Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2020/1350 E. 2023/1034 K. 08.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1350
KARAR NO: 2023/1034
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 14/01/2020
NUMARASI: 2018/849 E. – 2020/46 K.
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın reddine dair verilen karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin satım sözleşmesinden kaynaklanan alacağının ödenmemesi üzerine Küçükçekmece … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında başlatılan takibe yenilik itirazın haksız olduğunu, müvekkilince satılarak teslim edilen emtia karşılığı düzenlenen beş adet fatura bedelinin ödenmediğini, fatura konusu emtianın sevk irsaliyeleri ile davalıya teslim edildiğini ileri sürerek, itirazın iptali ile takibin devamına, alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalıya, davaya cevap vermemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda;”… davacının, davalıya verdiğini iddia ettiği mallar karşılığında takip konusu faturalar nedeniyle davalıdan alacaklı olduğunu iddiası ile takip başlattığı, yapılan bilirkişi incelemesinde cari hesap borcu olarak davacının davalıdan, kendi ticari defter ve kayıtlarına göre 47.704,56 TL alacaklı gözüktüğü, davalının defter ve belgelerini inceleme günün ibraz etmediği dosya kapsamı ile sabittir. Davacı taraf faturalar nedeniyle takip başlatmıştır. ‘Takibe sıkı sıkıya bağlılık’ ilkesi gereğince davacının takibe dayanak kıldığı faturalar dışında taraflar arasındaki tüm cari hesap ilişkisinin değerlendirme konusu yapılamayacağı, bu nedenle çekin davacı kayıtlarında bulunmasının ve karşılıksız çıkması nedeniyle ve borç bakiyesine ilave edildiği dikkate alındığında, dava dosyası kapsamında çek nedenli davacının alacak talebinde bulunamayacağı, çek dışında davalı tarafın faturalardan sonra 09/05/2018 tarihinde 55.979,53 TL bedelli ödeme yaptığı ve çek dikkate alınmadığında davalının davacıya borcunun bulunmadığının sabit olduğu, davacı tarafça cari hesaba dayalı olarak takip başlatılmamış olması nedeniyle çeke ilişkin bilginin ve karşılıksız kaydını dikkate alınamayacağı ayrıca, 09/05/2018 tarihinde 55.979,53 TL miktarlı yapılan ödemenin çeke karşılık yapıldığının ispat yükünün davacı tarafta olup, bu hususun davacı tarafça ispat edilemediği, yapılan ödemenin fatura ödemeleri olduğunun kabul edilmesi gerektiği, davacının cari hesaba ilişkin takip başlatmadığı, takibe konu faturalara ilişkin davacı tarafın alacaklı olmadığı…” gerekçesiyle davanın reddine, karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Müvekkilince başlatılan takipte satılan emtia karşılığı düzenlenen beş adet faturadan kaynaklanan cari hesap borcunun talep edildiğini, müvekkilinin faturaya dayalı cari hesap alacağının bulunduğunun bilirkişi raporu ile sabit olduğunu, mahkemece takibin faturaya dayalı başlatılması ve 55.979,53 TL’ ödeme yapılması nedeniyle davanın reddine karar verildiğini, faturaların da cari hesapta kayıtlı olması nedeniyle bu alacağın bir çeşit cari hesap alacağı olduğunu, ödemenin karşılıksız çeke ilişkin yapıldığını, karşılıksız kalan 50.000 TL bedelli çekin tahsili amacıyla Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında takip başlatıldığını, borçlunun çek bedelini ve takip masrafların haricen ödediğini, hesaba gönderilen toplam 60.807,88 TL tutarındaki ödemeden 4.828,35 TL avukatlık ücretinin mahsubu sonrası 55.979,53 TL’nin davacı şirket hesabına aktarıldığını, 55.979,53 TL’nin 50.000,00 TL’sinin cari hesapta karşılıksız çek bedeline sayıldığını, 5.979,53 TL’nin ise ayrıca icra harç ve giderleri için faturalandırıldığını buna rağmen 55.979,53 TL tutarındaki ödemenin, davaya konu faturalara istinaden yapıldığının kabul edilmesinin hatalı olduğunu, davalı tarafından talep ve iddia edilmeyen bir hususun mahkemece dikkate alınarak davanın reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu, mahkemece ödemenin niteliği hakkında taraflardan izahat istenmeden belirtilen sonuca varılmasının doğru olmadığını, Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın kabulüne, karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, satım sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla başlatılan takibe yönelik itirazın iptali istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda davanın reddine, karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Küçükçekmece … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde, davacı tarafından takip talebinde açık bilgileri yazılı olan beş adet faturaya dayalı olarak 18.683,89 TL alacağın tahsili amacıyla takip başlatılmış olup, davalının itirazı sonucu duran takibin devamı için eldeki dava açılmıştır. Taraflar arasında TTK’nın 89 vd. maddelerinde düzenlenen cari hesap sözleşmesinin bulunmadığı açıktır. Taraflar arasında satım sözleşmesi ilişkisi bulunmakta olup, taraflar karşılıklı borç ve alacaklarını cari hesap olarak adlandırdıkları ve esasında borç ve alacağın takip edildiği işleyen hesapta takip etmektedirler. Teslim edilen emtia ve yapılan ödemeye göre borç ve alacak bulunması halinde tarafların her zaman satım sözleşmesini ani edimli olduğu dikkate alınarak bu alacaklarını talep etmeleri mümkündür. Dava ve takip konusu faturaların da taraflar arasındaki işleyen hesapta kayıtlı olması nedeniyle borç ve alacak durumunun bu faturalarda dikkate alınarak belirlenmesi gerekir. Nitekim yapılan bilirkişi incelemesinde, davacının ticari defterlerinde faturaların kayıtlı olduğu belirlenmiştir. İtirazın iptali davası takip talebiyle sıkı sıkıya bağlıdır. Ancak taraflar arasında yazılı bir cari hesap sözleşmesi ilişkisi bulunmamaktadır. Ticari ilişkinin mal alım satımlarına ilişkin fatura ve duruma göre iade fatura düzenlenmesi şeklinde işleyen, bir diğer deyişle tarafların tek taraflı ya da karşılıklı olarak alacaklarını hesaba kaydedip belirli bir hesap dönemine bağlı kalmaksızın hesaplaşma yaptıkları açık hesap ilişkisi gibi işlediği kabul edilmesi gerektiğinden, davacının faturadan kaynaklı işleyen hesap alacağı için itirazın iptali davası açabileceği kabul edilmelidir. Mahkemece ödemenin faturalara ilişkin yapıldığı belirtilmiş ise de buna ilişkin bir kanıt bulunmadığı gibi yapılan, ödemenin dikkate alınması halinde dahi, davacının kayıtlarına göre bakiye alacak bulunmaktadır. Bu durumda, mahkemece dava konusu emtiaların teslim edilip edilmediği değerlendirilerek, taraflar arasındaki satım sözleşmesi ilişkisinde satılıp teslim edilen emtia ve yapılan ödemeler dikkate alınarak bakiye bir alacak bulunup bulunmadığı belirlenip, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, deliller tam olarak toplanıp değerlendirilmeden yazılı bir şekilde karar verilmesi yerinde görülmemiştir.Açıklanan bu gerekçelerle, HMK’nın 353/1.a.6 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan istinaf incelemesi sonucunda, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı verin ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair aşağıdaki karar verimiştir.
KARAR: Yukarıda açıklanan gerekçelerle:1-HMK’nın 353/1.a.6. maddesi uyarınca, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılmasına, 2-Yukarıdaki açıklamalar ışığında davanın yeniden görülmesi için dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-Davacı tarafından yatırılan istinaf peşin karar harcının, talep hâlinde, ilk derece mahkemesince iadesine,4-Davacı vekili tarafından yapılan kanun yolu giderlerinin, ilk derece mahkemesince, esas hükümle birlikte yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine dair;HMK’nın 353/1.a maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle ve kesin olarak karar verildi.08.06.2023
KANUN YOLU:HMK’nın 353/1.a maddesi uyarınca karar kesindir.