Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2018/1578 E. 2019/1488 K. 21.11.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1578
KARAR NO : 2019/1488
KARAR TARİHİ: 21/11/2019
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 11/04/2018
NUMARASI : 2016/577 -2018/377 E.K
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükme karşı süresi içinde davalılar vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, davalılar ile müvekkili banka arasında akdedilen genel kredi sözleşmesi uyarınca davalılardan …nin talebi ile müvekkili bankadan 3 adet kesin teminat mektubunun Suriye Ticaret Bankası aracılığıyla Suriye Arap Cumhuriyeti Arazi Geliştirme Genel Müdürlüğü’ne hitaben verildiğini, davalılardan …’nin ise kredi sözleşmesinde, diğer davalı ….’nin müşterek borçlusu ve müteselsil kefili sıfatına haiz olduğunu, her 3 teminat mektubunun tahakkuk eden komisyon borçlarının 23.02.2014 tarihinden 21.01.2016 tarihine kadar ödenmediğini, davalılar aleyhine keşide edilen ihtarnamenin semeresiz kalması üzerine alacağın tahsili için davalılar aleyhine girişilen icra takibinin itiraz sonucu durduğunu ileri sürerek, itirazın iptali ile takibin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalılar vekili, müvekkili şirketin 2002 yılında Suriye Arap Cumhuriyeti Arazi Geliştirme Genel Müdürlüğün’den aldığı boru üretim ve uygulama ihalesi için davacı banka ATB’nin muhabiri Suriye Ticaret Bankası vasıtasıyla, Suriye makamlarına üç adet bir yıl süreli/vadeli teminat mektupları verdiğini, anılan teminat mektuplarının süreli olduğu için CBS Bankasının talebi doğrultusunda birer yıllık süreler ile dönemsel olarak temdit edildiğini ve komisyonların da ödendiğini, bu süreçte teminatlara konu boru üretim ve uygulama işi müvekkil şirket tarafından gereği gibi ifa olunduğunu ve dava dışı G.O.L.D tarafından müvekkili şirkete ait tüm alacakların da eksiksiz ödendiğini, teminatların süresinin en son 24.06.2013 ‘te sona erdiğini, bu tarih itibariyle CBS bankasından uzatma veya tazmin talebi gelmediğinden teminatların hükümsüz kaldığını, CBS bankasından tazmin talebi gelmediğinin davacı ATB bankasının ikrar mahiyetindeki belgeleri ile de sabit olduğunu, dolayısıyla dava konusu teminat mektuplarının vadeleri dolduktan sonra komisyon talep edilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ İlk derece mahkemesince yapılan yargılama ve toplanan deliller doğrultusunda, davacı bankadan 3 adet kesin teminat mektubunun Suriye Ticaret Bankası aracılığı ile Suriye Arap Cumhuriyeti Arazi Geliştirme Genel Müdürlüğüne hitaben verildiği, diğer davalının ise borçlunun müşterek borçlusu kefili olduğu, teminat mektubundan tahakkuk eden borçların 23/02/2014 Tarihine kadar ödenmemesi üzerine davalılar aleyhine Beyoğlu Noterliği vasıtası ile ihtarname keşide edildiği, ihtarnameye rağmen ödeme yapılmadığı, davalının borcu ödememesi üzerine davacı tarafça başlatılan icra takibine itiraz edilmesi üzerine icra takibinin durduğu; davacı tarafın davasının yasal dayanağının İİK’nın 67. maddesinde ifadesini bulan itirazın iptali davası olduğu ve hak düşürücü süre içinde davanın açıldığı, davacı tarafın delil olarak dayandığı İstanbul 1.Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1366 Esas-2016/231 Karar sayılı ilamına konu dosyasının incelendiği, davanın davalısı … A.Ş. tarafından davacı taraf aleyhine açılmış, dava konusu olan Banka teminat mektubunun hükümsüz olması nedeniyle bankaya komisyon borcu olmadığının tespiti-teminat komisyon bedelinin iadesi talebi davası olduğu, mahkemece 06/04/2016 tarihinde davanın reddine ilişkin kararın temyiz incelemesinden geçerek kesinleştiği, bu hali ile davacı tarafın teminat mektupları için talep hakkının yerinde olduğu hususunun kesinlik kazandığı, toplanan deliller çerçevesinde Bankacı Bilirkişi vasıtası ile Banka kayıtlarında yapılan inceleme neticesinde Teminat mektupları uyarınca kat tarihine kadar olan Banka alacağı hesaplandığı ve yapılan hesaplamaların yasaya ve usule uygun olduğu belirtilerek, davanın kısmen kabulü ile %20 icra inkar tazminatına karar verilmiştir.Davalılar vekili tarafından bu karara karşı istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ Davalılar vekili istinaf sebeplerinde özetle; dava konusu 3 adet teminat mektubunun birer yıllık süreler ile dönemsel olarak temdit edildiğini, davalı şirket … tarafından Suriye’ deki edimlerinin eksiksiz yerine getirildiğini, ancak Suriye iç savaşı sebebiyle teminat mektuplarının iadesi için bürokratik nedenlerle muhataplara ulaşılamadığını, müvekkil şirket tarafından 23.12.2013 tarihinde davacıya 14.358 USD ve 846 EURO komisyon bedellerinin ihtirazı kayıtla ödendiğini, teminat mektuplarının fiilen iade olunmadığından ve teminatların hükümsüzlüklerinin kesin delille ispatlanmadığından istirdat davasının reddedildiğini, bunun üzerine İstanbul 7.Asliye Ticaret Mahkemesinde 2018/425 esas sayılı dosya ile teminat mektuplarının hükümsüzlerinin tespiti davası açtıklarını, dava konusu teminat mektupları ve kontrgarantilerin hükümsüz olduğunu, zira dava konusu teminat mektupları ile ilgili dava dışı CBS bankasından süresinde uzatma ya da tazmin talebi gelmediğini, bu nedenle 24.06.2013 tarihi olan dönem sonu itibari ile teminat mektuplarının hükümsüz kaldığını, dava dışı CBS bankasından süresi içerisinde uzatma veya tazmin talebi gelmediği hususunun ATB bankasının ikrar niteliğindeki belgeleri ile sabit olduğu, dönem sonu olan 24.06.2013 tarihi itibari ile teminat mektupları hükümsüz olduğundan ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasını istemiştir.
GEREKÇE Dava, vadesi dolmuş olan üç ayrı teminat mektubundan dolayı davacının davalılardan komisyon bedeli alacağının tahsili amacıyla başlattığı icra takibine vaki itirazın İİK’nın 67. maddesi uyarınca iptali ve icra inkar tazminatının tahsili istemine ilişkindir.İlk derece mahkemesince, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, bu karara karşı davalı vekili tarafından, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, davalı vekili tarafından ileri sürülen istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Somut olayda, dava konusu her üç teminat mektubunun sürelerinin en son 24.06.2013 tarihine kadar temdit edildiği, teminat mektuplarının süresi içinde tazmin edilmediği gibi bankaya iade olunmadığı, davaya konu icra takibinde 23.02.2014/23.11.2015 dönemi için tahakkuk eden teminat komisyon alacağının talep edildiği sabit olup, uyuşmazlık, vadesi sona eren teminat mektuplarından dolayı davacı bankanın komisyon tahakkuk ettirip ettiremeyeceği noktasında toplanmaktadır. Davacı … San. A.Ş. tarafından işbu davaya konu teminat mektuplarından dolayı davalı … aleyhine İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/1366 Esas sayılı dosyasında ikame edilen menfi tespit ve alacak istemli davada, teminat mektuplarının vadelerinin en son 24.06.2013 tarihine kadar temdit edildiğini, vade tarihlerinden sonra teminat mektuplarının hükümsüz kaldığını, ancak davalı bankaca sözkonusu teminat mektuplarının riski devam ettiğinden bahisle 23.08.2013/23.11.2013 ve 23.11.2013/23.02.2014 dönemlerine ait komisyon tahakkuk ettirildiğini, bu alacağın itirazi kayıtla ödendiğini ileri sürerek davalıya borçlu olmadığının tespiti ile itirazi kayıt altında yapılan ödemenin faizi ile tahsilini istemiş, mahkemece yapılan yargılama sonucunda, teminat mektuplarının vadesinin en son 24.06.2013 tarihine kadar uzatıldığı, teminat mektuplarının tazmin veya herhangi bir sebeple davalı bankaya iade edilmediği, bu nedenle bankanın komisyon talep etmesinde haklı olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği, kararın davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 19. HD’nin 27.04.2017 tarih, 2016/16197 -2017/3434 E.K sayılı kararıyla, kararın onanmasına karar verildiği, karar düzeltme isteminin de reddedildiği dosya kapsamından anlaşılmıştır.Diğer yandan taraflar arasındaki sözleşmenin 47.10 maddesinde; “Müşteri, Bankaca belli bir süre ile sınırlı (vade ile) olarak verilen Teminat Mektupları veya Kontrgarantileri sürelerinin (vadelerinin) bitiminde Banka’ya geri vermeyi taahhüt eder. Teminat Mektubu veya kontrgaranti Banka’ya iade olunmadıkça Müşterinin borcu ve sorumluluğu devam eder.” hükmü yer almaktadır. Bu durumda vadesi dolan teminat mektuplarının bankaya iade edilmediği sürece doğan komisyonlardan davalılar sorumludur.Yapılan bu açıklamalar ve özellikle taraflar arasında görülüp sonuçlanan ve Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin denetiminden geçen dosya kapsamı gözetildiğinde, süreli teminat mektubunda teminat mektubu ile güvence altına alınan riskin vade içinde gerçekleşmek kaydı ile bankanın sorumluluğunun 10 yıl süre ile devam edeceğinden teminat mektubu iade tarihine kadar davalıların teminat mektubu komisyonlarından sorumluluğu kabul edilmiştir ( Aynı konuda benzer Yargıtay 19 HD, 09.07.2009 tarih, 2009/6024-2009/6941 E.K sayılı ilamı).Yukarıda açıklanan nedenlerle, ilk derece mahkemesince kurulan hüküm ve gerekçesinde yasa ve usule aykırılık bulunmadığı gibi, kamu düzenine aykırılık da görülmediğinden, davalılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki hüküm verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca, davalıların istinaf başvurusunun esastan reddine,2-Davalılar tarafından yatırılan istinaf başvuru harçlarının Hazineye irad kaydına,
3-Bakiye 9.330,56 TL nispi istinaf harcının davalılardan tahsiline, Hazineye irad kaydına,4-Davalılar tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,5-Duruşma açılmadığından avukatlık ücreti tayinine yer olmadığına,6-Gerekçeli kararın Yazı İşleri Müdürlüğünce taraf vekillerine tebliğine,7-Dosyanın, karar kesinleştikten sonra, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair;HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 21/11/2019 tarihinde oybirliğiyle ve temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi.