Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1285
KARAR NO: 2023/816
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 27.11.2019
NUMARASI: 2014/1107 E. – 2019/1075 K.
DAVANIN KONUSU: Alacak (Bayilik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
Taraflar arasındaki alacak davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın reddine dair verilen karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalı şirket arasında akdedilen 18/09/2010 tarihli protokole istinaden 18/10/2010 başlangıç tarihli İstasyonlu Bayilik Sözleşmesi ile … markalı ürünlerin satışı hususunda müvekkiline bayilik verildiğini, taraflar arasında akdedilen protokolün 6. maddesi uyarınca davalı tarafça müvekkiline prim ödemesi yapılması gerektiğini, davalının söz konusu maddeyi ihlal ederek kısmi ödeme yaptığını, müvekkilininde … İzmir Aliağa Rafinerisi KDV hariç satış fiyatları olmaması ve de ne davalı şirket tarafından ne de 3. şahıs … tarafından bildirilmemesi nedeniyle müvekkili şirketin hak ettiği primin hesaplanmasının mümkün olmadığını, davalı şirkete keşide ettikleri Kadıköy … Noterliğinin 04/04/2014 gün ve … yevmiye numaralı ihtarname ile hem şu ana kadar ödenmesi gerekip de ödenmeyen primlerin hesaplanarak taraflarına ödenmesi, hem de belirtilen alacaklarının ödenmesinin talep edildiğini, anılan ihtarnamenin 15/04/2014 tarihinde tebellüğ edilmesine rağmen ne prim alacaklarının hesaplanarak ödendiğini, ne de talep ettikleri diğer alacaların tediye edildiğini, derdest davada ikame kılacakları prim alacaklarının kısmi değil de hesaplanarak açılması için Kadıköy … Noterliğinin 30/04/2014 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile 3. şahıs … A.Ş.’den prim alacaklarının hesaplanması için 18/10/2010 tarihinden 30/04/2010 tarihine kadar davalı … A.Ş.’ye KDV hariç satış fiyatlarının taraflarına iletilmesini talep ettiklerini ve olumsuz cevap aldıklarını, bu nedenle davayı kısmi olarak açtıklarını, alacağın likit olmadığını, davalı şirket tarafından taraflarına yasal dayanağı olmayan faturaların gönderildiğini, yasal süresi içerisinde faturalara itiraz edilmesine rağmen davalı tarafından fatura bedellerinin cari hesaptan indirildiğini, bu faturalar nedeniyle müvekkilinin davalıdan 33.124,31 TL alacaklı olduğunu, EPDK’nın 27/06/2007 tarih ve 1240 sayılı kararı ile getirilen otomasyon sistemi kurma yükümlülüğünün dağıtım şirketlerine ait olduğunu ve 5. maddenin 6. ve 7. bentlerin de bakım ve onarımlarının sorumluluğunun da Dağıtıcı Lisansı Sahiplerine tahmil edildiğini, davalı şirketin 2014 yılına ait Ocak, Şubat aylarına ait 28/02/2014 gün ve 30318720 nolu fatura ile 1.634,30 TL hizmet bedelini müvekkili şirketten tahsil ettiğini ve buna itiraz edilmiş olduğunu, ayrıca 2014 yılı Nisan ve Mayıs aylarına ait bakım ve onarım bedelinin de müvekkilinden kesildiğini, bu kalem nedeniyle müvekkilinin davalıdan daha önceki yıllarda kesilenler ile birlikte 10.282,75 TL alacaklı olduğunu, davalıya keşide edilen Kadıköy … Noterliğinin 04/04/2014 gün ve … sayılı ihtarnamesi ile şu ana kadar ödenmeyen oranlardan kaynaklanan prim alacakları ile yedlerinde bulunan alacaklarının tediye edilmesinin talep edildiğini, anılan ihtarnamenin 08/04/2014 tarihinde tebellüğ edilmesine rağmen şu ana kadar ödeme yapılmadığından iş bu davayı ikame etmek zaruretinin doğduğunu beyanla sözleşme şartları gereği ödenmesi gereken prim, cari hesap bakiye alacaklarının ve itiraz ettikleri faturalara dair davalı zimmetinde bulunan alacaklarından fazlaya dair hakları mahfuz kalmak kaydıyla 53.542,76 TL alacağın davalıdan tahsiline, alacağa dava tarihinden itibaren ticari avans faizi işletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili savunmasında özetle; Müvekkili şirket ile davacı arasında müvekkili şirketin bayisi olarak akaryakıt satış istasyonu işletilmesi hususunda 14/09/2010 tarihli protokolün ve protokole uygun olarak taraflar arasında 18/10/2010 tarihinde 5 yıl süreli istasyonlu bayilik sözleşmesi akdedildiğini, müvekkilinin protokol ve sözleşme uyarınca tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini, intifa ivaz bedelini ödediğini, ariyeten verilecek malzemeleri teslim ettiğini, prim uygulaması yaptığını, davacının prim alacağını alamadığı iddiasının gerçek olmadığını, protokolün 6. maddesi uyarınca davacının hakettiği primlerin düzenlenen faturalara fatura altı iskonto olarak uygulandığını, bu nedenle davacının prim alacağının olmadığını, müvekkili tarafından düzenlenen talebe konu toplam 33.124,31 TL tutarlı faturaların mevzuata ve taraflar arasındaki protokol ile sözleşmeye uygun olarak keşide edildiğini, faturalardan 31/12/2011 tarihli 8.512,40 TL bedelli, 14/06/2012 tarihli 4.662,05 TL bedelli faturaların komisyon bedeli açıklamasıyla, 20/12/2013 tarihli 19.949,86 TL bedelli faturanın ise fazla hesaplanan iskonto bedeli açıklamasıyla düzenlendiğini, davacıya bu faturalar ile ilgili dönemlerde uygulanan iskonto oranının olması gerekenden yüksek olması sebebiyle fazladan yapılan iskonto uygulamalarının protokolde belirlenen orana uygun hale getirilmesi için bu faturaların düzenlendiğini, davacının toplam 10.282,75 TL tutarında hizmet bedeli ve bakım onarım bedeli faturaları nedeniyle alacaklı olduğu iddiasının gerçek olmadığını, davacı tarafın belirtmiş olduğu EPDK nın 27/06/2007 tarihli ve 1240 sayılı kurul kararında istasyon otomasyon sisteminin bakım ve onarım bedellerinin dağıtıcı lisans sahipleri tarafından karşılanacağına dair herhangi bir hüküm bulunmadığını beyanla davanın reddine karar verilmesine talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “… Taraflar arasında 18/09/2010 tarihinde protokol, 18/10/2010 tarihinde ise … A.Ş. İstasyonlu Bayilik Sözleşmesinin akdedildiği, buna göre davacının Şanlıurfa yolu, 2. Km, … Ofisi İstasyonu Diyarbakır adresinde davacının bayiliğini üstlendiği, sözleşmenin 5 yıl süreli olarak akdedildiği, davalı tarafça düzenlenen 20/12/2013 tarihli, 19.949,86 TL bedelli fazla hesaplanan iskonto bedeli açıklamalı faturanın noter aracılığıyla davacı tarafından davalıya iade edildiği, yine davacı tarafça davalı tarafından düzenlenen 14/06/2012 tarihli, 4.662,05 TL bedelli komisyon faturasına itiraz açıklamalı belgenin dosyaya sunulduğu, 23/01/2012 tarihli, 8.512,40 TL bedelli komisyon bedeli açıklamalı faturaya Noter aracılığıyla itiraz edildiği, davalı tarafından … A.Ş. adına keşide edilen 30/04/2014 tarihli Noter ihtarnamesiyle taraflar arasında imzalanan protokolün 6. Maddesi uyarınca bayinin akaryakıt alımlarında faturalarından iskonto olarak düşüleceği belirtilen bedele uyulmadığı, hakedilen tüm primlerin ödenmediği belirtilerek, 18/10/2010 tarihinden itibaren ki satış fiyatlarının bildirilmesinin talep edildiği, … A.Ş. tarafından söz konusu ihtarnameye cevaben keşide edilen 08/05/2014 tarihli ihtarnameyle, söz konusu bilgilerin ticari sır niteliğinde olması sebebiyle bildirilemeyeceğinin beyan edildiği, davacının işbu dava ile taraflar arasındaki protokolün 6. maddesi uyarınca ödenmesi gereken primlerin maddenin ihlali suretiyle ödenmediği, kısmi ödeme yapıldığı, davalı tarafından yasal dayanağı olmayan komisyon faturalarının keşide edildiği beyan edilerek bu üç fatura toplamı 33.124,31 TL alacağının ayrıca ödenmeyen prim alacaklarının ve otomasyon sisteminin bakım ve onarımına ilişkin toplam 10.282,72 TL haksız tahsil edilen alacağının tahsilinin talep edildiği, taraflar arasında akdedilen protokolün 6. maddesinde “… Bayi yüksek kükürtlü motorin, düşük kükürtlü motorin ( kırsal motorin, motorin) ürünlerinde …’nun İskenderun terminali KDV hariç depo satış fiyatları ile … İzmir Aliağa Rafinerisi KDV hariç satış fiyatları arasında oluşacak fark ile hesap edilecek … brüt karının %43 ü karşılığı sabit kalmak suretiyle hesaplanacak iskonto miktarını fatura altında almaya hak kazanacaktır. Ayrıca belirtilen ürün miktarı üzerine …’nun standart peşinat ve günlük çek iskontoları da ilave edilecektir. Yukarıda bahsi geçen kar paylaşımı yöntemi ile hesap edilecek iskonto miktarı altışar aylık dönemler halinde belirlenecek ve fatura altı iskonto şeklinde tanımlanıp bayinin akaryakıt alımlarında akaryakıt faturalarından iskonto olarak düşülecektir.” düzenlenmesinin yer aldığı, alınan bilirkişi raporunda davalı tarafından sunulan hesaplama tablolarına göre davacı adına düzenlenen faturalarda işbu madde uyarınca belirlenmiş iskonto oranlarının düşüldüğünün, davalı tarafından düzenlenen 19.949,86 TL ve 1.634,30 TL bedelli faturaların davacı kayıtlarında mevcut olduğunun, 8.512,40 TL tutarlı faturanın kayıtlı olmadığının ancak cari hesapta mutabakatın da bulunmadığının tespit edildiği, davacı tarafından protokolün 6. maddesi uyarınca hesaplama yapılmadığı ve prim alacaklarının eksik ödendiği iddiasını destekler bir delil sunulmadığı gibi hesaplamaların da protokol uyarınca yapıldığı ve kayıtlarda yer almayan faturaların da buna uygun olarak düzenlendiği, davacı tarafından otomasyon sistemi bakım ve onarım bedeli olarak talep edilen tutarların ise davalı tarafça karşılanacağına dair protokol ve sözleşmede bir hüküm olmadığı, davacı tarafından bahsedilen EPDK yönetmeliğinde de bu hususun dağıtım şirketlerine ait olduğuna dair bir düzenleme olmadığı, sektörel açıdan ve hayatın olağan akışına uygun olarak otomasyon sisteminin kurulmasından sonra bakım ve onarım masraflarının bayi tarafından karşılanması gerektiği kanaatine varıldığından davacının davalıdan alacaklı olmadığı…” gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında 18.09.2010 tarihli protokole istinaden18.10 2010 başlangıç tarihli istasyonlu bayilik sözleşmesi ile … markalı ürünlerin satışı hususunda taraflarına bayilik verildiğini, protokolün 6.maddesinde ilk fıkrası satış şartları, aylık primlerin düzenlendiği anılan açık madde hükümlerine rağmen şifahi ve mail ile yapılan görüşmelerde bu durumun dile getirilip sözleşme hükümlerine uyulmasının müvekkili şirket yetkilileri tarafından istendiği halde maalesef bu hükmün ihlal edilerek müvekkili şirketin hakkettiği primlerin tümünün hesaplanarak müvekkiline tediye edilmediğini, davalının kendi çıkarına göre prim namı altında kısmi ödemeler gönderdiğini, davalı ve ne de 3.şahıs … tarafından bildirimde bulunulmadığından müvekkili şirketinin hak ettiği primlerin taraflarınca bilinmesinin mümkün olmadığını, 04.04.2014 tarihli ihtarname ile primlerin ödenmesinin talep edildiğini, ihtarnamenin tebliğine rağmen ödemenin yapılmadığını, 18.10.2010 tarihine kadar olan satış fiyatlarının iletilmesi taleplerinin olumsuz cevaplandırıldığını, bu nedenle prim alacaklarının likit olmayıp muhakemeyi gerektirdiğinden fazlaya ilişkin talepleri saklı tutularak 10.000,00 TL’nin talep edildiğini, mahkemece bilirkişi raporu esas alınarak davanın reddine karar verildiğini, raporda itiraz edilen hususların incelenmediğini, davalı tarafından müvekkiline yapılacak ödemelerin bilinçli ve kasıtlı olarak ciro prim bedeli şeklinde fatura edilmesinin istendiğini, primlerin ayrı tutulması gerekirken bilinçli ve üstün konumun kullanılarak komisyon adı altında taraflarından geri tahsil edildiğini, iskonto oranlarından düşüldüğünü, EPDK’nın açık hükmüne rağmen istasyon otomasyon sisteminin bakım, onarım ve bu sisteme ilişkin verilen hizmet bedellerinden bayinin sorumlu olacağının beyan edildiğini, bakım ve onarım bedelinin ödenmeyeceğinin belirtildiğini, şirket tarafından uygun görüldüğünü, ihtarnameden sonra 2014 yılı Mart ve Nisan aylarına ait bakım ve onarım bedeli olarak 1.770,00 TL hesaplarından EPDK yönetmeliğine aykırı olarak kesildiğini, bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, bayilik sözleşmesi ve protokolü kapsamında ödenmesi gereken prim cari hesap bakiye alacağı ve itiraz edilen faturalara dair alacakların tahsili istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Taraflar arasında bayilik sözleşmesi ve protokol ile hükümleri yönünden herhangi bir uyuşmazlık mevcut değildir.Uyuşmazlık, davacının sözleşme kapsamında talep ettiği dava konusu haklarının olup olmadığı, davalı şirketin sözleşme ve protokol kapsamında edimlerini yerine getirip getirmediği ile bilirkişi raporu sonucu verilen kararın usul ve yasaya uygun bulunup bulunmadığına ilişkindir.Dosya kapsamından, taraflar arasında 18.10.2010 tarihli istasyonlu bayilik sözleşmesi oluşturulduğu, davacı şirketin sözleşmede bayi olarak yer aldığı, sözleşmenin 5 yıl süreli şekilde düzenlendiği, aynı tarihli protokolde ise protokolün konusunun 2.maddede, taraflar arasında mevcut dikey anlaşmanın 18.09.2010 tarihi itibariyle sonlandırılarak bu tarihten geçerli olmak üzere 5 yıllık yeni bir anlaşma yapılması, bayinin … lehine tesis ettiği intifanın terkini ile 18.09.2015 tarihine kadar geçerli olacak şekilde … lehine yeni bir intifa hakkı tesisi konularında karşılıklı hak ve yükümlülüklerin belirlenmesi şeklinde ifade edildiği, protokolün 6.maddesinde, satış şartları ve aylık prim başlığı altında 2.fıkrada, bayinin yüksek kükürtlü motorin, düşük kükürtlü motorin ürünlerinde …’nun İskenderun terminali KDV hariç depo satış fiyatları ile … KDV hariç satış fiyatları arasında oluşacak fark ile hesap edilecek … brüt kararının %43 karşılığı sabit kalmak üzere hesaplanacak iskonto miktarına fatura altında almaya hak kazanacağı, ayrıca belirtilen miktarın üzerine …’nun standart peşinat ve günlük çek iskontolarında ilave edileceği, bahsi geçen kar paylaşımı yöntemi ile hesap edilecek iskonto miktarının 6’şar aylık dönemler halinde belirleneceği ve fatura altı iskonto şeklinde tanımlanıp bayinin akaryakıt alımlarında akaryakıt faturalarından iskonto olarak düşüleceği ancak …’nun muhasebe sisteminin kar paylaşımını direkt fatura altından düşebilecek sistemi hayata geçirmesi ile bahsi geçen kar paylaşımının fatura altında direk hesaplanarak düşüleceği hususlarına yer verildiği, davalı şirket tarafından davacı adına 28.02.2014 tarihinde otomasyon iletişim bedeli altında toplam 1.634,30 TL tutarında fatura düzenlendiği ,davacı şirketin 07.03.2014 tarihli dilekçeyle şirketle yapılan anlaşmaya göre iletim ve bakım bedelinin ödenmeyeceği belirtilerek faturanın iade edildiği, davacı şirketin Diyarbakır … Noterliğinde düzenlenen ihtarname ile bayilik sözleşmesi ve protokolün 6.maddesine göre satış şartlarının belirlendiği ,bu şartlara göre gönderilen 20.12.2013 tarihli genel toplamı 19.949,86 TL tutarlı faturanın haksız ve dayanıksız olduğu belirtilerek itiraz edildiği, 20.12.2013 tarihli itiraz edilen faturanın içeriğinin fazla hesaplanan iskonto bedeli altında davalı şirket tarafından davacı şirket adına düzenlenen fatura olduğu, davacı şirketin 16.06.2012 tarihli dilekçeyle aynı maddeler gereğince 14.06.2012 tarihli 4.662,05 TL tutarlı komisyon bedeli altındaki faturaya da itiraz etmiş olduğu davacının 07.02.2012 tarihli ihtarname ile 23.01.2012 tarihli komisyon bedeli altında davacı şirket tarafından düzenlenen faturaya itiraz edildiği, ayrıca sözleşme EPDK tarafından 27.06.2007 tarihinde yayınlanan kurul kararı gereğince otomasyon sisteminin kurulum ve işletilmesi ile bakım ve onarımlarının elektronik veri aktarımını kesintiye uğratmayacak şekilde önlem alınmasının sorumluluğunun dağıtım şirketlerine ait olduğunun belirtilerek 29.03.2013 tarihli 3 adet hizmet bedeli faturasına itiraz edildiği, dava dışı … .AŞ tarafından davacı şirketin 05.05.2014 tarihli ihtarnamesine cevaben Körfez … Noterliğinde düzenlenen ihtarnamenin keşide edildiği, cevaba ihtarnamede ,18.10.2010 tarihinden bugüne kadar … İzmir Aliağa Rafinerisi KDV hariç satış fiyatlarının bildirilmesinin talep edildiği, rafinerici lisansı ile faaliyetlerini yürüten özel hukuk tüzel kişiliğine haiz şirket ile ilgili mevzuat kapsamında lisans sahibi kılınmış ve yasal düzenlemelerle talepte bulunan şirketlere ürün satışı yapıldığı ticari ilişkilere ait detayların ticari sır niteliğinde olduğu talep edilen bilgilerin 3.kişilerle de paylaşılmadığının ve talebin karşılanmasının mümkün olmadığının belirtildiği, davacının 04.04.2014 tarihinde davacı şirkete Kadıköy … Noterliğinde düzenlenen ihtarnamenin keşide edilerek, sözleşme ve protokol kapsamında muhtelif komisyon faturalarının gönderildiği, itiraz etmelerine rağmen cari hesaptan kesinti yapılarak şirket hesabına haksız şekilde alacak kaydedilen toplam 33.124,31 TL alacağın ayrıca daha önceki yıllardan kesilen toplam 8.648,45 TL alacağın iadesi ile BFK primlerinden taahhüt edilen 2014 Ocak, Şubat ve Mart aylarında ödenmeye başlayan primlerin hesaplanarak ödenmesinin, ayrıca ödenen primlerin tam olarak yansıtılarak ödenmesinin talep edildiği ve 27.05.2014 tarihinde iş bu davanın açılmış olduğu anlaşılmıştır. 25.04.2014 tarihli talimat yoluyla alınan bilirkişi raporunda, dava dosyası ve davacı … ÜRÜN. TİC. LTD.ŞTİ. ne ait Ticari defterler üzerinde yerinde yapılan incelemeler sonucu; davacıya ait ticari defterlerin usulüne uygun tutulduğu, açılış ve kapanış tasdiklerinin V.UK ve T.T.K. nun İlgili hükümlerine göre yapıldığı, TTK’ya göre sahipleri lehine delil teşkil edebileceği, davacı … TİC. LTD.ŞTİ. İle , Davalı … A.Ş. arasında 18.10.2010 tarihide İSTASYONLU BAYİLİK SÖZLEŞMESİ İmzalanmış olduğu, yapılan alımlarda fatura altı iskonto yapıldığı, 2010-2015 tarihleri arası alış tutarlarının: 18.912.673,20 TL, fatura altı iskonto tutarlarının: 333.280,90 TL ve ortalama iskonto oranının %1,76 olduğu belirtilmiştir. 25.07.2016 tarihli talimat bilirkişi ek raporunda, yapılan alımlarda fatura altı iskonto yapıldığı ,2010-2015 tarihleri arası alış tutarlarının 16.964,667,64 TL fatura altı iskonto tutarlarının 333.280,90 TL, ortalama iskonto oranının %1,96 olduğu belirtilmiştir. 23.10.2017 tarihli bilirkişi raporunda, Ptotokol hükmüne göre yapılan hesaplamalarda eksik hesaplanmış iskontolarla ilgili olarak da tutarların belirlendiği, davacı ile davalı tarafın dilekçelerinde belirtilen ve davacı tarafından davalı adına tanzim edilmiş 28.11.2011 tarih … numaralı “Ciro Prim Bedeli” açıklamalı 59.476,85TL’lık (50,404,11TL * 9,072,79TL.KDV) faturanın da eksik hesaplanmış iskontolarla ilgili olarak tanzim edildiği ve bu faturanın hem davacının hem de davalının kayıtlarında yer aldığının anlaşıldığı, ayrıca davalı tarafından prim hesaplama tablolarında Otogaz alımları ile ilgili olarak da Protokol hükümlerine göre hesaplama yapıldığı, yapılan bu hesaplamalara göre davalı tarafından davacı ile ilgili olarak fatura altı iskontolar dışında Prim hesaplama tablolarından KDV hariç 345.344,82TL.. (407.506,89 TL KDV dahil) prim tutarlarının tespit edildiği ve bu tutarlarının davalı nezdindeki davacıya ait cari hesap ekstresinde yer aldığı, sonuç olarak davacı kayıtları ile ilgili olarak tanzim edilmiş bilirkişi raporunda belirtilen 333.280,90 TL. toplam fatura altı iskonto tutarına davalı tarafından tanzim edilmiş ancak bilirkişi raporundaki listede yer almayan 31 adet faturaya ait iskonto tutarı olan 50.444,17 TL.’nin ve prim hesaplama tablolarından tespit edilen davalı tarafından davacı adına tanzim edilmiş faturalarda yer alan fatura altı iskontolar dışında hesaplanımış olan Kdv hariç 345.344,82TL. prim tutarının ilave edilmesi sureti ile davalı nezdindeki davacı adına tahakkuk etmiş toplam iskonto ve prim tutarmın KDV hariç 729.069,89 TL olduğu ancak dava dosyasında mevcut davacı kayıtları ile ilgili olarak tanzim edilmiş bilirkişi raporu ekinde davacı nezdindeki davalıya ait cari hesap ekstresinin bulunmaması sebebi ile bu faturaların davacı kayıtlarında yer alıp almadığı hususunda bir inceleme yapılamadığı belirtilmiştir.05.03.2019 tarihli ek bilirkişi raporunda, yukarıdaki hareketler dışında kök raporun 25. sayfasında belirtilen “davalı tarafından davacı ile ilgili prim hesaplama tablolarından tespit edilen davalı nezdindeki davacıya ait cari hesapta kayıtlı olan KDV hariç 345.344,82TL. (407.506,89 TL KDV dahil) Prim Tutarlarına ait tablo da” yer alan diğer hareketlerin davacı tarafça sunulan 320 hesaba ait cari hesap ekstresinde yer alan hareketlerle mutabakatı yapılamadığı, ancak davacı tarafın ticari defterlerinin incelenmesiyle ilgili olarak Diyarbakır 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/2 talimat sayılı dosyasına sunulan bilirkişi tarafından tanzim edilmiş olan bilirkişi raporu’nun 2.sayfasında yer alan 59.476,85 TL’lik faturanın kaydına ait 28.11.2011 tarih … numaralı yevmiye maddesinin incelenmesinde faturanın kaydının 120-Alıcılar hesabındaki … A.Ş. hesabına kayıtlı olduğunun belirtildiği görüldüğü, dolayısıyla dosyaya sunulan ekstrelerde bu faturanın kaydının yer almadığı, buradan da davacı nezdinde davalı şirketle ilgili birden fazla cari hesap olduğu, 120 hesaplarda da ayrı bir cari hesabın takip edildiği, ancak bu cari hesabın dilekçe ekinde sunulmadığının anlaşıldığı, davacı tarafça mahkemeye davacı nezdindeki davalıya ait 120, 320 ve diğer tüm hesaplarda yer alan cari hesap ekstrelerinin sunulması halinde yeniden belirtilen faturaların davacı kayıtlarında yer alıp almadığı hususununda detaylı incelenebileceği belirtilmiştir. 23.09.2019 tarihli bilirkişi heyet raporunda, ” davacı yanın itiraz ettiği 31.12.2011 tarih … nolu, 8.512,40 TL, 14.06.2012 tarih … nolu, 4.662,05 TL ve 20.12.2013 tarih, … nolu 19.949,86 TL bedelli faturalardan, 8.512,40 TL bedelli olan haricindeki tüm faturaların davacı şirket kayıtlarında yer aldığı, EPDK düzenlemeleri gereğince dağıtıcı lisans sahiplerinin yükümlü olduğu gerekçesi ile davacı yanın itiraz ettiği, 28.02.2014 tarih … nolu, 1.634,30 TL bedelli faturanın davacı kayıtlarında yer aldığı, daha önceki yıllara ait cari hesaptan kesilip de gözden kaçtığı belirtilen 7.014,15 TL tutarındaki faturaların hangileri oldukları detaylandırılmadığından tespit yapılmasının mümkün olmadığı, davacı yanın, ihtarnameden sonra davalı yanca keşide edildiği beyan edilen 1.770,00 TL tutarındaki faturaların hangileri oldukları detaylandırılmadığından, tespit yapılmıasının mümkün olmadığı, sektörel değerlendirmeler ışığında, EPDK’nin ‘buyurduğu şekilde tüm otomasyon sisteminin, dağıtım şirketleri tarafından masrafları dağıtım şirketlerine ait olmak üzere kurulduğu ve bu sistemlerin bayilere ariyeten verildiği, ancak bu sistemlerin işletilmesinden, zamanla oluşan bakım ve onarımlarından kaynaklanan masrafların ise, bayilerin bizzat kendileri tarafından karşılandığı, işleyişte tüm otomasyonla ilgili operasyonel giderlerinin akaryakıt dağıtım şirketleri tarafından yapıldığı, sonrasında ise ay sonunda bayilere fatura edildiği, sektörel olarak işleyişin bu şekilde olduğu, bu anlamda davacı yanın bu yönde düzenlenen faturalara yönelik itirazının yerinde olmadığı, davalı yanın incelemeye ibraz ettiği muavin hesap ekstresi ile davalı yanın dava dosyasına ibraz etmiş olduğu muavirn hesap ekstresinin karşılaştırılması neticesinde davacı yanın dava dosyasına sunmuş olduğu muavin hesap ekstresine göre, 27.05.2014 dava tarihi itibarıyla davalı yana 30.470,46 TL borçlu olduğu, davalı yanın dava dosyasına sunmuş olduğu muavin hesap ekstresine göre, 27.05.2014 dava tarihi itibarıyla davalı yandan 92,07 TL alacaklı olduğu, rapor içerisinde detaylı olarak açıklanan nedenlerle, davacı şirketin, dava dosyasına sunulu davalı şirketin prim hesaplamaları ve cari hesap dökümleri üzerinde incelemeler yaparak, davaya konu iddialarını (primlerin eksik hesaplandığına yönelik) somutlaştırması gerektiği, buna göre ortaya konulacak somut iddiaların incelenebileceği, zira davalı yanın, talep edilmesi üzerine incelemeye ibraz ettiği, prim hesaplama detaylarını dönemler itibarıyla gösteren excell formları incelendiğinde, yine rapor içerisinde açıklanan nedenlere dayalı olarak, sözleşmede belirlendiği şekilde prim hesaplaması yapmış olduğu, bu durumda var ise davacı yanın aksi yöndeki iddialarını, söz konusu işlemleri ve baz alınan değerleri inceleyerek, somutlaştırması gerektiği, ( bu amaçla anılan prim hesap dökümleri cari hesap ekstresi, flaş disk halinde dosya kapağına iliştirilmiştir.) tarafların cari hesaplarının karşılaştırılmasında (davacı yan 2010 yılı cari hesap ekstresini sunmamış) tarafların hiçbir dönemde cari hesap mutabakatlarının bulunmadığı da dikkate alındığında, yıllara sari yoğun ilişki çerçevesinde söz konusu farklılıklar ile sebeplerinin, bilirkişi marifeti ile tespit edilmesinin olanaklı olmadığı belirtilmiştir.Mahkemece yukarıda yer verilen gerekçelerle istinaden davanın reddine karar verilmiştir. Dosya içerisinde birden fazla bilirkişi raporu ve ek rapor alınmıştır. 23.09.2019 tarihli bilirkişi heyet raporu, dosya kapsamına uygun, yeterli ve gerekçelidir. Raporda, belirtildiği üzere davacının iddialarını ispatlayamadığı, davalı şirket tarafından düzenlenen faturaların sözleşme,protokol ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olduğu, davacı tarafın EPDK kararlarına istinaden faturalara yönelik olarak yapmış olduğu itirazlarının yerinde olmadığı, taraflara ait muavin hesap ekstrelerinin karşılaştırılması neticesinde davacı tarafın davalıdan alacaklı olmadığı, davalı tarafça sözleşmede belirtilen şekilde prim hesaplanmasının yapılmış olduğu, davacının aksi yöndeki iddialarının somutlaştırılamadığı ve ispat edilemediği anlaşılmış olduğundan mahkemece bilirkişi raporlarına göre davanın reddine dair verilen kararında bir isabetsizlik görülmemiştir. Açıklanan bu gerekçelerle, HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan istinaf incelemesi sonucunda, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki hüküm verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle; 1-HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf peşin ve başvuru harçlarının Hazineye gelir kaydına; bakiye 125,50 TL istinaf karar harcının davacıdan tahsiline, 3-Davacı tarafça istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına, 4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraf vekillerine tebliğine dair; HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi.11.05.2023
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.a maddesi uyarınca, dava konusunun değerine göre karar kesindir.