Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/2595
KARAR NO: 2022/1309
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 28/06/2019
NUMARASI: 2019/17 Esas 2019/695 Karar
DAVANIN KONUSU: Çek İstirdadı
Taraflar arasında görülen istirdat davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın reddine dair verilen hükme karşı, taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; … Bankası, Karadeniz Ereğli Şubesine ait, 10/09/2017 tarihli, … seri no’lu, 20.000,00 TL bedelli çekin … tarafından müvekkili adına keşide edildiğini, söz konusu çekin 28/06/2017 tarihinde, 23.00 sularında Halkalı merkez mahallesinde bulunan tır garajında gasp olayını gerçekleştiren davalılarca çalındığını, bu olayla ilgili müvekkilinin Küçükçekmece İlçe Emniyet Müdürlüğü Asayiş Büro Amirliğine şikayette bulunduğunu, soruşturma başlatıldığını, çek iptali için Karadeniz Ereğli 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/192 Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, çekin ödenmemesi için ödeme yasağı kararı verildiğini ileri sürerek dava konusu çekin istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalılar vekili, savunmasında özetle; mahkemenin yetkili olmadığını, dava konusu çekin müvekkilleri ile bir ilgisi bulunmadığını, davacının çekin yasal hamili olduğuna dair hiçbir belge sunamadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; davacı tarafından dava konusu çekin davalılar tarafından çalındığının iddia edildiği, ancak dava konusu çekin davalılar tarafından çalınmış olduğunun davacının iddialarından ibaret olduğu, çalınma olgusu ile ilgili soruşturma ya da kovuşturma dosyası olup olmadığına ilişkin davacı vekiline süre verilmiş ise de herhangi bir dosya numarası bildirilmediği, çekin davalılar tarafından ibrazı ile ilgili herhangi bir işlem yapılmadığı, çekin davalıların elinde olduğunun davacının soyut beyanlarından anlaşıldığı, buna göre davalıların elinde olduğu ispatlanamayan çek sebebiyle istirdat davası açılmasına ilişkin koşulların oluşmadığı, kaldı ki davacının çekin meşru hamili olduğunu da ispatlayamadığı, dava dilekçesinde yemin deliline de dayanılmadığı, davanın sübut bulmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı, taraf vekillerince ayrı ayrı istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; müvekkilinin 28/06/2017 tarihinde yaşadığı gasp olayında çekinin gasp edildiğini, bu konuda Küçükçekmece İlçe Emniyet Müdürlüğüne suç duyurusunda bulunduğunu, buna ilişkin evrakın dilekçe ekinde sunulduğunu, mahkemece deliller toplanmadan, eksik inceleme ile karar verildiğini ileri sürerek, kararın kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir. Davalılar vekili, istinaf başvuru dilekçesinde; davanın reddi kararının yerinde olduğunu, ancak vekille temsil edilen davalılar yararına vekalet ücretine hükmedilmemesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, kararın bu yönüyle düzeltilmesi gerektiğini ileri sürerek, kararın vekalet ücreti yönünden düzeltilmesine karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE: Dava, TTK’nın 792. madde hükmüne istinaden açılan çek istirdadı davasıdır. Davacı, dava konusu çekin gasp edilmek, çalınmak suretiyle elinden çıktığını iddia ederek dava konusu çekin istirdadına karar verilmesini talep etmiş, mahkemece yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmiştir.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Davacı vekilinin istinaf istemi yönünden yapılan incelemede: TTK’nın 792. maddesi; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmünü haiz olup anılan kanunî hüküm bağlamında iyi niyetli hamilin hak sahibi olmayan kimselerden elde ettiği kazanımlar korunmaktadır. Bu kapsamda bir kimsenin muntazam bir ciro zinciriyle çeki iktisabı, kendisine ancak şeklî anlamda meşru hamil sıfatını kazandıracak olup maddi hukuk anlamında hak sahipliğinin mevcudiyeti için devralanın çeki iktisabında kötü niyetinin yahut ağır kusurunun bulunmaması gerekmektedir. Aksi takdirde TTK’nın 792. maddesi uyarınca açılacak istirdat davası sonucu çeki iadeye mecbur kalır. Bu davada, davacının çekin rızası hilafına elinden çıktığını ve çeki elinde bulunduran şahsın kötü niyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir. TTK’nın 792. maddesinde belirtilen kötü niyetten maksat, senedin önceki hamilin elinden rızası hilafına çıktığını bilmek veya bilebilecek durumda bulunmaktır. Ağır kusur ise senedin iktisabında olağan özenin gösterilmemesini ifade eder. Yine, TTK’nın 792. maddesindeki “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa…” ibaresi, çekin önceki hamilin elinden rızası hilafına çıkmış olmasını, yani çalınmasını, tehdit ya da hile ile alınmasını, kaybedilmesini veya rıza ile fakat devri sakatlayan hukuki olgularla elden çıkmasını ifade etmektedir. Ancak çeki çalan veya hile ile hamilinden alan ya da bulan kişinin senedi ciro ile devretmesi hâlinde, bunu bilmeyen ve bilebilecek durumda da olmayan, başka bir deyişle kötü niyetli ve ağır kusurlu bulunmayan yeni hâmil korunur. Bu tür davalarda, çekin önceki hâmilin elinden rızası hilafına çıkarak yeni hâmil tarafından kötü niyet veya ağır kusur ile iktisap edildiği iddiasını ispat külfeti davacıya ait olup anılan olgular tanık dâhil her türlü delile kanıtlanabilir (Yargıtay HGK’nın 06/04/2021, E. 2017/11-159, K. 2021/417 tarih ve sayılı kararı). Davacı, … Bankası Karadeniz Ereğli Şubesine ait, 10/09/2017 tarihli, … seri no’lu, 20.000,00 TL bedelli çekin … tarafından kendisine keşide edildiğini, 28/06/2017 tarihinde davalılarca çalındığını iddia etmiş, bu hususa ilişkin olarak ilçe emniyet müdürlüğüne giderek şikayetçi olduğunu belirtmiştir. Küçükçekmece İlçe Emniyet Müdürlüğü Halkalı Şehit Ahmet Zehir Polis Merkez Amirliğince alınan ifadesini sunmuştur. Davacıya süre verilmesine rağmen daha sonra konuya ilişkin savcılık soruşturması başlatıldığına dair davacının bir beyanına dosya kapsamında rastlanmamaktadır. … Bankasına müzekkere yazılarak söz konusu çekin akibeti sorulmuş olup, çeke şube veya takas merkezinde rastlanmadığı bildirilmiştir. Yukarıda da belirtildiği üzere somut olayda davacı çekin elinden rızası hilafına çıktığını ve davalıların çeki kötü niyet veya ağır kusur ile iktisap etiğini ispatla yükümlü olmasına rağmen özellikle davalının çeki iktisapta kusurlu ya da kötü niyetli olduğuna ilişkin delil sunamadığı anlaşıldığından, mahkemece davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Bu nedenlerle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.Davalılar vekilinin istinaf istemi yönünden yapılan incelemede: Mahkemece, davanın ispatlanamamış olması nedeniyle reddine karar verilmesi yerinde olmakla birlikte, yargılama sırasında kendisini vekille temsil ettiren davalılar lehine AAÜT’nin 7. maddesi hükümleri uyarınca vekalet ücretine hükmedilmemesi usul ve yasaya aykırı olmuş, bu nedenle davalılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü gerekmiştir. Açıklanan nedenlerle; dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, davacı vekilinin istinaf isteminin HMK’nın 353/1.b.1 maddesi uyarınca esastan reddine; davalılar vekilinin istinaf isteminin ise HMK’nın 353.1.b.2 maddesi uyarınca kabulü ile ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının vekalet ücreti yönünden düzeltilmek üzere kaldırılmasına ve davanın esası hakkında yeniden hüküm kurulmasına dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle; A-Davacı vekilinin istinaf başvurusu yönünden: 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/b.1 maddesi uyarınca esastan reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf başvuru ve peşin harçlarının Hazineye gelir kaydına; bakiye 36,30 TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına, 3-Davacı tarafından yapılan kanun yolu giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, B-Davalılar vekilinin istinaf başvurusu yönünden: Davalılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353.1.b.2 maddesi uyarınca kabulü ile ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının vekalet ücreti yönünden düzeltilmek üzere kaldırılmasına, davanın esası hakkında yeniden hüküm kurulmasına, bu doğrultuda; 1-Davanın reddine, 2-Harçlar Kanununca alınması gerekli 80,70 TL karar ve ilam harcının, davacı tarafından yatırılan harçtan mahsubu ile Hazineye gelir kaydına; artan 260,85 TL harcın davacıya iadesine, 3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince belirlenen 9.200,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine, 4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, 5- Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde yatıran taraflara iadesine, 6-İstinaf aşamasındaki harç ve yargılama giderleri yönünden; a-Davalılar tarafından yatırılan 121,30 TL istinaf peşin karar harcının, talep halinde, ilk derece mahkemesince davalıya iadesine, b-Davalılar tarafından harcanan 121,30 TL başvuru harcı gideri ile 53,40 TL posta gideri toplamı 184, 70 TL kanun yolu giderinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine, 7-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraf vekillerine tebliğine dair; HMK’nın 353/1.b.1-2. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 13.10.2022 tarihinde, oy birliğiyle ve kesin olarak karar verildi.
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1a . maddesi uyarınca, dava konusunun değerine göre, karar kesindir.