Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/2017
KARAR NO: 2022/322
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 27/05/2019
NUMARASI: 2018/554 E. 2019/557 K.
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Yük Taşıma Sözleşmesinden Kaynaklanan)
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı, davalı … Kargo vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, davasında özetle; dava dışı sigortalı … A.Ş.’nin kendisine ait ve kiralayacağı araçlarla Türkiye dahilinde taşıtacağı ağırlıklı olarak tekstil ve aksesuarları olmak üzere muhtelif emtia nakliyatlarını … Poliçesi ile müvekkili … Sigorta’ya sigorta ettirdiğini, ekspertiz raporuna göre sigortalı … A.Ş.’nin, muhtelif firmalara ait emteaları 13/01/2016 tarihinde toplu taşıma irsaliyesi ile ana taşıyıcı … adına kendileri tarafından kiralanan alt taşıyıcı … Ltd. Şti.’ne ait …, … plakalı araca yükleyerek Ankara’da bulunan alıcı firmalara sevk edildiğini, nakliye aracının TEM otoyolunda Ankara istikametine seyir esnasında lastiğinin patladığını, çekicinin arkasına … marka bir minibüsün gelerek durduğu sırada kimliği meçhul kişilerin kilit kısmındaki mührü kopararak içinde bulunan 19 koli ayakkabı emtialarını çaldıklarını, hasar ihbarının yapıldığını, ekspertiz raporunda davalının aracından çalınan emtiaların toplam değerlerinin 18.296,81 TL olarak hesaplandığını, bu miktardan 3.500 TL poliçe muafiyeti düşüldüğünü ve sigortalının zararının 14.796,81 TL olduğu sonucuna varıldığını, alacağın haricen tahsil edilememesi nedeniyle Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası ile ilamsız icra takibi başlatıldığını, davalıların itirazları üzerine takibin durduğunu, itirazın haksız olduğunu belirterek, itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … A.Ş. vekili, savunmasında özetle; icra takip tarihinde bir yıllık zaman aşımı süresinin dolduğunu, bu itibarla davanın zamanaşımı sebebiyle reddine karar verilmesi gerektiği, müvekkili şirketin İstanbul’daki aktarma merkezinden Ankara’daki aktarma merkezine taşınan gönderilerin bir kısmının dorsenin kilidi kırılmak suretiyle çalındığını, davacının yapılan bu taşıma esnasında kayıp edilen gönderileri sebebiyle tazmin talebinde bulunduğunu, müvekkili şirketin dava dışı şirketin çalınan bu gönderileri sebebiyle talep edebileceği tutarları belirttiğini, dava dışı şirketin bu tutarlarda fatura keşide ettiğini, müvekkili şirketin de bu tutarları taşıma ücreti alacağından mahsup etmek suretiyle dava dışı sigortalı şirkete ödediğini, dolayısıyla dava dışı sigortalı şirketin müvekkili şirkete ve alt taşıyıcı diğer davalı şirkete karşı dava hakkı bulunmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Ltd. Şti. Vekili, savunmasında özetle; davanın konusu icra takibinin davacı yan tarafından 05/12/2017 tarihinde başlatıldığını, süresi içinde olmadığını, bu nedenlerle davanın zamanaşımı sebebiyle reddi gerektiğini, sigorta şirketinin halefiyet esasına göre zarar sorumlusundan rücuen tazminat talep edebilmesinin şartlarından birisinin, sigortalının zarar sorumlusuna karşı dava hakkı bulunması olduğunu, 13/01/2016 tarihindeki taşıma esnasında müvekkiline ait araçtan çalınan davacı sigorta şirketinin dava dışı sigortalısı … şirketine ait eşya sebebiyle dava dışı gönderen şirketin keşide ettiği yedi adet fatura karşılığı 4.258,64 TL tutarındaki kayıp tazminatının, … Kargo tarafından dava dışı gönderen sigortalı şirketin birikmiş taşıma ücreti borcundan 25/08/2016 tarihinde mahsup edilmek suretiyle ödenmiş olmakla, dava dışı gönderen sigortalı … şirketinin taşıyıcı … Kargo’ya ve alt taşıyıcı müvekkili şirkete karşı dava hakkı bulunmadığını, bu nedenlerle davanın haksız olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; “…Davacının , Bakırköy … İcra Dairesinin … E. Sayılı dosyası ile davalılar aleyhine 4.500,00 TL asıl alacak 437,36 TL işlemiş faiz toplamı 4.937,36 TL üzerinden poliçeden kaynaklı rücu istemli icra takibi başlattığı ,yapılan itiraz üzerine anılan davanın icra takibindeki toplam tutar üzerinden süresinde açıldığı anlaşılmakla; Davacının ,dava dışı sigortalısı … A.Ş’ ye ait ayakkabı emtialarını taşımak üzere ana taşıyıcı olarak … Anonim Şirketi ile anlaşıldığı ,ana taşıyıcı firmanın alt taşıyıcı olarak … Limited Şirketini görevlendirdiği ve de ekspertiz raporu doğrultusunda 19 koli ayakkabı emtiasının nakliye sırasında çalındığı olayda, ana taşıyıcı ve alt taşıyıcı sıfatlarına haiz her iki davalının da birlikte sorumlu olduğu anlaşılmakla, Sigorta eksperliği tarafından hazırlanan rapor doğrultusunda sevk irsaliyelerine dayalı nihai hasar toplamı KDV hariç 14.796,81 TL olarak belirlenmiş ise de ;davacı taraf sigortalısına ödeme yapıktan sonra halefiyet kuralları gereği davalılara rücu ederek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 4.500,00 TL asıl alacak ve de ödeme tarihinden takip tarihine kadarki süreyi kapsar işlemiş faiz talebinde bulunmuş ise de;TTK 18 maddesi kapsamında aranan belgeler işle davalı tarafları temerrüde düşürdüğüne ilişkin dosyaya belge ibraz etmediğinden davalılar mütemerrit kabul edilmeyerek, ekspertiz raporu doğrultusunda hesap edilen zarar miktarı KDV hariç 14.796,81 TL olarak belirlenmiş ise davacının davasının talep gibi asıl alacak 4.500,00 TL üzerinden kabulü ile işlemiş faiz talebinin reddi ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.” gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Bu karara karşı, davalı … vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davalı … Kargo vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Önceki beyanlarını tekrarlamış ve dava dışı sigortalının keşide ettiği faturalara istinaden taşıtan şirketi müvekkilince ödeme yapıldığını gösterir belgelerin taraflarınca ibraz edildiğini, dava dışı şirketin ödemeyi kabul etmediğini, hem dava dışı taşıtan şirketin hem de müvekkili şirketin ticari defterlerinin incelenmesine yönelik taleplerinin olduğunu, ancak bu taleplerinin ilk derece mahkemesince kabul görmediğini, yine aynı şekilde dosyadaki mübrez bilirkişi raporuna sınırlı sorumluluk hükümleri dahilinde hesaplama yapılması gerektiğinden bahisle itiraz edildiğini, takibe konu alacağın likit nitelikte olmadığını, dolayısıyla müvekkilinin aleyhine icra inkar tazminatından sorumlu olmadığını, bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, TTK’nın 1472. maddesi kapsamında açılan, taşıma sigorta poliçesinden kaynaklanan, akdi ve fiili taşıyıcı aleyhine açılmış bir rücuen tazminat davasıdır. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama soncunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; bu karara karşı, davalı … vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülmüş olan istinaf nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Davaya esas Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde; alacaklının … Sigorta A.Ş., borçluların … Otomotiv, … paket servisi , …, takibe konu toplam alacağın 4.937,36 TL, borç sebebinin .. no’lu poliçeye istinaden ödenen zararın rücu olarak gösterildiği, borçlu … vekili itirazında icra takibine konu edilen alacağın yargılamaya muhtaç olduğu, kaldı ki TTK’ya göre taşıyıcının sorumluluğunun sınırlı olduğu, ödeme emri ekinde dayanak belgelerinin tebliğ edilmediği, müvekkilinin temerrüde düşürülmediğini, dolayısıyla işlemiş faizin talep edilemeyeceği sebepleriyle takibe, borca ve ferilerine itiraz etmiştir. Borçlu … vekili itiraz dilekçesinde, icra takibine konu edilen istemin muhatabını müvekkili olmaması sebebiyle borcun tamamına ve faize itiraz etmiştir. Davaya esas 02.12.2016 tarihli hasar ekspertiz raporunda hasar tarihinin 13.01.2016 olduğu, meydana gelen hırsızlık ile alakalı 18.296,81 TL talep edildiği, talep edilen tutarın uygun bulunduğu, emtia faturası fotokopileri, olay yeri inceleme fotokopisi, toplu taşıma irsaliyesi fotokopileri, sevk irsaliyesi fotokopileriyle birlikte değerlendirmek suretiyle tespit edilmiştir. Davalı … cevap dilekçesinde; dava dışı gönderen, yani taşıtan şirketin keşide ettiği fatura karşılığı 4.258,64 TL tutarındaki tazminatın dava dışı sigortalı şirketin birikmiş taşıma ücretinden 25.08.2016 tarihinde mahsup edilmek suretiyle ödendiğini, dolayısıyla dava dışı gönderenin akdi ve fiili taşıyıcı şirketlere karşı dava hakkının bulunmadığını ileri sürmüştür. Zira davalı … söz konusu ödemeyi kendi ticari defterlerinde kayda alarak ödediğini bu ödemenin dosyaya ibraz ettiği cari hesap ekstresinde mevcut olduğunu iddia etmektedir. Davacı vekili, her iki davalının cevabına karşı cevap dilekçesinde müvekkilinin sigortalısı olan dava dışı … Nakliyat’a müzekkere yazılması suretiyle dava konusu taşıma ve meydana gelen zararla ilgili hesaben mahsup yolu ile … Kargo tarafından kendilerine yapılmış bir ödeme bulunup bulunmadığının açıklanması konusunda müzekkere yazılmasını talep etmiştir. … A.Ş.’nin ilk derece mahkemesince yazılan müzekkereye istinaden 03.10.2018 tarihinde verdiği cevabında, müvekkili şirkete ait muhasebe kayıtlarında ilgili zarar nedeniyle … Kargo Taşımacılığı tarafından yapılan herhangi bir ödemenin mevcut olmadığının bildirildiği görülmüştür. İlk derece mahkemesince yargılama aşamasında alınan 17.10.2018 tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde; dava dışı sigortalı ile 2 numaralı davalı … arasında 29.02.2010 tarihinde akdedilen taşıma sözleşmesinin bulunduğu, fiili taşıyanın ise 2 numaralı davalı … firması olduğu, araç sürücünün sevk ve iradesindeyken seyir esnasında aracın lastiğinin patladığı, Beykoz Kavacık mevkinde araç park halindeyken kimliği meçhul kişilerin kilit kısmındaki mührü kopararak dosya içerisinde bulunan 19 koli halindeki ayakkabı emtialarını çaldıkları, dava dışı sigortalının davalılardan …’e 19/20/21 Ocak 2016 tarihlerinde olmak üzere sekiz ayrı tazmin talep yazısı gönderdiği, talep yazısı eklerinin sevk irsaliyelerinin bulunduğu, uyuşmazlıkta 6100 sayılı TTK’nın ilgili hükümlerinin uygulanacağı, dosyada bulunan sürücü ifade tutanağı, olay yeri inceleme raporu, ekspertiz hasar raporu göz önüne alındığında akdi taşıyıcı …’nin TTK’nın 879/1-b yardımcılarının kusurunda zarara kasten ve pervasızca sebebiyet verme eylemi nedeniyle TTK’nın 886/1 hükmü uyarınca sorumlu olduğu, yine TTK’nın 875/1 atfı ile TTK’nın 888/3 hükmü kapsamında meydana gelen hasar ve ziyada davalıların somut olayda müştereken ve müteselsilen sorumluluklarının bulunduğu yönünde kanaati bildirilmiştir. Davalı … Kargo vekili, 17.10.2018 tarihli bilirkişi raporuna karşı itiraz dilekçesinde; cevap dilekçesinde de beyan etmiş oldukları üzere, dava dışı sigortalı taşıtan … Nakliyat’ın tazmin talebinde bulunduğunu ve müvekkili ile … arasındaki mutabık kalınan tutar üzerinden …’ın yansıtma faturaları keşide ettiğini, önceki biriken taşıma ücretinden alacak mahsup edilmek suretiyle dava dışı sigortalı taşıtan şirkete müvekkili tarafından ödeme yapıldığını ileri sürmektedir. Davalı … vekili, 27.05.2019 tarihli karar celsesinden önceki celsede de önceki beyanlarına benzer şekilde sigortalının defterleri ile müvekkilinin defterleri üzerinde inceleme yapılması gerektiğini ileri sürmüştür. Davalı … Kargo Taşımacılık vekilinin dava dışı sigortalıya yapmış olduğu ödeme iddiasını istinaf dilekçesinde de tekrarlayarak, dava dışı sigortalı tarafından keşide edilen yansıtma faturalarının müvekkilinin ticari defterlerinde kayıtlı olduğu hususundaki iddialarını yenilemiştir. İlk derece mahkemesi gerekçeli kararında, davalının bu savunması ve delillerini tartışmadan karar vermiştir. Sadece bilirkişi raporuna atıf yapmakla yetinmiştir. Davalının savunma gerekçelerinin nasıl aşıldığı ilk derece mahkemesince ortaya konulmamıştır. HMK’nın 297.maddesi uyarınca, hükümde tarafların iddia ve savunmalarının özeti, çekişmeli vakalar hakkında toplanan delillerin neler olduğu, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi ve sabit görülen vakalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebeplerin hükümde açıkça gösterilmesi gerekir. TBK’nın 186. maddesi uyarınca, “Borçlu, alacağın devredildiği, devreden veya devralan tarafından kendisine bildirilmemişse, önceki alacaklıya; alacak birkaç kez devredilmişse, son devralan yerine önceki devralanlardan birine iyiniyetle ifada bulunarak borcundan kurtulur.” TTK’nın 1472. 2. fıkrasındaki “Sigortalı, birinci fıkraya göre sigortacıya geçen haklarını ihlal edici şekilde davranırsa, sigortacıya karşı sorumlu olur.” düzenlemesinin, TBK’da yer alan yukarıdaki düzenleme ile birlikte yorumlanması gerekir. Burada önemli olan, sigortacının halefiyet hakkının doğduğunun zarar sorumlusuna bildirilmesinden önce, zarar sorumlusunun, zarar görene yaptığı ödemelerin geçerli bir ödeme olduğudur. Somut uyuşmazlıkta davalı akdi taşıyan … Kargo tarafından dava dışı sigortalı …’a yapıldığı öne sürülen ödeme iddiası karşısında; hem … Kargo’nun hem de …Nakliyat’ın ticari defterleri incelenmek suretiyle bahsi geçen ödemenin ve varsa … Nakliyat tarafından … Kargo adına keşide edilen yansıtma faturalarının bahsi geçen şirketlerin defterlerinde kayıtlı olup olmadığı, kayıtlı ise ödemenin yada mahsuplaşmanın hangi tarihte ve ne şekilde yapıldığının tespit edilerek sonuca ulaşılması gerekmektedir. Yine davacı sigorta şirketinin, kendi sigortalısına yapmış olduğu ödemeyi, dava dışı sigortalıya mutabakat doğrultusunda ödeme yaptığını iddia eden davalı … Kargo’ya bildirdiğine ilişkin dosya kapsamında herhangi bir delil bulunup bulunmadığı yönünde de ilk derece mahkemesinde de hiçbir yargılama faaliyeti içine girilmemiştir. Bu şekilde bir bildirim yapılıp yapılmamasının da uyuşmazlık üzerindeki hukuki etkileri ilk derece mahkemesince gerekçelendirilmek suretiyle açıklamalıdır. Ayrıca davalı … Kargo’nun dilekçe ve beyanlarında bahsi geçtiği şekilde bir ödeme bulunduğu taktirde az yukarıda anlatılanlar ışığında söz konusu ödemenin miktarı ve tarihi belirlendikten sonra dosyadaki mevcut deliller itibariyle ödemenin diğer davalı fiili taşıyan … Nakliyat üzerindeki hukuki sonuçları da tartışılmak suretiyle karar verilmelidir. Yukarıda açıklanan gerekçelerle, HMK’nın 353/1.a.6. maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, esasa ilişkin istinaf sebepleri incelenmeksizin, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılmasına dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-HMK’nın 353/1.a.6. maddesi uyarınca, işin esasına dair istinaf nedenleri incelenmeksizin, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılmasına, 2-Yukarıdaki açıklamalar ışığında davanın yeniden görülmesi için dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-Davalı vekili tarafından yatırılan istinaf peşin karar harcının, talep halinde, ilk derece mahkemesince iadesine,4-Davalı vekili tarafından yapılan kanun yolu giderlerinin, ilk derece mahkemesince, esas hükümle birlikte yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine dair; HMK’nın 353/1.a.6 maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 17.03.2022
KANUN YOLU:HMK’nın 353/1.a maddesi uyarınca karar kesindir.