Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2018/724 E. 2019/724 K. 29.05.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/724
KARAR NO : 2019/724
KARAR TARİHİ: 29/05/2019
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 19/12/2017
NUMARASI : 2015/150- 2017/1179 E.K
DAVANIN KONUSU: Tazminat
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükme karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, HMK’nın 356. maddesi uyarınca duruşmalı olarak yapılan incelemesi sonucunda işin gereği görüşülüp, düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, müvekkili şirketin yurt dışından ithal ettiği iplik emtiasının İstanbul Ambarlı limanına geldiğini, konteyner içerisindeki emtianın müvekkilinin Başakşehir’deki deposuna taşınması için davalı … Ltd. Şti. ile anlaşıldığını, davalı şirketin şoförü … plakalı TIR ve … plakalı römork ile 13.10.2014 tarihinde Ambarlı limanında müvekkiline ait mühürlü konteyneri alarak çıkış yaptığını, aynı gün saat 22.00 sıralarında tırı ve römorku üzerindeki konteyner ile birlikte diğer davalı … A.Ş. tarafından işletilen otoparka park ettiğini, ertesi gün saat 04.00 sularında otoparka gidildiğinde tır ve römork ile birlikte römork üzerindeki mühürlü konteyner içindeki emtianın çalınmış olduğunun anlaşıldığını, 24 ton polyester iplik bedeli olan 45.707,28 USD yanında gümrük vergisi 14.622,65 TL, liman ardiye bedeli 4.625,50 TL,ordino bedeli 919,32 TL, gümrük komisyon bedeli 775,26 TL ve iç nakliye bedeli 436,60 TL olmak üzere toplam 21.379,33 TL diğer maddi zararlarının bulunduğunu, davalıların bu zarardan birlikte sorumlu olduklarını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 45.707,28 USD ve 21.379,33 TL’nin olay tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı …A.Ş. vekili, müvekkili ile davacı arasında vedia sözleşmesinin bulunmadığını, taşıma sözleşmesinin tarafı olan davalı … Ltd. Şti.’ne ait aracın müvekkile ait otoparkta bekletilmesinin taraflar arasında vedia sözleşmesinin kurulduğu anlamına gelmeyeceğini, ayrıca davalı … ile müvekkili arasında otopark aboneliğine ilişkin yazılı bir sözleşmenin bulunduğunu, davalı … şirketinin şoförünün karakoldaki ifadesinde, tırın eski olup kapısının kilitlenmediğini beyan ettiğini, dolayısıyla davalı şirketin kusurlu olduğunu, gerekli güvenlik önlemlerini alan müvekkilinin herhangi bir kusurunun bulunmadığını, müvekkilinin çalınan emtia bedelinden sorumluluğu düşünülse bile davacının talep ettiği diğer zarar kalemlerinden sorumlu tutulamayacağını belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.Davalı … Ltd. Şti. vekili, tırın ve emtianın tır garajında park halindeyken otopark işletmecisinin gözetim sorumluluğunda çalındığını, müvekkili ile davacı arasında taşıma ilişkisi olmadığını, müvekkilinin tırını ve şoförünü davacıya kiraladığını, gerekli özeni gösterdiğini, tırın normal otoparka değil tır otoparkına park edildiğini, müvekkilinin kusurunun bulunmadığını, davacının zararını kanıtlamakla yükümlü olduğunu, kusurun belirlenmesi için ceza soruşturmasının sonucunun bekletici mesele yapılması gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARAR ÖZETİ İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; davalı … A.Ş. yönünden sorumluluğa dair tazminat davası açılmışsa da dosyada bulunan otopark kira sözleşmesinin 3-10 ve 3-11.maddelerinde, aracın veya yükün çalınmasıyla ilgili bir fiil oluşması durumunda otopark işletmecisinin sorumluluğunun olmadığına dair açık hüküm bulunduğundan davacıyla da ayrıca herhangi bir sorumluluk sözleşmesi bulunmadığından bu davalı hakkında açılan davanın reddi cihetine gidildiği, davalı … Ltd. Şti. şoförü olan …in … plakalı tır ve … plakalı römork ile ambarlı limanından davacılara ait Endonezya’dan getirtilen polyester iplikler ile yola çıktığı, ancak teslim yerine getirmeden davalı …A.Ş.’ye ait tır garajında aracı kilitlemeyerek aracı ve içindeki malı tehlikeye atmış bulunduğu, ihbar olunan sigorta şirketinden de anlaşıldığı gibi yükün dar teminat kapsamında sigortalandığı, hırsızlık klozunun bulunmadığı, ancak davacı tarafın yükün yurt dışından CIF satım şekliyle ithal ettiği iplik için gümrükteki ithalat işlemleri tamamlanan iki konteyner için ambarlı limanından Bayrampaşa ve İkitelli bölgelerine davalı … ile ara taşıması yapılması esnasında yük sigortası yaptırmadığı, bu nedenle geniş kapsamlı sigorta yapmadan yükünün kontrol ve güvenliğini sağlayacak şekilde sigorta yaptırmaması nedeniyle TTK’nın 18/2. maddesindeki basiretli tacir gibi davranmadığı, yine bu taşıma işleriyle ilgili davalı … lojistikle aralarında ticari faaliyetleri nedeniyle sözleşme yapılmadığı da anlaşıldığından davacının dış ticarete bağlı sorumluluğunu yerine getirerek yük ile ilgili önlemlerini almadığı, davalı … şirketinin de taşınan yükün güvenilir şekilde tır garajında aracı kilitlemeyerek taşınan yükü zayi ettiği, bundan dolayı sorumluluğu üzerinde taşıdığı, her iki tarafın da bu hususta kusurlarının eşit olduğu, olayın oluş şekli, zayi olan mal miktarı da dikkate alınarak takdiren %50 müterafik kusur kabul edildiği gerekçesiyle, davanın … A.Ş. yönünden davanın reddine, davalı … Ltd. Şti. yönünden ise kısmen kabulüne, davacı tarafın olaydaki müterafik kusuru nedeniyle takdiren %50 kusur indirimi yapılmak kaydı ile 22.812,75 USD maddi tazminatın tahsil anındaki 3095 sayılı kanun madde 4/a gereğince faizi ile birlikte davalı …nden alınarak davacı tarafa ödenmesine, ispatlanamayan diğer maddi tazminat kalemlerinin reddine karar verilmiştir.Bu karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİDavacı vekilinin istinaf dilekçesinde özetle;1-Müvekkilinin yük sigortası yaptırma zorunluluğunun bulunmadığını, bu sebeple davalıların sorumluluklarının ortadan kalktığı sonucunun hatalı olduğunu, yükü emniyetle depoya ulaştırma sorumluluğunun davalı … Ltd. Şti.’ne ait olduğunu,2-Otoparkta yeterli güvenlik önlemlerini almayan otoparkı işleten davalı … A.Ş.’nin sorumlu olduğunu, davalılar arasındaki sözleşmedeki sorumsuzluk kaydının geçerli olmadığını, davalıların zarardan birlikte sorumlu olduklarını,3-Mahkemece, sadece yük bedeli dikkate alınıp, diğer zarar kalemleri olan Gümrük Vergisi, Liman Ardiye Bedeli vs. hususları dikkate almamasının doğru olmadığını,Bu nedenlerle, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve her iki davalı aleyhindeki davanın tümüyle kabulüne karar verilmesini istemiştir.
GEREKÇE Davacı, yurt dışından ithal ettiği konteyner içerisindeki iplik emtiasının Ambarlı Limanından İstanbul/Başakşehir’deki deposuna taşınması için davalı … Ltd. Şti. ile anlaşıldığını, davalı şirketin tır ve römorkunu yüklediği konteyner ile birlikte davalı … A.Ş.’nin işlettiği otoparka park ettiğini, römork üzerindeki mühürlü konteyner içindeki emtianın tır ve römork ile birlikte çalındığını iddia ederek emtia bedelinin yanısıra gümrük vergisi ile liman ardiye, ordino, gümrük komisyon ve iç nakliye bedellerinden oluşan zararın davalılardan tahsilini istemiş, davalılar davanın reddini savunmuştur.İlk derece mahkemesince, davalı …A.Ş. aleyhindeki davanın reddine, diğer davalı aleyhindeki davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, bu karara karşı sadece davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.HMK’nın 355. maddesi gereğince, istinaf nedenleri ve kamu düzeni ile sınırlı olmak kaydıyla istinaf edenin sıfatı ve usulü kazanılmış haklar gözetilerek istinaf incelemesi yapılmıştr.Somut olayda; davacı ile davalı … Ltd. Şti. arasında dava konusu konteyner içerisindeki iplik emtiasının Ambarlı Limanı’ndan davacının deposuna taşınmasına ilişkin olarak davalı taşıyıcı şirket tarafından davacıya 13.10.2014 tarihli nakliye bedeli adı altında faturanın tanzim edilmiş olduğu gözetildiğinde, taraflar arasında taşıma ilişkisinin bulunduğunun ve davalı şirketin taşıyıcı olarak kabulü gerekir.Uyuşmazlık, hırsızlık nedeniyle zayi olan emtia sebebiyle davalıların sorumluluğu ve sorumluluğunun sınırlı olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.Taraflar arasında yazılı taşıma sözleşmesi bulunmamaktadır. Dosya kapsamından davacıya ait 24 ton polyester iplik emtiasının taşınmak üzere davalıya teslim edildiği sabittir. Dolayısıyla davalı bakımından kendisine tam ve sağlam olarak teslim edilen yükün aynı şekilde teslim edilmesi borcu doğmuştur. Bu durumda davalının yüke özen mükellefiyeti devam ederken oluşan hırsızlık ve zarar sebebiyle davacıya karşı sorumlu olduğunun kabulü gerekir.TTK’nın 886. maddesine göre; zarara, kasden veya pervasızca bir davranışla ve böyle bir zararın meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle işlenmiş bir fiilinin veya ihmalinin sebebiyet verdiği ispat edilen taşıyıcı ( ve adamları) sorumluluk sınırlamalarından yararlanamaz. Bu durumda taşıyıcının sorumluluğu artık sınırlı olmayıp, gerçek zararın tamamını kapsayan bir sorumluluktur.6102 sayılı TTK’nın madde gerekçesinde, TTK’nın 886. maddesinin, CMR’nin 29.maddesine paralel olarak düzenlendiği belirtilmiştir. CMR m.29’a göre; hasar ve ziya taşıyıcının kendi kötü hareketinden veya davaya bakan mahkemenin kararı ile isteyerek kötü harekete eşdeğer sayılan kusurundan ileri gelmişse, taşıyıcı, sorumluluğunu kaldıran veya sınırlayan yahut kanıt yükümünü karşı tarafa yükleyen bu maddenin hükümlerinden yararlanamaz. Doktrinde “isteyerek kötü harekete eşdeğer sayılan kusur” kavramı, “ağır kusur” veya “ağır ihmal” olarak yorumlanmaktadır.TTK m.886 düzenlemesindeki “pervasızca hareket” kavramı da bu kıstaslar çerçevesinde ele alındığında, taşıyıcı veya yardımcılarının yükün güvenliği ile ilgili hususları açıkça önemsemeden hareket etmesi olarak karşımıza çıkmaktadır.Olayla ilgili savcılık soruşturmasında ifadesi alınan davalı şirket şoförü … 14.10.2014 tarihli ifadesinde, tırın eski olup kapısı arızalı olduğundan kilitlenmediğini ve o şekilde otoparkta bıraktığını beyan etmiştir. O halde, hırsızlık olayının meydana gelmesinde, böyle bir durumda, davalıdan yüke özen borcu kapsamında basiretli bir tacire yakışacak azami tavrı sergilemesi, öncelikle yükün güvenliğini sağlayacak tedbirleri alması, en basitinden aracın motorunun çalıştırılmasını engellemek amacıyla aküsünün çıkartılması yahut otopark güvenliğine bilgi verilmesi gibi bir duruma karşı önlem alması bekleneceğinden taşımacılık sektöründe faaliyet gösteren kimselerce yükün güvenliği hakkında herhangi bir tedbir alınmaksızın, emtia yüklü aracın kilitsiz bir şekilde, garaj giriş ve çıkışlarının bariyerli kapılar ile kontrol altında olmayan giriş çıkış yapan araçlara ait kayıtların tutulmayan, güvenlik kamera sistemi bulunmayan otoparkta bırakılması ağır kusur ya da pervasızca ve zarar meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle yapılan bir ihmal ya da hareket olarak değerlendirilmiştir. Bu sebeple davalının, sınırlı sorumluluk imkanından yararlanamayacağı sonuç ve kanaatine varılmıştır.İlk derece mahkemesince davacıya müterafik kusur atfedilmişse de zararın meydana gelmesinde davacının müterafik bir kusurunun varlığı kanıtlanmamıştır. Salt hırsızlık sigortasının yaptırılmaması müterafik kusur olarak değerlendirilemez. Davacı … yaptırmış olsaydı bile, davalıdan zararın tazminini isteyebilirdi. İlk derece mahkemesinin müterafik kusura ilişkin değerlendirmesi usul ve yasaya aykırı olup, davacı vekilinin bu konudaki istinaf nedeni haklı bulunmuştur.Hal böyle olmakla beraber, TTK’nın 880.maddesi uyarınca taşımaya konu ve hırsızlanan emtianın davalı taşıyıcıya teslim edildiği yer ve zamandaki gerçek piyasa değerinin araştırılmadan karar verildiğinden, Dairemizce duruşma açılmak suretiyle dosya konusunda uzman (tekstil mühendisi) bilirkişisine tevdi edilmiştir.Dosyaya sunulan kök ve ek raporda özetle; emsal ürün polyester iplik cinsi emtia için yapılan piyasa araştırmasında 2014 yılı Türkiye birim satış fiyatının KDV, masraf ve satış karı dahil 2.64-2,80 Usd/kg olduğu, KDV ve masraf dahil satış karı hariç 2,51 Usd/kg civarında olduğu belirtilmiştir. Bu durumda, taşımaya konu 21.259,2 kg %100 polyester DTY 75/36 … iplik cinsi emtianın teslim tarihindeki Türkiye piyasasındaki gerçek değerinin 53.494,85 USD olduğu bilirkişi tarafından hesaplanmıştır. Davacının talebi olan 45.707,28 Usd emtia bedelinin tamamından davalı taşıyıcı … Sorumludur. Davacının tespit edilen gerçek zarar bedelinin içinde, yani malın taşıyıcıya teslim edildiği yer ve zamandaki değerine zayi olan emtiaya ilişkin masraf ve diğer kalemlerin de dahil edilerek sonuca gidilmesi gerekir. Dayanak belgeleri dosyaya sunulan ve ispat edilen davacının gümrük vergisi ile liman ardiye, ordino, gümrük komisyon ve iç nakliye bedellerinden oluşan toplam 17.719,80 TL’nin TTK’nın 880. maddesi uyarınca fiyatın içindeki unsurlar olarak kabulü gerekmiştir. Davalı taşıyıcı bu zarardan sorumludur.Davalı otopark işletmecisi … A.Ş. yönünden ise, davacı ile davalı arasında akdi ilişki bulunmadığı gibi somut olayda davalının davacıya karşı haksız fiilinin bulunduğundan da sözedilemeyeceğinden bu davalı yönünden davanın reddinde isabetsizlik bulunmamaktadır.Yukarıda açıklanan gerekçelerle, HMK’nın 356.maddesi uyarınca duruşmalı olarak yapılan inceleme sonucunda, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına, davanın esası hakkında Dairemizce yeniden hüküm verilmesine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılmasına, davanın esası hakkında Dairemizce yeniden hüküm verilmesine, bu doğrultuda;1-Davalı …San.ve Tic. A.Ş. aleyhindeki davanın reddine,2-Davalı … Ltd. Şti. aleyhindeki davanın kısmen kabulü ile;a-45.707,28 USD alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek ve 3095 sayılı Yasa’nın 4/a.maddesi uyarınca hesaplanacak temerrüt faiziyle birlikte davalı …nden alınıp davacıya verilmesine,b-17.719,80 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek ve 3095 sayılı Yasa’nın 2/2.maddesi uyarınca avans esasına göre hesaplanacak temerrüt faiziyle birlikte davalı … Ltd. Şti.’nden alınıp davacıya verilmesine,3-Fazlaya ilişkin talebin reddine dair; 4-Karar ve ilam harcı 8.867,99 TL’den peşin alınan 2.279,50 TL’nin düşümü ile bakiye 6.588,49 TL harcın davalı … Ltd. Şti.’nden tahsiline, Hazineye gelir kaydına,5-Davacı tarafından yatırılan 27,70 TL başvuru harcı, 2.279,50TL peşin harcın davalı … Ltd. Şti.’den alınarak davacıya ödenmesine,6-Davacı tarafından ilk derece yargılamasında sarf edilen 2.750,00 TL bilirkişi ücreti, 342,50TL posta masrafı toplamı olan 3.092,50 TL’den kabul red oranına göre hesaplanan 2.999,72 TL’nin davalı … Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,7-Davalı …..A.Ş. tarafından sarf edilen 10,00TL posta masrafının davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,8-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 13.135,58 TL nispi vekalet ücretinin davalı … Ltd. Şti.’den alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,9-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalı … Ltd. Şti.’ne verilmesine,10-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 13.428,35 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalı …A.Ş.’ne verilmesine,11-İstinaf yargılaması yönünden; a)Davacı tarafından yatırılan 98,10 TL istinaf başvuru harcının Hazineye gelir kaydına, yatırılan 35,90 TL istinaf karar ilam harcının talep halinde davacıya iadesine, b)Davacı tarafından harcanan 98,10 TL istinaf başvuru harcı, bilirkişi, tebligat ve posta gideri toplamı 1.041,50TL (ayrıntısı Uyapta kayıtlı) olmak üzere toplam 1.139,96 TL istinaf yargılama giderinin davalı … Ltd. Şti.’nden alınıp davacıya verilmesine, c)İstinaf yargılaması duruşmalı yapıldığından ve birden fazla duruşma icra edildiğinden, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 2.725,00 TL maktu avukatlık ücretinin davalı … Ltd. Şti.’nden alınıp davacıya verilmesine,d)İstinaf yargılaması duruşmalı yapıldığından ve birden fazla duruşma icra edildiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 2.725,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı …A.Ş.’ne verilmesine,e)Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,12-Gerekçeli kararın Dairemiz Yazı İşleri Müdürlüğünce taraf vekillerine tebliğine,13-Dosyanın, karar kesinleştikten sonra, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair;HMK’nın 356.maddesi uyarınca duruşmalı olarak yapılan istinaf yargılaması sonucunda, 29/05/2019 tarihinde oybirliğiyle ve temyiz yolu açık olmak üzere, davacı vekili ile davalı …A.Ş. vekilinin yüzüne karşı, diğer davalı vekilinin yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.