Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2023/869 E. 2023/779 K. 11.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/869 Esas
KARAR NO: 2023/779 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2023/249 Esas – 2023/267 Karar
TARİH: 22/03/2023
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
KARAR TARİHİ: 11/05/2023
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, … ve …’ın şirket yetkilisi ve sahibi olduğu müvekkili …; ‘… Mah. … Sk. … Sit. … Apt. No: … Başakşehir/İst.’ adresinde asansör parçaları üretimi yaptığını, ayrıca yine …’ın şirket yetkilisi ve sahibi olduğu diğer bir şirket ise … Limited Şirketi olduğunu, müvekkiline …’nin resmi evrak ve ticari defterleri; şirketin anlaşmalı muhasebecisi olan Serbest Muhasebeci Mali Müşavir … ve …’ın ‘… Mah. … Cad. … Sok. No: … … Apt. Kat: … D: … Antakya/Hatay’ adresindeki işyerinde bulunduğunu, … Asansör şirketinin de tüm resmi evrak ve defterleri aynı şekilde zayi olmuşsa da söz konusu şirket merkezi Antakya/Hatay olduğunu, 06.02.2023 tarihinde 10 ili etkileyen Kahramanmaraş merkezli deprem sebebiyle, müvekkili şirket muhasebecisinin bulunduğu işyerine ilişkin dokuz katlı bina çöktüğünü, çöken binada enkaz altında kalan kişilerden sağ olarak kurtarılanlar olmuşsa da, binanın tamamen çökme tehlikesinden dolayı binaya girilemediğini, 25.02.2023 tarihinde enkaz kaldırma çalışmaları başlamışsa da, çöken bina enkazından herhangi bir resmi evrak ve belgenin kurtarılması mümkün olmadığını, enkaz kaldırma çalışmaları halen devam etmekte olup, enkazdan müvekkili şirkete ait evrak ve belgelerin teminin imkansız hale geldiğini 06.02.2023 tarihi itibarıyla öğrenildiğini, 06.02.2023 tarihinde müvekkili şirket muhasebecisinin işyerinde meydana gelen bu deprem sebebiyle gerek müvekkilin ticari işletmesine ilişkin tüm resmi evrak ve belgeler gerekse de muhasebe ofisinin çalışmasına ilişkin evraklarının tamamının zayi olduğunu, bunun yanında tüm resmi evrak ve ticari defterleri de kullanılamaz hale geldiğini, herhangi bir parçası dahi kurtarılamadığını, …’nin zayi olan resmi belge ve defterlerin; 1-Genel Kurul Defteri 8-2021 Yılı Defteri Kebir 2-Yönetim Kurulu Defteri 9-2021 Yılı Yevmiye Defteri 3-Ortak Pay Defteri 10-2021 Yılı Envanter Defteri 4-Damga Vergisi Defteri 11-2022 Yılı Defteri Kebir 5-2020 Yılı Defteri Kebir 12-2022 Yılı Yevmiye Defteri 6-2020 Yılı Yevmiye Defteri 13-2022 Yılı Envanter Defteri 7-2020 Yılı Envanter Defteri 14-2023 Yılı Envanter Defteri şeklinde olduğunu, zayi olan ticari defterlerin noter onayları Büyükçekmece … Noterliği’nde mevcut olup, işbu noterlikten celbi gerektiğini beyanla müvekkili …’nin ticari defter ve belgelerinin zayi olması, şirket yetkilisinin deprem sebebiyle büyük kayıplara uğraması ve bu sebeple de genel kurul yapıla- maması, şirketin de 3 yıllık genel kurul süresinin dolması, imza sirkülerinin hükümsüz hale gelmesi, şirketin ihracat ve ithalatları dahil ticari faaliyetlerinin devamına esas olmak üzere müvekkili şirket yetkilisi … (Kimlik No:…) ve … (Kimlik No:…)’ın sahibi ve yetkilisi olduğu …’ne yeni bir genel kurul yapılana kadar tedbiren kayyım olarak atanmasını, deprem felaketi sebebiyle müvekkili şirkete ait resmi evrak ve defterler zayi olması sebebiyle müvekkil …ne ait; 1-Genel Kurul Defteri 8-2021 Yılı Defteri Kebir 2-Yönetim Kurulu Defteri 9-2021 Yılı Yevmiye Defteri 3-Ortak Pay Defteri 10-2021 Yılı Envanter Defteri 4-Damga Vergisi Defteri 11-2022 Yılı Defteri Kebir 5-2020 Yılı Defteri Kebir 12-2022 Yılı Yevmiye Defteri 6-2020 Yılı Yevmiye Defteri 13-2022 Yılı Envanter Defteri 7-2020 Yılı Envanter Defteri 14-2023 Yılı Envanter Defterlerinin zayi olduğunun tespiti ile zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 22/03/2023 tarih 2023/249 Esas 2023/267 Karar sayılı kararında; “….Dava dilekçesinde 06/02/2023 tarihli deprem sonrasında davacı şirketin dava konusu defterlerinin bulunduğu muhasebecisinin binasının çökmesi sebebiyle zayi olduğu, bu tarihin dava dilekçesinde de belirtildiği; huzurda görülen davanın ise deprem olayının meydana geldiği tarihten sonra yasa ile belirlenen 15 günlük hak düşürücü süre geçtikten sonra 16/03/2023 tarihinde açıldığı, hak düşürücü sürenin re’sen dikkate alınması gerektiğinden açılan davanın davanın reddine karar verilerek aşağıda yazılı şekilde hüküm kurmak gerekmiştir…”gerekçesi ile, Açılan davanın hak düşürücü süreden reddine, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, Müvekkili …’nin resmi evrak ve ticari defterlerinin 06/02/2023 tarihli deprem ile zayi olduğunu, Müvekkili şirket muhasebecisinin bulunduğu işyerine ilişkin dokuz katlı bina çöktüğünü, 25 Şubat 2023 tarihinde hasarlı bina yıkım çalışmalarının başladığını, çöken bina enkazından herhangi bir resmi evrak kurtarılamayacağı 06 Mart 2023 tarihi itibarıyla öğrenildiğini, yıkım çalışmaları sonunda enkaz kaldırma çalışmaları başlamışsa da Nisan 2023 itibarıyla halen çalışmaların devam ettiğini, dava dilekçesinde öğrenme tarihi olarak 06.02.2023 depremin meydana geldiği tarih bildirilmişse de, işbu beyan depremden kaynaklanan derin üzüntü ve elem sebebiyle ve deprem tarihi ile karıştırılarak sehven yapıldığını, deprem bölgesine 3 gün boyunca ulaşılamadığı da dikkate alındığında 06.02.2023 tarihinin defterlerin zayi olduğunu öğrenme tarihi olmayacağının da ortada olduğunu, Müvekkili muhasebecisinin yerleşik olduğu Antakya ilçesi odabaşı mahallesinde enkaz kaldırma çalışmaları yavaş ilerlemekte olup halen devam ettiğini, ekte Enkaz çalışmalarının devam ettiğine dair Hatay Valiliği’nin enkaz kaldırmaya ilişkin duyuruların sunulduğunu, Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/249 Esas, 2023/267 Karar ve 22/03/2023 tarihli kararında hak düşürücü sürede dava açılmamış olması sebebiyle davanın reddine karar verilmişse de, enkaz kaldırma çalışmalarının henüz tamamlanmadığı, söz konusu öğrenme tarihi beyanımızın açık bir hatadan kaynaklanması sebebiyle işbu hüküm yönünden istinaf kanun yoluna başvurduklarını, İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, Türk Ticaret Kanunu’nun 82. maddesi gereğince açılmış Zayi Belgesi Verilmesi talebine ilişkindir.Mahkemece, hak düşürücü süre nedeniyle davanın reddine, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. TTK 82/7. Maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir,” hükmü düzenlenmiştir. Somut olayda davacı tarafça, davacı şirketin merkezi Başakşehir/İst. adresinde faaliyet gösterse de …’nin resmi evrak ve ticari defterleri; şirketin anlaşmalı muhasebecisi olan Serbest Muhasebeci Mali Müşavir … ve …’ın ‘… Mah. … Cad. … Sok. No: … … Apt. Kat: … D: … Antakya/Hatay’ adresindeki işyerinde bulunduğunu, 06.02.2023 tarihinde 10 ili etkileyen Kahramanmaraş merkezli deprem sebebiyle, müvekkili şirket muhasebecisinin bulunduğu işyerine ilişkin dokuz katlı binanın çökmesi sebebiyle dava konusu defterlerin zayi olduğu belirtilerek zayi belgesi verilmesi talep edilmiştir. Mahkemece, 06/02/2023 tarihli deprem sonrasında davacı şirketin dava konusu defterlerinin bulunduğu muhasebecisinin binasının çökmesi sebebiyle zayi olduğu, bu tarihin dava dilekçesinde de belirtildiği; huzurda görülen davanın ise deprem olayının meydana geldiği tarihten sonra yasa ile belirlenen 15 günlük hak düşürücü süre geçtikten sonra 16/03/2023 tarihinde açıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de ; 10 Şubat 2023 tarihli resmi gazetede yayınlanan 08/02/2023 tarihli ve 6785 Sayılı Cumhurbaşkanı kararıyla 06/02/2023 tarihinde meydana gelen deprem nedeniyle OHAL ilan edilen illerde dava açma, icra takibi başlatma vs. sürelerin 06/02/2023 (bu tarih dahil) tarihinden 06/04/2023 (bu tarih dahil ) olmak üzere durduğu belirtilmiş olup buna göre dava tarihi itibariyle on beş günlük hak düşürücü sürenin dolmadığı ve davanın süresi içerisinde açıldığı anlaşılmakla; bu durumda mahkemece işin esasına girilip deliller toplanarak yapılacak yargılama sonucunda davanın esası hakkında karar verilmesi gerekirken, hak düşürücü süre yönünden davanın reddine karar verilmesi hatalı olmuş, davacı vekilinin istinaf sebebi yerinde görülmüştür.Yukarıda açıklanan gerekçelerle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, 6100 Sayılı HMK’nun 353/1.a4 maddesi uyarınca ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılması gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının istinaf başvurusunun KABULÜ ile; Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/03/2023 tarih ve 2023/249 Esas – 2023/267 Karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-a4 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, dosyanın mahkemesine İADESİNE, 3-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden davacı tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, istinaf karar harcının talep halinde iadesine, 3-İstinaf başvurusu için yapılan yargılama giderlerinin esas hükümle birlikte ilk derece mahkemesince yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine, 4-Artan gider avansı olması halinde yatıran tarafa iadesine, 5-Kararın ilk derece mahkemesince tarafa tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 11/05/2023 tarihinde HMK’nın 362/1-g maddeleri gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.