Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/586 Esas
KARAR NO: 2023/598 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2020/234 Esas – 2020/860 Karar
TARİH: 08/12/2020
DAVA: İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 06/04/2023
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, davaya konu olan ve iptali talep edilen kıymetli evrakın… San ve Tic Ltd Şti tarafından keşide edilerek … San Tic Ltd Şti’ye verildiğini, daha sonra … San Tic Ltd Şti tarafından dilekçe ekinde sunulan fatura borcuna karşılık olarak … – … ‘ya verildiğini, müvekkilinin … – …’nun çalışanı olduğunu, dava konusu çek günü geldiğinde tahsil edilmesi için … – … tarafından ciro edilerek müvekkiline teslim edildiğini, müvekkilinin çeki teslim aldıktan bir süre sonra bulamadığını, çekin zayii olduğu anlaşıldığından müvekkili tarafından Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/929E sayılı dosyasında zayii nedeniyle ödeme yasağı ve çek iptali davasının açıldığını, mahkeme tarafından ödemeden men yasağı kararı verildiğini, 10.01.2019 tarihinde davaya konu çekin yetkili hamili olduğunu iddia eden davalının Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/929E sayılı dosyasına müdahale dilekçesi vererek tedbir kararına itiraz ettiğini, mahkemece taleplerinin reddedildiğini, taraflarına ise davalı …’ye karşı davaya konu çekin iadesi davası için süre verildiğini, davalını dava konusu çeki kötü niyetle iktisap ettiğini, müvekkilinin işçi olarak çalıştığı … – … ile davalı … – … San Tic Ltd Şti ile hiçbir ticari ilişkisi olmadığını, dava konusu çekin istirdadı ile müvekkiline iadesinini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 08/12/2020 tarih 2020/234 Esas 2020/860 Karar sayılı kararında; “…Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; ilgili BAM Dairesinin mahkememizce iş bu dosyaya ilişkin daha evvel verilen kararın kaldırılmasına yönelik ilamı doğrultusunda, dava konusu çekin bankaya ibraz edilip edilmediği, edilmiş ise ön ve arka yüzüne ait görüntülerinin dosyaya gönderilmesi istenmiş, gelen yazı cevabında davacının dava konusu çekte yer alan ciro silsilesinde yer almadığı, ancak çalışanı olduğu … Sistemleri nin ciro silsilesinde yer aldığı, bu haliyle davayı açan şirket çalışanı olduğundan ve meşru hamil olmadığından, … bank Levent İstanbul Şubesine ait, keşidecisi … San ve Tic. Ltd. Şti. olan, … çek numaralı, 31.12.2018 tarihli, 35.000,00-TL bedelli çek açısından aktif husumet yokluğunden reddine karar vermek gerekmiştir. …”gerekçesi ile, Davanın aktif husumet nedeni ile REDDİNE, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, yerel mahkeme kararının hukuka aykırı olduğunu, Davalı …, dava konusu çeki kötü niyetle iktisap ettiğini, müvekkili …’ün işçi olarak çalıştığı … -… ile davalı …’nün sahibi olduğunu, … İnş. San. Tic. Ltd. Şti ile hiçbir ticari ilişkisi olmadığını, davalının, Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/929 E. Sayılı dosyasına müdahale talebiyle sunduğu dilekçe ekindeki faturanın sahte olup gerçek bir ticari ilişkiyi yansıtmadığını, bu konu ile ilgili İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı’na şikayet dilekçesi verildiğini, 2019/94238 Soruşturmasının halen devam ettiğini, Yerel mahkemece gerekçeli kararda davayı açan müvekkili …’ün hamil olmadığı , şirket çalışanı olduğundan bahisle aktif husumet yokluğunden davanın reddine kararı verildiğini, Yerel mahkeme kararının hatalı olduğunu, müvekkili …’e dosyada mevcut bulunan çek teslim tesellüm tutanağı düzenlenerek teslim edildiğini ve yargılamaya konu çek davayı açan müvekkili …’ün zilyetliğindeyken zayi olduğunu, zayii nedeniyle Ödeme Yasağı ve Çek İptali davası açan müvekkili …’ün meşru hamil olduğu ve çekin rızası hilafına elinden çıktığından iade davası açma hakkının da bulunduğunu, yargılamaya konu çek zayi olduğundan müvekkilinin açtığı iade davası sonucunda zayi olan çeki elde etmemesi durumunda çalıştığı şirkete karşı çek bedelini ve şirkete verdiği zararları tazmin etmek durumunda kalacağını, İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına, dava konusu edilen …bank Levent İstanbul Şubesine ait keşidecisi … San. ve Tic. Ltd. Şti. olan … çek numaralı, 31.12.2018 tarihli, 35.000,00 TL bedelli çekin davalı’den istirdadına ve müvekkiline iadesine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dairemizin 11/06/2020 Tarih ve 2019/2106 Esas – 2020/612 Karar Sayılı kararımız ile, İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 08/04/2019 tarih ve 2019/474 Esas – 2019/306 Karar sayılı kararının HMK’nın 355, 353/1-a4,a6 maddeleri uyarınca KALDIRILMASINA, dosyanın mahkemesine İADESİNE karar verilmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonucunda istinafa konu kararın verildiği anlaşılmıştır. Dava, çek istirdadı davasıdır. Mahkemece, davanın aktif husumet nedeni ile reddine, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Davacı tarafça, davaya konu olan ve iptali talep edilen kıymetli evrakın … Gıda Restaurant İşl San ve Tic Ltd Şti tarafından keşide edilerek … San Tic Ltd Şti’ye verildiğini, daha sonra … San Tic Ltd Şti tarafından dilekçe ekinde sunulan fatura borcuna karşılık olarak … – …’ya verildiğini, kendisinin … – …’nun çalışanı olduğunu, dava konusu çek günü geldiğinde tahsil edilmesi için … – … tarafından ciro edilerek kendisine teslim edildiğini, çeki teslim aldıktan bir süre sonra bulamadığını, çekin zayii olduğu anlaşıldığından Gebze Asliye Ticaret Mahkemesnini 2018/929E sayılı dosyasında zayii nedeniyle ödeme yasağı ve çek iptali davasının açıldığını, mahkeme tarafından ödemeden men yasağı kararı verildiğini, 10.01.2019 tarihinde davaya konu çekin yetkili hamili olduğunu iddia eden davalının Gebze Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/929 Esas sayılı dosyasına müdahale dilekçesi vererek tedbir kararına itiraz ettiğini, mahkemece taleplerinin reddedildiğini, taraflarına ise davalı …’ye karşı davaya konu çekin iadesi davası için süre verildiğini beyan etmiştir. Davacı tarafça ibraz edilen teslim tesellüm belge fotokopisi incelendiğinde; … bank Levent Şubesi’ne ait … çek nolu, 31/12/2018 keşide tarihli, 35.000,00 TL. Miktarlı, keşidecisi … Gıda olan çekin …-… tarafından 02/11/2018 tarihinde …’e teslim edildiği görülmüştür. Mahkemece yazılan müzekkere üzerine … bank Genel Müdürlüğünden verilen cevabi yazı ekinde gönderilen çek fotokopisi incelendiğinde; …bank Levent Şubesi’ne ait … çek nolu,31/12/2018 keşide tarihli ve 35.000,00 TL. Miktarlı çekin keşidecisinin … Gıda Restaurant İşl. San. Ve Tic .LTD. ŞTİ. Olduğu, lehtarın … San. Tic. Ltd. Şti. Olduğu, lehtar/ciranta tarafından …-…’ya ciro edildiği, bu cirantanın da eldeki dosyanın davalısına ciro ettiği ve bu kişinin bankaya çeki ibraz ettiği, Gebze ATM. Tarafından verilen ödeme yasağı kararı üzerine işlem yapılmadığı ve davacının çalışanı olduğu … nin ciro silsilesinde yer aldığı anlaşılmıştır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK.652.m) 6102 sayılı TTK’nin 792. maddesinde; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür,” hükmü düzenlenmiştir. Somut olaya döndüğümüzde, davacı …, …-…’nun çalışanı olup, çekte herhangi bir sıfatla yer almamaktadır. Çekin zayi edildiği durumlarda TTK 651. maddesinde hamile iptal davası açma hakkının tanındığı, davacının meşru hamil (alacaklı) sıfatı bulunmadığı halde çek üzerinde hak sahibiymiş gibi Gebze Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/929 Esas sayılı dosyası ile zayii nedeniyle çek iptali davasının davacı tarafından açıldığı, çek iptali dosyasından verilen süre üzerine de işbu istirdat davasının açıldığı anlaşılmıştır. Çek istirdadı davası açma hakkı meşru hamile aittir. Dosya kapsamından davacının çekin yetkili hamili olmadığı ve istirdat davası açma hakkının bulunmadığı anlaşılmakla; Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, ilk derece mahkemesince gerekçesi yazılmak suretiyle hüküm kurulduğu da gözetildiğinde; mahkemenin kabul ve gerekçesine göre davacı vekilinin mahkemenin kabulüne yönelik tüm istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir. Sonuç itibariyle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b1 Maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’ nın 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 179,90.TL istinaf karar harcından, istinaf eden tarafından peşin olarak yatırılan 59,30.TL harcın mahsubu ile bakiye 120,60.TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 06/04/2023 tarihinde HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.