Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1210
KARAR NO: 2023/964
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 14/11/2019
NUMARASI: 2019/576 E. – 2019/1141 K.
DAVANIN KONUSU: Sözleşmenin İptali ve Menfi Tespit
Taraflar arasındaki sözleşmenin iptali davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın açılmamış sayıldığının tespitine dair verilen karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; müvekkili …nün kurucusu olduğu davalı … AŞ ile müvekkilinin sahibi olduğu diğer davacı … Dış Tic. Ltd. Şti. Ve davalı … AŞ arasında alım satıma dayalı ticari ilişki bulunduğunu, … Ltd.Şti.’nin, müvekkili şirketin ürettiği banyo ve duşa kabin ürünlerini sattığını, bu ticari ilişki çerçevesinde müvekkilinin sahibi bulunduğu diğer davacı şirketin borcu bulunduğu belirtildiğinden görüşmelere başlandığını, bu görüşmeler sonucunda bir kısım borç tasfiye sözleşmeleri ve Protokoller, kefillik sözleşmeleri imzalandığını, davacı …nün üzerinde kurulan baskı ve tahakküm sonucu bu sözleşmeleri imzaladığını ileri sürerek, 18.09.2015 tarihli borç tasfiye sözleşmesinin, bunun eki olan aynı tarihli kefalet sözleşmesinin, rehin sözleşmesinin,27.01.2016 tarihli finansal kiralama, kiracı değişikliği ve devir sözleşmesinin, iptaline, bu sözleşmelere dayalı tüm işlemlerin iptaline, bunlar sebebiyle müvekkillerinin borçlu olmadıklarının tespitine, 04.04.2016 tarihli … AŞ Ortaklar Anlaşmasının iptaline bu özleşmenin eki niteliğindeki aynı tarihli kefalet sözleşmesinin, taahhütnamenin, 18.09.2015 tarihli, üçüncü şahıslar tarafından verilen hisse senedi rehin sözleşmesine ek 1 nolu Protokolün iptaline, bu sözleşmelere dayalı tüm işlemlerin iptaline, bunlar sebebiyle müvekkillerinin borçlu olmadıklarının tespitine, hileli davranışlar sonucun imzalanan 04.04.2016 tarihli … AŞ Ortaklar anlaşması uyarınca hukuka aykırı şekilde müvekkili …nün … AŞ’deki %48 hissenin, …Ltd.Şti.’ne, %2 hissenin …ye, %2 hissenin …na olmak üzere % 52 oranındaki hissesinin adı geçen davalılara devrine ilişkin hisse devir işlemlerinin iptali ile hisselerin müvekkiline iadesine, adına kayıt ve tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılar, davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “… Davacı tarafından, davalılar aleyhine sözleşmenin iptali davası açıldığı, duruşma günü olan 31/01/2019 tarihli celsenin 9 numaralı ara kararı gereğince, davacılar vekiline bir sonraki celseye kadar eksik harcın tamamlattırılması için süre verildiği,04/07/2019 tarihlli celsede eksik harcın tamamlatılmaması nedeniyle açılan davanın HMK’nın 150. maddesi ve HK 28-32 maddeleri gereğince işlemden kaldırılmasına karar verildiği tespit edilmiştir.HMK’nın 150/5. maddesi hükmü gereğince; işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar açılmamış sayılır.Davacı vekilinin 04/10/2019 tarihli dilekçesi ile adli yardım talebinde bulunduğu, Mahkememiz heyetince 21/10/2019 tarihli ara karar ile ”HMK 338/2 maddesi gereğince deliler ve belgeler ibraz edilmemiş olduğundan talebin REDDİNE” karar verildiği, davacılar vekilinin 31/10/2019 tarihli dilekçesi ile Mahkememizin 21/10/2019 tarihli ara kararına itiraz edilmesi üzerine, dosyamızın itiraz mercii olan İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesine gönderildiği anlaşılmıştır.İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/1460 D.İş sayılı kararı ile; ”Davacı tüzel kişi … Dış. Tic. Ltd. Şti hakkında HMK 334 koşulları gerçekleşmediğinden İstanbul 14 Asliye Ticaret Mahkemesi nin verdiği adli yardım talebinin reddine dair 21/10/2019 tarihli kararın kaldırılması isteminin REDDİNE,Davacı … hakkında HMK 334 koşulları gerçekleştiğinden İstanbul 14 Asliye Ticaret Mahkemesi nin verdiği adli yardım talebinin reddine dair 21/10/2019 tarihli kararın KALDIRILMASINA, davacının adli yardım talebinin HMK 335 kapsamında olmak üzere KABULÜNE” karar verilerek dosyamızın Mahkememize iade edildiği görülmüştür. Adli yardım talebinin … Dış. Tic. Ltd. Şti. yönünden reddedilmesi üzerine, dosyamızın tefrik edilmesine karar verildiği, Mahkememizin 2019/576 Esasına kaydedilerek dosyanın HMK’nın 150. maddesi ve HK. 28-32. maddeleri gereğince açılmamış sayılmasına karar vermek gerekmiştir.” gerekçesiyle, davanın davacı … Dış. Tic. Ltd. Şti. yönünden HMK’nın 150. maddesi gereğince, 04.07.2019 tarihi itibariyle işlemden kaldırıldığının, 04.10.2019 tarihi itibariyle açılmamış sayıldığının tespitine karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı … Dış. Tic. Ltd. Şti. vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davacı müvekkilleri tarafından adli müzaheret kapsamında mıafiyet sağlanması talebiyle açılan 2019/576 Esas sayılı davanın … Dış. Tic. Ltd. Şti.yönünden HMK 334.maddesindeki koşulları gerçekleşmediği gerekçesiyle 04.11.2019 tarihinde açılmamış sayıldığının tespitine karar verildiğini, taraflarınca adli yardım talebinde bulunulduğunu, bu talebin mahkemece reddedildiğini, itirazları üzerine, dosyanın itiraz mercii olan İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesine tevdi edildiğini, müvekkilimiz olan tüzel kişi … Dış. Tic. Ltd. Şti.hakkındaki taleplerinin HMK 334.maddesi sebebiyle reddin kaldırılması talebinin reddine karar verildiğini, müvekkili … yönünden talebin, davacının HMK 335.madde kapsamında olması gerekçesiyle kabulüne karar verildiğini, davacı müvekkil … Dış. Tic. Ltd. Şti.yönünden adli yardım taleplerinin kabulü gerekirken reddedilmesi ve müvekkilince dosya için gerekli harç ve masrafın tamamlanamaması nedeniyle davanın açılmamış sayılmasının açıkça hukuka aykırı olduğunu, İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesinin verdiği kararın kaldırılarak adli yardım taleplerinin ve davamızın kabulüne karar verilmesini talep etmek zorunluluğu hasıl olduğunu, bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın kabulüne, karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, sözleşmenin iptali ile menfi tespit istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda davanın açılmamış sayıldığının tespitine karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Davanın, 25.12.2017 tarihinde davacılar … ile … Dış Tic.Ltd. Şti.tarafından açıldığı ve mahkemenin 2017/1148 Esas sayılı dosyasına kaydının yapıldığı, 31.01.2019 tarihli duruşmanın 9.numaralı ara kararı ile ” 4 4 2016 tarihli … A.Ş Ortaklar anlaşması ile eklerinin iptali davası açısından 10.000.000 TL sermayeli şirketin % 52 hissenin nominal değeri 5.200.000 TL üzerinden 88.803 TL nispi peşin harçtan 71.725,5 TL eksik harçların tamamlanması için davacı … vekiline; 18 9 2015 tarihli borç tasfiye sözleşmesi ve eklerinin iptali davası açısından ise 631.867,50 TL eksik harcı tamamlattırılması için davacılar vekiline bir sonraki celseye kadar mehil verilmesine, aksi takdirde HMK’nın 150 ve HK 28-32 maddeleri uyarınca muhakemeye devam olunmayarak dosyanın işlemden kaldırılabileceğinin ihtarına, (ihtar edildi)” şeklinde ara karar oluşturulduğu, bir sonraki 04.07.2019 tarihli duruşmada, ” 4 4 2016 tarihli … A.Ş Ortaklar anlaşması ile eklerinin iptali davası açısından 10.000.000 TL sermayeli şirketin % 52 hissenin nominal değeri 5.200.000 TL üzerinden 88.803 TL nispi peşin harçtan 71.725,5 TL eksik harçların ve 18 9 2015 tarihli borç tasfiye sözleşmesi ve eklerinin iptali davası açısından ise 631.867,50 TL eksik harcı tamamlattırılması için davacılar vekiline bir sonraki celseye kadar mehil verilmesine rağmen yatırılmadığı anlaşıldığından HMK’nın 150 ve HK 28-32 maddeleri uyarınca muhakemeye devam olunmayarak dosyanın işlemden kaldırılmasına oybirliğiyle karar verildi.” denilerek dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verildiği görülmektedir. Bunun üzerine davacılar vekilince 04.10.2019 tarihinde, mahkemeden adli yardım talep edildiği, mahkemenin 21.10.2019 tarihli ara kararı ile bu talebin reddedildiği, bu karara davacılar tarafından itiraz edilmesi üzerine İstanbul 15.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/1460 Değişik İş sayılı dosyasında verdiği karar ile davacı … yönünden itirazın kabulü ile ara kararın kaldırılmasına, davacı … Dış Tic.Ltd. Şti.yönünden ise itirazın reddine karar verilmiştir. Eldeki davada mahkemece davacı … Dış Tic.Ltd. Şti.yönünden dosyanın tefriki ile mahkemenin bu esasına kayıt yapılarak, davacı şirket yönünden adli yardım talebinin reddi kararının kesinleştiği, harçların yatırılmaması sebebiyle işlemden kaldırılan davanın üç ay içinde yenilenmediği gerekçesiyle açılmamış sayılmasına karar verildiği görülmektedir. 492 sayılı Harçlar Kanununun 28/a ve 32. maddeleri uyarınca eksik peşin harç tamamlanmadan yargılamaya devam edilemeyeceğinden öncelikle eksik peşin harcın tamamlatılması gerekecektir. Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanununda, harç alınması veya tamamlanması yanların isteğine bırakılmamış; değinilen yönün mahkemece kendiliğinden (re’sen) gözetilmesi hükme bağlanmış ve yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağı vurgulanmıştır. Bu nedenle dava değeri üzerinden alınması gereken eksik harcın ikmali için aynı Kanunun 30. maddesi uyarınca davacı tarafa süre verilerek, re’sen harç tamamlatılması, harç ikmal edildiğinde, yargılamaya devam edilmesi, aksi halde dosyanın işlemden kaldırılması, üç ay içinde davanın yenilenmemesi halinde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekir. Somut olayda, davacılar … ile … Dış Tic.Ltd. Şti.yönünden dava konusu değer üzerinden nispi harcın tamamlanması yönünde ara karar oluşturulmuş ancak davacı şirketin eksik harcı tamamlamadığı, adli yardım talebinin reddedildiği, bu karar yaptığı itirazın da reddedildiği, bu nedenle dosyanın bu davacı yönünden işlemden kaldırıldığ, üç aylık sürede harç yatırılmaması sebebiyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesinin usul ve yasaya uygun olduğu, davacı vekilinin istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır. Açıklanan bu gerekçelerle, HMK’nın 353/.b.1 maddesi gereğince dosya üzerinden yapılan istinaf incelemesi sonucunda, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararı usul ve yasaya uygun olduğundan, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR: Yukarıda açıklanan gerekçelerle; 1-HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf başvuru ve peşin karar harçlarının Hazineye gelir kaydına; bakiye 125,50 TL istinaf maktu karar harcının davacıdan tahsiline,3-Davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,4-Gerekçeli kararın, Dairemiz Yazı İşleri Müdürlüğünce taraf vekillerine tebliğine dair;HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 01.06.2023 tarihinde, oybirliğiyle ve temyizi kabil olmak üzere karar verildi.
KANUN YOLU: HMK’nın 361. maddesi uyarınca, iş bu gerekçeli kararın taraf vekillerine tebliğ tarihlerinden itibaren iki haftalık süreler içinde temyiz yolu açıktır.