Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1482
KARAR NO : 2020/1296
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi
NUMARASI : 2020/458 Esas – 2020/280 Karar
TARİHİ: 20/07/2020
DAVA: Kıymetli Evrak İptali
Hasımsız olarak açılan kıymetli evrak iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın hukuki yarar şartı yokluğu nedeniyle reddine yönelik verilen kararına karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin elinde bulunan … Bahçelievler Şubesi’nden alınan çek koçanından … seri numaralı çeklerin boş olarak müvekkilinin evinde yaşanan hırsızlık nedeniyle çalındığını, aramalara rağmen bulamadıklarını ilgili çeklir hakkında iptal kararı ve ödemeden tedbiren men edilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesinin 20/07/2020 tarihli, 2020/458 Esas – 2020/280 Karar sayılı kararıyla,”…Mahkememizce de benimsenen birçok yerleşik Yargıtay kararında belirtildiği gibi TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818/s maddesi yollamasıyla 757. maddesi uyarınca ancak yetkili hamilin zayi nedeniyle çek iptal davası açabileceği ve keşideci olan davacının dava açma (aktif husumet) ehliyeti olmadığı anlaşılmıştır. Zira zayi olmuş çek hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir. Davacı çek hesabı sahibi olup, kendi çeki hakkında zayi nedeniyle iptal davası açamayacağından ve de çekler boş olarak zayi olduğundan tedaüle çıkmamış çek hakkında iptal talebinde bulunulmasında hukuki yarar bulunmadığından HMK nun 115/2. maddeleri gereğince dava şartlarından olan bu hususların sonradan giderilmesi mümkün olmadığından bu konuda davacıya ek süre verilmesine gerek olmaksızın davanın davasının dava şartı yokluğu …” gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı davacı vekili tarafından tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle:Davacının … çek sahibinin ise … bizzat çeki elinde bulunduran hamil olup, ayrıca çek iptali çek zilyedi tarafından da talep edildiğini, öncelikle mahkemenin çek sahibinin zayi sebebiyle iptal talebinde bulunamayacağı nedeniyle usulden red edilmesinin hukuka ve usule uygun olmadığını, çünkü davacı …’in çeki elinde bulunduran hamil olarak aktif husumet ehliyeti olduğunu, Ayrıca, çeklerin boş olarak çalındığından ve kötü niyetli 3. kişilerce çek sorgulamalarının yapıldığında dair bilgi mesajları da gelmekle çeklerin kötü niyetlice doldurulduğunun ve kullanılmaya çalışıldığının bariz olduğunu, bu surette davacı müvekkilinin İstanbul Atık ın da çeklerin iptal edilmesinde üstün hukuki yararı olduğunu, Her ne kadar ilk derece mahkemesince muhatap bankaya imzanın kendisine ait olmadığını bildirebileceğinden bahsetmiş ise de bankaların, mahkeme kararı ve tedbiri olmadan çekleri ödemeden men etmediğini ve bu suretle dahi iş bu davanın ikamesinde hukuki yararın üstün şekilde mevcut olduğunu, Yine ilk derece mahkemesinin gerekçeli kararda menfi tespit davası açabileceğini belirtmiş ise de çekin kötü niyetli 3. kişilerce piyasaya sürülüp bankaya ibraz edilip ödeme alındıktan yada karşılıksız işlemi yapıldıktan sonra çek sahibi yada zilyedince menfi tespit davası ikamesi iş bu dava ile aynı hukuki yarara hizmet etmediğini, Tüm bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılarak talepleri gibi karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, TTK’nın 818/s atfıyla uygulanması gereken 757- 764. madde hükümlerine göre açılmış zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.TTK’nın 757-764. maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK’nın 651/2. maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir(TTK m.652).Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır. Çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK’nın 72. maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanları mevcut bulunmaktadır. Hukuki yararının bulunması HMK’nın 114/h maddesi uyarınca dava şartıdır.Yine TTK’nın 651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişi senede bağlı alacak hakkı olan hamildir. Somut olayda davacılar, çeklerin hamili değil çeklerin bağlı olduğu hesabın sahibi olduğu gibi çekler henüz keşide dahi edilmemiş yani kambiyo vasfını haiz olmayan boş çek yaprakları olduğu açıklanmıştır. Keşideci hesap sahibinin boş çekler için iptal talebinde hukuki yararı bulunmamaktadır. Bu sebeplerle ilk derece mahkemesi kararı isabetli olmakla istinaf başvurusunun HMK 353/1-b1 maddesi uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-HMK 353/1.b.1.maddesi uyarınca davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf başvuru harçlarının Hazineye irad kaydına,3-Davacının istinaf kanun yoluna başvurusu için yaptığı masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,4-Gerekçeli kararın İlk Derece Mahkemesince taraflara tebliğine,5-Dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK 353/1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 26/11/2020 tarihinde oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi.