Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2019/175 E. 2019/292 K. 28.02.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/175
KARAR NO : 2019/292
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 16/04/2018 tarihli ara kararı (Tedbir talebinin reddi ara kararı)
NUMARASI : 2018/315 Esas
DAVANIN KONUSU: İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
Taraflar arasında görülen istirdat davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sırasında, tedbir talebin reddine ilişkin verilen 16.04.2018 tarihli ara karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemizce gönderilmiş olan dava dosyası incelendi.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkilinin şirketi tarafından üretimini yaptığı plastik ürünlerin teslimine karşılık olarak aralarındaki ticari münasebet gereği farklı müşterilerinden kendisine teslim edilen ve … Bankası A.Ş. Gıda Çarşısı (İzmir) Şubesi’nden verilme, keşidecisi …. San. Ltd. Şti. olan,….Tic.Ltd.Şti. lehine düzenlenen 11.12.2017 tarihli, 35.000,00-TL meblağlı ve …. no’lu çekin de içerisinde bulunduğu toplam 11 adet çekin ticari defterlerine işlenmesi sırasında kaybedilmesi/çalınması neticesinde İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/803 esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığını, davaya konu olan … Bankası A.Ş. Gıda Çarşısı(İzmir) Şubesi’ne ait keşidecisi- … San. Ltd. Şti. olan, …. Tic. Ltd. Şti. lehine düzenlenen 11.12.2017 Tarihli, 35.000,00-TL Meblağlı ve … no’lu çekin davalı … tarafından bankaya ibraz edilerek İstanbul ….İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası ile keşideci ve çek lehdarı hakkında icra takibi yapıldığının öğrenilmesi üzerine iş bu davanın açıldığını, borcun tamamının icra dosyasına depo edilmiş olduğunu, davalıların, davaya konu çeki kötüniyetle iktisap ettiklerinin ve ağır kusurlu bulunduklarının sabit olduğunu belirterek, davaya konu çekin TTK’nın 763-792. maddeleri gereği davacı şirkete iadesine, bunun mümkün olmaması halinde İstanbul …. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyasına depo edilen meblağın davacı şirkete ödenmesine, davaya konu mezkûr çekten dolayı davacı şirketin davalılara borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini ve ayrıca, İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyasındaki depo edilen miktarın davalı …’ye ödenmemesi ve icra takibinin durdurulması konusunda ve müvekkilleri tarafından İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2017/803 Esas dosyasından dava konusu çeke ilişkin olarak verilen ödeme yasağının devamına ilişkin olarak ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.Davalı vekili cevap dilekçesi ile; müvekkillerinin ” …” ünvanı adı altında tekstil şirketine sahip bir tacir olduğunu, tacir sıfatıyla yapmış olduğu ticari ilişkilere binaen, ödemelerin bir kısmını kıymetli evraklardan biri olan çek ile kabul ettiğini, ticari ilişkinin sonucunda, …/…’dan ciro silsilesi tam, sair çekler kabul ettiğini, buna ilişkin olarak …-… adına düzenlenen irsaliyeli faturaların mevcut olduğunu, söz konusu faturalara ilişkin olarak müvekkil davaya konu çeki …’dan teslim aldığını, basiretli bir tacirin yapması gerektiği şekilde, çekin kanuni unsurlarını taşıyıp taşımadığını ve ciro silsilesinde bir kopukluk olup olmadığının bakılarak kabul edildiğini, bankaya tahsil için ibraz ettiğinde ise ödeme yasağı gerekçe gösterilerek hiçbir işlem yapılmadığını, bunun üzerine müvekkillerinin alacağına icra takibi yoluyla kavuşmak üzere bahse konu dosyada dosya numarası geçen icra takibini başlatıldığını, davaya konu çekin üzerinde ciro silsilesi tam olup, çekin zorunlu unsurların tümünü eksiksiz olduğunu beyan ederek, davacının borçlu sıfatına haiz olmaması hasebiyle, davacının davayı açmasında hukuki yararının da bulunmadığının değerlendirilerek, davanın öncelikle usulden reddine, mahkeme aksi kanaatte ise esastan reddine ve davacının, asıl alacağın %20´si oranında kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine, tedbir talebinin reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ İlk Derece Mahkemesinin, istinafa konu 16.04.2018 tarihli ara kararında; ”Mahkememiz dosyası arasına 03/04/2018 tarihli tensip ara kararları uyarınca İcra dosyaları ve D.İş dosyaları getirilerek incelendi; İİK m. 72 ile yukarıda açıklanan ihtiyati tedbire ilişkin yasa maddeleri uyarınca; şartlar oluşmadığından…”, ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir.Bu ara karara karşı davacı vekili istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; Müvekkili şirketin şirket tarafından, aralarındaki ticarî münasebet gereği farklı müşterilerinden kendisine teslim edilen ve dava konusu … Bankası A.Ş.Gıda Çarşısı(İzmir) Şubesi’ne ait Keşidecisi-….Ltd.Şti. olan, ….Tic.Ltd.Şti. lehine düzenlenen 11.12.2017 tarihli, 35.000,00-TL. meblağlı ve …. No’lu çekin de içerisinde bulunduğu toplam 11 Adet Çekin ticarî defterlerine işlenmesi sırasında kaybedilmesi/çalınması neticesinde İstanbul Anadolu 4.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2017/803 Esas Sayılı dosyası ile 14.07.2017 Tarihinde Çek İptali davası açtıklarını,Davaya konu çekin davalı-… tarafından bankaya ibraz edilerek İstanbul ….İcra Müdürlüğü’nün … E.Sayılı dosyası ile keşideci ve çek lehdarı hakkında icra takibi yapıldığının öğrenilmesi üzerine davacı-müvekkili şirket tarafından ihtiyati tedbir talepli olarak iş bu davayı açtıklarını, Müvekkili şirketin kaybolan/çalınan çek, bir şekilde davalı-….Ltd.Şti. tarafından haksız olarak ele geçirilerek davalı-…’a ciro edildiğini, davalı-… tarafından da davalı-…’ye verilen çek davalı-… üzerinden bankaya ibraz edilerek tahsil edilmeye çalışılmış, ancak çek ile ilgili olarak ödeme yasağı kararı bulunduğundan ödeme yapılmadığını, çeki elinde bulunduran davalı-Alacaklı tarafından, İstanbul Anadolu 4.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2017/803 E.Sayılı dosyası ile taraflarınca ikame edilen çek iptal dava dosyasına herhangi bir başvuru yapılarak hak iddiasında ve müdahale talebinde bulunulmadığını, Davaya konu çeki hukuka aykırı olarak elinde bulunduran davalı-…’nin meşru hâmil olan bir kişinin başvurması gereken yasal yollara başvurulmadan haksız kazanç sağlamak maksadı ile ödeme yasağı kararı olan çeke ilişkin olarak taraflarınca ikâme edilen davayı etkisiz kılmak ve cebri icra baskısı altında tahsilat yapmak amacıyla icra takibi yapıldığını, aynı şirket ve şahısların ödemeden men yasağı kararı bulunan çeklere ilişkin ihtiyati haciz-icra takibi taleplerinin devam ettiğini, mezkür şekilde işlem yapmasının sektör haline geldiği, sırf bu şekilde haksız kazanç elde etmek için hiçbir aktif varlığı ve ticari faaliyeti bulunmayan şirketler/firmalar kurulduğu açık olduğunu,Davalıların da organize bir şekilde haksız kazanç sağlamak amacı ile davaya konu çeke yönelik ciro silsilesi oluşturduklarını, oysa mezkûr çeki cirolayan davalıların hiçbir şekilde ticari ilişkilerinin bulunmadığını ve defter kayıtlarında davaya konu çekin yer almadığının yapılacak yargılama neticesinde ortaya konulacağını, çek iptal davasına konu edilen ve ayrıntıları dilekçede açıklanan çeklerle ilgili cirolar dikkate alındığında, davalıların organize hareket ettiklerinin açıkça görüldüğünü, İlk derece mahkemesince hiçbir gerekçe gösterilmeksizin ve davalı-… vekili Av…. tarafından davaya konu çek müstenit gösterilerek İstanbul ….İcra Müdürlüğü’nün… E.Sayılı dosyası ile aynı gün başlatılan birçok icra dosyasında müstenit gösterilen kambiyo evraklarının tümünün ihtilâflı oluşu ve takip dosyalarının birçoğunda davalı-… isimli şahsın alacaklı olarak gösterilmiş olduğu dikkate alınmaksızın, netice olarak davalıların organize şekilde meşru hâmillerinin elinden rızası hilâfına çıkan çekler üzerinden haksız kazanç sağlamak amacı ile hareket ettikleri değerlendirilmeksizin, tedbir talebinin reddi yönünde karar verildiğini, dosyada mübrez dava konusu çekin müvekkili şirket nezdindeki görüntüsü, tahsilat makbuzu ve çek giriş bordrosu ile yaptırılacak ticarî defter incelemesinden anlaşılacağı üzere dava konusu çekin meşru ve gerçek hâmili, dava konusu çekin de aralarında bulunduğu bir kısım çekini kaybeden/çaldıran müvekkili şirket olduğunu, İcra dosyasına yatırılan bedelin esas itibariyle huzurdaki davanın konusunu oluşturan çekin karşılığı olduğu nazara alınmadan ve herhangi bir somut gerekçe gösterilmeden ihtiyati tedbire ilişkin talebin şartları oluşmadığından reddine karar verilmesinin kabul edilebilir bir yanı olmadığını, İhtiyati tedbir talebinin reddedilmesi nedeniyle davalı/alacaklıya ödenen bedelin tahsili oldukça güç ve davalı- …’nin çalıntı kambiyo evrakları üzerinden kazanç sağlamayı meslek edindiği nazara alındığında imkânsız olacağından ve ayrıca yargılamanın alacağı müddet gözetildiğinde müvekkili şirket yönünden daha fazla hak kaybına mahal verileceği açık olduğundan, ilk derece mahkemeseinin ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin 16.04.2018 tarihli hukuki dayanaktan yoksun kararının kaldırılması gerektiğini,Açıklanan bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu ret ara kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Talep, TTK’nın 792.maddesine dayalı açılan çek istirdadı davası içinde, HMK’nın 389.maddesi uyarınca ihtiyati tedbir kararı verilmesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiş, bu karara karşı davacı vekili tarafından, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.İstirdatı talep edilen … seri nolu, 35.000,00 TL bedelli çekin … A.Ş. tarafından keşide edilen, 11/12/2017 keşide tarihli çekin … San.Tic.Ltd.Şti. tarafından …. Ltd ŞTİ’ne, bu şirket tarafından da …Ltd. Şti.’ne ciro edildiği, nihayetinde çekin … tarafından bankaya ibraz edildiği, çek üzerinde ödeme yasağı kararı bulunduğu anlaşılmıştır.TTK’nın 792. maddesinde, ”Çek, herhangi bir surette hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu taktirde o çeki geri vermekle yükümlüdür ” hükmü yer almaktadır.Dava, TTK 792. maddesi kapsamında açılan çek iade davasıdır. Davacı öncelikle TTK’nın 790. maddesi gereğince yetkili hamil olduğunu, akabinde çeki elinde bulunduranın kötü niyetli hamil olduğunu veya çeki iktisabında ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gerekir.HMK 389/1.maddesinde” (1) Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir… ”; 390/3. maddesinde “Tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır”; 391/1.maddesinde” Mahkeme, tedbire konu olan mal veya hakkın muhafaza altına alınması veya bir yediemine tevdii ya da bir şeyin yapılması veya yapılmaması gibi, sakıncayı ortadan kaldıracak veya zararı engelleyecek her türlü tedbire karar verebilir” düzenlemelerine yer verilmiştir.Dosyanın mevcut aşaması itibariyle, davacı davanın esası yönünden haklılığını yaklaşık olarak ispat edememiştir. Davanın ilerleyen aşamalarında sübut durumuna göre, birleşen dosyalar da dikkate alınmak suretiyle mahkemeden her zaman tedbir talep edilmesi mümkündür. İstinafa konu ara karar tarihi itibariyle, HMK’nın 390. maddesi uyarınca, yaklaşık ispat koşulu gerçekleşmediğinden, istinaf başvurusunun reddine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR: Yukarıda açıklanan gerekçelerle;1-HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca, davacı vekilinin istinaf başvurusunun reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf başvuru harçlarının Hazineye irad kaydına,3-Davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerlerinde bırakılmasına,4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,5-Dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair;HMK’nın 353.1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 28/02/2019