Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2018/882 E. 2018/700 K. 05.07.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/882
KARAR NO : 2018/700
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 06/04/2018
NUMARASI : 2018/350 2018/352
DAVANIN KONUSU: İhtiyati Tedbir
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkilinin 2005 yılından itibaren davalının fatura tahsilat bayisi olarak çalıştığını, davalının istediği her türlü yatırımı başarıyla yerine getirdiğini, 2015 yılında davalı tarafından sabit dağıtım merkezi şeklinde bayilik oluşturduğunu, müvekkilinin de bu bayiliği aldığını, 2015 yılından bu güne kadar davalıya birçok müşteri kazandırdığını, başarılı bir çalışma yaptığını, …. üst yönetimindeki değişiklikten sonra davalı taraf sözleşmenin sona ereceğini sözlü olarak müvekkiline beyan etmesinden sonra taraflar arasında işi sonlandırma konusunda protokol ve ibraname başlıklı belge imzalandığını, ancak teminat mektuplarının iade edilmeyerek davalı tarafından haksız olarak tazmin edilmeye çalışıldığını, teminat mektubunun süresinin bir kere uzatıldığını, işi sonlandırma protokolü ve ibranamenin müvekkilinin gerçek iradesini yansıtmadığını, teminat mektubunun paraya çevrilmesi tehdit ve baskısı altında imzaladığını, ibranamenin geçersiz olduğunu, teminat mektubunun iptali ve hükümsüzlüğüne dair tespit davası açacaklarını, bu sebeple teminat mektubunun nakte çevrilmesi halinde telafisi imkansız zarar doğacağını belirterek teminat mektubunun nakte çevrilmemesi konusunda tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesi; İstanbul 13 ATM.’nin 2018/323 değişik iş dosyasında aynı teminat mektubu konusunda tedbir talep edildiği, bu talebin reddine karar verildiği, İstanbul 6. ATM.’nin 2018/12 esas sayılı dosyası üzerinden de açılan davada tedbir talep edildiği, bu talebin de reddine karar verildiği, red kararı konusunda istinaf yoluna başvurulduğu, HMK 389 vd. maddelerinde düzenlenen ihtiyati tedbir koşullarının oluşmadığı, davacının tedbir talep etmekte hukuki yararının bulunmadığı gerekçesiyle tedbir talebinin reddine karar vermiştir.Bu karara karşı davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; İstanbul 10.ATM’sin 2018/284 esas sayılı dosyasında tedbir kararı verildiği, aynı teminat mektubu için talep ettikleri tedbir talebinin reddedildiğini, başka bir bayi tarafından açılan davada İstanbul BAM. 16.H.D’si teminat mektubunun nakde çevrilmemesi konusunda tedbir kararı verdiğini, Teminat mektubunun iadesine dair dava açacaklarından bu konuda tedbir talep etmelerinde hukuki yarar bulunduğunu belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE: Taraflar arasında 01/03/2015 tarihli dağıtım merkezli sözleşme imzalanmıştır. Sözleşmenin 23/2. maddesinde, ”İş bu sözleşme herhangi bir nedenle sona ermesi halinde tarafların karşılıklı hesap mutabakatına varmaları ve herhangi bir alacağının kalmadığının şirketler tarafından tespit edildiği tarihten itibaren altı ay içerisinde teminat mektubu bankaya iletilmek üzere iade edildir. Aynı sözleşmenin 27/9. bendinde, sözleşme herhangi bir nedenle sona ermesi halinde hesap mutabakatı yapılıncaya kadar şirketlerin teminat mektuplarını iade etmeme yetkisi bulunmaktadır ” düzenlemesi yer almaktadır. Taraflar 13/07/2017 tarihli ”sonlandırma protokolü ve ibraname” başlıklı belge ile aralarındaki sözleşmeyi 31/07/2017 tarihi itibariyle sonlandırmışlardır. Protokolde davacı, davalı tarafı ibra etmiştir. Davacı talep dilekçesinde, teminat mektubunun iptali ve hükümsüzlüğünün tespiti ile iadesi konusunda dava açacağını, bu sebeple teminat mektubunun nakde çevrilmemesi konusunda tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.İstanbul 6. ATM.’nin 2018/12 esas sayılı dosyasında davacı, aynı teminat mektubunun nakde çevrilmemesi konusunda tedbir talep etmiş, bu talebinin reddine karar verilmiştir. Red kararı istinaf denetiminden geçerek kesinleşmiştir. HMK’nın 389. maddesi uyarınca, “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme sebebiyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyat tedbir kararı verilebilir”.Aynı Yasa’nın 390/3. maddesi,” Tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkca belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır” düzenlemesini içermektedir.Kanun hükmü, tedbir talep edenin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorunda olduğunu düzenlemiştir.Teminat mektupları, muhatabın dava veya takiple uğraşmaksızın alacağına derhal kavuşması amacıyla verilen ve niteliği itibariyle garanti sözleşmesi niteliğinde olan belgelerdir. Alacaklı teminat mektubu vasıtasıyla, temel ilişkideki uyuşmazlıkların sonuçlanmasını, kesin hükme bağlanmasını beklemeksizin teminat mektubunu nakde çevirerek alacağına kavuşacaktır. Muhatabın teminat mektubunu haksız olarak paraya çevirmesi halinde ise bu husus, temel ilişkinin tarafları arasında görülecek davayla çözüme kavuşturulacaktır. Teminat mektubunun bu hukuki niteliği dikkate alındığında, teminat mektubunu veren banka, kendisine nakde çevirme talebi ulaştığında sadece şekli bir inceleme yapacak, temel ilişkide lehtarın muhataba borcunun bulunup bulunmadığına dair esas incelemesi ve değerlendirmesi yapamayacaktır (Yargıtay 19.H.D.’nin 2015/7848 E.-2016/3620K.sayılı, 02/03/2016 tarihli kararı).Taraf arasındaki bayilik sözleşmesi, sonlandırma protokolü ve ibraname başlıklı belge ile sonlandırılmıştır. Davacı bu sözleşmeyi baskı altında yaptığını iddia etmektedir. Bu protokolün geçersiz olup olmadığı, teminat mektubunun iade şartlarını oluşup oluşmadığı, talep dilekçesinde belirtildiği gibi teminat mektubunun iptal edilip edilmeyeceği, teminat mektuplarının iade şartlarının oluşup oluşmadığı yargılama sonucu aydınlığa kavuşacak hususlardandır.Dosya kapsamı ve ihtiyati tedbir talebinin reddine dair kararın verildiği tarih itibariyle bu şekilde yaklaşık ispat koşulu gerçekleşmediğinden, ilk derece mahkemesince verilen red kararı isabetlidir. Bu sebeple davacının istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-Davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunun HMK.353/b.1.maddesi uyarınca esastan reddine,2-Davacı tarafından yatırılan istinaf harçlarının Hazineye gelir kaydına,3-Davacı tarafından yapılan giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,4-Gerekçeli kararın bir örneğinin ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,5-Dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair;HMK.353/1.b.1.maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 05/07/2018