Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2019/1063 E. 2019/817 K. 30.05.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1063
KARAR NO : 2019/817
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul 17.Asliye Ticaret Mahkemesi
NUMARASI : 2018/167 Esas
KARAR TARİHİ: 23/01/2019
TALEP : İhtiyati Haciz
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sırasında ihtiyati haciz talebinin reddine yönelik olarak verilen karara karşı süresi içinde davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ İhtiyati haciz talep eden vekili dilekçesinde; müvekkili tarafından … numaralı Nakliyat Emtia Sigorta Poliçesi ile sigortalanan, … San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 06.04.2015 tarihli finansal kiralama sözleşmesi kapsamında … A.Ş aracılığı ile satın almış olduğu pres makinesi ve aksesuarları cinsi emtianın Güney Kore’den Türkiye’ye nakliyesi işinin davalılar tarafından üstlenildiğini, taşımanın … IMO numaralı … gemisi ile yapıldığını, taşımada meydana geldiği tespit edilen 480.000,00 USD tutarındaki dava dışı sigortalı şirket zararının müvekkil şirket tarafından sigortalısına ödendiği ve müvekkil sigorta şirketinin halefiyet ve temlik esasına göre taşımadan sorumlu olan davalılara rücu hakkı doğduğu gerekçesiyle İstanbul …. İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası ile başlatılan ilamsız icra takibine itiraz edilmesi üzerine mahkememizde işbu dosya ile itirazın iptali davası açıldığını, taşıma konusu sigortalı emtiaların 06.01.2016 tarih, … nolu konişmento tahtında, … IMO numaralı …gemisine, 9 kap halinde tam ve sağlam olarak yüklendiğini, ancak tahliye limanı olan İstanbul Ambarlı Limanında yapılan inceleme neticesinde düzenlenen raporda emtialarda nemlenme ve metal parçalarda paslanma mevcut olduğunun tespit edildiğini, sigortalı firmanın Silivri’de bulunan adresine getirilen emtiaların dış ambalajı olan ahşap sandıkların açıldığında sandıkların içerisinde su olduğu tespit edilerek fotoğraflandığını, gümüş nitrat testi uygulanmış olup sonuun pozitif çıktığını, davalı taşıyanların meydana gelen zarardan sorumlu olduğunu beyanla, deniz alacağı olan faiz ve masraflar hariç 480.000,00 USD tutarındaki alacağının teminat altına alınması amacıyla Hong Kong bayraklı, … IMO numaralı “…” gemisinin ihtiyaten haczine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesi 23/11/2019 tarihli Karar ile; “…İhtiyati haciz talep eden tarafça TTK.nun 1363/1.fıkrasına uygun şekilde 10.000 özel çekme hakkı tutarı karşılığı talep tarihi itibariyle 76.668,00-TL bedelli kesin teminat mektubu mahkememiz dosyasına talep eden tarafından yatırıldığından, talebin mahkemece incelenebilme ön şartı yerine getirilmiştir.”Mahkememizin yetkisi tayinine esas olmak üzere Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğüne müzekkere yazılmış olup, gelen cevabi yazıda … IMO nolu … isimli geminin Antalya-Derince uğraklı seferini gerçekleştirmek üzere SP1 yolladığının tespit edilerek SP1 raporu yazı ekinde gönderildiği, İstanbul Liman Başkanlığına yazılan müzekkereye verilen cevabi yazıda talebe konu geminin Başkanlıkları Yerel Trafik Hizmetleri Sistemi kayıtlarına göre 11/01/2019 tarihinden itibaren Başkanlıkları liman sahasında bulunmadığını, bununla birlikte Başkanlıkları Mariweb sistemine göre geminin Kocaeli Liman Başkanlığı liman idari sahasında bulunduğunun tespit edildiği bildirilmiştir. “TTK’nun 1355 maddesi gereğince “Türkiye’de yabancı bayraklı gemiler hakkında, ihtiyatı haciz kararı, sadece geminin demir attığı şamandıraya veya tonoza bağlandığı, yanaştığı yada kızağa alındığı yer mahkemesi tarafından verilir” hükmü nazara alındığında, talebe konu geminin talep tarihi itibariyle mahkememiz yargı çevresinde bulunmadığından talebin TTK’nun 1355. Maddede belirtilen koşullar oluşmadığından mahkememiz ihtiyati haciz kararı vermekte yetkili olmayıp, ihtiyati haciz talebinin mahkememizin yetkisizliği nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiği” gerekçesiyle, ihtiyati haciz talebinin mahkemenin yetkisizliği nedeniyle reddine karar verilmiştir.Bu karara karşı davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle:İlk derece mahkemesi nezdinde uyuşmazlığın esasına dair dava açıldığını, dava açıldıktan sonra Türk Ticaret Kanunu’nun 1357. maddesi uyarınca “ihtiyati haciz kararı sadece davayı gören mahkemeden istenebilir” hükmünün bulunduğunu, ilk derece mahkemesinin ihtiyati haciz kararı vermeye yetkisiz olduğuna dair karar vermesinin TTK’nın 1357. maddesi hükmüne aykırı olduğunu, Gemilerin ihtiyati haczi, “Cebri İcraya İlişkin Özel Hükümler” başlığı altında Türk Ticaret Kanunu’nun 1350 ve devamı maddelerinde düzenlendiğini, bu hükümlerde ihtiyati haciz talep edilebilmesi ve talebin kabul edilmesi için gereken şartlarla birlikte ihtiyati haciz talebinin hangi mahkemeden isteneceği de düzenlendiğini, Türk Ticaret Kanunu, ihtiyati haciz kararı vermeye yetkili mahkemeyi; “İhtiyati Haciz Kararı Bakımından” alt başlığı altında “Dava Açılmadan Önce” ve “Dava Açıldıktan Sonra” şeklinde ikiye ayırarak belirlediğini, “Dava Açılmadan Önce” alt başlığı altında “Türk Bayraklı Gemiler” ve “Yabancı Bayraklı Gemiler” şeklinde ayrım yapıldığını, ilk derece mahkemesinin ihtiyati haciz talebinin reddine dair verdiği kararında dayanak aldığı madde olan Türk Ticaret Kanunu’nun 1355. maddesi; “Dava Açılmadan Önce” alt başlığı altındaki “Yabancı Bayraklı Gemiler” hakkında talep edilen ihtiyati haciz taleplerinde mahkemenin yetkili olup olmadığının tayininde esas alınması gereken bir madde olduğunu, Ancak somut uyuşmazlıkta esasa dair dava derdest iken ihtiyati haciz talep edildiğini, bu durumda mahkemenin yetkili olup olmadığının tayini bakımından esas alınması gereken maddenin, “Dava Açılmadan Önce” alt başlığı altındaki maddeler değil, “Dava Açıldıktan Sonra” alt başlığı altında düzenlenen madde 1357 f.1 olması gerektiğini, anılan 1357.maddeye göre; “Bir deniz alacağı hakkında, yurt içinde mahkemede dava açıldıktan sonra, ihtiyati haciz kararı, sadece davayı gören mahkemeden istenebilir.” hükmünün yer aldığını, “Dava Açıldıktan Sonra” başlığı altında geminin Türk Bayraklı ya da yabancı bayraklı olmasına dair bir ayrım yapılmaksızın 1357. maddede, ihtiyati haciz talebinin; davanın açıldığı mahkemeden isteneceği hükme bağlandığını, 1357. madde uyarınca ilk derece mahkemesinin ihtiyati haciz kararını vermeye yetkili olduğunu belirlemesi ve talebin esasını incelemesi gerekirken, “…” gemisinin hangi liman sahası içinde bulunduğunu araştırması 1357. madde hükmüne ve kanunun amacına aykırı olduğunu, uyuşmazlığın esasına dair dava açılmış olduğu için 1357. maddenin çok açık hükmü doğrultusunda başka herhangi bir mahkemeden ihtiyati haciz talep edilebilmesinin mümkün olmadığını, Bu nedenle ilk derece mahkemesinin uyuşmazlığın esasına dair davanın ilk derece makemesinde açılmış olması nedeniyle ihtiyati haciz kararı vermeye yetkili mahkemeyi tayin açısından “Dava Açılmadan Önce” başlığı altındaki hükümlerini esas almasının, bu başlık altında düzenlenen 1355. maddeye göre yabancı bayraklı “…” gemisinin İstanbul Liman Başkanlığı sahasında bulunup bulunmadığını Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü ile İstanbul Liman Başkanlığı nezdinde araştırması ve anılan kurumlardan gelen cevaplarda “…” gemisinin İstanbul Liman Sahası içinde bulunmadığının bildirilmesi gerekçesiyle ihtiyati haciz talebini reddetmesinin hukuka uygun olmadığını, Yukarıdaki açıklanan nedenlerle birlikte ihtiyati haciz talep dilekçesinde de belirtildiği üzere dava konusu alacağın Türk Ticaret Kanunu madde 1352 f.1. (h) bendinde belirtildiği üzere “Gemide taşınan, bagaj dahil, eşyaya gelen veya bu eşyaya ilişkin zıya veya hasar” olarak deniz alacağı bahşettiğini, ihtiyati haciz isteyebilme hakkını düzenleyen 1353. maddenin 4. bendi ise “Alacağın, 1352 nci maddede sayılan bir deniz alacağı olmasını ihtiyati haciz sebebi” saydığını, ayrıca ihtiyati haciz talep eden müvekkili şirket tarafından Türk Ticaret Kanunu 1363. maddesi kapsamında öngörülen 10.000,00 SDR karşılığı Türk Lirası teminatlı banka teminat mektubu sunulmuş olup teminat sunma şartının yerine getirildiğini, Tüm bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve ihtiyati haciz talebinin kabulüne karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Davacı tarafından açılan itirazın iptali davası içinde, yabancı bayraklı gemi hakkında istenilen ihtiyati haciz talebinin reddine karar verildiği, karara karşı davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulduğu anlaşılmaktadır.İstinaf incelemesi HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Davacı vekilince TTK’nın 1362. maddesi gereğince ihtiyati hacze konu alacağın aynı yasanın 1352. maddesinde sayılan deniz alacaklarından olduğu ileri sürülerek talepte bulunulmuş, mahkemece TTK’nın 1355. maddesi uyarınca mahkemenin yetkisizliği nedeniyle ihtiyati haciz isteminin reddine karar verilmiştir. 6102 sayılı TTK’nın 1357/1. maddesindeki düzenleme uyarınca, alacağın esası hakkında dava açılmış olmakla, ihtiyati haciz karının yetkisizlik nedeniyle reddi doğru olmamıştır.Esas hakkında dava açılmış olmakla ilk derece mahkemesince dosyadaki deliller değerlendirilerek ihtiyati haciz talebi hakkında bir karar verilmesi gerekir. Mahkemece talebin esası yönünden dosyadaki deliller değerlendirilmeden karar verildiğinden, HMK’nın 353/1.a.6. maddesi uyarınca istinafa konu karar kaldırılarak, talebin değerlendirilmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-HMK’nın 353/1.a.6. maddesi uyarınca, işin esasına dair istinaf sebepleri incelenmeksizin, İlk Derece Mahkemesinin istinafa konu kararının KALDIRILMASINA,2-İhtiyati haciz talebinin yeniden değerlendirilmesi için dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-İstinaf yoluna başvuran davacı tarafından yatırılan 44,40 TL istinaf harcının talep halinde ilk derece mahkemesince iadesine,4-Yapılan kanun yolu masraflarının ilk derece mahkemesince yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine,5-Kararın, ilk derece mahkemesince taraf vekillerine tebliğine dair;HMK’nın 353/1.a.6. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, 30/05/2019 tarihinde, oy birliğiyle ve kesin olarak karar verildi.