Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1561
KARAR NO : 2020/1252
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi
NUMARASI : 2020/309 Esas – 2020/451 Karar
TARİHİ: 20/08/2020
DAVA: Zayi nedeniyle çek iptali.
Hasımsız olarak görülen kıymetli evrak iptali davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle, aktif husumet nedeniyle davanın reddine dair karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin yurt içi ve yurt dışında traktör yan sanayi yedek parçaları konusunda hizmet veren bir anonim şirket olduğunu, müvekkili şirket ile müşteri …Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi arasındaki ticari ilişki kapsamında müvekkili lehine bir çek keşide edildiğini, müvekkili lehine keşide edildiğini, 124.500 TL meblağlı; … Bankası İmes Şubesi, 05/11/2020 vade tarihli, ve … nolu çek müvekkili firmaya gönderilmek üzere ….Kargo vasıtası ile gönderildiğini, firmaya ulaşmadığını, düzenlenen çek kargoya verildikten sonra kargo şirketinden çekin kaybolduğuna ilişkin bilgi alındığını belirterek, kaybolan çekin meblağının yüksek oluşu göz önünde bulundurularak üçüncü kişiler tarafından kullanılması riskine binaen zayi olan bu çekin iptaline ve tedbiren ödeme yasağı konulmasına kararı verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesinin istinafa konu 20/08/2020 tarihli, 2020/309 Esas – 2020/451 Karar sayılı kararıyla,”…Her ne kadar davacı dava dilekçesinde çek keşidecisinin …TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ olduğunu belirtmişse de, dava dilekçesine eklediği çek fotokopisi incelendiğinde çek keşidecisinin davacı olduğu, dava dilekçesinde yanıltıcı olarak keşideci olarak belirttiği şirketin çekin lehtarı olduğu; dolayısıyla çek keşidecisi olan davacının çekin zayi nedeniyle iptali davasından aktif husumetinin bulunmadığı anlaşılmıştır.Davacı tarafın zayi edildiğini bildirdiği çeklerde yetkili hamil olmadığı,çek keşidecisi olan davacının çekin zayi nedeniyle iptali davasından aktif husumetinin bulunmadığı anlaşılmakla; zayi nedeniyle iptal davası açma hakkının olmadığı …” gerekçesiyle, davanın aktif husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı davacı vekili tarafından tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; TTK’nın 651/2. maddesinin keşideciyi de kapsayacak şekilde geniş yorumlanması gerektiğini, bu anlamda, şeklen de olsa çek zayi olmasaydı onu muhatap bankaya ibraz edecek konumdaki kişinin iptali isteme hakkının bulunduğunun kabulü gerektiğini, doğal olarak çek keşidecinin elinden irade dışında çıkmışsa, iptal davasını da teknik olarak keşidecinin açması gerektiğini, Çekin keşideci tarafından imzalanması ve keşidecinin elinden çıkmış olması halinde, keşideci tarafından da iptal davası açılabileceğini, çünkü bu halde keşidecinin hem bir anlamda çekin hamili olduğu hem de çeke varlık kazandıran iradenin çekte yer aldığı konusunda doktrinde de görüşler hakim olduğundan ve bu nedenle, davacı keşidecinin özellikle çek üzerinde imzası ve kaşesi bulunduğundan hukuki yararının olması nedeniyle davasının kabulüne karar verilmesi gerekirken reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu, İlk derece mahkemesinin istinafa konu kararının bu nedenlerle usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, TTK’nın 818/s atfıyla uygulanması gereken 757- 764. madde hükümlerine göre açılmış zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.TTK’nın 757-764. maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK’nın 651/2. maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir(TTK m.652).Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır. Çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK’nın 72. maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanları mevcut bulunmaktadır. Hukuki yararının bulunması HMK’nın 114/h maddesi uyarınca dava şartıdır.Yine TTK’nın 651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişi senede bağlı alacak hakkı olan hamildir. Somut olayda davacı, çekin hamili değil keşidecisi durumundadır. Bu sebeplerle ilk derece mahkemesi kararı isabetli olmakla davacı vekilinini istinaaf başvuru nedenleri yerinde olmadığından, davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b1 maddesi uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-HMK’nın 353/1.b.1.maddesi uyarınca, davacının istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf başvuru harçlarının Hazineye irad kaydına,3-Davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince davacı vekiline tebliğine,5-Dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair;HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 19/11/2020