Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/2056
KARAR NO: 2021/128
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 1.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 03.11.2020 tarihli ek karar.
NUMARASI: 2020/292 D.İş – 2020/240 K.
DAVANIN KONUSU: İhtiyati Haciz
Taraflar arasında görülen ihtiyati haciz talebinin ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonucunda, kararda yazılı nedenlerle verilen ihtiyati haciz kararına karşı, davalı tarafından yapılan itirazın kabulüne ilişkin verilen ek karara karşı, alacaklı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ İhtiyati haciz talep eden alacaklı vekili talep dilekçesinde özetle; borçlu şirketin müvekkiline olan borcundan dolayı 30.09.2020 vade tarihli 50.000,00 TL bedelli … Ayazpaşa/Erzurum Şubesine ait … seri nolu çeki keşide ederek müvekkiline verdiğini, alacağın teminata bağlı olmadığını ve çekin vadesinde ödenmediğini ileri sürerek; borçlunun menkul ve gayrimenkul mallarıyla 3.şahıslardaki hak ve alacaklarının ihtiyaten haczini istediklerini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin borçlulardan tahsilini talep ve dava etmiştir. İlk derece mahkemesince, ihtiyati haciz talebini değerlendirdiği 12.10.2020 tarihli kararda; ihtiyati haciz talebinin kabulü ile teminat mukabilinde borçluların, alacağı karşılamaya yeter miktardaki mallarının ihtiyaten haczine karar verilmiştir. İhtiyati haciz kararına itiraz eden borçlu … A.Ş vekili itiraz dilekçesinde özetle; borçlunun kendisini dinlenmeden verilen ihtiyati haczin dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı haciz tutanağının kendisine tebliği tarihinden itibaren 7 gün içinde itiraz edebileceğini, ihtiyati haciz talebinin dayanağı çekin keşide yerinin Erzurum olduğunu, muhatap bankanında Erzurum’da bulunduğunu, müvekkili şirket ile birlikte aleyhine ihtiyati haciz talebinde bulunulan diğer keşideci şirketin ticari ikametgahının Erzurum olduğunu, İİK’nın 50. maddesi atfıyla HMK’nın 6/1. maddesi uyarınca somut olayda İstanbul Anadolu Mahkemelerinin ihtiyati haciz talebi bakımından yetkisiz olduğunu, müvekkil şirket bakımından yetkili mahkemenin Gökçebey Mahkemeleri olduğunu belirterek, ihtiyati haciz kararına mahkemenin yetkisi yönünden itiraz ederek, ihtiyati haczin kaldırılmasını istemiştir. Alacaklı vekili ihtiyati hacze itiraza karşı sunduğu beyan dilekçesinde özetle; yerleşik yargı kararları gereğince çekin ibraz edilip karşılıksız çıkması üzerine aranacak borç olmaktan çıkıp götürülecek borç olması nedeniyle, müvekkilinin yerleşim yeri mahkemesinin yetkili olduğunu belirterek, itirazın reddini istemiştir. İlk derece mahkemesi, ihtiyati hacze itirazı değerlendirdiği 03.11.2020 tarihli ek kararında; “…Mahkememizce itiraz üzerine duruşma günü verilerek taraflara davetiye gönderilmiş ve itiraz duruşmalı olarak incelenmiştir. İtiraz eden, mahkememizin yetkili olmadığını ve müvekkili yönünden yetkili mahkemenin Gökçebey/Zonguldak olduğunu beyan etmiş, mahkememizce yapılan incelemede ihtiyati hacze konu edilen 30/09/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çekin keşide yerinin Erzurum, muhatap banka şubesinin … Ayazpaşa Şubesi-Erzurum olduğu, ihtiyati haciz talebi dilekçesi ve dosyaya sunulan belgelerle borçlu … Ltd. Şti’nin adresinin Yakutiye-Erzurum, itiraz eden … AŞ’nin adresinin Gökçebey-Zonguldak olduğu, bu durumda mahkememizin yetkisinin bulunmadığı görülmekle, sadece itiraz eden borçlu ile sınırlı olmak üzere ihtiyati hacze yapılan itirazın kabulüne karar verilmiştir. ” gerekçesiyle itirazın kabulüne 12.10.2020 tarihli ihtiyati haczin itiraz eden … AŞ. yönünden kaldırılmasına, karar vermiştir. Bu ek karara karşı, ihtiyati haciz talep eden alacaklı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ İhtiyati haciz talep eden vekili istinaf başvuru dilekçesinde ; Müvekkilin, borçlulardan olan alacağının tahsili amacıyla İstanbul Anadolu 1.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/292 D.İş sayılı dosyasıyla ihtiyati haciz talep edildiğini, mahkemece talebin kabul edildiğini, ancak karşı tarafın yetki itirazının kabul edilerek bu borçlu yönünden ihtiyati haczin kaldırıldığını, kararın açıkça usul ve yasaya aykırı olduğunu, karşılıksız işlemi gören çekin aranılacak borç olmaktan çıkıp götürülecek borç olma niteliğini kazanması sebebi ile HMK’nın 10 ve TBK’nın 89.maddeleri uyarınca alacaklının ikametgahı mahkemelerinin yetkili olduğunun yerleşik yargı uygulamalarıyla kabul edildiğini, emsal olarak ibraz edilen Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemesi kararında belirtildiği üzere, ibraz tarihinde karşılıksız çıkan çekin artık götürülecek borç niteliği kazandığı ve bu sebeple icra takibinde alacaklının ikametgahı mahkemelerinin yetkili olduğunun açık olduğunu, alacaklı müvekkilinin yerleşim yerinin Ataşehir/İstanbul olması nedeniyle İstanbul Anadolu Mahkemelerinin yetkili olduğunu belirterek, 03.11.2020 tarihli ek kararının istinaf incelemesi neticesinde kaldırılmasını ve ihtiyati hacze yönelik itirazın reddine karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Talep, çeke dayalı ihtiyati haciz istemine ilişkindir. İİK’nın 258. maddesinde ihtiyati hacze 50. maddeye göre yetkili mahkeme tarafından karar verileceği belirtilmiş, aynı Kanun’un 50. maddesiyle “Para veya teminat borcu için takip hususunda Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun yetkiye dair hükümleri kıyas yolu ile tatbik olunur. Şu kadar ki, takibe esas olan akdin yapıldığı icra dairesi de takibe salahiyetlidir.” şeklindeki düzenleme uyarınca ihtiyati hacizde yetkili mahkemenin belirlenmesi hususunda HMK’nın yetkiye ilişkin hükümlerine atıfta bulunulmuştur. Kambiyo senetlerinden doğan alacaklar aranacak alacak niteliğinde olduğundan bu alacaklar için 6098 sayılı TBK’nın 89/1. (818 Sayılı BK’nın 73/1) hükmü uygulanamaz. Çekten kaynaklanan borcun alacaklısı borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde borçlulardan birinin yerleşim yerinde, çekin keşide yerinde, ödeme yerinde ihtiyati haciz talebinde bulunabilir. Ayrıca, muhatap bankaya ibraz edilen ancak karşılıksız kalan çeke dayalı borç, bu şekilde aranması tüketildikten sonra, götürülecek borç niteliği kazanır ve HMK’nın 10. maddesi uyarınca ifa yeri olarak BK.’nın 89.madde hükmü nedeniyle, alacaklının ikametgah yeri mahkemesi de ihtiyati haciz talebinde yetkili mahkeme haline gelir. İhtiyati hacze konu çekin keşidecisi borçlu … Ltd. Şti. olup çek borçlu … A.Ş. emrine düzenlenmiş, lehtar cirosuyla alacaklıya geçmiştir. Çek bakımından kural olarak, muhatap bankanın bulunduğu yer mahkemesi veya borçlulardan birinin mahkemesi ihtiyati haciz bakımından yetkilidir. Ancak çekin ibraz tarihinde ibraz edilerek karşılıksız çıkması üzerine çekten kaynaklanan alacak götürülecek borca dönüşmüştür. Somut olayda talep eden alacaklının ikametgahının Ataşehir/İstanbul’da olduğu, ihtiyati haciz talebine dayanak yapılan çekin süresi içerisinde bankaya ibraz edilerek karşılıksız işlemine tabi tutulması nedeniyle aranacak borç vasfını yitirip götürülecek borç haline dönüştüğü, dolayısıyla alacaklının ikametgahının bulunduğu yer olan İstanbul Anadolu Mahkemesinin ihtiyati haciz kararı vermeye yetkili mahkemelerden olduğu, muaccel olan para borcu için İİK’nın 257/1. maddesindeki yasal koşulların gerçekleştiği anlaşılmakla, mahkemece itirazın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi yerinde değildir. Açıklanan bu gerekçelerle, HMK’nın 353/1.b.2 ve İİK’nın 265/son maddeleri uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, alacaklı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; HMK’nın 353/1.b.2 ve İİK’nın 265/son maddeleri uyarınca alacaklı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne; İlk Derece Mahkemesinin ihtiyati hacze itirazın kabulüne dair verdiği 03.11.2020 tarihli ek kararın KALDIRILMASINA, ihtiyati hacze itiraz hakkında Dairemizce yeniden karar verilmesine, bu doğrultuda; 1-Borçlu … vekilinin ihtiyati hacze yönelik itirazının reddine, 2-Dairemizin ret kararıyla birlikte ilk derece mahkemesinin 12.10.2020 tarihli ve 202/292 D. İş-240 K. sayılı ihtiyati haciz kararı avdet ettiğinden yeniden ihtiyati haciz kararı verilmesine yer olmadığına, 3-Alacaklı tarafından yatırılan 148,60 TL istinaf başvuru harcının Hazineye gelir kaydına; 54,40 TL istinaf harcının talep halinde alacaklıya iadesine, 4-Alacaklı tarafından istinaf aşamasında sarfedilen 148,60 TL başvuru harcı ile 43,0 TL posta gideri olmak üzere toplam 191,60 TL’nin, ileride başlatılacak esasa ilişkin takip veya dava sonucuna göre Borçlu …nden alınıp alacaklıya ödenmesine, 5-Kararın İlk Derece Mahkemesince taraf vekillerine tebliğine dair; HMK’nın 353/1.b.2 ve İİK’nın 265/son maddeleri uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 04.02.2021 tarihinde oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi.
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.f ve İİK’nın 265/son maddeleri uyarınca karar kesindir.