Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2019/697 E. 2021/220 K. 18.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/697
KARAR NO: 2021/220
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 4.Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 26/06/2018
NUMARASI: 2017/757 Esas – 2018/617 Karar
DAVA: Menfi Tespit
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın reddine dair verilen hükmü davacı tarafça istinaf edilmesi üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası içerisindeki tüm belgeler okunup incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile aralarında ticari münasebet ve ticari alışverişinin bulunduğunu, davalı ile satın alacağı malların tümü için anlaştığını ve avans olarak … Bankası, E-5 Bostancı şubesine ait, … adına keşideli, … çek seri numaralı, 01/07/2017 tarihli, 25.000 TL’lik çek; … çek seri numaralı, 05/08/2017 tarihli, 35.000 TL bedelli çek; … çek seri numaralı, 05/09/2017 tarihli, 11.000 TL bedelli çek; …, Gaziosmanpaşa … Şubesine ait, … adına keşideli, … çek seri numaralı, 30/07/2017 tarihli, 25.000 TL bedilli çek; … çek seri numaralı, 30/08/2017 tarihli, 30.000 TL bedelli çek olmak üzere, toplam 5 adet çeki davalılara verdiğini, ancak malların teslim edilmediğini, anılan çeklere ilişkin olarak hiçbir borcunun bulunmadığını belirterek, bu çekler nedeniyle borçlu olmadığının tespitine ve tüm çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…Dava, teminat amacıyla verildiği iddia olunan çeklere ilişkin borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. …a ait iki adet çekin keşidecisinin davacı …, hamilinin diğer davacı … olduğu, … Bankasına ait 3 adet çekin keşidecisinin davacı …, işbu çeklerden 11.000 TL’ lik olanın hamilinin dava dışı …, diğer iki çekin hamilinin davalı olduğu, Dosyaya sunulan 31.05.2017 tarihli noter taahhütnamesinde, davalının, davacı …’ tan aldığını beyan ettiği davaya konu toplam 5 adet çeki belirlenen süre içinde ödeyememesi halinde karşılığında 121.000 TL parayı peşin olarak ödeyeceğini taahhüt ettiği görülmüştür. Taahhütname içeriğinde, davaya konu çeklerin teminat amacıyla verildiği hususunda bir çıkarım yapmanın mümkün olmadığı, yazı içeriğinin borçlanmaya yönelik taahhüde yönelik olduğu değerlendirilmiştir. Yargıtay yerleşik içtihatlarında da belirtildiği üzere, çek bir ödeme aracı olup, çeklerin mevcut bir borcun ödenmesi amacıyla verildiği yolundaki yasal karine karşısında, bu yasal karinenin aksini yani çekin borcun ödenmesinden başka bir amaçla verildiğini (somut olayda teminat amacıyla verildiği iddiası) iddia eden tarafın bunu kesin delillerle ispatlaması gerekmektedir (benzer mahiyette 11. HD 2016/1898-9296 E-K sayılı ilamı). Davaya konu çeklerin teminat amacıyla verildiği iddiasının tüm dosya kapsamı itibariyle ispatlanamamış olması …” gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı … vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı … vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında ticari münasebet bulunmakta olup müvekkilinin davalı taraftan mal satın aldığını, müvekkili alacağı mallar için avans olarak dava konusu çekleri davalıya verdiğini, iş bu iddialarının davalı tarafından noterde düzenlenmiş taahhütname ile sabit olduğunu, davalı tarafın, davacının satın aldığı malları teslim etmediği gibi müvekkilince teminat olarak teslim edilen kambiyo senetlerini de iade etmediğini, Bu nedenle müvekkilinin borçlu olmadığının tespiti talebinde bulunduklarını, ancak ilk derece mahkemesinin noterde düzenlenen taahhütnameye rağmen haklı davayı reddettiğini, Davalıya teslim edilen çeklerin teminat olarak verildiğini, ilk derece mahkemesi, düzenlenen çeklerin teminat olarak verilip verilmediğini davalıyı isticvap ederek açıklığa kavuşturması gerekirken, davalı isticvap edilmeden davanın reddine karar verildiğini, Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, satımın avansı olarak davalıya verildiği iddia edilen beş adet çekten ötürü davalıya borçlu olunmadığının tespiti istemiyle, İİK’nın 72.maddesi uyarınca açılmış bir menfi tespit davasıdır.
İlk derece mahkemece, yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmiş; bu karara karşı, davacı … vekilince, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Mahkemece kurulan hüküm gerekçesinde, dava konusu beş adet çekin taahhütname kapsamında olmakla birlikte, teminat amacıyla verildiği hususunun kanıtlanmadığı belirtilmiştir. Ancak, davacıların delil olarak dayandığı ve davalının noter taahhütnamesi başlıklı belgede, dava konusu … şubesinden 30.08.2017 keşide tarihli 30.000 TL bedelli, 30.07.2017 keşide tarihli 25.000 TL bedelli çeklerin taahütname içeriğinde yazılı olduğu, dava konusu … bankasına ait 05.09.2017 tarihli 11.000 TL bedelli ve yine … bankasına ait diğer dava konusu iki adet çekin taahhütname kapsamında olmadığı anlaşılmaktadır. Eldeki davanın davacıları … ve …’dır. Davalı …’ e usulüne uygun duruşma gün ve saati bildirir tebligat yapıldığı ancak 20.02.2020 tarihli oturuma sadece davacı asil …’nın katıldığı duruşma zabtına geçmiş, ancak davacı … yönünden davanın işlemden kaldırılma ve devamında yenilenmemesi halinde açılmamış sayılması prosedürü işletilmeksizin, tahkikata geçilip yargılamaya devam edilerek bu davalı yönünden de esastan hüküm kurulduğu anlaşılmıştır. Buna göre istinaf denetimine elverişli bir karar bulunduğundan söz edilemeyeceği gibi kamu düzenine aykırılık teşkil eden bu durum dikkate alınarak istinaf nedenleri incelenmeksizin kararın HMK’nın 355 ve 353/1.a.6. maddesi uyarınca kaldırılmasına dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR:Yukarıda açıklanan gerekçelerle; 1-HMK’nın 355 ve 353/1.a.6.maddesi uyarınca, işin esasına dair istinaf nedenleri incelenmeksizin, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılmasına, 2-Yukarıdaki açıklamalar ışığında davanın yeniden görülmesi için dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-Davacı tarafından yatırılan istinaf peşin harcının, talep halinde, ilk derece mahkemesince iadesine, 4-Davacı tarafça yapılan kanun yolu giderlerinin, ilk derece mahkemesince, esas hükümle birlikte değerlendirilmesine dair; HMK’nın 353/1.a.maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda oy birliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 18.02.2021
KANUN YOLU:HMK’nın 353/1.a maddesi uyarınca karar kesindir.