Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/2178
KARAR NO : 2018/1567
KARAR TARİHİ: 20/12/2018
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 04/10/2018
NUMARASI : 2017/1115 Esas
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit
ASIL DAVA TARİHİ:08/12/2017
TARİHLERİ :09/07/2018
Taraflar arasında görülen asıl ve birleşen menfi tespit davasında, ilk derece mahkemesince ihtiyati tedbire itirazın değerlendirilmesine yönelik olarak verilen 04/10/2018 tarihli ara kararına karşı birleşen davanın davalısı … Faktoring A.Ş. vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
Asıl davada, davacı (İhtiyati tedbir isteyen) vekili, taraflar arasında akdedilen 23.10.2017 tarihli sözleşme doğrultusunda davalının müvekkiline mermer emtiasını belirtilen aralıklar ve adetler doğrultusunda teslim etmeyi taahhüt ettiğini, karşılığında davalıya dava konusu 23.04.2018 ve 06.04.2018 keşide tarihli her biri 40.000,00 TL bedelli iki adet çeki teslim ettiğini, avans olarak verilen çekler karşılığında mal tesliminin gerçekleşmediğini, çeklerin bedelsiz kaldığını ileri sürerek çekler nedeniyle borçlu olmadığının tespitine, sözleşmenin haklı nedenle feshine ve dava konusu çekler hakkında tedbiren ödeme yasağı konulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı şirket vekili, sözleşme gereğince ürünlerin teslime hazır halde bekletildiğini, müvekkilinin sözleşme ile ilgili tüm sorumluluğunu yerine getirdiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ ARA KARAR ÖZETLERİ
İlk derece mahkemesinin 20.12.2017 tarihli ara kararıyla çekler hakkında teminat mukabilinde tedbiren ödeme yasağı konulmasına karar verilmiştir.
Yine ilk derece mahkemesince, davacı vekilinin talebi üzerine, 08.05.2018 tarihli ara karar ile dava konusu çeklerin icra takibine konu edilmemesi, açılacak takiplerin iptali, açılmış takiplerin ve alınan ihtiyati haciz kararlarının durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmiştir.
Üçüncü kişi …Faktoring Hizmetleri A.Ş. vekili, davaya konu 23.04.2018 keşide tarihli, 40.000,00 TL bedelli çekin hamili olan müvekkilinin çek hakkında ihtiyati haciz kararı aldığını ve Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası üzerinden takip başlatıldığını, ancak icra dosyasına mahkemece verilen ihtiyati tedbir kararının müzekkere ile gönderildiğini, oysaki müvekkilinin menfi tespit davasına taraf olmadığı gibi üçüncü kişileri etkileyecek şekilde ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceğini belirterek ilk derece mahkemesinin 08.05.2018 tarihli ara kararının kaldırılmasını istemiştir.
Üçüncü kişi…Faktoring A.Ş. vekili, müvekkilinin davada taraf olmadığını, 06.04.2018 tarihli 40.000 TL bedelli çekin hamili olduğunu, üçüncü kişileri etkileyecek şekilde tedbire hükmedilemeyeceğini, şahsi defilerin iyi niyetli üçüncü kişilere karşı ileri sürülemeyeceğini belirterek ilk derece mahkemesinin ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını istemiştir.
İlk derece mahkemesince yapılan duruşma sonucunda, 28.05.2018 tarihli ara kararıyla ihtiyati tedbire itirazın reddine karar verilmiştir.
Bu ara karara karşı üçüncü kişiler … Faktoring A.Ş. ve … Faktoring A.Ş. vekilleri tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, Dairemizin 20.09.2018 tarih, 2018/1263- 2018/847 E.K sayılı ilamıyla; kararın gerekçe ihtiva etmediğinden dolayı kaldırılmasına, tedbire yönelik itirazın gerekçeli olarak değerlendirilmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesince 28.05.2018 tarihli duruşmada, davaya konu çeklerin icra takiplerine konu edildiği Bakırköy …İcra Müdürlüğünün… esas sayılı dosyalarında verilen ihtiyati tedbir kararının sadece davacı şirket yönünden uygulanmasına, diğer borçlu davalı şirket yönünden kaldırılmasına karar verilmiştir.
Bu kez asıl dava dosyasında mahkemenin 2018/671 ve İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/671 Esas sayılı dava dosyalarının birleştirildiği görülmüştür.
Birleşen 2018/671 Esas sayılı dosyada, davacı vekili, asıl davaya konu çeklerden 06.04.2018 tarihli 40.000 TL bedelli çekin hamili olan davalı …Ş.’nin çeki iktisap ederken yasa ve yönetmelikteki yükümlülüklerini yerine getirmediğini, avans olarak verilen çekin bedelsiz olduğunu, diğer davalı …’in ise davalı … şirketinin sorumluluğunu kaldırmak için araya usulen eklenmiş bir ciranta olduğunu, davaya konu çekin İstanbul … İcra Müdürlüğünün…E. sayılı icra dosyasından takibe konulduğunu ileri sürerek icra takibine konu çek nedeniyle borçlu olunmadığının tespitine ve açılan takibin tedbiren durdurulmasına karar verilmesini istemiştir.
Birleşen İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/671 Esas sayılı dosyasında, davacı vekili, asıl davaya konu çeklerden 23.04.2018 tarihli 40.000 TL bedelli çekin hamili olan davalı … şirketinin çeki iktisap ederken yasa ve yönetmelikteki yükümlülüklerini yerine getirmediğini, avans olarak verilen çekin bedelsiz olduğunu, davaya konu çekin Bakırköy … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı icra dosyasından takibe konulduğunu ileri sürerek icra takibine konu çek nedeniyle borçlu olunmadığının tespitine ve açılan takibin tedbiren durdurulmasına karar verilmesini istemiştir.
İlk derece mahkemesince, davacı vekilinin talebi üzerine, 12.07.2018 tarihli ara kararı ile, İstanbul ….İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında icra veznesine ödenen paranın alacaklıya ödenmemesi için İİK’nın 72/3. maddesi uyarınca ihtiyati tedbir uygulanmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin İstinafa Konu 04/10/2018 Tarihli Karar Özeti
Dairemiz ilamı doğrultusunda ilk derece mahkemesince yapılan duruşma sonucunda, “…(2)…Factoring A.Ş.’ nin icra takibine konu edilen 6.4.2018 keşide tarihli ve … seri nolu 40.000 TL bedelindeki çekin icra takibine uğrayıp bedelinin tahsil edildiği anlaşıldığından asıl dava istirdat davasına dönüştürülmesi nedeniyle dosyadaki mevcut %15 teminat bulunduğundan İİK m.72/3 uyarınca dava sonuçlanıncaya kadar vezneye yatan paranın alacaklısına ödenmemesi yönünde İstanbul …. icra müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında ihtiyati tedbir uygulanmasına,
(3)… Factoring Hizmetleri A.Ş.’nin 23.04.2018 keşide tarihli 40.000 TL miktarlı … seri nolu çek nedeniyle Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün… esas sayılı dosyasında konulan 28.05.2018 tarihli murafaa talebinde, her ne kadar taraf olmadıkları ve 3. kişi olarak haklarının zayi olduğundan bahsetmiş ise de yargılama devam ederken hakkında dava açılıp iş bu dosya ile birleştirildiği görülmekle,
HMK m.389/1 uyarınca çekten dolayı borçlu olunmadığı iddiasında bulunan davacı yönünden bankacılık hukuku yönünden ciddi sonuçlar yaratılmasının önüne geçilmesi maksadı ile 20.12.2017 tarihinde dava değerinin tamamımı ve %15 teminat olmak üzere %115 teminat yatırılarak HMK m 390/2 uyarınca davalıların ve 3. kişilerin bu yüzden uğrayacakları muhtemel zararların ve alacağın tamamı teminat olarak karşılanmak suretiyle %115 teminat ile ihtiyatı tedbir kararı verilmiş bu karar ilgili bankalarda ibraz edilen çekler yönünden işleme konulmuş olduğundan ilgili icra takibine konu edilen çek hakkında davacı tarafın ilerde önüne geçilemeyecek zararının oluşmaması maksadı ve alacağın tamamı ve muhtemel zarar bedeli teminat altına alındığından (davalı tarafın ilerde haklı çıkması halinde alacağının tamamının depo edilmesi nedeniyle ) haciz tazyiki altında kalınmadan, dava sonuçlanıncaya kadar HMK m. 389 vd. uyarınca ihtiyati tedbir mahiyetinde Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında icra takibinin durdurulması ve İİK m.72/3 uyarınca icra veznesine yatan paranın alacaklısına ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir uygulanmasına…” karar verilmiştir.
Bu ara karara karşı birleşen (İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/671 E. sayılı) davanın davalısı … Faktoring A.Ş. vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Davalı … vekilinin istinaf dilekçesinde özetle; icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğini belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
GEREKÇE
Asıl ve birleşen dava, bedelsiz kalan dava konusu çeklerden dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Asıl davada, talep üzerine, her iki davanın da konusu olan çeklerin icra takibine konu edilmemesi, açılacak takiplerin iptali, açılmış takiplerin ve alınan ihtiyati haciz kararlarının durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmiştir.
Dava konusu çekleri elinde bulunduran üçüncü kişi faktoring şirketleri tarafından tedbire itiraz edilmiş, yapılan duruşmada tedbire vaki itirazın reddine karar verilmiştir.
Bu ara karara karşı üçüncü kişiler… Faktoring A.Ş. ve … Faktoring A.Ş. vekilleri tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, Dairemizin 20.09.2018 tarih, 2018/1263- 2018/847 E.K sayılı ilamıyla; kararın gerekçe ihtiva etmediğinden dolayı kaldırılmasına, tedbire yönelik itirazın gerekçeli olarak değerlendirilmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bu kez ilk derece mahkemesince yapılan duruşma sonucunda, istinafa konu ara kararında, asıl davada dava konusu çekler hakkında verilen tedbir kararına karşı davanın tarafı olmayan üçüncü kişi faktoring şirketleri tarafından itiraz edilmiş ise de sonradan bu kişiler hakkında açılan menfi tespit davalarının eldeki asıl dava dosyası ile birleştirildiği, birleşen dava davalısı … Faktoring A.Ş.’nin takip alacaklısı olduğu Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün …. esas sayılı dosyasında icra takibinin durdurulması ve İİK m.72/3 uyarınca icra veznesine yatan paranın alacaklısına ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir uygulanmasına karar verilmiştir.
Birleşen İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/671 Esas sayılı dosyasında, davacı tarafça, davalı …Ş. aleyhine, Bakırköy ….İcra Müdürlüğünün …. Esas sayılı icra dosyasına konu edilen dava konusu 23.04.2018 tarihli 40.000 TL bedelli çekten dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemli menfi tespit davası açtığı ve davanın ikame tarihinin 09/07/2018 olduğu görülmüştür.
Bakırköy …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyasında, takip alacaklısı davalı …Ş., takip borçluları davacı …San. Ltd. Şti., … Ltd. Şti. olup, 23.04.2018 tarihli 40.000 TL bedelli çeke dayalı olarak 07/05/2018 tarihli kambiyo senetlerine mahsusu icra takibine girişildiği, mahkemece asıl davada verilen 08.05.2018 tarihli tedbir kararı uyarınca, icra müdürlüğünce 08.05.2018 tarihinde takibin durdurulmasına karar verildiği, takibin durduğu, aynı zamanda icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde tebdirin infazı için mahkemece icra dosyasına 16.07.2018 tarihli müzekkerenin yazılmış olduğu görülmüştür.
Kural olarak, davada verilen tedbir kararı taraflar yönünden bağlayıcıdır. Dolayısıyla davada üçüncü kişileri de etkileyecek şekilde tedbir kararı verilemez.
Birleşen davada, davanın, dava konusu icra takibinden sonra açıldığı anlaşılmaktadır. İİK’ nın 72. maddesinde; ”İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir” denilmiştir. Bu durumda, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğinden, ilk derece mahkemesinin bu yöndeki kararı usul ve yasaya aykırıdır.
Yukarıda açıklanan gerekçelerle, ilk derece mahkemesinin kararının düzeltilmesi gerektiğinden, HMK’nın 353/1.b.2.maddesi uyarınca, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılarak ihtiyati tedbir talebinin kısmen kabulüne dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR : Yukarıda açıklanan nedenlerle:
Davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesinin 04/10/2018 tarihli ara kararının (3) no.lu bendinin HMK 353/1.b.2. maddesi gereğince KALDIRILMASINA, ihtiyati tedbire itiraz ve tedbir talebi hakkında Dairemizce yeniden karar verilmesine, bu doğrultuda;
1-İddia, savunma, toplanan deliller hep birlikte değerlendirildiğinde dosyanın bulunduğu aşama itibariyle yaklaşık ispat olgusu gerçekleştiğinden, birleşen İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/671 Esas sayılı dava dosyasına konu, Bakırköy … İcra Müdürlüğünün… Esas sayılı icra dosyasında, İİK 72/3. maddesi uyarınca, ihtiyati tedbiren icra veznesine yatacak paranın alacaklıya ödenmemesine,
2-Dosyada teminat alındığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, kararın infazı için gerekli işlemlerin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
3-İstinaf talebi kabul edildiğinden, davalı tarafından yatırılan istinaf peşin harcının davalı tarafa iadesine,
4-İstinaf yargılaması sırasında davalı tarafından yapılan 98,10 TL istinaf yoluna başvurma harcı, 30,00 TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 128,10 TL’nin esas hükümle birlikte, ilk derece mahkemesince yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine,
5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına dair;
Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu oy birliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 20.12.2018
KANUN YOLU : HMK 362/1.f maddeleri uyarınca karar kesindir.