Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1339
KARAR NO: 2020/1348
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 04/02/2020
NUMARASI: 2019/102E. 2020/98K.
DAVANIN KONUSU: Zayi Nedeniyle Çek İptali
Taraflar arasında görülen zayi nedeniyle çek iptali davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonucunda, ilamda yazılı nedenlerle davanın reddine ilişkin verilen hükme karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili davasında özetle; müvekkili bankaya … Ltd.Şti. tarafından teminat amacıyla verilen ve bilgileri yer alan bir adet çek tesliminden sonra gerekli işlemler yapılarak akabinde çekin kaybolduğunu, söz konusu çekin tüm aramalara rağmen şubede ve banka nezdinde bulunamadığını iş bu nedenle mahkemeden zayi olmuş çekin iptalini talep etme zorunluluğu hasıl olduğunu, telafisi imkansız zararlar doğurabileceğinden senedin ibraz/ ödeme ve protesto işlemlerinin durdurulması ve ödenmemesi konusunda uygun bir teminat karşılığı ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ettiklerini, açıklanan nedenlerle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, ödemeden men yasağı kararı verilmesine, davanın kabulü ile söz konusu kıymetli evrakın iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…Dava dilekçesi dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir. Mahkememizce işbu çek yönünden Ödeme Yasağı kararı verilmiş, davacı vekili tarafından çek bedelinin %15’i oranında teminat yatırıldığı görülmüştür. TTK’nın 762.maddesi gereğince Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilanların yapıldığı ve üç aylık ilan süresinde mahkememize başvuru olmadığı tespit edilmiştir. … Bankası’nın 06.05.2019 tarihli cevabi yazısında davaya konu çekin 12.07.2016 keşide tarihli ve 15.045,28 TL miktarlı olduğunu, takas sistemi aracılığıyla … bankasına ibraz edilerek ödendiği bilgisi verilmiştir. Akabinde … A.Ş. Tarafından 02.07.2019 tarihli cevabi yazısında da; davaya konu çekin …Ltd.Şti. Tarafından 12.07.2016 tarihinde ibraz edildiğini bildirdiği ve çek suretinin önlü arkalı bir suretini mahkeme dosyamıza sunduğu görülmüştür. Keşidecisi … A.Ş. Olan, muhatap bankası … Bankası Kozyatağı Kurumsal Şubesi olan, … seri numaralı çekte davacının bildirdiği lehtar … Ltd.Şti bulunmadığı keşide tarihi ve çek tutarlarının uyumsuz olduğu anlaşılmış ve bu yönde tekrar muhatap bankadan bu durum sorulmuş ve … Bankası’nın 30.09.2019 tarihli cevabi yazısında; … seri numaralı çekin Keşidecisinin … A.Ş. , 12.07.2016 keşide tarihli 15.045,28 TL miktarlı, yetkili hamili …Ltd.Şti. Tarafından … Antayla Toptancı Hali şubesine 12.07.2016 tarihinde ibraz edilerek ödendiğini, … numaralı çekin ise sistemde açık kullanılmamış olduğunu bildirmiştir. … bankası 19.11.2019 ve 15.01.2020 tarihli cevabi yazılarında ise; … numaralı çekin ise … A.Ş. ye takasa verilmediği, banka sisteminde açık ve kullanılmamış olarak gözüktüğü bildirilmiştir. Bu doğrultuda davacı banka davaya konu ettiği … Bankası Kozyatağı Kurumsal Şubesine ait … seri numaralı çekle ilgili lehtar, hamil, çek miktarı ve keşide tarihlerinin uyumsuz olduğu, TTK 757/1 maddesi: ‘İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.’ ve TTK:759/2 maddesi: ‘İptal isteminde bulunan kişi, poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür.’ hükümleri uyarınca davacının çekte yetkili hamil olduğunu kanıtlayamadığı, …” gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde: önceki beyanlarını tekrarla; Dava dilekçesinde sehven kaybolan çekinde seri numarası … olarak yazılmış olup yargılama aşamasında … Bankası Kozyatağı Kurumsal şubesinin 19.11.2019 ve 15.01.2020 tarihli cevabi yazısında; … numaralı çekin … A.Ş.’ye takasa verilmediğinin, banka sisteminde açık ve kullanılmamış olarak gözüktüğünün bildirilmiş olduğunu, anılan yazılardan dava konusu çekin sadece seri numarasının hatalı olarak yazıldığının yargılama aşamasında anlaşıldığını, Dava dilekçesindeki … seri numaralı çekin seri numarası hariç bütün bilgilerinin … Bankası Kozyatağı Şubesi’nin müzekkere cevabı ile tamamen uyumlu olduğunu, anılan çek için tekrar bir ödeme yasağı talepli çek iptali davası açılmasının usul ekonomisine aykırılık teşkil edeceğini, Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştin.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, hasımsız açılan zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, yukarıda açıklanan gerekçelerle davanın reddine karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekili tarafından, yasal süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Dosyanın incelenmesinde, dava açılışında dava konusu çekin seri nosunun … olarak bildirildiği, dava dilekçesi ekinde ibraz edilen …na ait 13.07.2016 tarihli tutanakta da çek numarasının … olarak yer aldığı, … Bankası tarafından yazılan 20.03.2019 tarihli cevabi yazıda … nolu çeke ilişkin bilgilerin verildiği, dosya içerisindeki Türkiye Ticaret Sicil Gazetesindeki ilanlarda çek bilgilerinin … nolu çeke ilişkin olarak yazıldığı anlaşılmaktadır. İlk derece mahkemesinin 12.11.2019 tarihli celsesinin 1 nolu ara kararında … seri numaralı çeke ilişkin bilgilerin ibrazı için … Bankasına müzekkere yazıldığı anlaşılmaktadır. Ancak davacı vekilince dosyaya sunulan beyan dilekçesinde dava konusu çekin numarasının …, tutarının 15.568,04 TL, keşide tarihinin 19.07.2016 ve düzenleyenin ise … Bankası A.Ş. olduğu belirtilmiştir. … Bankasından gelen 24.12.2019 tarihli cevabı yazıda ise … henüz kullanılmamış olduğunun bildirildiği görülmektedir. … Bankasının 06.05.2019 tarihli cevabı yazıları incelendiğinde, … çekin bağlı olduğu hesabın … A.Ş.’ye ait olduğu, çekin keşide tarihinin 12.07.2016 ve tutarının 15.045,28 TL olduğu ayrıca çekin … tarafından ibraz edildiği açıkça bildirilmiştir. Yine … Bankasının 30.09.2019 tarihli cevabi yazısında, … numaralı çeki … A.Ş Antalya Toptancı Hali firmasına ibraz eden … Şti.’ye 12.07.2016 tarihinde ödendiği açıkça yazılmıştır. 6102 sayılı TTK.’nın 818. maddesi delaleti ile çekler bakımından aynı Yasa’nın iptale ilişkin 759/2. Maddesinin uygulanması gerekir. Anılan yasal düzenleme uyarınca, iptal isteminde bulunan kişi, çek elinde iken zayi olduğuna dair inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak, çekin bir suretini ibraz etmek yahut da çekin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. 6762 Sayılı TTK’nın 563. maddesinde senet üzerinde hak sahibi olan kişinin, zayi olması halinde senedin iptalini mahkemeden isteyebileceği düzenlenmiştir. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteyebilmek için gerekli olan şartlardan birisi de senette mündemiç olan hakkın varlığını sürdürmesidir. Somut olayda davacı tarafından, dava konusu çekin kaybedildiği ileri sürülmüş, çekin esas içeriğine ilişkin bilgileri verilmiştir. Dosya içerisindeki ilanların davacının dava dilekçesinde talep etmiş olduğu … nolu çeke ilişkin olarak yapıldığı anlaşılmaktadır. Az yukarıda bahsi geçtiği üzere davacı yargılama aşamasında da davasının … numaralı çeke yönelik olarak açıldığını beyan etmiş, … Bankasının 24.12.2019 tarihli 20.03.2019 tarihli ve 06.05.2019 tarihli cevabı yazılarında da söz konusu çek numarasına ilişkin olarak çek bilgileri verilmiş ve söz konusu çekin dava dışı firma … Şti. tarafından ibraz edildiğini, bunun üzerine çek bedelinin ödendiği belirtilmiştir. Şu halde çek numarasının … olduğu yönünde herhangi bir tereddüt bulunmamakla birlikte davacının sözkonusu çekin bedeline ilişkin olarak dosya kapsamındaki beyanlarının bankadan gelen cevabi yazılardaki belirtilen … nolu çekin bedeline ilişkin tutarla örtüşmediği dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Sonuç olarak davacı, … nolu çekin meşru hamili olduğunu ispatlayamamıştır. Davacı vekili … numaralı çeke ilişkin iptal talebini de ilk defa istinaf aşamasında dile getirmiş olmakla bu aşamada dinlenemez . Çünkü … numaralı çekin iptali hususunda açılmış bir dava yoktur. Davcı vekili, bu son çek için ilk derece mahkemesinde yeni dava açmakta özgürdür. Açıklanan bu gerekçelerle, HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca, davacının istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf başvuru harçlarının Hazineye irad kaydına, 3-Davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına, 4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince davacı vekiline tebliğine, 5-Dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 03.12.2020
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.ç maddesi uyarınca, karar kesindir.