığını, her iki müvekkili için de husumet yokluğu nedeniyle davanın reddi gerektiğini, bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, davacının davalı şirketler nezdinde bulunan hisse senetlerinin bedellerinin ve temettülerinin tespiti ile tahsili istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, davalı … AŞ hakkında açılan davanın tefrikine, davalı davalı … Tic. AŞ’ye açılan davanın yetki yönünden usulden reddine karar verilmiş; bu yetkisizlik kararına karşı, davalı … Tic. AŞ vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. HMK’nın 14/2. maddesi uyarınca; özel hukuk tüzel kişilerinin, ortaklık veya üyelik ilişkileriyle sınırlı olmak kaydıyla, bir ortağına veya üyesine karşı veya bir ortağın yahut üyenin bu sıfatıyla diğerlerine karşı açacakları davalar için, ilgili tüzel kişinin merkezinin bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir. Somut uyuşmazlıkta davacı, kızının … Ticaret Sanayi AŞ’den aldığı toplamda 500 adet hisse senedinin 11.01.2003 tarihinde kendisine satıldığını, dava tarihine kadar bir çok kez isim değiştiren bu şirketin son olarak davalı … AŞ şirketi olduğunu ileri sürmüş, satın aldığı bu hisselerinin bedellerinin tespiti ile bedelinin tahsilini istemiştir. Davacının bu talebi aynı zamanda davalı şirkete hissedar olup olmadığının tespitini de gerektirmektedir. Bu nedenle eldeki davada taraflar arasında ortaklık veya üyelik ilişkileriyle ilgili bir uyuşmazlık bulunduğundan HMK’nın 14/2 maddesi uyarınca davalı şirketin merkezinin bulunduğu yer mahkemesi olan Kocaeli Asliye Ticaret Mahkemesi kesin yetkili olup mahkemece yetkisizlik kararı verilmesi usul ve yasaya uygun olduğundan, davalı …AŞ vekilinin istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir. Açıklanan bu gerekçelerle, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararı usul ve yasaya uygun olup davalı … AŞ vekilinin istinaf sebepleri yerinde görülmediğinden istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR: Yukarıda açıklanan gerekçelerle; 1-HMK’nın 353/1.b.1.maddesi uyarınca, davalı … AŞ vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davalı vekili tarafından yatırılan istinaf başvuru ve peşin karar harçlarının Hazineye gelir kaydına; bakiye125,50 TL istinaf karar harcının davalıdan tahsiline Hazineye gelir kaydına,3-Davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,5-Dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 02.03.2023
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.c maddesi uyarınca karar kesindir.