Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2018/1269 E. 2018/865 K. 20.09.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1269
KARAR NO : 2018/865
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 16/07/2018
NUMARASI : 2018/815
DAVANIN KONUSU: Zayi Nedeniyle Çek İptali
Davacı vekili tarafından açılan zayi nedeniyle çek iptali davasında, muhatap bankaların çek bedellerini ödemekten men edilmesine ilişkin tedbir talebinin ilk derece mahkemesince reddedilmesi üzerine, bu ret ara kararına karşı davacı vekili tarafından süresinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin meşru ve yetkili hamili olduğu on adet çekin kargo şirketine teslim edildiği 28/06/2018 günü, dağıtım aracında çalındığını ileri sürerek, davaya konu çeklerin iptaline ve tedbiren muhatap bankanın çek bedellerini ödemekten ben edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili, dosyaya, iptalini talep ettiği çeklerin seri numarası, miktarı, keşide tarihi ve keşidecsini belirtir bilgileri içerir dilekçeyi ibraz etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ
İlk derece mahkemesinin 16/07/2018 tarihli ara kararı ile, dava dilekçesine ekli olarak sadece üç adet çekin ön yüzünün fotokopisinin sunulduğu, arka yüzüne ilişkin herhangi bilgi ve belgenin sunulmamış olduğu, ayrıca davacının hamil olup olmadığı ve çekin varlığı ile zayi olup olmadığı hususlarının ancak yargılamayla ortaya koyulabileceğinden bahisle koşulları oluşmayan dava konusu dokuz adet çeke ilişkin ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir.
Bu karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; çalınan çeklerin fotokopilerinin sunulmamamış olması sebebiyle ödeme yasağı talebi reddedilmiş olsa da çalınan çeklerin vadelerinin yaklaşmış olması sebebiyle ibraz halinde ilgili bankalarca ödeme yapılabileceğinden, ivediklikle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak ödeme yasağı hakkında karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE
Dava, hasımsız açılan zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir
6102 sayılı TTK.’nın 818. maddesi delaleti ile çekler bakımından aynı Yasa’nın iptale ilişkin 759/2. Maddesinin uygulanması gerekir. Anılan yasal düzenleme uyarınca, iptal isteminde bulunan kişi, çek elinde iken zayi olduğuna dair inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak, çekin bir suretini ibraz etmek yahut da çekin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür.
6762 Sayılı TTK’nın 563. maddesinde senet üzerinde hak sahibi olan kişinin, zayi olması halinde senedin iptalini mahkemeden isteyebileceği düzenlenmiştir. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteyebilmek için gerekli olan şartlardan birisi de senette mündemiç olan hakkın varlığını sürdürmesidir. Somut olayda davacı tarafından, dava konusu çekin kaybedildiği ileri sürülmüş ve anılan bir kısım çeklerin ön yüzlerinin fotokopileri sunulmuştur.
Esasen hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu tür davalarda, davacının aktif dava ehliyetinin bulunduğu konusunda, mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunulmasını yeterli saymak gereklidir. Aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi nedeniyle çek iptali hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir. Kaldı ki, dava sırasında yapılacak olan ilanlar sonucunda, hak sahipleri varsa ortaya çıkabilecek ve kendilerine karşı istirdat davası açılabilecek, ya da hak sahipleri tarafından hasımlı olarak açılacak bir dava ile çek iptali kararının iptali talep edilebilecektir. Dolayısıyla mahkemeyi tereddüde sevk eden hususlar, esasen anılan davalarda tartışılacaktır.
Çek iptal işlemleri öncelikle mahkemeye bir dilekçe verilmesi ile başlamaktadır.İptal ve ödemeden men talebinde bulunan kişi, zayi olan çekin zilyedi olduğunu gösterir delillerini mahkemeye sunmalıdır. Örneğin çekin önü ve arkasının yer aldığı bir fotokopisi önemli bir ispat aracıdır. Çek fotokopisinin bulunmaması halinde ise çek bedeli, muhatap banka ticari ünvanı, ödeme yeri, keşide yeri, keşide tarihi ve keşidecinin adının iptal talepli dilekçede gösterilmesi gerekir.
Bu açıklamalar ışığında somut olaya bakıldığında, davacı dava dilekçesine, iptalini istediği çeklerin sadece üç tanesinin ön yüzünün fotokopisini eklemiş olsa da dava konusu edilen tüm çeklerin bilgileri hakkında yazılı beyanda bulunmuştir. Bu durum karşısında mahkemece, somut uyuşmazlık yönünden davacı vekilince sunulan mevcut delillerin yeterli sayılması, davacının aktif dava ehliyetinin bulunduğu, böylece 6762 Sayılı TTK.nın 669 vd. maddelerinde öngörülen işbu davayı açmasında yasal bir engelin bulunmadığı kabul edilmelidir. Bu sebeplerle yerel mahkemenin 9 çek hakkında talep edilen ödeme yasağı konulmasına ilişkin ihtiyati tedbir talebini reddetmesi yerinde görülmemiştir.
Bu açıklamalar ışığında davacının istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesinin istinafa konu ara kararın kaldırılarak, ihtiyati tedbir talebinin kabulüne dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile; ilk derece mahkemesince verilen 16/07/2018 tarihli tedbir talebinin reddine dair kararın kaldırılmasına; davacının tedbir talebinin Dairemizce karara bağlanmasına, bu doğrultuda;
1- Davacının ihtiyati tedbir tedbir talebinin TTK.m.818 f.1.s. ve 759/2.maddeleri uyarınca teminat karşılığı KABULÜ ile;
a)…bankası Samsun Atakum Şubesinden verilme, 6136529 seri nolu, 20.000,00TL bedelli, 30/07/2018 tarihli, … Ltd. Şti. tarafından keşide edilen,
b)….bank Trabzon Stadyum Şubesinden verilme, 0334253 seri nolu, 15.000,00TL bedelli, 27/10/2018 tarihli, … tarafından keşide edilen,
c)….bankası Trabzon Ortahisar Şubesinden verilme, 5980383 seri nolu, 6.000,00 TL bedelli, 25/10/2018 tarihli, … Ltd. Şti. tarafından keşide edilen,
d)…bank Rize Şubesinden verilme, 1013081 seri nolu, 6.000,00 TL bedelli, 28/09/2018 tarihli, …. tarafından keşide edilen,
e)…bank Ünye Şubesinden verilme, 1056825 seri nolu, 3.000,00 TL bedelli, 30/09/2018 tarihli, … tarafından keşide edilen,
f)…bank Ünye Şubesinden verilme, 1056826 seri nolu, 3.000,00 TL bedelli, 30/10/2018 tarihli, …. tarafından keşide edilen,
g)…bank Bafra Şubesinden verilme, 1909823 seri nolu, 10.000,00 TL bedelli, 30/11/2018 tarihli, …. tarafından keşide edilen,
ğ)…bank Türkiye … Bankası Rize Şubesinden verilme, 4540395 seri nolu, 5.000,00 TL bedelli, 21/10/2018 tarihli, …tarafından keşide edilen,
h)… Bankası ordu Yenimalle Şubesinden verilme, 0028177 seri nolu, 10.000,00 TL bedelli, 30/09/2018 tarihli, …. Tic. Ltd. Şti. tarafından keşide edilen,
Toplam 9 adet çekin muhatap bankalara ibrazı halinde, çekbedellerinin ödenmesinin ihtiyati tedbir yoluyla önlenmesine;
Davacı tarafından çek bedelleri toplamı olan 78.000,00TL’nin takdiren %15’i oranında belirlenen 11.700,00 TL nakdi teminat ilk derece mahkemesi veznesine yatırıldığında veya aynı tutarda kesin veya süresiz banka teminat mektubu ibrazı halinde, kararımızın birer örneğinin ilk derece mahkemesince muhatap bankalara gönderilmesine,
2-İstinaf kanun yoluna başvuran tarafından yatırılan 98,10 TL istinaf başvuru harcının Hazineye gelir kaydına; 35,90 TL istinaf peşin harcının talep halinde davacıya iadesine,
3-İstinaf yolu için yapılan giderlerin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince davacı vekiline tebliğine,
5-Dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair;
HMK.352/1.b.2. Ve 391. maddeleri uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 20/09/2018 tarihinde oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi.
KANUN YOLU : HMK. 362/1.f ve 391. maddeleri uyarınca karar kesindir.