Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2018/92 E. 2018/701 K. 05.07.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/92
KARAR NO : 2018/701
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL 17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 11/10/2017
NUMARASI : 2014/744 Esas – 2017/304 Karar
DAVANIN KONUSU : Tazminat (Rücuen Tazminat)
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkilinin dava dışı… Tic. A.Ş nin nakliyat sorumluluk sigortacısı olduğunu, dava dışı …. ile yine dava dışı ….Şti nin acentesi….ve Tic. Ltd Şti arasında 25/06/2012 tarihinde taşıma sözleşmesi yapıldığını, 13/07/2007 tarihli navlun faturası ile … Ltd’ye ait …isimli motor yatın Birleşik Arap Emirlikleri limanından Türkiye’nin Marmaris limanına taşınması işinin …Tic. Ltd. Şti. tarafından üstlenildiğini, Haziran 2012 tarihinde alt taşıma anlaşması yaptığını, …. Ve Tic. Ltd. Şirketinin alt taşıma anlaşmasında kendisini filii taşıyanın acentesi olarak gösterdiğini, ancak daha sonra … alt navlun sözleşmesini ” ilgili şahış adına temsilen ” aktettiğini, alt navlun sözleşmesine istinaden taşımaya konu … isimli motor yatın Marmaris limanına taşınmak üzere 12/07/2007 tarihinde Dubainin J… limanında …isimli gemiye yüklenerek … Şti ye /3/07/2007 tarihinde navlun faturası kestiğini, buna rağmen …şirketinin … isimli motor yatın taşınmasına ilişkin 19/07/2012 tarihli navlun faturasını acente olduğunu belirtmeksizin kendi ad ve hesabına …ı muhatap göstererek düzenlediğini, … .ında navlun tutarını … ödediğini, ….isimli motor yatın Antalya limanında tahliyesi sırasında hasarlı olduğunun gözlemlenmesi üzerine …Denizciliğin temscilisi….ın da katılımıyla eksper tarafından yapılan incelemede, hasarın motor yatın altına yerleştirilen beşiğin uzunluğunun tekne boyuna oranla kısa olması, beşik altına konulan destek ayaklarının çelik olması gerekirken aliminyum alaşımlı kompozit bir malzemeden yapılmış olması, destek bacakların tekneye kusurlu uygulanması, boşlukların ahşap bloklar ile doldurulmaya çalışılması, çelik konsiriksüyon yapının gemi güvertesindeki sabitleme, profillerine kaynaklı veya civata sorunlu bağlantılarının yapılmadığı, gereken tedbirlerin alınmadığının tespit edildiğini, benzer tespitlerin Antalya 1. ATM nin 2012/808 D.iş sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporunda da ifade edildiğini, motor yatın göndereni ve sicilde kayıtlı malikinin … Ltd Şti olduğunu, bu şirket 13/07/2012 tarihli yazı ile … .tan … isimli motor yatın deniz yolu ile taşınması sırasında oluşan hasarın tazminini talep ettiği, …. A.Ş. tarafından düzenlenen 01/03/2013 tarihli ekspertiz raporunda hasar tutarının 210.845,27 EURO olarak tespit edildiği, yine yatın tamiri için düzenlenen faturalar ile de zarar miktarının ispatlandığı, … . ile … Ltd. Şti. arasında yapılan sulh müzakereleri neticesinde …rkas’ın bu şirkete 150.000 EURO ödeyerek üçüncü şahıslara karşı talep ve dava haklarını temlik aldığını, … .’ın mali sorumluluk sigortacısı olan müvekkili … Sigortanın kendi sigortacısı ….’ın motor yatın malikine ödediği tazminat dahil toplam zararı için 04/06/2013 tarihinde 392.436 TL sigorta tazminatı ödeyerek talep ve dava haklarını temlik aldığını , sigortalı ….’ın.. …Ltd. Şti. ye karşı 25/06/2012 tarihli navlun sözleşmesi gereğince taşıyan sıfatı ile sorumlu olduğunu, 150.000 EURO’yu da bu sıfatına binaen …. Şti.’ne ödediğini, …Tic. Ltd. Şti. yatı fiilen …. isimli gemi ile gerçekleştirildiğini, kaptan tarafından düzenlenen yükleme konşimetosunda filii taşıyan olarak ….’nın kayıtlı olduğunu, donatanın Haziran 2012 tarihli alt navlun sözleşmesi kapsamında alt taşıyan …a karşı gerek TTK’nın 1178, gerekse fili taşıyan sıfatı ile TTK’nın 1191/2. maddesine göre sorumlu olduğunu, müvekkili sigortanın …’ın haklarına halef olduğundan dolayı fiili taşıyıcı olan …’ya karşı dava açma hakkına haiz olduğunu, Haziran 2012 tarihli alt navlun sözleşmesinin fiili taşıyanı temsilen … tarafından aktedildiğinden sözleşme kapsamında davanın TTK’nın 105. maddesi gereğince fili taşıyana izafeten …ya yöneltildiğini, fili taşıyan / donatan ….’nın ayrıca konşimento hukuki ilişkisi yönündende davacıya karşı sorumlu olduğunu belirterek, fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydıyla, 392.436,60 TL’nin davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … gemisi donatanı gemi kaptanı vekili cevap dilekçesi ile; hasara uğradığı iddia edilen …. isimli yatın 15 Temmuz 2012 tarihli konişmento tahtında Dubai Jebel Ali Limanından Marmaris’e taşınmak üzere, bilahare teslim limanı değişikliği yapılmak suretiyle Antalya’ya taşınan emtiayla ilgili konişmentonun 23. Maddesi uyarınca, işbu konişmento tahtında yapılan taşımadan kaynaklanacak ihtilafları incelemeye ve karara bağlamaya münhasıran İtalya Cenova Mahkemelerinin yetkili olduğunu, söz konusu yetki şartının halefiyet hükümleri gereğince davacı … şirketini de bağlayacağını, bu durumda müvekkili donatan hakkındaki davanın tefrik edilerek görev ve yetki yönünden reddine karar verilmesi gerektiğini, taşıma ilişkisinde taşıyanın güverteye yüklenen eşyanın uğrayabileceği hasar ve zarardan dolayı sorumlu olmayacağına dair konişmentoya şerh koyduğunu, söz konusu şerhin TTK’nun 1151. maddesine uygun olduğunu, müvekkili donatana güvertede taşınan yükteki hasardan dolayı herhangi bir kusur yada ihmalin isnat edilemeyeceğini, davacı tarafından talep edilen hasar miktarının fahiş olduğunu, hasar bedeli tespit edilirken yatın inşa edildiği yılın da gözönüne alınması gerektiğini, hasar tespitinin dayanağı olarak dosyaya sunulan ekspertiz raporunun tek taraflı olarak düzenlendiğini ve yasada ön görülen usule uygun bir tespit olarak kabul edilemeyeceğini, müvekkilinin sorumluluğunun sınırlı olup herhangi bir tazminat hesabında sınırlı sorumluluk hükümlerinin uygulanması gerektiğini belirterek davanın görevsizlik, yetkisizlik ve esasdan reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı …ve Tic. Ltd. Şirketi vekili cevap dilekçesi ile; davacının tazminat talebine dayanak olarak ileri sürdüğü konişmentodaki yetki şartı uyarınca uyuşmazlığın çözüm yerinin Cenova Mahkemeleri olduğunu, davacının yükün sahibi olmadığını, bu nedenle hasarından kaynaklanan bir tazminat talep edemeyeceğini, davacının bu kapsamda aktif husumet ehliyetinin bulunmadığını, taşıma ilişkisinde, müvekkili ile davacının sigortalısı arasında taşıma sözleşmesi bulunmadığını, davacı tarafından sunulan Haziran 2012 tarihli belgede, müvekkili şirketin acente olduğu hususunun kayıtlı olduğunu, müvekkili şirketin taşıyan olmaması sebebiyle taşınacak yat için gerekli olan beşiği temin etmesinin de müvekkilinden beklenemeyeceğini, bu noktada fiili taşıyan sıfatına sahip olan diğer davalı şirketin yükümlülüğünün bulunduğunu, müvekkilinin forwarder olması dışında taşımaya ilişkin herhangi bir sıfatının bulunmadığını, ayrıca motor yatın güvertede taşınmasının diğer davalı donatanın taşıyan sıfatıyla sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağını, davalı donatanın taşıyan sıfatıyla sorumlu olduğunu, davacı yanca sigorta edilen yatın deniz rizikolarına maruz kaldığını, iddia edilen kaza ile zarar arasında illiyet bağının ispatlanması gerektiğini ileri sürerek davanın yetki, görev, husumet ile esasdan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ
İlk Derece Mahkemesi; TTK 1178. maddesine göre, taşıyan, navlun sözleşmesinin ifasında, eşyanın yükletilmesi, istifi, elden geçirilmesi, taşınması, korunması, gözetimi ve boşaltılmasında tedbirli bir taşıyıcıdan beklenen dikkat ve özeni göstermekle yükümlü olduğu, TTK 1243. maddesi uyarınca taşıyanın borç ve sorumluluklarının doğrudan ve dolaylı olarak önceden kaldıran veya daraltan bütün kayıt ve şartların geçersiz olduğu, bu sebeple davalıların sorumsuzluk klozuna ilişkin savunmalarına itibar edilmediği, istifin gönderen tarafından yapılan taşımalarda, taşıyanın yüke özen gösterme yükümlülüğü devam ettiğinden bu tür taşımalarda taşıyanın temsilcisi olan kaptanın da yükleme ve istiflemeye nezaret ederek gerekli özeni göstermekle yükümlü olduğu, motor yatın taşınması esnasında geminin güvertesinde yan yatarak hasarlandığı, hasarın, istiflemenin denizcilik kurallarına uygun şekilde yapılmamasından kaynaklandığı, istiflemenin gönderen tarafından yapılması halinde hatalı istiflemeden gönderen sorumlu olsa da TTK 1112. maddesi ve TTK 1178. maddesi gereğince kaptanın donatanı temsilen yükleme ve istifleme nezaret sorumluluğu bulunduğu, olayda, kaptanın bu yükümlülüğünü yerine getirmediği, dolayısıyla yükteki hasardan dolayı gönderen ile birlikte fiili taşıyıcının ve akdi taşıyıcının birlikte sorumlu oldukları, yani aynı oranda kusurlu oldukları, TTK 1191. maddesi gereğince, … Şirketinin fiili taşımayı yapan davalı donatan ile birlikte zarardan TTK 1178. maddesi gereğince %50 kusur oranında sorumlu oldukları, davacı tarafından talep edilen zararın TTK 1186. maddesindeki sınırlı sorumluluk hükümlerine göre belirlenen miktar içerisinde kaldığı, davacı tarafından talep edilen miktarın % 50 ‘sinden davalıların sorumlu olduğu gerekçesiyle bu miktarın davalılardan tahsiline karar vermiştir.
Bu karara karşı davacı vekili ile davalı … şirketi vekili istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde;
Dosyada dava konusu yatın istifinin ya da bağlamasının gönderen tarafından yapılacağına dair hiçbir sözleşme ya da delil bulunmadığını, TTK 1178. maddesine göre istiflemeden taşıyanın sorumlu olduğunu,
Davalılar tarafından, istiflemenin gönderen tarafından yapılacağına dair herhangi bir savunma yapılmadığını,
Zararın, fiili taşıyıcının yüke gerekli özeni göstermediğinden meydana geldiğini,
1.nolu davalının sözleşmeden dolayı sorumlu olduğunu, diğerinin ise fiili taşıyan olması sebebiyle sorumlu olduğunu,
Dosyada yükleme ve istiflemenin gönderen tarafından yapıldığına dair bir delil bulunmadığını, bu sebeple %50 oranındaki kusuru kabul etmediklerini beyanla, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın tümden kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ….. Ltd. Şti. vekili istinaf başvuru dilekçesinde;
Müvekkilinin taşıyan olmadığını, pasif husumet ehliyetinin bulunmadığını,
Yetkili mahkemenin İtayla Cenova Mahkemeleri olduğunu,
Davacı şirketin, sigortalısı firmanın yükün sahibi olmaması sebebiyle aktif husumet ehliyetinin bulunmadığını,
TTK 1151. maddesi gereğince, yükün güverteden taşınabilmesi için taşıma senedine kayıt koymak gerektiğini, ayrıca fiili taşıyıcı tarafından düzenlenen konşimentoda yükün yükleten tarafından istiflendiği ve güverteye taşındığının belirtildiğini, hasarın yükleme esnasında meydana geldiğini belirterek, ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılarak davanın tümden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE
Dava dışı … ile davacı … Sigorta arasında 08/02/2012 tarihli sorumluluk poliçesi düzenlenmiştir.
… firması ile … şirketinin acentesi …şirketi arasında yatın BirleşikArap Emirlikleri’nden Marmaris Limanına taşınması için sözleşme düzenlenmiştir…. firması bu taşımaya ilişkin navlun faturası düzenlemiştir. Konşimentoda yükleten ve gönderen olarak …. firmasının ismi, ihbar edilecek kişi olarak da … Şirketinin ismi yer almaktadır.
… firmasıyla davalı …Şirketi arasında alt taşıma sözleşmesi yapılmış, bu sözleşmede …Şirketinin, yükleme limanındaki şirketin acentesi sıfatıyla hem de alt taşıyıcı sıfatıyla imzası yer almaktadır.
Her iki davalı konşimentoda yer alan yetki şartına istinaden Cenova Mahkemelerinin yetkili olduklarına dair yetki itirazında bulunmuşlar ise de konşimentonun aslını ya da okunaklı suretini, diğer bir ifadeyle yetki şartını düzenleyen bölüme ilişkin sayfayı usulüne uygun dosyaya ibraz edememişlerdir. Taraflar arasında yetki şartının olduğu davalılar tarafından ispat edilmediğinden davalının bu konudaki istinafı yerinde değildir.
Dava dışı … ile …şirketi arasında alt taşıma sözleşmesi bulunmaktadır. Diğer davalı ise gemi donatanıdır. Dolayısıyla TTK 1191.maddesi gereğince, fiili taşıyıcı oluşan zarardan sorumludur.
Fiili taşıyıcısı tarafından düzenlenen 15/07/2012 tarihli konşimentoda, geminin sorumluluğu olmaksızın yükün, yükletenin riskinde ve masrafında olmak üzere yüklendiği, istiflendiği ve güverteye taşındığına dair kayıt konulmuştur. Dolayısıyla yat, yükletenin bilgisi ve sorumluluğunda güverteye alınmış ve istiflenmiştir. Hatta destek ayakları dahil olmak üzere yükletenin bilgisi dahilinde gerçekleştirilmiştir. Bilirkişi raporlarında, yükün destek ayaklarının usulüne uygun olmadığından, istifin uluslararası standartlara uygun şekilde yapılmadığından zararın meydana geldiği tespit edilmiştir. Ancak fiili taşıyıcının yükün istiflenmesine nezaret borcu vardır. TTK 1178. maddesi gereğince, davalı fiili taşıyıcı yüklemeye ve istiflemeye nezarette gerekli özen ve dikkati göstermek zorundadır. TTK 1112.maddesinde de, kaptanın yüklemedeki sorumluluğu düzenlenmiştir. Dolayısıyla zararın fiili taşıyıcı ile alt taşıyıcının %50 kusuru ile meydana geldiğine dair bilirkişilerce yapılan tespit dosya içeriğine uygundur.
Yatta meydana gelen zarar daha fazla olsa da davacı talebini sınırlandırdığından zarar talep içerisinde kalmaktadır.
Davalı… Şirketi kendi adına sözleşme yaptığı, …r firmasına 19/07/2012 tarihli navlun faturasını düzenlediği ve taşıma ücretini tahsil ettiği anlaşılmaktadır. Bu durumda davalı … Ltd. Şti. sözleşmeden ve navlun faturasını düzenleyerek taşıma ücretini tahsil ettiğinden dolayı, taşıyan sıfatıyla oluşan zarardan sorumludur.
Dava dışı … firması yattaki zararı karşılamış ve nakliyat poliçesini düzenleyen davacıdan zararını tahsil etmiştir. Davacı … şirketi …. firmasından temlik ve ibraname almıştır . Davacı halefiyet ilkesine dayanarak dava açtığına göre, dosyada davacı sıfatı bulunmaktadır.
Bu gerekçelerle; davacının ve davalının istinaf başvurularının esastan reddine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-HMK 353/1.b.1.maddesi uyarınca, davacı vekilinin ve davalı . …Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurularının esastan reddine,
2-Davacı ve davalı ….Ltd. Şti. tarafından yatırılan istinaf başvuru harçlarının Hazineye irad kaydına,
3-Bakiye 10.052,62 TL istinaf nispi karar harcının davalı …. Ltd. Şti.’den tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
4-Davacı ve davalı .. …Ltd. Şti. tarafından yapılan istinaf kanun yolu masraflarının kendi üzerlerinde bırakılmasına,
5-Gerekçeli kararın Dairemiz Yazı İşleri Müdürlüğünce taraf vekillerine tebliğine,
6-Karar kesinleştikten sonra dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair;
HMK 353/1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, taraflar yönünden temyiz yolu açık olmak üzere,05/07/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
KANUN YOLU :HMK 361.maddesi uyarınca, iş bu gerekçeli kararın taraflar vekillerine tebliğ tarihlerinden itibaren iki haftalık süre içinde temyiz yolu açıktır.