Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2019/320 E. 2021/32 K. 14.01.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2019/320
KARAR NO : 2021/32
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 16/01/2019
NUMARASI : 2019/20E. 2019/9K.
DAVANIN KONUSU: Zayi nedeniyle çek iptali
Taraflar arasında görülen çek iptali davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonucunda, ilamda yazılı nedenlerle aktif husumetten davanın reddine ilişkin verilen hükme karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 3 adet şahsi çekinin zayi olduğunu, toplam 18.000 TL. bedelli 3 adet eski tarihli çekin keşidecisinin … olduğunu, dava konusu çeklerin asıllarının müvekkili tarafından o tarihlerde çek bedelleri ödenerek hamillerinden alındığını ve … Gültepe Şubesi’ne ibraz edildiğini ancak müvekkilinin bankaya çeklerin teslimine dair tutanağı bulamadığını, … Gültepe Şubesi’nin kapanarak tüm kayıt ve belgelerin … Mecidiyeköy Şubesi’ne devrolduğunu, müvekkilinin … Mecidiyeköy Şubesi’ne çek karnesi için başvurduğunda dava konusu yapılan çek yaprakları bankaya sunulmadığından ve banka kayıtlarından düşüşü yapılmadığından müvekkiline çek karnesi verilmediğini, yeni TTK’nın 757/1. maddesinde “zayi eden kişi” denilmek suretiyle zayi nedeniyle iptal davası açma hakkının genişletildiğini, müvekkilinin çek karnesi alamadığından dava konusu çeklerin kayıp nedeniyle iptaline karar verilmesi amacıyla müvekkilinin çek iptali davası açmakta hukuki yararının bulunduğunu belirterek dava konusu çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…Rızası olmaksızın yani iradesi dışında elinden kıymetli evrakı çıkan lehdar iptal davası açabilir. TTK’nun 757. maddesi gereğince bu hak hamile ait bulunmaktadır. Davacının dava konusu çeklerin keşideci olması nedeni ile iptal davası açma sıfatı bulunmamaktadır. Bu nedenle davacının davasının aktif husumeti bulunmadığı, …” gerekçesiyle, davacının davasının aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.Bu karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde: önceki beyanlarını tekrarla; 18.02.2009 tarihinde kabul edilen ve 28.02 2009 tarihli, 27155 sayılı Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlanarak yürürlüğe giren 5838 sayılı Kanun’un 32. maddesinin19. fıkrası ile TTK’nın 711/3. maddesinin yürürlükten kaldırıldığını, eski kanunda hamile ve cirantaya tanınmış olan zayi sebebiyle iptal davası açma hakkının, yeni TTK’nın 757/1. maddesinde “zayi eden kişi” denilmek suretiyle kapsamının genişletildiğini,müvekkilinin yeni çek karnesi de alamadığından sözkonusu çeklerin kayıp nedeniyle iptaline karar verilmesi amacıyla açtıkları davada hukuki yararının bulunduğunu, bu hususa yönelik emsal karar dosyaya sunduklarını, Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve bilgileri sunulan çeklerin kayıp nedeniyle iptaline karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, TTK’nın 818/s atfıyla uygulanması gereken 757- 764. madde hükümlerine göre açılmış zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, yukarıda açıklanan gerekçelerle davanın reddine karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekili tarafından, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.TTK’nın 757-764. maddelerine göre, çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK’nın 651/2. maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir (TTK m.652).Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamakta ise de çek ibraz edildiğinde, hak talep eden hamile karşı İİK’nın 72. maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkânı mevcut bulunmaktadır. Hukuki yararının bulunması HMK’nın 114/h maddesi uyarınca dava şartıdır.Yine TTK’nın 651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan ve davacı sıfatı taşıyan kişi, senede bağlı alacak hakkı olan hamildir.Bahsi geçen sebeplerle ilk derece mahkemesinin ret kararı kararı yerinde olduğundan istinaf başvurusunun esastan eddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-HMK’nın 353/1.b.1.maddesi uyarınca, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf başvuru harçlarının Hazineye irad kaydına,3-Davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince davacı vekiline tebliğine,5-Dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair;HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 14/01/2021