Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2018/1533 E. 2019/1188 K. 26.09.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1533
KARAR NO : 2019/1188
KARAR TARİHİ: 26/09/2019
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 07/06/2018
NUMARASI : 2015/323-2018/557 E.K
DAVANIN KONUSU: Alacak
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükme karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, davacı şirket ile davalı arasında Taşıt Tanıma Sistemi Sözleşmesinin akdedildiğini, yapılan sözleşmede iskontonun % 8,5 oranında olması konusunda anlaşıldığını, buna rağmen davalının müvekkiline gönderdiği 21.03.2014 tarihli yazısında, EPDK’nın 20.03.2014 tarih 4927 sayılı kararı nedeniyle iskonto yükümlülüğüne mucbir sebeplerle uymayacağını bildirerek 15.04.2014 tarihli faturadan itibaren sözleşme sonuna kadar iskonto oranını %4 olarak uygulanacağını bildirdiğini, sözleşmeye aykırı olarak iskonto oranını düşük uygulaması sebebiyle müvekkil şirketin 37.103,04 TL zararı oluştuğunu ileri sürerek, sözleşmeye aykırı olarak fazladan tahsil edilen 37.103,04 TL’nin her bir faturanın ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı vekili, davanın bir yıllık hak düşürücü süre içinde açılmadığını, taraflar arasındaki sözleşme ile kararlaştırılan %8,5 puanlık iskontonun Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun başlatmış olduğu tavan fiyat uygulaması sonucunda müvekkili şirketin karlılık oranının düşmesi nedeniyle %4’e indirildiğini, bu indirimin sözleşmedeki hakları uyarınca yapıldığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARAR ÖZETİ İlk derece mahkemesince yapılan yargılama ve alınan bilirkişi raporu doğrultusunda; davalının sözleşmedeki iskonto oranını tek taraflı olarak değiştirdiği, bunun nedeni olarak gösterdiği EPDK uygulamasının olduğu, mücbir sebep olduğunu iddia etmiş ise de her uygulama öncesinde EPDK tarafından dağıtıcı lisansı sahiplerine sözlü veya yazılı olarak fiyatların ve kar marjlarının makul seviyeye getirilmesi gerektiği yönünde ikazlarda bulunulduğu, taraflar arasındaki sözleşmenin imzalandığı tarih itibarıyla dağıtım şirketi olan davalının böyle bir tavan fiyat uygulamasının olabileceğinden haberdar olmadığı veya böyle bir ihtimalin mevcut olduğunu bilmediğinin kabulünün mümkün olmadığı, davalının bu savunmasının sözleşmede belirtilen mücbir sebepler kapsamında değerlendirilemeyeceği, sözleşme hükümleri dikkate alındığında davalının tek taraflı olarak sözleşmede değişikliğe gidemeyeceği, davacının davasında haklı olduğu gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.Bu karara karşı davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davalı vekilinin istinaf dilekçesinde özetle;-Müvekkilin karlılık oranının düşmesi durumunda, iskonto oranının azalan karlılık oranı nispetince müvekkili tarafından tek taraflı olarak revize edilebileceği hususunda tarafların mutabık kaldıklarını, bu doğrultuda müvekkilinin karlılık durumunun araştırılmadığını, bu yapılmış olsaydı iskonto oranının %4’e düşürülmesi yolundaki revize işleminin haklılığı ortaya çıkacağını, EPDK’nın şu ana kadar uygulamış olduğu tavan uygulamalarına bakıldığında, öngörülemeyen bir zorunluluk hali olarak kabul edilmesi gerektiğini,-Sözleşmenin 2.1.8 maddesi gereğince davacının, değişen iskonto oranlarına 30 gün içinde itiraz etmek ve sözleşmeyi feshetmek hakkı bulunduğunu, ancak, aradan 10 ay geçtikten sonra değiştirilen iskonto oranlarında mutabık olunmadığından bahisle alacak talebinde bulunduğunu belirterek, ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasını, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.Davacı vekili, istinafa cevap dilekçesinde özetle; davalının istinaf sebeplerinin yerinde olmadığını, sözleşmedeki iskonto oranını tek taraflı olarak müvekkili aleyhine değiştiren davalının işleminin haksız olduğunu, ne sözleşmenin 2.1.8. maddesinde ne de başka bir yerinde davalı tarafından iskonto oranlarının revize edilmesi halinde müvekkil şirketin 30 gün içinde itiraz edebileceği yönünde bir hükmün bulunduğunu belirterek istinaf başvurusunun reddine karar verilmesini istemiştir.
GEREKÇE Davacı, taraflar arasında akdedilen “Taşıt Tanıma Sözleşmesi” kapsamında uygulanan %8,5 iskonto oranının, davalı tarafça EPDK’nın “Tavan Fiyat” uygulaması gerekçe gösterilerek tek taraflı olarak anlaşmanın 2.1.7. maesine istinaden % 4’e düşürülmesi karşısında, fazladan tahsil edilen iskonto oranının iadesini istemiş, davalı ise işlemin sözleşmeye ve haklı nedene dayandığını savunarak davanın reddini istemiştir.İlk derece mahkemesince, davanın kabulüne karar verilmiştir. Bu karara karşı davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Somut olayda, taraflar arasında bir yıl süreli, 02/02/2014 tarihli sözleşmenin düzenlendiği, davalı tarafından 01/04/2014 tarihine kadar sözleşme uyarınca davacı adına kesilen faturalarda %8,5 oranında iskonto uygulandığı, bu tarihten sonraki son tarihli fatura olan 15/02/2015 tarihine kadar düzenlenen faturalarda iskonto oranının sözleşme hükümlerine dayanılarak %4 oranına düşürülerek düzenlenmiş olduğu ihtilafsız olup, uyuşmazlık davalının uygulamasının sözleşme hükümlerine uygun olup olmadığı noktasındadır.Sözleşmenin “Tarafların hak ve yükümlülükleri” başlıklı 2. maddesinin, “… hak ve yükümlülükleri” alt başlıklı 2.1 maddesinin 7.bendinde “STPAŞ, Müşteriye fatura edilecek akaryakıt bedelinin %8,5’i olmak üzere KDV hariç fatura tutarı toplamının üzerinden iskonto yapacaktır. …, söz konusu iskonto oranlarını iş bu anlaşmanın akdi tarihi esas alınmak üzere güncel tavsiye edilen akaryakıt ortalama pompa satış fiyatlarının %20 artması durumunda veya Amerikan Doları (USD) kurunun Türk Lirası karşısındaki yüzdesel değişimin %25 farkın üzerinde (artı veya eksi) değişmesi ve orandaki değişimin 1 aydan uzun bir süre seyretmesi durumunda tek taraflı olarak değiştirme hakkına sahiptir. İşbu sözleşme süresi boyunca, mücbir sebepler veya sair öngörülemeyen olumsuz ekonomik gelişmeler yada kamusal uygulamalar nedeniyle STPAŞ’ın karlılık oranlarının düşmesi durumunda, işbu sözleşme kapsamındaki ticari şartlar, azalan karşılık oranı nispetince STPAŞ tarafından resen tek taraflı olarak revize edilecektir. Taraflar STPAŞ’ın bu hakkı konusunda şimdiden mutabık kalmışlardır.” denilmiştir. Davalı, akaryakıt dağıtım şirketi olup, EPDK tarafından yapılan tavan fiyat uygulamasının öngörülemez olduğu yönündeki iddiası, basiretli tacir gibi davranma yükümlülüğü çerçevesinde dinlenemeyeceği gibi her uygulama öncesinde EPDK tarafından dağıtıcı lisansı sahiplerine sözlü veya yazılı olarak fiyatların ve kar marjlarının makul seviyeye getirilmesi gerektiği yönünde ikazlarda bulunulduğu da dikkate alındığında bu yöndeki istinaf sebebi yerinde görülmemiştir. Diğer taraftan, davalının bu savunmasının sözleşmede belirtilen mücbir sebepler kapsamında değerlendirilemez.Dosya kapsamına sunulan sözleşmenin herhangi bir hükmünde, davacının, sözleşmenin revize edilmesine 30 gün içinde itiraz hakkı bulunduğuna ilişkin düzenlenmeye rastlanılmadığı gibi, sözleşmenin 2.1.8 madde hükmünde de bu yönde bir düzenleme bulunmamaktadır. Kaldı ki davacı tarafça davalıya keşide edilen 24.06.2014 ve 17.02.2015 tarihli noter ihtarnamelerinde, sözleşmedeki iskonto oranı uygulanmadığından davalıya ihtarda bulunmuş olduğu görüldüğünden, davalının yerinde olmayan bütün istinaf sebebeplerinin reddi gerekmiştir.Açıklanan bu gerekçelerle, HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, davalının istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca, davalı tarafın istinaf başvurusunun esastan reddine, 2-Davalı tarafından yatırılan istinaf başvuru harçlarının Hazineye irad kaydına,3-Bakiye 1.864,97 TL nispi istinaf harcının davalıdan tahsiline, Hazineye irad kaydına, 4-Davalı tarafından istinaf kanun yoluna başvuru için yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,5-Duruşma açılmadığından avukatlık ücreti tayinine yer olmadığına,6-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,7-Dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair;HMK’nın 353/1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 26/09/2019