Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2017/952
KARAR NO : 2018/480
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 06/04/2017
NUMARASI : 2014/667 2017/241
DAVANIN KONUSU : Çek İstirdati
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkili şirkete ait iş yerine 31/01/2014 tarihinde kapı kilitlerinin kırılarak hırsız girdiğini, içeride bulunan müşterilerden alınan çek ve senetlerin çalındığını, çalınan müşteri çeklerinin iptali için İstanbul Anadolu 13 ATM’nin 2014/43 esas sayılı dosyası ile iptal davası açtıklarını, ayrıca İstanbul Anadolu C. Başsavcılığının 2014/20285 hazırlık nolu dosyasında şikayetçi olduklarını, davalının, dava konusu edilen üç adet çekin meşru ve yetkili hamili olduğunu iddia etmesi üzerine TTK 763. maddesi gereğince iş bu davayı açtıklarını, dava konusu çeklerin müvekkili tarafından ticari ilişki çerçevesinde keşideci ve cirantalardan teslim alındığını, dava konusu çeklerin hiçbirinin arkasında müvekkili şirketin kaşesi ve yetkilisinin imzasının bulunmadığını, imzanın ve kaşenin sahte olduğunu, ciro imzalarının müvekkili şirket yetkilisine ait olmadığını, çeklerde müvekkili şirketin cirosu bulunmadığından davalı dava konusu çeklerde meşru hamil olmadığını belirterek, dava konusu çeklerinin müvekkiline iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile; müvekkili şirketin çeklerin yetkili meşru hamil olduğunu, dava konusu çeklerin icra takibine konu edildiğini, dava konusu çeklerin, dava dışı … tarafından … lehine ciro edildiğini, müvekkili ile … İnşaat arasında faktoring sözleşmesi bulunduğunu, bu çekler ile birlikte dava konusu olmayan başka çeklerin 01/02/2014 tarihli 47.000,00 TL bedelli ve 01/02/2014 tarihli 23.600,00 TL bedelli faturalara istinaden temlik sözleşmesi gereğince Yönetmeliğin 22. maddesine uygun bir şekilde alındığını, çeklerde düzgün ciro silsilesinin bulunduğunu, müvekkilinin iyi niyetli hamil olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ
İlk Derece Mahkemesi; davalı şirket, Faktoring Ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş Ve Faaliyetleri Esasları Hakkındaki Yönetmeliğin 22/2.maddesine uygun olarak dava konusu çekleri elinde bulundurduğu, TTK 792. maddesi uyarınca davalının çekleri kötü niyetle iktisap ettiğinin veya iktisabında ağır kusurunun bulunduğunun ispat edilemediği, davalının, çekleri 6361 Sayılı Kanunun 9/2-3.maddeleri gereğince usulüne uygun şekilde temlik aldığı gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir.
Bu karara karşı davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde;
Müvekkilinin, istirdadını talep ettikleri çeklerde meşru hamil olduğunu, çeklerin müvekkilinin elinde iken çalındığını, çeklerin arka yüzünde bulunan ciroların sahte olduğunu, bu sebeple müvekkilinden sonraki hiçbir hamilin meşru hamil olmadığını, sahtecilik, senedin hükümsüzlüğüne dair defi olduğundan herkese karşı ileri sürülebileceğini, bu durumda üçüncü kişilerin iyi niyetli olup olmamasının önem arz etmediğini,
Faktoring sözleşmesinin 06/01/2014 tarihini taşıdığını, iki adet faturanın ise 01/02/2014 tarihli olduğunu, faktoring sözleşmesinin tarihi ile fatura tarihlerinin çeliştiğini, faktoring sözleşmesinin yapıldığı 06/01/2014 tarihinde çeklerin henüz çalınmadığını bu sebeple … tarafından düzenlenen iki adet faturanın sahte olduğunu, davalı sahte faturalara istinaden alacağı temlik aldığını belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE
Davacı. … Ltd. Şti., dava konusu çekler de dahil olmak üzere bir kısım kıymetli evrakın çalındığını belirterek İstanbul Anadolu 13.ATM’nin 2014/43 esas sayılı dava dosyasında çek iptali davası açmıştır.
Davalı …Ş., iptal davasının görüldüğü dosyada, iptali talep edilen dava konusu üç adet çeki ibraz ederek, bu çeklerin meşru ve yetkili hamili olduğunu iddia etmesi üzerine TTK 763. maddesi gereğince davacıya iade davası açması için süre verilmiştir.
Davadaki uyuşmazlık, dava konusu çeklerin davalı tarafından kötü niyetle iktisap edilip edilmediği, çeklerin iktisabında ağır kusurunun bulunup bulunmadığı ve bu çekleri geri vermekle yükümlü olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
İstirdadı talep edilen … bankası A.Ş. Kayseri kocasinan Şubesinden verilme,… seri nolu, 10.000,00 TL bedelli, 31/04/204 keşide tarihli çek… Tic. Ltd. Şti. tarafından … A.Ş. lehine keşide edildiği, lehdar tarafından ….Ltd. Şti.’ne ciro edildiği, bu şirket tarafından da davacı …’ne ciro edildiği, ciro silsilesinde yer alan diğer şirketlerin ise..Ltd. Şti., …Ltd. Şti., …’ye ciro edildiği, son ciranta tarafından çekin … ‘ye geçtiği tespit edilmiştir.
.. bankası A.Ş Akhisar/Manisa şubesinden verilme, 13.500 TL bedelli, 30/04/2014 keşide tarihli, … seri nolu çekin …. Ltd. Şti. tarafından İbrahim…lehine keşide edildiği, lehtar tarafından da .Ltd. Şirketine ciro edildiği, bu şirket tarafından da davacı … ve Tic.Ltd.Şirketine ciro edildiği, ciro silsilesinde yer alan diğer şirketlerin ise…Ltd. Şti., ..i’yi ciro edildiği, son ciranta tarafından çekin …’ ye geçtiği tespit edilmiştir.
… Bankası A.Ş. Şişli şubesi’nden verilme, 6.330 TL bedelli, 25/05/2014 keşide tarihli,… seri nolu çekin … Ltd. Şti. tarafından davacı …. ve Tic.Ltd. Şirketine keşide edildiği, davacı tarafından da ….Ltd. Şirketine ciro edildiği, ciro silsilesinde yer alan diğer şirketlerin …i ciro edildiği, son ciranta tarafından çekin …’ye geçtiği tespit edilmiştir.
Davacı, 31/04/2014 keşide tarihli, 10.000,00 TL bedelli çeki …. Ltd. Şirketinden cari hesap alacağına mahsuben, 13.500,00 TL bedelli, 30/04/2014 keşide tarihli çeki …. Ltd. Şirketinden cari hesap alacağına mahsuben, 6.330,00 TL bedelli 25/005/2014 tarihli çeki ise …. Ltd. şirketinden cari hesap alacağına mahsuben aldığı tespit edilmiştir. Bu tespite göre davacı, çeklerdeki ciro silsileleri itibariyle TTK 790. maddesi gereğince yetkili hamildir.
Davalı ile dava dışı … arasında 06/01/2014 tarihli 1.000.000,00 TL bedelli faktoring sözleşmesi akdedilmiş, taraflar arasında 05/02/2014-06/02/2014 tarihli iki adet faktoring işlemi gerçekleşmiştir.
Dava dışı …adına düzenlediği 01/02/2014 tarih, 28210 nolu 47.200,00 TL tutarlı satış faturasından doğan alacağından 35.630,00 TL’sini davalı …Ş.’ye devretmiştir. 6.330,00 TL ve 13.500,00 TL tutarındaki çekler ile dava konusu olmayan başka iki adet çek davalı şirkete teminat olarak verilmiş, davalı şirket 05/02/2014 tarih, …nolu fatura düzenlemiş, masrafını düştükten sonra dava dışı … ‘ye 05/02/2014 tarihinde banka aracılığıyla 33.000,00 TL ödemiştir.
Dava dışı …adına düzenlediği 01/02/2014 tarih 2821 nolu 23.600,00 TL tutarındaki satış faturasından doğan alacağının 21.003,00 TL’sini davalı …Ş.’ye temlik etmiştir. Dava konusu olan 10.000,00TL tutarlı çek ile dava konusu olmayan başka bir adet çek davalı şirkete teminat olarak verilmiş, davalı … şirketi 06/02/2014 tarih, 133027 nolu faturayı düzenlemiştir. Davalı …Ş. ikinci temlikte de masraflar düştükten sonra 06/02/2014 tarihinde banka aracılığıyla 19.900,00 TL ödeme yapmıştır.
TTK 792. Maddesinde, “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yolu ile devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkının 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda da belirtildiği gibi, davacı istirdadını talep ettiği her üç çeki de kendisinden önceki ciranta ve keşidecilerden cari hesabına ilişkin aldığını ispat ettiğinden yetkili hamil olduğu subuta ermiştir.
6361 Sayılı Kanunun 9/2. Fıkrasına göre, faktoring şirketi kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilmeyen alacaklar ile kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilmeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez. Aynı faturaya dayalı birden çok faktoring şirketine yapılan kısmi temliklerin toplam tutarı fatura tutarını aşamaz.
6361 Sayılı Kanunun 9/3. fıkrasına göre, bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri halinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan defilere faktoring şirketine karşı ileri süremez, meğer ki faktoring şirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun, denilmektedir.
Davalı ile dava dışı … arasında usulüne uygun faktoring sözleşmesi düzenlendiği, dava dışı …üçüncü kişilerden iki adet faturadan kaynaklı alacağını faktoring şirketine devrettiği, teminat olarak davaya konu çekleri verdiği, davalı … şirketi her iki temlik sebebiyle ödeme yaptığı, yaptığı ödemelere istinaden iki adet fatura kestiği dosya kapsamı itibariyle sabittir. Dolayısıyla davalı … şirketi her iki çeki de mevzuat çerçevesinde elinde bulundurduğu anlaşılmıştır.
Davalının çekleri iktisabında kötü niyetli olduğu ve iktisabında ağır bir kusuru bulunduğu ispatlanamamıştır. Bu nedenlerle, ilk derece mahkemesinin davanın reddine ilişkin kararı isabetlidir.
Açıklanan bu gerekçelerle, HMK.m.353/1.b.1.maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, davacının istinaf başvurunun esastan reddine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunun HMK.353/b.1.maddesi uyarınca esastan reddine,
2-Davacı tarafından yatırılan istinaf harçlarının Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Gerekçeli kararın bir örneğinin ilk derece mahkemesince taraf vekillerine tebliğine,
5-Dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair;
HMK.353/1.b.1.maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 10/05/2018
KANUN YOLU: HMK.m 362/1.a .maddesi uyarınca dava değerine göre karar kesindir.