Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/2598
KARAR NO: 2022/1227
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 24/09/2019
NUMARASI: 2016/1182 E. – 2019/890 K.
DAVANIN KONUSU: Tazminat (Rücuen Tazminat)
Taraflar arasında görülen rücuen tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hükme karşı davacı … davalı vekilileri tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemize gönderilmiş dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili davacı ile dava dışı … Tic. AŞ arasında 01/01/2016-31/12/2016 tarihleri arasında … numaralı ”Emtea Blok Abonman Poliçesi” düzenlediğini, poliçe ile dava dışı şirketin taşıma sırasında doğacak eşya taşıma rizikolarının sigortalandığını, bu kapsamda ClP satış teslim şekli ile … firmasına gönderilen ”27 paket-910 kova-bürüt 19.967,74 kg ve net 18.018,96 kg muhtelif boya” tanımlı emtianın karayolu ile taşımasının davalı tarafından üstlenildiğini, davalının eşyayı İstanbul’dan Astana’ya taşıdığını, eşyaların taşımasının davalının tahsis ettiği … plakalı çekici ve … plakalı römork ile yapıldığını, ancak 19/02/2016 tarihinde eşyaların donmuş ve kullanılmaz halde teslim edildiğini, alıcının CMR belgesine eşyaları donmuş olarak teslim aldığı şerhini düştüğünü, … Ltd. Şti.’den firmasına ekspertiz çalışması yaptırılarak rapor alındığını, dava dışı gönderici … Tic. AŞ’nin davalıdan frigofirik (ısıtmalı/soğutmalı) araç talep ettiğini, davalının da frigofirik araç navlun bedelinin yanıcı bedeli de dahil 8.400 USD olduğunu bildirerek navlun faturası düzenlediğini ve belirtilen nitelikli ısıtma ve soğutmaya elverişli araçla taşımayı üstlendiğini, ancak taşınan eşyaların donmuş olarak alıcıya teslim edildiğini, sonrasında aracın frigofirik (ısıtmalı/soğutmalı) araç olmadığının, sadece yalıtımlı araç olduğunun öğrenildiğini, malzemelerin donmuş olması sebebiyle müvekkilince dava dışı alıcı …’ye 19/07/2016 tarihinde 25.046,09 Euro ödendiğini, bu miktar üzerinden müvekkilinin TTK’nın 1472.maddesi uyarınca akdi halef olduğunu ileri sürerek 25.046,09 Euro’nun ödeme tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince devlet bankalarının bir yıl vadeli euro hesabına uyguladığı en yüksek faiz oranında işletilecek faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili savunmasında özetle; müvekkili ile dava dışı … AŞ arasında taşıma sözleşmesi bulunmadığını, … AŞ’nin talep ettiği aracın Kazakistan menşeli … adlı firmaya ait olduğunu, aracın kasa yalıtımlı ve alttan ısıtma sistemli bir araç olduğunu, yüklemenin davacı şirketin fabrikasında yapılırken farklı talep olmadığını, aracın uygun bulunduğunu, dava dışı firmanın davalıya gönderdiği CMR talimatında malın içeriğinin deniz boyası olarak belirtildiğini, ancak herhangi bir ısı derecesi ibaresinin yazılmadığını, aracın şoförüne de bu konuda bilgi verilmediğini, taşıyıcının kendi inisiyatifi ile CMR belgesine ısı bilgisi yazamayacağını, ısı değerli taşımalarda aracın yolda ısı seviyesinin sabit tutulması açısından gönderici … Tic. AŞ’nin yükleme sırasında ısı ölçer casus aletini koyması gerektiğini, aracın 25/01/2016 tarihinde yola çıktığını, geçiş güzergahındaki …-… arasında sıcaklığın eksi 30 derceye düştüğünü ve yolun kapandığını, bu yüzden aracın mola vermek zorunda kaldığını, araç gümrüğe ulaştığında Kazakistan gümrük memuru ve ithalatçı firma yetkilisince tırın kapaklarının açılarak kontrol yapıldığını, gümrükte malzemelerin donduğunu gösteren bir tutanağın bulunmadığını, depoya boşaltılan malzemelerin kontrolünün bir depocu tarafından paletin için alınan bir kova boyanın kapağı açılarak yapıldığını, kalan malzemeler ile ilgili herhangi bir bilirkişi incelemesi yapılmadığını, taşınan malzemenin akıbetinin bilinmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; göndereni … AŞ, alıcısı … firması olan 25/01/2016 fiili sevk tarihli İstanbul’dan Astana’ya … plakalı araç ile yapılan taşımada, taşımaya konu emtianın hasarlı olduğunun varış yerinde tespit edildiği, CMR belgesine; 29 paletten oluşan su bazlı boya ve sıvıların tamamının donmuş ve kullanılamaz durumda olduğunun şerh edildiği, CMR belgesinde ürünlerin taşınması gereken sıcaklığa ilişkin herhangi bir açıklama yer almadığı, taraflar arasındaki e-posta yazışmalarına göre dava dışı göndericinin frigo araç talep ettiği, davalı taşıyıcı tarafında frigo araç navlun fiyatı verildiği, ayrıca 25/01/2016 tarihli e-mailde Astana’ya gidecek … plakalı frigo aracın gönderici fabrikasına varış yaptığının belirtildiği, navlun faturasının komple thermoking araç olarak kesildiği, ancak cevap dilekçesinde taşımayı yapan aracın kapalı kasa yalıtımlı, alttan ısıtma sistemli bir araç olduğunun beyan edildiği, CMR Konvansiyonu’nun 6.maddesinde taşıma senedinde bulunması zorunlu bilgilerin düzenlendiği, ancak taşıma sıcaklığının zorunlu olarak bulunması gereken unsurlardan sayılmayıp, aksine 6/3 maddesi uyarınca tarafların ihtiyarına bırakıldığı, 8/1-b maddesi uyarınca taşıyıcının yükün durumunu kontrol etmek yükümlülüğü bulunduğu, kontrol etmek olanaklarından yoksun ise bunu CMR belgesine şerh etmesi gerektiği, Konvansiyonun 9/11. maddesine göre taşıma senedinin yükün taşıyıcı tarafından teslim alındığına karine teşkil ettiği, 9/2 maddesine göre ise aksine çekince yok ise yükün iyi durumda olduğunun kabulünün varsayılacağı, CMR Konvansiyonu’nun 17/4-d maddesine göre “özellikle kırılma, paslanma, çürüme, kuruma, normal fire yahutta güve haşerattan kısmen veya tamamen zarar görebilecek malların özelliği”nin doğal sonucu olan özel risklerden hasar doğmuş ise taşıyıcının sorumlu tutulamayacağı, ancak Konvansiyonun 18/4 maddesine göre eğer taşıma, malın sıcağa, soğuğa, ısı derecesindeki değişmelere ve rutubete karşı koruyacak şekilde donatılmış taşıtlarla yapılıyorsa, taşımacının Konvansiyonun 17/4-d’deki avantajdan faydalanmayı talep edemeyeceği, ancak malın taşınması için uygun aracı kullandığı ve önlemleri aldığını ve verilen özel talimatlara uyduğunu taşımacının ispatlaması halinde 17/4-b maddesindeki karineden taşımacının yararlanabileceği, davalı taşıyıcının gerekli donanıma haiz araç temin edip gönderdiğini e-mailinde belirtmesine karşın aracın frigofrik araç olmayıp kapalı kasa yalıtımlı ve alttan ısıtmalı bir araç olduğu, davalı taşıyıcının talep edilen donanımlı araç yerine taban ısıtmalı araç göndermesi ve ayrıca meslek bilgisi itibariyle taşıma güzergahının mevsim itibariyle iklim koşullarına göre boya emtiasının taşıma sıcaklığının gönderenden sorulmaması karşısında taşınan emtianın hasarlanmasında müterafik kusurunun bulunduğu, göndericinin ise yükü taşıyacak aracın talep edilen özelliklerde ve yükün taşınmasına uygun olup olmadığını kontrol etmemesi, yükün taşınacağı ısı değerlerinin CMR belgesine şerh etmemesi nedeniyle emtianın hasarlanmasında kusurunun bulunduğu, alınan her iki bilirkişi raporunun sigorta teminatına ilişkin değerlendirmeler dışında uyumlu olduğu, 17/09/2018 tarihli bilirkişi heyeti raporunda sigorta poliçesindeki atmosferik şartların etkisiyle meydana gelen hasar ve ziyaların sigorta kapsamından hariç olduğu ve sigorta şirketinin ödemesinin hatır ödemesi olup akdi halefiyet şartları gözetilerek davacının talep hakkı bulunduğu rapor edilmiş ise de, taşımaya konu boya emtiasının -25’dereceden daha düşük soğuk hava şartlarında donmasının muhtemel olması ve yükün gideceği bölgelerde sıcaklığın -30 dereceye kadar düşmesi hususları değerlendirildiğinde taşımanın frigofrik araç ile yapılması halinde hasarın önlenebilecek nitelikte olacağı, bu nedenle önlenemez bir atmosferik olay söz konusu olmadığından hasarın sigorta teminatı kapsamında kaldığı, somut olaya uygun, denetime elverişli ve gerekçeli olması nedeniyle hükme esas alınan 18/03/2019 tarihli bilirkişi heyeti raporuna göre, taşınan emtianın hasarlanmasında gönderici ve taşıyıcının % 50 oranında kusurlu oldukları, bilirkişi tarafından tespit edilen kusur oranının somut olaya uygun olduğu, buna göre hesaplanan hasar bedelinden davalının kusuruna isabet eden 12.523,05 Euro’nun davalı taşıyıcıdan istenebileceği, dava öncesi davalıya herhangi bir bildirimde bulunulduğu iddia ve ispat olunamadığından CMR Konvansiyonunun 27.maddesi uyarınca faizin dava tarihinden itibaren işlemeye başlayacağı ve alacağa yıllık % 5 faiz uygulanması gerektiği, ancak davacı tarafça 3095 sayılı Yasanın 4.a maddesi uyarınca faiz talep edildiği, talep edilebilecek faizin yıllık % 5’i geçemeyeceği, bu faiz oranını aşmamak kaydı ile 3095 sayılı Yasanın 4.a maddesi uyarınca alacağa faiz işletilmesi gerektiği belirtilerek davanın kısmen kabulü ile 12.523,05 Euro’nun dava tarihinden itibaren yıllık % 5’i geçmemek kaydı ile devlet bankalarınca Euro cinsinden açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödenen en yüksek faiz oranı uygulanmak suretiyle davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair taleplerin reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı davacı … davalı vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; taşınan eşyanın dava dışı gönderici … Tic. AŞ tarafından araca yüklendiğini, araç standartlara uygun görülmediyse neden yükleme yapıldığının anlaşılamadığını, yeni araç talep edilebilirken bunun yapılmadığını, firma çalışanlarının yükleme sırasında şoföre de bilgi vermediğini, casus ısı derecesinin… Tic. AŞ tarafından araca takılması gerekirken takılmadığını, CMR belgesine ısı derecesinin yazılmamasının göndericinin hatası olduğunu, geçiş güzergahındaki …-… arasında sıcaklığın eksi 30 derceye düştüğünü ve yolun kapandığını, bu yüzden aracın mola vermek zorunda kaldığını, araç gümrüğe ulaştığında Kazakistan gümrük memuru ve ithalatçı firma yetkilisince tırın kapaklarının açılarak kontrol yapıldığını, gümrükte malzemelerin donduğunu gösteren bir tutanağın bulunmadığını, depoya boşaltılan malzemelerin kontrolünün bir depocu tarafından paletin içinden alınan bir kova boyanın kapağı açılarak kontrolünün yapıldığını, kalan malzemeler ile ilgili herhangi bir bilirkişi incelemesi yapılmadığını, eşyaların tamamının kontrol edilmediğini, donduğu iddia edilen kalan malzemenin akıbetinin de bilinmediğini, bunları hiçbir kurum ve yetkilinin görmediğini, bu durumda sigortanın ödeme yapmasının da hatalı olduğunu ileri sürerek kararı istinaf etmiştir. Davacı vekili katılma yoluyla sunduğu istinaf başvuru dilekçesinde; davalının istinaf isteminin haksız ve yersiz olduğunu, davalının istinaf sebeplerinin denetime elverişli 18/03/2019 tarihli bilirkişi raporunda cevaplandığını, bu nedenle davalının istinaf sebeplerinin reddi gerektiğini belirtikten sonra; davalı taşıyıcının frigofirik araçla taşımayı taahhüt ettiğini ve bu durumu e-mail ile teyit ettiğini, bu durumda yüklemeyi yapan dava dışı gönderici firmanın çalışanlarının yükleme yapılan aracın frigofirik araç olup olmadığını kontrol yükümlülüğü olmadığını, ayrıca taşınacak eşyanın ısı derecesinin CMR belgesine yazılmasının zorunlu olmadığını, yine ücreti daha yüksek olan frigofirik araç talep edilmiş olması ve eşyanın cinsinin etraflıca bildirilmiş olması karşısında taşıyıcıya eşyanın soğuktan etkileneceğinin ayrıca bildirimine gerek olmadığının izahtan vareste olduğunu, gönderici firmanın kusurunun bulunmadığını, bu nedenle davanın tümden kabulü gerekirken kısmen kabulünün usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE: Dava, emtia blok abonman poliçesi kapsamında davacı … tarafından sigortalısına ödenen hasar bedelinin, davalı taşıyandan rücuen tahsili istemine ilişkindir.Mahkemece yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, karara karşı taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Davalının dava dışı sigortalı … Tic. AŞ’ye ait olan ve İstanbul’dan Kazakistan’a gönderilen ”27 paket-910 kova-bürüt 19.967,74 kg ve net 18.018,96 kg muhtelif boya” emtiasının akdi ve fiili taşıyıcısı olduğu, emtianın davalının temin ettiği … plakalı çekici ve … plakalı römorkla taşındığı, emtianın davacı tarafından emtia blok abonman poliçesiyle sigorta örtüsü altına alındığı, taşınan emtianın Kazakistan’a vardığı ve teslim edildiği sırada donmuş ve bozulmuş olduğu tespiti üzerine davacı tarafça yapılan ekspertiz incelemesi sonucu hasar bedeli ödenerek sigortalının haklarına halef olduğu anlaşılmaktadır. Dava konusu ”27 paket-910 kova-bürüt 19.967,74 kg ve net 18.018,96 kg muhtelif boya” emtiasının 25/01/2016 tarihinden İstanbul’dan dava dışı sigortalı şirket yetkililerince davalıya ait araca yüklendiği, 19/02/2016 tarihinde varış yeri Astana’ya boşaltılması sırasında taşınan boyanın donmuş olduğu tespiti ile CMR belgesine ”19 palet/boya-sıvı donmuş/kullanılamaz.” şerhinin düşüldüğü, bunun üzerine davacı … şirketince aynı tarihte ekspertiz incelemesi yaptırıldığı, ekspertiz raporunda, nakliye sırasında hava şartlarının ağırlaşması, -25 C dereceye düşmesi sebebiyle su bazlı boyaların donarak kullanılamaz hale geldiği, kullanılamaz hale gelen su bazlı boyalar nedeniyle toplam 27.808,68 USD zarar bedeli belirlendiği görülmektedir. Uyuşmazlık, davalı tarafından taşınan dava konusu emtianın hasarlanmasında kimin kusurlu olduğu noktasında toplanmakta olup mahkemece hükme esas alınan 18/03/2019 tarihli bilirkişi heyet raporunda da belirtildiği üzere, gönderen dava dışı sigortalı şirketin aracın frigorfirik araç olup olmadığını kontrol etmemesi, yükün taşınma ve güzergah özeliğine göre aracın uygunluğuna bakmaması, eşyanın kaç derecelik ısıda taşınacağını yük senedine yazmaması, hasarlı eşyanın imha belgesi ve ayrıntılı hasar tutanağının olmaması nedenleriyle kusurlu olduğu, taşıyıcı davalının ise frigorfirik araç istenmesine rağmen taban ısıtmalı araç göndermesi, sıvı yükün kaç derecede taşınması gerektiğini gönderenden sormaması, mevsim ve coğrafi konum mesleki bilgisinde iken ihtirazi kayıt koymaması, 25 gün süren taşıma süresine açıklık getirmemesi sebepleriyle hasarın meydana gelmesinde eşyanın göndereni dava dışı sigortalı şirket ile davalı taşıyıcının ortak kusurlu (%50’şer oranda) olduğu, dava konusu boyaların donmuş olması sebebiyle kalıcı olarak bozulduğu, buna göre hasarlanan dava konusu emtia nedeniyle poliçe kapsamında dava dışı sigortalısına yaptığı ödemenin davalının %50 kusur oranına denk gelen kadarını rücu edebileceği, ayrıca dava konusu emtianın karşı tarafa ulaştığı gün davacı … şirketince ekspertiz incelemesi yaptırıldığı ve boyaların donması nedeniyle kullanılamaz hale geldiğinin tespit edildiği ve CMR belgesine de alıcı tarafından boyanın donmuş olduğuna dair not düşüldüğü, donan boyaların kullanılamaz hale geldiğinin bilirkişi raporu ve eksper raporu ile tespit edildiği de nazara alındığında mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Açıklanan bu gerekçelerle, HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararı usul ve yasaya uygun olup taraf vekillerince ileri sürülen istinaf nedenleri yerinde görülmediğinden, davacı … davalı vekillerinin istinaf başvurusunun ayrı ayrı esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca, davalı … davacı vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine, 2- Her iki tarafça yatırılan istinaf başvuru harçlarının Hazineye gelir kaydına; a-Bakiye 36,30 TL istinaf karar harcının davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına, b-Davalıdan alınması gereken 2.993,56 TL nispi istinaf karar harcından davalı tarafça yatırılan harcın mahsubu ile bakiye 2.289,57 TL istinaf nispi karar harcının davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına, 3-Her iki tarafın istinaf kanun yoluna başvuru için yaptığı masrafların kendi üzerlerinde bırakılmasına, 4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine, 5-Dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 29.09.2022
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.a maddesi uyarınca, dava konusunun değerine göre karar kesindir.