Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2018/1775 E. 2020/541 K. 11.06.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1775
KARAR NO: 2020/541
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 20/11/2017
NUMARASI: 2017/1055 E.2017/1154 K.
DAVANIN KONUSU: ZAYİ NEDENİYLE ÇEK İPTALİ
Taraflar arasında görülen çek iptali davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonucunda, ilamda yazılı nedenlerle davanın reddine ilişkin verilen karara karşı davacının istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin dava dilekçesinde çek numarası ile veriliş tarihleri yazılı olan toplam 16 adet boş çek yaprağını kaybetmiş olduğunu, çekin ziyaı sebebiyle iptal davası açma hakkı her ne kadar yalnızca yetkili hamile verilmiş olsa da keşidecinin rızası dışında elinden çıkan çekler bakımından hukuki korumadan yoksun bırakılmasının kabul edilemez bir durum olduğunu, Türk Ticaret Kanunu Hazırlık Komisyonu Başkanlığını üstlenmiş olan Prof. Dr. …‘in de bu görüşte olduğunu, doktrinde önceleri boş çek yaprağının iptali istenilemeyeceğine ilişkin görüşlerin mevcut yasal düzenleme karşısında terk edildiğini, boş çek yaprağının dolayısıyla boş çek defterinin kaybolması halinde hesap sahibinin bankayı haberdar etmek suretiyle ikaz ederek iptal davası açabileceğini (Poroy/Tekinalp ; Kıymetli Evrak Hukuku Esasları , Gözden Geçirilmiş 19.bası, İstanbul 2010 , s.332) belirterek, öncelikle … Bankası … Avcılar Ticari Şubesi’nin … numaralı hesaptan alınan çek numaraları …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … olan 14 adet boş çek yaprağı ve … numaralı hesaptan alınan çek numaraları …, … olan 2 adet boş çek yaprağı olmak üzere toplam 16 adet boş çek yaprağı hakkında, ödeme yasağı konulmasını ve dava konusu boş çek yapraklarının zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ İlk Derece Mahkemesinin kararında; “…Tüm bu hususlar nazara alınarak; dava konusu çeklerin boş çek yaprağı olduğunun davacı tarafından dava dilekçesinde beyan edildiği, dolayısıyla kıymetli evrak vasfında olmadığı anlaşılmakla davanın reddine… ” karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; Önceki beyanlarını tekrarla, İlk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve çeklerin zayi nedeniyle iptallerine karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, TTK’nın 818/s atfıyla uygulanması gereken 757- 764. madde hükümlerine göre açılmış zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. TTK’nın 757-764. maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK’nın 651/2. maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir(TTK m.652). Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır. Çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK’nın 72. maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanları mevcut bulunmaktadır. Hukuki yararının bulunması HMK’nın 114/h maddesi uyarınca dava şartıdır.Yine TTK’nın 651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişi senede bağlı alacak hakkı olan hamildir. Somut olayda davacı, çeklerin hamili değil çeklerin bağlı olduğu hesabın sahibi olduğu gibi çekler henüz keşide dahi edilmemiş yani kambiyo vasfını haiz olmayan boş çek yaprakları olduğu açıklanmıştır. Keşideci hesap sahibinin boş çekler için iptal talebinde hukuki yararı bulunmamaktadır. Bu sebeplerle ilk derece mahkemesi kararı isabetli olmakla istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca, istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davacı tarafından yatırılan istinaf harçlarının Hazineye gelir kaydına, 3-Davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerlerinde bırakılmasına, 4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince davacı vekiline tebliğine, 5-Dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair; HMK’nın 353.1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 11/06/2020 tarihinde, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi.
KANUN YOLU: HMK’nın 362/1.ç. maddesi uyarınca, talep çekişmesiz yargı işi niteliğinde olduğundan karar kesindir.