Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/27
KARAR NO: 2023/45
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARI VEREN
MAHKEME: İSTANBUL ANADOLU 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 27/10/2022 ( Ara Karar ) 22/12/2022 ( Ara Karar )
DOSYA NUMARASI: 2022/659 Esas
BİRLEŞEN DAVA: İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/989 Esas sayılı dava dosyası
DAVA: Menfi Tespit
KARAR TARİHİ: 19/01/2023
İlk Derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile; taraf şirketler arasında ticari ilişki bulunduğunu, müvekkili davacının, davalıya bilahare teslim alacağı emtia için 12 adet çek verdiğini ancak emtiaların teslim edilmediğini; çeklerin iadesi istenmiş ise de, davalı tarafından iadenin de gerçekleştirilmediğini beyanla … Bankası AŞ’ye ait … seri numaralı, 14/09/2022 tarihli, 385.000,00 TL tutarlı, … seri numaralı, 15/10/2022 tarihli, 385.000,00 TL tutarlı, … bank AŞ’ye ait … seri numaralı, 12/11/2022 tarihli 200.000,00 TL tutarlı, … seri numaralı, 19/11/2022 tarihli 200.000,00 TL tutarlı, … seri numaralı, 26/11/2022 tarihli 200.000,00 TL tutarlı, … bank AŞ’ye ait … seri numaralı, 23.09.2022 tarihli, 150.000,00 TL tutarlı, … seri numaralı, 30.09.2022 tarihli 150.000,00 TL tutarlı, … seri numaralı, 08.10.2022 tarihli, 150.000,00 TL tutarlı, … seri numaralı, 15.10.2022 tarihli, 150.000,00 tutarlı, … seri numaralı, 22.10.2022 tarihli, 150.000,00 TL tutarlı, … seri numaralı, 29.10.2022 tarihli, 150.000,00 TL tutarlı ve … seri numaralı, 05.11.2022 tarihli, 150.000,00 TL tutarlı çeklere ilişkin olarak ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN 05/09/2022 TARİH VE 2022/659 ESAS SAYILI TENSİP TUTANAĞI’NIN 9 NO’LU ARA KARARI İLE;”İhtiyati tedbir talebinin teminat karşılığında kabulüne, Toplam çek bedeli olan 2.420.000,00 TL’nin taktiren %20’si oranında (484.000,00TL) nakdi teminat ya da teminat mektubu karşılandığında geçerli olmak üzere;A-… Bankası AŞ’ye ait … seri numaralı, 14/09/2022 tarihli 385.000,00 TL tutarındaki çekin, … seri numaralı, 15/10/2022 tarihli, 385.000,00 TL tutarındaki çekin, … bank AŞ’ye ait … seri numaralı, 12/11/2022 tarihli 200.000,00 TL tutarındaki çekin, … seri numaralı, 19/11/2022 tarihli 200.000,00 TL tutarındaki çekin, … seri numaralı, 26/11/2022 tarihli 200.000,00 TL tutarındaki çekin, … bank AŞ’ye ait, … seri numaralı 23.09.2022 tarihli 150.000,00 TL tutarındaki çek, … seri numaralı 30.09.2022 tarihli 150.000,00 TL tutarındaki çek, … seri numaralı 08.10.2022 tarihli 150.000,00 TL tutarındaki çek, … seri numaralı 15.10.2022 tarihli 150.000,00 tutarındaki çek, … seri numaralı 22.10.2022 tarihli 150.000,00 TL tutarındaki çek, … seri numaralı 29.10.2022 tarihli 150.000,00 TL tutarındaki çek ve … seri numaralı 05.11.2022 tarihli 150.000,00 TL tutarındaki çeklerin davalı şirket tarafından icra takibine konulmasının ihtiyati tedbir yoluyla önlenmesine, Karar teminat yatırıldığı anda geçerli olacağından teminatın 7 gün içinde yatırılması halinde dava tarihi ile teminat tarihi arasında açılan icra takiplerinin de İİK 72 /2 maddesi gereğince durdurulmasına,” karar verildiği anlaşılmıştır. Davacı vekili 07/09/2022 havale tarihli dilekçesi ile; tensip zaptının 8. ve 9. maddelerinin tekrardan değerlendirilerek gözden geçirilmesini ve müvekkilin telafisi güç mağduriyet yaşamaması için dava konusu çeklerin 3. kişilere ciro edilmesinin yasaklanmasına, dava konusu çeklerin muhatap olan bankalara ibrazının yasaklanmasına, hem davalı tarafından hem de 3. şahıslar tarafından bedelsiz kalan çeklerin icraya konu edilmesinin tedbiren durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN 07/09/2022 TARİH VE 2022/659 ESAS SAYILI ARA KARARI İLE;” … Söz konusu talebin yeni bir ihtiyati tedbir niteliğinde olduğu, bu nedenle artık tedbir konulması istenen hususların bildirildiği, üçüncü şahıslar yönünden de tedbir istendiği; davanın konusunun bedelsiz kaldığı iddia edilen çekler olduğu, bu nedenle ciro edilmeleri halinde bilerek alan üçüncü şahısların aleyhine dava ikame edilebileceği; davaların birleştirilerek görülmesi gerekebileceği; bu nedenle sadece bu dava türü yönünden üçüncü şahısları etkileyebilecek ihtiyati tedbir kararı verilebileceği, zaten HMK’da da bu gibi hallerde hakları helalder olan üçüncü şahıslara itiraz hakkının tanındığı, buradan da dava dışı üçüncü şahısları ilgilendirebilecek tedbir kararlarının verilmesinin mümkün olduğu değerlendirilerek, Davacının iddiasının doğru olması halinde uğrayacağı zarar, dosyaya sunulan mal alım satım sözleşmesi, ekindeki ihtarlar nazara alındığında taraflar arasında bir ticari ilişkinin bulunduğu, bu ticari ilişki çerçevesince çeklerin verildiği, söz konusu çeklerin karşılığında mal tesliminin de ispatının davalıda olduğu nazara alınarak, İİK 72 madde gereğince icra takibinden önce açıldığı bildirilen bu davada ihtiyati tedbir yönünden İİK 72 madde ve genel düzenleme niteliğindeki HMK 389 ve devamı maddelerdeki ” yaklaşık haklılık ” şartlarının gerçekleştiği görülmekle talebin kabulüne karar verilip aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur. ” gerekçeleri ile;
” İHTİYATİ TEDBİR TALEBİNİN TEMİNAT KARŞILIĞINDA KABULÜ İLE, Toplam çek bedeli olan 2.420.000,00 TL’nin taktiren %20’si oranında (484.000,00TL) nakdi teminat ya da teminat mektubu karşılandığında geçerli olmak üzere; … Bankası AŞ’ye ait … seri numaralı, 14/09/2022 tarihli 385.000,00 TL tutarındaki çekin, … seri numaralı, 15/10/2022 tarihli, 385.000,00 TL tutarındaki çekin, … bank AŞ’ye ait … seri numaralı, 12/11/2022 tarihli 200.000,00 TL tutarındaki çekin, … seri numaralı, 19/11/2022 tarihli 200.000,00 TL tutarındaki çekin, … seri numaralı, 26/11/2022 tarihli 200.000,00 TL tutarındaki çekin, … bank AŞ’ye ait … seri numaralı 23.09.2022 tarihli 150.000,00 TL tutarındaki çek, … seri numaralı 30.09.2022 tarihli 150.000,00 TL tutarındaki çek, … seri numaralı 08.10.2022 tarihli 150.000,00 TL tutarındaki çek, … seri numaralı 15.10.2022 tarihli 150.000,00 tutarındaki çek, … seri numaralı 22.10.2022 tarihli 150.000,00 TL tutarındaki çek, … seri numaralı 29.10.2022 tarihli 150.000,00 TL tutarındaki çek ve … seri numaralı 05.11.2022 tarihli 150.000,00 TL tutarındaki çeklerin davalı ve ciro alan üçüncü şahıslar tarafından icra takibine konulmasının, bankaya ibrazı halinde bedelinin ödenmesinin, iş bu karardan sonra davalı tarafından üçüncü şahıslara ciro edilmesinin ihtiyati tedbir yoluyla yasaklanmasına, Karar teminat yatırıldığı anda geçerli olacağından teminatın 7 gün içinde yatırılması halinde dava tarihi ile teminat tarihi arasında açılan icra takiplerinin de İİK 72 /2 maddesi gereğince durdurulmasına,” karar verildiği anlaşılmıştır. İtiraz Eden Üçüncü Kişi … İnşaat Tic. Ltd. Şti. vekili 28/09/2022 tarihli dilekçesi ile; müvekkili itiraz edenin, davacı tarafından keşide olunan, davaya konu … bank Pınarbaşı İzmir Şubesine ait … çek nolu, 23.09.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli çeki ciro yoluyla kendinden önceki ciranta… San. Tic. Ltd Şti.’den devralmış olup, iyi niyetli son hamil ciranta olduğunu, davacı ile davalı lehdar ciranta arasındaki işbu davada, Mahkemenin 07.09.2022 tarihli kararı ile müvekkili itiraz ve talep eden üçüncü kişiye ciro yoluyla devredilen açıklanan çek de dahil olmak üzere birden fazla çek yönünden hukukun genel prensiplerine, yasa hükmüne ve yüksek yargı içtihatlarına aykırı bir şekilde, davanın tarafı olmayan ve çekleri ciro yoluyla devralan iyiniyetli üçüncü şahısları da kapsar şekilde, “… davalı ve ciro alan üçüncü kişiler tarafından, icra takibine konulmasının, bankaya ibrazında bedelinin ödenmesinin, karardan sonra üçüncü şahıslara ciro edilmesinin ihtiyati tedbir yolu ile yasaklanmasına” karar verildiğini, bunun yanında “…teminat yatırılması halinde dava tarihi ile teminat tarihi arasında açılan icra takiplerinin de İİK m.72/2 maddesi gereğince durdurulmasına” karar verildiğini, mahkemenin hukuk kurallarını hiçe sayan ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasının hukuk güvenliği açısından elzem olduğunu, öncelikle davanın tarafı olmayan üçüncü kişiler hakkında ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceğini, bunun yanında çeklerin tedavül kabiliyeti olan kıymetli evraklar olduğunu, bu nedenle kambiyo evrakından anlaşılmayan hususların, iyi niyetli üçüncü kişilere karşı ileri sürülemeyeceğini, TTK 687 maddesinde hamilin senedi ( çeki ) bile bile borçlunun zararına olarak devralması hali dışında, keşideci ile lehdar arasındaki kişisel def’ilerin hamile karşı ileri sürülemeyeceği hususunun açıkça öngörüldüğünü, müvekkili itiraz eden hakkında açılmış bir dava olmadığı gibi, müvekkilinin borçlunun, yani davacı keşidecinin zararına bu çeki teslim aldığına dair tek bir delil de olmadığını, müvekkili itiraz eden ciranta hamilin, iyi niyetli üçüncü kişi olduğu halde verilen tedbir kararının yasa maddesine de aykırı olduğunu beyanla ihtiyati tedbir kararının, müvekkili itiraz eden iyi niyetli üçüncü kişi yönünden kaldırılmasını talep etmiştir. İtiraz … Tur. Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili 27/09/2022 tarihli dilekçesi ile; Mahkemece 07/09/2022 tarihli ara karar ile verilen tedbir kararının hukuka ve yasaya aykırı olup ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını talep etme gereği hasıl olduğunu, dava dışı … Ticaret Limited Şirketi ile müvekkili şirket arasındaki araç satım sözleşmesine istinaden … Bankası A.Ş’ye ait … seri numaralı, 14/09/2022 tarihli, 385.000,00 TL tutarındaki çekin cirolanarak müvekkiline verildiğini, dava dışı … Ltd. Şti.’nin, müvekkili şirkete bir kısım ödemeler yaptığını ancak … seri numaralı, 385.000,00 TL bedelli çek bankaya ibraz edildiğinde ödeme yasağından bahisle ödeme yapılmadığını, hal böyle iken müvekkili şirket tarafından Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/314 D. İş sayılı dosyası ile ihtiyati haciz talebinde bulunulduğunu ve mahkeme tarafından ihtiyati haciz kararı verildiğini, ihtiyati haciz kararının Antalya Genel İcra Dairesi’nin … E. sayılı dosyası ile işleme konulduğunu, işbu dosya davacısının ise mahkemeden ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını talep ettiğini, kendilerine duruşma günü geldiğinde alınan ihtiyati tedbir kararının kapsamından haberdar olunduğunu, müvekkili şirket yasal hamil olup 3. şahıs konumunda olduğunu, TTK’ nın ilgili maddeleri uyarınca ödeme yasağı kararının bu denli kapsamlı verilmesi mümkün olmayıp 3. şahıs aleyhine ödeme yasağı konulamayacağını, mahkeme tarafından yalnızca davanın tarafları yönünden karar verilebileceğini, 3. şahıslar aleyhine verilen bu kararın, kambiyo senetlerinin sebepten mücerret olması ve koşulsuz şartsız ödeme taahhüdü içermesi kuralına tamamen aykırı olduğunu, Yargıtay kararları uyarınca keşideci ile lehtar arasında bulunan uyuşmazlıklara ilişkin defi ve itirazların, iyi niyetli 3. kişi konumunda olan müvekkiline karşı ileri sürülemeyeceğini, ayrıca çek üzerinde herhangi bir şekilde kısıtlayıcı bir kayıt da bulunmadığından müvekkilinin, lehtar ile keşideci arasındaki uyuşmazlığın var olup olmadığını bilebilecek konumda olmadığını, anılan çeki taraflar arasındaki ticari işten kaynaklı olarak aldığını, bu yönü ile iyi niyetli 3. şahıs konumunda olduğunu, bu konuda içtihatlaşmış Yargıtay kararlarının da mevcut olduğunu beyanla müvekkilinin yasal hamil olarak elinde bulundurduğu ve Antalya Genel İcra Dairesi’nin … E. sayılı dosyası ile takip başlatılan … Bankası A.Ş’ye ait … seri numaralı, 14/09/2022 tarihli, 385.000,00 TL tutarındaki çek hakkında verilen 07/09/2022 tarihli ihtiyati tedbir kararının itirazları doğrultusunda kaldırılmasını talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:
İLK DERECE MAHKEMESİNİN 27/10/2022 TARİHLİ DURUŞMASI GEREĞİNCE YAZILAN 27/10/2022 TARİH VE 2022/659 ESAS SAYILI ARA KARARI İLE; “Davacı mahkememize açmış bulunduğu menfi tespit davasında, davalı … Anonim Şirketinden emtia satın aldığını, bunun karşılığında 12 adet çeki davalı satıcıya verdiğini; ancak malları teslim alamadığını, çeklerin bedelsiz kaldığını ileriye sürerek, çek bedellerinin ödenmemesi için ihtiyati tedbir talep etmiş, çeklerden dolayı da borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini dava etmiştir. Mahkememizce davanın, icra takibinden önce açılan menfi tespit davası olduğu gerekçesiyle teminat karşılığında davaya konu 12 çek hakkında çeklerin ibraz edilmemesi ve icraya konmaması için ihtiyati tedbir kararı verilmiştir. Mahkememiz kararının davayla ilgili üçüncü şahıs konumunda bulunan iki şirket itiraz etmiş olup, bu şirketler çeklerin yetkili hamili oldukları, davanın tarafları arasındaki ilişkiyi bilmediklerini, bu nedenle çeklerden dolayı konan ihtiyati tedbirin kaldırılmasını talep etmiştir. İİK 394/3 madde gereğince ihtiyati tedbir kararının uygulanması sebebiyle menfaati açıkça ihlal edilen üçüncü kişilerinde ihtiyati tedbiri öğrenmelerinden itibaren 1 hafta içinde tedbire itiraz edebilecekleri düzenlenmiştir. İtiraz eden vekilleri, çekleri Antalya İcra Dairesinde takibe koyduklarını, karşı tarafın mahkememize ilişkin ihtiyati tedbir kararını dosyaya sunarak icra dairesinin koyduğu hacizlerin kaldırılmasını icra mahkemesinden talep ettiklerini, bu talebin reddedildiğini; kendilerinin de icra dosyalarına tedbir kararımızın sunulması ile durumu öğrendiklerini, süresi içinde mahkememize tedbirin kaldırılması için itiraz ettiklerini bildirmişlerdir. İtiraz eden … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi … Bankasına ait, … seri nolu, 14/09/2022 tarihli ve 385.000,00 TL bedelli çek ve … Bankasına ait, … seri nolu, 15/10/2022 tarihli ve 385.000,00 TL bedelli çek için; … TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ ise …’nin … çek nolu, 23/09/2022 keşide tarihli, 150.000,00 TL bedelli çeki yönünden talepte bulunmuşlardır. Çeklerin halen bu şirketler elinde olması, bu şirket aleyhine açılan bir davanın bulunmaması ancak bu şirketlerin davalı şirketle el ve iş birliği halinde davranıp mahkememizce verilen tedbir kararını sonuçsuz kılmak ve davacının açmış bulunduğu menfi tespit davasını anlamsız kılmak için hareket ettikleri iddia ve ispat edilmeden ve bu iddiayla davamıza katılmadan tedbirin devamı mümkün görülmemiştir. Verilen tedbir kararı ile dava dışı üçüncü şahısların etkilenmemesi gerektiğinden ve bu şirketlerin davaya ithal edilmesine ilişkin de ayrı bir dava açılmadığı ya da dahili dava edilmediği nazara alınarak talebin kabulüne karar vermek gerekmiş, aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur. ” gerekçeleri ile; “İhtiyati tedbire itiraz edenlerin itiraz ettiği çekler yönünden taleplerinin KABULÜ İLE; Mahkememizin 07/09/2022 tarihli ve bu dosya numaramız üzerinden verilen ihtiyati tedbir kararının; … Bankasına ait, … seri nolu, 14/09/2022 tarihli ve 385.000,00TL bedelli çek yönünden; … Bankasına ait, … seri nolu, 15/10/2022 tarihli ve 385.000,00-TL bedelli çek için; … LİMİTED ŞİRKETİ YÖNÜNDEN KALDIRILMASINA, …’nin … çek nolu, 23/09/2022 keşide tarihli, 150.000,00 TL bedelli çeki yönünden ise; … TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ İÇİN KALDIRILMASINA, Diğer çekler yönünden tedbirin DEVAMINA karar verilmiş ve verilen karara karşı, itiraz eden üçüncü şahıs … İnşaat Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından itiraz dilekçesi sunulmuş, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İTİRAZ VE İSTİNAF SEBEPLERİ: İtiraz Eden Üçüncü Kişi … İnşaat Tic. Ltd. Şti. vekili 28/10/2022 tarihli itiraz dilekçesi ile; müvekkili itiraz edenin, davacı … San. Tic. Ltd. Şti. tarafından keşide olunan, işbu davaya konu, …bank Pınarbaşı İzmir Şubesi’ne ait … çek nolu, 30.09.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 08.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 15.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 22.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli çekleri ciro yoluyla kendinden önceki ciranta İzmir … San. Tic. Ltd Şti.’den devralmış olup, iyi niyetli son hamil ciranta olduğunu, çek örneklerinin ekte olduğunu, davacı ile davalı lehtar ciranta arasındaki işbu davada, mahkemenin 07.09.2022 tarihli kararı ile müvekkili itiraz ve talep eden üçüncü kişiye ciro yoluyla devredilen, yukarıda dökümü verilen çekler de dahil olmak üzere birden fazla çek yönünden, hukukun genel prensiplerine, yasa hükmüne ve yüksek yargı içtihatlarına aykırı bir şekilde, davanın tarafı olmayan ve çekleri ciro yoluyla devralan iyi niyetli üçüncü şahısları da kapsar şekilde, “…davalı ve ciro alan üçüncü kişiler tarafından, icra takibine konulmasının, bankaya ibrazında bedelinin ödenmesinin, karardan sonra üçüncü şahıslara ciro edilmesinin ihtiyati tedbir yolu ile yasaklanmasına” karar verildiğini, bunun yanında “…teminat yatırılması halinde dava tarihi ile teminat tarihi arasında açılan icra takiplerinin de İİK m.72/2 maddesi gereğince durdurulmasına” karar verildiğini, mahkemenin hukuk kurallarını hiçe sayan, ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasının, hukuk güvenliği açısından elzem olduğunu, öncelikle davanın tarafı olmayan üçüncü kişiler hakkında ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceğini, bunun yanında çeklerin tedavül kabiliyeti olan kıymetli evraklar olduğunu, bu nedenle kambiyo evrakından anlaşılmayan hususların, iyi niyetli üçüncü kişilere karşı ileri sürülemeyeceğini, TTK 687 maddesinde, hamilin, senedi (çeki), bile bile borçlunun zararına olarak devralması hali dışında, keşideci ile lehtar arasındaki kişisel def’ilerin hamile karşı ileri sürülemeyeceği hususunun açıkça öngörüldüğünü, müvekkil itiraz eden hakkında açılmış bir dava olmadığı gibi, müvekkilin, borçlunun yani davacı keşidecinin zararına bu çeki teslim aldığına dair tek bir delil de olmadığını, müvekkil itiraz eden ciranta hamil, iyi niyetli üçüncü kişi olduğu halde verilen tedbir kararının yasa maddesine de aykırı olduğunu beyanla davacı şirket tarafından keşide olunan … bank Pınarbaşı İzmir Şubesine ait, … çek nolu, 30.09.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 08.10.2022 keşide tarihli ve 150.000TL bedelli, … çek nolu, 15.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 22.10.2022 keşide tarihli ve 150.000.TL bedelli çekler için de kaldırılmasını talep etmiştir. Davacı vekili 01/11/2022 tarihli istinaf dilekçesi ile; Yerel Mahkemece verilen ihtiyati tedbir kararından sonra müvekkili tarafından İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce İstenen 484.000 TL tutarındaki teminat miktarının 09.09.2022 tarihinde mahkeme veznesine yatırıldığını, mahkemenin işbu dosya konusu çeklere ilişkin olarak vermiş olduğu ihtiyati tedbir kararı gereğince çeklerin, davalı ve ciro alan üçüncü şahıslar tarafından icra takibine konulmasını, işbu karardan sonra davalı tarafından üçüncü şahıslara ciro edilmesini yasakladığını, dava konusu çeklere ilişkin olarak bankalara ihtiyati tedbir kararının bildirilmesi hakkında ilgili bankalara müzekkere yazıldığını, mahkemenin 07.09.2022 tarihinde vermiş olduğu ihtiyati tedbir kararına ve ilgili bankalara üçüncü şahıslarla ilgili verilen ciro edilmesi ve icra takibine konu edilemez kararına rağmen, davalı tarafından Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/314 D. İş sayılı dosyası ve Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/327 D. İş sayılı dosyasıyla ilgili çeklere ilişkin ihtiyati haciz kararı alınmış olup, müvekkilinin taşınmazlarına haciz konulduğunu, bu hacizler sonucunda müvekkilinin bankalardan kredi çekemez hale geldiğini, üçüncü şahıslar tarafından İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin vermiş olduğu ihtiyati tedbir kararına haksız ve mesnetsiz bir şekilde 21.10.2022 tarihinde itiraz edilmiş olduğunu, Mahkemenin üçüncü şahısların itirazından sonra 27.10.2022 tarihli ara kararı ile bir kısım çekler yönünden tedbirin kaldırılmasına karar verdiğini, üç çek yönünden ihtiyati tedbirin kaldırılmasına yönelik verilen ara kararın hem ihtiyati tedbir uygulamasının amacına hem de hukuka aykırı olduğunu, mahkeme veznesine yatırmış oldukları 484.000,00 TL teminatın amaçsız kaldığını, davacı yararına, yargılamanın sonunda verilecek hükmün gerçekleşmesini temin eder mahiyette ihtiyati tedbir kararının devamına karar verilmesi gerekirken işbu ihtiyati tedbirin üç çek yönünden kaldırılmasının hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu, müvekkilininin iki aylık dava süresince, ilgili çeklere ilişkin teminat yatırmış olmasına rağmen banka hesaplarına ve taşınmazlarına haciz konulduğunu, açıklandığı üzere ihtiyati tedbirin, ortaya çıkabilecek zararın önlenmesi amacıyla mahkeme tarafından konulan, geçicilik arz eden ve Kanunda belirlenmiş olan merci tarafından yerine getirilen bir hukuki koruma yolu olduğunu, ancak mahkeme tarafından verilmiş olan bu ihtiyati tedbir kararına rağmen müvekkilinin çok büyük maddi kayıplar yaşadığını ve yaşamaya da devam etmekte olduğunu beyanla istinaf taleplerinin kabulü ile yerel mahkeme kararının müvekkili lehine kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. İtiraz Eden … Ltd. Şti. vekili 26/11/2022 tarihli dilekçesi ile; davanın tarafı olmayan üçüncü kişiler hakkında ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceğini, bunun yanında çeklerin tedavül kabiliyeti olan kıymetli evraklar olduğunu, bu nedenle kambiyo evrakından anlaşılmayan hususların, iyi niyetli üçüncü kişilere karşı ileri sürülemeyeceğini, TTK 687. maddesinde, hamilin senedi (çeki), bile bile borçlunun zararına olarak devralması hali dışında, keşideci ile lehdar arasındaki kişisel def’ilerin hamile karşı ileri sürülemeyeceği hususunun açıkça öngörülmüş olduğunu, müvekkili itiraz eden hakkında açılmış bir dava olmadığı gibi, müvekkilinin, borçlunun yani davacı keşidecinin zararına bu çeki teslim aldığına dair tek bir delil de olmadığını, müvekkili itiraz eden ciranta hamil, iyi niyetli üçüncü kişi olduğu halde verilen tedbir kararının yasa maddesine de aykırı olduğunu beyanla ihtiyati tedbir kararının davacı tarafından keşide olunan, davaya konu … bank Pınarbaşı İzmir Şubesine ait … çek nolu, 30.09.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 08.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 15.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 22.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 29.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 05.11.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli çeklere ilişkin olarak kaldırılmasını talep etmiştir. İtiraz Eden Üçüncü Kişi … vekili 09/12/2022 tarihli dilekçesi ile; müvekkili itiraz edenin, davacı tarafından keşide olunan, davaya konu, … Adnan Menderes Hava Limanı Şubesine ait … çek nolu, 19.11.2022 keşide tarihli ve 200.000.TL bedelli, … çek nolu, 26.11.2022 keşide tarihli ve 200.000 TL bedelli iki adet çeki, ciro yoluyla kendinden önceki ciranta … İnş. San. Tic. A.Ş.’den devralmış olup, iyi niyetli hamil ciranta olduğunu, davacı ile davalı lehdar ciranta arasındaki işbu davada, Mahkemenin 09.09.2022 tarihli kararı ile müvekkili itiraz ve talep eden üçüncü kişiye ciro yoluyla devredilen yukarıdaki dökümü verilen çekler de dahil olmak üzere birden fazla çek yönünden, hukukun genel prensiplerine, yasa hükmüne ve yüksek yargı içtihatlarına aykırı bir şekilde, davanın tarafı olmayan ve çekleri ciro yoluyla devralan iyi niyetli üçüncü şahısları da kapsar şekilde, “… davalı ve ciro alan üçüncü kişiler tarafından, icra takibine konulmasının, bankaya ibrazında bedelinin ödenmesinin, karardan sonra üçüncü şahıslara ciro edilmesinin ihtiyati tedbir yolu ile yasaklanmasına” karar verildiğini, bunun yanında “…teminat yatırılması halinde dava tarihi ile teminat tarihi arasında açılan icra takiplerinin de İİK m.72/2 maddesi gereğince durdurulmasına” karar verildiğini, öncelikle davanın tarafı olmayan üçüncü kişiler hakkında ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceğini, bunun yanında çeklerin tedavül kabiliyeti olan kıymetli evraklar olduğunu, bu nedenle kambiyo evrakından anlaşılmayan hususların, iyi niyetli üçüncü kişilere karşı ileri sürülemeyeceğini, TTK 687 maddesinde hamilin, senedi ( çeki ) bile bile borçlunun zararına olarak devralması hali dışında, keşideci ile lehdar arasındaki kişisel def’ilerin hamile karşı ileri sürülemeyeceği hususunun açıkça öngörüldüğünü, müvekkili itiraz eden hakkında açılmış bir dava olmadığı gibi, müvekkilinin borçlunun yani davacı keşidecinin zararına bu çeki teslim aldığına dair tek bir delil de olmadığını, müvekkili itiraz eden ciranta hamil, iyi niyetli üçüncü kişi olduğu halde verilen tedbir kararının yasa maddesine de aykırı olduğunu beyanla … Adnan Menderes Hava Limanı Şubesine ait … çek nolu, 19.11.2022 keşide tarihli ve 200.000 TL bedelli, … çek nolu, 26.11.2022 keşide tarihli ve 200.000 TL bedelli çeklere ilişkin olarak, müvekkil itiraz eden iyi niyetli üçüncü kişi yönünden kaldırılmasını talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 22/12/2022 tarih ve 2022/659 Esas sayılı Ara Kararı ile; “..İhtiyati tedbir HMK 389 ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olup HMK 394/3 maddesi gereğince ihtiyati tedbir kararının uygulanması sebebiyle menfaati açıkça ihlal edilen 3. kişilerin de süresi içinde ihtiyati tedbire itiraz edebilecekleri düzenlenmiştir. Mahkememizce yine bu dosya için 13/12/2022 tarihinde verilen kararda uzunca anlatılan gerekçeler ile birlikte; Davanın icra takibinden önce açılan menfi tespit davası olarak ikame edildiği; 07/09/2022 tarihli ihtiyati tedbir kararımızda çeklerin bu karardan sonra 3. Şahıslara cirosunun yasaklandığı ve bu yasağa uyulmadan gerçekleşen cirolar yönünden de 3. Kişileri bağlayıcı olarak ihtiyati tedbir kararı verilmiş olup; 3. Kişilerin yapmış bulunduğu itirazların incelenmesinde artık bu karar çerçevesinde talep ve savunmaların değerlendirilmesi gerektiği; Bu tür menfi tespit davalarında kambiyo senetlerini ciro yoluyla alan 3. Kişilerin davaya dahil edilmeleri şartıyla ve onların ciro edenle el ve iş birliği içinde hareket edip; akdi ilişkinin tarafları arasındaki durumu bir başka deyişle çeklerin bedelsiz kaldığını bilerek ciro aldıkları iddia edilmesi durumunda; O takdirde mahkemece 3. Şahısların aleyhine de yargılama sonunda karar verme imkanının doğacağı; Bu hal, yani 3. Kişilerin davaya bu iddia ile dahil edilmeleri dışında, ihtiyati tedbirin 3. Kişiler yönünden kaldırılmasının gerekeceği; zira itiraz eden 3. Kişilerin bir kısım çekleri ciro yoluyla aldığını bilen davacının dahi onların kötü niyetli ve el- iş birliği içinde hareket ettiğini ileriye süremediği halde artık mahkemece sırf ihtiyati tedbirin 3. Kişileri bağlayıcı olarak verildiğinden bahisle itirazlarını reddetmesi mümkün değildir. Zira, tedbirin verildiği anda bu çeklerin ciro edilip edilmediği bilinmediği gibi sonradan ortaya çıkacak duruma nazaran 3. kişilerin yer almayacağı bir yargılamada onlara karşı tedbiri devam ettirmek mümkün değildir. Davacı taraf itiraz edenlerden … Ticaret Limited Şirketi aleyhine İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/949 sayılı dosyasıyla dava açıp, yukarıda açıklandığı çerçevede bu şirketin söz konusu çekleri durumu bilerek aldığını iddia ettiğinden; artık bu şirketçe itiraza konu olan; … bank Pınarbaşı İzmir Şubesine ait, … çek nolu, 30.09.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 08.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 15.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 22.10.2022 keşide tarihli ve 150.000-TL bedelli, … çek nolu, 29.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 05.11.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli çekler yönünden ihtiyati tedbire itirazın reddine karar vermek gerekmiş,Ancak, diğer itiraz eden … aleyhine açılan herhangi bir dava bulunmadığından onun itirazları yönünden talebin kabulüne karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur.” gerekçeleri ile; ” Tedbire itiraz eden huzurdaki … İnşaat Ticaret Limited Şirketi hakkında bu çeklerden dolayı dava açılıp bedelsizliği bilerek aldıkları iddia edildiğinden bu şirketin ihtiyati tedbirin kaldırılmasına ilişkin itirazının REDDİNE, Diğer itiraz eden …’ın itirazına konu olan iki çek yönünden; 26/11/2022 keşide tarihli, 200.000,00 TL bedelli, … Adnan Menderes Hava Limanı şubesine ait … nolu çek ile; 19/11/2022 keşide tarihli, 200.000,00 TL bedelli, … bank Adnan Menderes Hava Limanı şubesine ait … nolu çekler yönünden; İtirazın KABULÜ ile ihtiyati tedbir kararının KALDIRILMASINA karar verilmiş ve verilen karara karşı, itiraz eden üçüncü şahıs … Tic. Ltd. Şti. vekili ile davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: İtiraz Eden Üçüncü Kişi … Tic. Ltd. Şti. vekili istinaf dilekçesi ile; Mahkemenin kararında, itiraz eden … Ltd. Şti. hakkında İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 2022/949 E. sayılı dosyası ile bu şirketin davaya konu çekleri, durumu bilerek aldığı iddiası ile menfi tespit açıldığı gerekçesi ile itiraz eden … Ltd .Şti.’ye ciro yoluyla kendinden önceki ciranta …San. Tic. Ltd Şti. tarafından devredilen … bank Pınarbaşı İzmir Şubesine ait … çek nolu, 30.09.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 08.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 15.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 22.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 29.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli ve … çek nolu, 05.11.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli çekler yönünden ihtiyati tedbir kararına itirazın reddine karar verdiğini, öncelikle itiraz edilen ihtiyati tedbir kararının, müvekkili itiraz eden … şirketinin tarafı olmadığı, Mahkemenin yukarıda sayısı verilen dosyasından, 09.09.2022 tarihinde verilmiş olduğunu, mahkemenin davacı ile davalı lehdar ciranta arasındaki işbu davada, müvekkili itiraz eden üçüncü kişiye ciro yoluyla devredilen yukarıdaki dökümü verilen çekler de dahil olmak üzere birden fazla çek yönünden, hukukun genel prensiplerine, yasa hükmüne ve yüksek yargı içtihatlarına aykırı bir şekilde, davanın tarafı olmayan ve çekleri ciro yoluyla devralan iyi niyetli üçüncü şahısları da kapsar şekilde ihtiyati tedbir kararı verdiğini, oysa ki davanın tarafı olmayan üçüncü kişiler hakkında ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceğini, bu durumda ihtiyati tedbir kararı tarihi itibariyle müvekkili itiraz edenin, davanın tarafı olmadığından ihtiyati tedbir kararının hukuka aykırı olduğunu, müvekkili itiraz eden hakkında, tedbir kararından çok sonra, İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/949 E. sayılı dosyası ile dava açılmasının, hukuka aykırı ihtiyati tedbir kararına, hukuka uygunluk kazandırmayacağını, müvekkil itiraz eden hakkında verilmesi gereken bir ihtiyati tedbir kararı varsa, yeni açılan davada ve yeni bir kararla ve yeni bir teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilebileceğini, önceki karara geçerlilik kazandırılamayacağını, bunun yanında çeklerin tedavül kabiliyeti olan kıymetli evraklar olduğunu, kambiyo evrakından anlaşılamayan hususların, iyi niyetli üçüncü kişilere karşı ileri sürülemeyeceğini, TTK 687 maddesinde hamilin, senedi ( çeki ) bile bile borçlunun zararına olarak devralması hali dışında, keşideci ile lehtar arasındaki kişisel def’ilerin hamile karşı ileri sürülemeyeceği hususunun açıkça öngörüldüğünü, müvekkili itiraz edenin, borçlunun yani davacı keşidecinin zararına bu çeki teslim aldığına dair tek bir delil de olmadığını, müvekkili itiraz eden ciranta hamil, iyi niyetli üçüncü kişi olduğu halde verilen tedbir kararının yasa maddesine de aykırı olduğunu beyanla davacı tarafından keşide olunan davaya konu, … bank Pınarbaşı İzmir Şubesine ait … çek nolu, 30.09.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 08.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 15.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 22.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 29.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 05.11.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli çekler yönünden de kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesi ile; istinafa konu ara kararın haksız, mesnetsiz ve hukuka aykırı olduğunu, öncelikle, kendileri tarafından davalı … aleyhine İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/659 E. sayılı dosyasıyla birleştirilmesi talepli menfi tespit davası açıldığını, İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 26.12.2022 tarihinde vermiş olduğu kararla dosyanın İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/669 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verildiğini, bu sebeple yatırmış oldukları 484.000,00 TL tutarındaki teminatın … için de hüküm doğurmakta olduğunu, bu sebeple İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22.12.2022 tarihinde vermiş olduğu iki çek yönünden ihtiyati tedbirin kaldırılmış olmasının hukuka aykırı olduğunu, kaldı ki, istinafa konu İstanbul Anadolu 7.Asliye Ticaret Mahkemesi’nde menfi tespit davası açarken, müvekkilinin ilgili mahkemeden ihtiyati tedbir uygulanmasını talep ettiğini, bu talep karşısında Mahkemenin 07.09.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildiğini, işbu karardan sonra müvekkili tarafından 484.000 TL tutarındaki teminat miktarının 09.09.2022 tarihinde mahkeme veznesine yatırıldığını, Mahkemenin işbu dosya konusu çeklere ilişkin olarak vermiş olduğu ihtiyati tedbir kararı gereğince yukarıda seri numarasını belirttikleri çeklerin, davalı ve ciro alan üçüncü şahıslar tarafından icra takibine konulmasını, işbu karardan sonra davalı tarafından üçüncü şahıslara ciro edilmesini yasakladığını, dava konusu çeklere ilişkin olarak bankalara ihtiyati tedbir kararının bildirilmesi hakkında müzekkere yazıldığını, buna rağmen, davalı … tarafından Antalya Genel İcra Dairesi’nin … E. ve Antalya Genel İcra Dairesi’nin … E. sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine ilişkin icra takibi başlatıldığını, başlatılan icra takibi sonrasında müvekkilinin taşınmazlarına haciz konulduğunu, bu hacizler sonucunda müvekkilinin bankalardan kredi çekemez hale geldiğini, TTK’ya göre basiretli iş adamı gibi davranmasına rağmen ticari itibarının zarar gördüğünü, ancak üçüncü şahıslar tarafından ihtiyati tedbir kararına haksız ve mesnetsiz bir şekilde itiraz edildiğini, üçüncü şahısların itirazından sonra 22.12.2022 tarihinde itiraz eden …’ın itirazına konu olan iki çek yönünden itirazın kabulü ile bu çekler için konan ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına karar verilmiş olduğunu, Mahkemenin vermiş olduğu ara kararın hem ihtiyati tedbir uygulamasının amacına hem de hukuka aykırı olduğunu, ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasının ihtiyati tedbir kurumunun amacına aykırı olduğunu, ihtiyati tedbirin, mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesi önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde başvurulan ve uyuşmazlık tam olarak çözülmeksizin uyuşmazlık konusu hakkın korunması veya ortaya çıkabilecek zararın önlenmesi amacıyla mahkeme tarafından konulan, geçicilik arz eden ve Kanunda belirlenmiş olan merci tarafından yerine getirilen bir hukuki koruma yolu olduğunu, İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin iki çek yönünden ihtiyati tedbirin kaldırılmasının, mahkeme veznesine yatırmış oldukları 484.000,00 TL teminatı amaçsız kıldığını, müvekkilinin dava süresince, ilgili çeklere ilişkin teminat yatırmış olmasına rağmen banka hesaplarına ve taşınmazlarına haciz konulduğunu, hal böyle iken, İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22.12.2022 tarihli ara kararında iki çek yönünden ihtiyati haczin kaldırılmasının hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu, mahkemenin vermiş olduğu bu karar neticesinde, müvekkilinin ödemiş oldğu teminatın hükümsüz kaldığını, ihtiyati tedbirin devam ettiği çekler yönünden de mahkemenin itirazları kabulü halinde müvekkilinin geri dönüşü olmayan ticari kayıplar yaşayacağını beyanla istinaf taleplerinin kabulü ile yerel mahkeme kararının müvekkili lehine kaldırılmasına ve ihtiyati tedbir taleplerinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Talep, ihtiyati tedbir kararına itiraza ilişkindir. Mahkemece 2022/659 Esas sayılı dosyada verilen 07.09.2020 tarihli ara karar ile dava konusu edilen; … Bankası A.Ş.’ye ait … seri numaralı, 14/09/2022 tarihli, 385.000,00 TL bedelli; … seri numaralı, 15/10/2022 tarihli, 385.000,00 TL bedelli; … bank A.Ş.’ye ait … seri numaralı, 12/11/2022 tarihli, 200.000,00 TL bedelli; … seri numaralı, 19/11/2022 tarihli, 200.000,00 TL bedelli;… seri numaralı, 26/11/2022 tarihli, 200.000,00 TL bedelli; … bank A.Ş.’ye ait … seri numaralı, 23.09.2022 tarihli, 150.000,00 TL bedelli, … seri numaralı, 30.09.2022 tarihli, 150.000,00 TL bedelli; … seri numaralı, 08.10.2022 tarihli, 150.000,00 TL bedelli; … seri numaralı, 15.10.2022 tarihli, 150.000,00 TL bedelli; … seri numaralı, 22.10.2022 tarihli, 150.000,00 TL bedelli; … seri numaralı, 29.10.2022 tarihli, 150.000,00 TL bedelli ve … seri numaralı, 05.11.2022 tarihli 150.000,00 TL bedelli çeklerin davalı ve ciro alan üçüncü şahıslar tarafından icra takibine konulmasının, bankaya ibrazı halinde bedelinin ödenmesinin, karardan sonra davalı tarafından üçüncü şahıslara ciro edilmesinin önlenmesine ve teminatın yatırıldığı tarihe kadar açılacak icra takiplerinin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı verilmiş, karara karşı birleşen davada davalı asıl davada ise taraf olmayan üçüncü kişi … Tic. Ltd. Şti. ve … San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan itiraz üzerine 27.10.2022 tarihli ara karar ile; … Bankası A.Ş.’ye ait … seri nolu, 14/09/2022 tarihli ve 385.000,00 TL bedelli çek ile … seri nolu, 15/10/2022 tarihli ve 385.000,00 TL bedelli çek için verilen ihtiyati tedbir kararının … San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden, … bank A.Ş.’ye ait … çek nolu, 23/09/2022 keşide tarihli, 150.000,00 TL bedelli çek için verilen ihtiyati tedbir kararının ise ise…Tic. Ltd. Şti. yönünden kaldırılmasına karar verildiği, anılan karara karşı davacının istinaf başvurusunda bulunduğu, Mahkemece 22.12.2022 tarihli ara karar ile bu kez, … İnşaat Tic. Ltd. Şti.’nin … bank A.Ş.’ye ait … çek nolu, 30.09.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli; … çek nolu, 08.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli; … çek nolu, 15.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli; … çek nolu, 22.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli; … çek nolu, 29.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli; … çek nolu, 05.11.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli çekler yönünden verilen ihtiyati tedbir kararına itirazının reddine, … bank A.Ş.’ye ait … nolu, 26/11/2022 keşide tarihli, 200.000,00 TL bedelli ve19/11/2022 keşide tarihli, 200.000,00 TL bedelli çek için verilen ihtiyati tedbir kararının itiraz eden üçüncü kişi … yönünden kaldırılmasına karar verildiği, verilen bu karara karşı davacı ile … İnşaat Tic. Ltd. Şti.’nin istinaf başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 389/1. madde hükmü uyarınca; mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir. İİK’nın 72/2. madde hükmü uyarınca; icra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. Davanın tarafı olmayan 3. kişiler aleyhine ihtiyati tedbir kararı verilmesi mümkün değildir. Öyleki HMK’nın ihtiyati tedbire itirazı düzenleyen 394/3. maddesinde; ihtiyati tedbir kararının uygulanması sebebiyle menfaati açıkça ihlal edilen üçüncü kişilerin de ihtiyati tedbiri öğrenmelerinden itibaren bir hafta içinde ihtiyati tedbirin şartlarına ve teminata itiraz edebilecekleri düzenlenmek suretiyle, uyuşmazlığın tarafı olmayan üçüncü kişilerin, ihtiyati tedbir kararının uygulanması halinde dahi ihlal edilebilecek menfaatleri korunmuştur. Somut talep yönünden yapılan değerlendirmede; mahkemece 07.09.2020 tarihli ara karar ile dava konusu çekler yönünden, davanın tarafı olmayan üçüncü kişileri de kapsar şekilde ihtiyati tedbir kararı verilmiş olduğundan, 27.10.2022 tarihli ara karar ile bir kısım çekler için davanın tarafı olmayıp, üçüncü kişi konumunda olan … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ile … İnşaat Tic. Ltd. Şti. yönünden verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına karar verilmesi usul ve yasaya uygundur. Davacı tarafın bu ara karara yönelik istinaf başvurusu haksız bulunmuştur. Mahkemenin 22.12.2022 tarihli ara kararı ile yine bir kısım çekler için davanın tarafı olmayıp, üçüncü kişi konumunda olan … yönünden verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına karar verilmesi isabetli iken, aynı gerekçe ile ihtiyati tedbir kararının verildiği asıl dava dosyasının tarafı olmayan … İnşaat Tic. Ltd. Şti.’nin itirazının da kabulüne karar verilmesi gerekirken, davacı tarafından itiraz eden hakkında ihtiyati tedbir kararının verilmesinden sonra birleşen İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/949 sayılı dosyasıyla dava açılmış olduğu gerekçesi ile reddine karar verilmiş olması isabetsiz olmuştur. Bu nedenle asıl davanın tarafı olmayan birleşen davada davalı … Emlak İnşaat Tic. Ltd. Şti.’nin istinaf başvurusu haklı bulunmuştur. Açıklanan nedenlerle; dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere göre, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı gibi kamu düzenine aykırılık da görülmediğinden, davacı vekilinin 27.10.2022 ve 22.12.2022 tarihli ara kararlara ilişkin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine, birleşen davada davalı asıl davada üçüncü kişi … İnşaat Tic. Ltd. Şti. vekilinin 22.12.2022 tarihli ara karara yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile, mahkemece deliller toplanılmış olup, yeniden yargılama yapılmasını gerektirir bir husus bulunmadığından HMK’nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, Dairemizce yeniden; “İtirazın kabulü ile; … bank A.Ş.’ye ait … çek nolu, 30.09.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 08.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 15.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 22.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 29.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, … çek nolu, 05.11.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli çek için 07.09.2020 tarihli karar ile üçüncü kişi … İnşaat Tic. Ltd. Şti. yönünden verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına,” karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının 27/10/2022 ve 22/12/2022 tarihli ara kararlara ilişkin istinaf başvurularının ayrı ayrı 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Asıl davada üçüncü kişi … İnşaat Tic. Ltd. Şti. vekilinin 22/12/2022 tarihli ara karara yönelik istinaf başvurusunun KABULÜ ile; İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilen ve ” Tedbire itiraz eden huzurdaki … İnşaat Ticaret Limited Şirketi hakkında bu çeklerden dolayı dava açılıp bedelsizliği bilerek aldıkları iddia edildiğinden bu şirketin ihtiyati tedbirin kaldırılmasına ilişkin itirazının REDDİNE, ” şeklindeki kararı içeren 22/12/2022 tarih ve 2022/659 Esas sayılı ara kararının HMK’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, Dairemizce yeniden hüküm kurulmak suretiyle; Asıl davada üçüncü kişi … İnşaat Tic. Ltd. Şti. vekilinin itirazının kabulü ile; … bank A.Ş.’ye ait; A-)… çek nolu, 30.09.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, B-) … çek nolu, 08.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, C-) … çek nolu, 15.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, D-) … çek nolu, 22.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, E-) … çek nolu, 29.10.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli, F-) … çek nolu, 05.11.2022 keşide tarihli ve 150.000 TL bedelli çekler hakkında İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 07/09/2020 tarihli kararı ile verilen ihtiyati tedbir kararının, belirtilen çekler ve üçüncü kişi … İnşaat Tic. Ltd. Şti. yönünden KALDIRILMASINA, 3-İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/12/2022 tarih ve 2022/659 Esas sayılı ara kararı ile; “Diğer itiraz eden …’ın itirazına konu olan iki çek yönünden; 26/11/2022 keşide tarihli, 200.000,00 TL bedelli, … bank Adnan Menderes Hava Limanı şubesine ait … nolu çek ile; 19/11/2022 keşide tarihli, 200.000,00 TL bedelli, … bank Adnan Menderes Hava Limanı şubesine ait … nolu çekler yönünden; İtirazın KABULÜ ile, Bu çekler için mahkememizce konan ihtiyati tedbir kararının KALDIRILMASINA,” şeklinde verilen karar geçerliliğini koruğundan, bu çekler yönünden dairemizce yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına, 4-Dairemiz kararın infazı hususunda ilk derece mahkemesi yazı işleri müdürlüğü tarafından ilgili bankalara yazılı bildirim yapılmasına, 5-Harçlar Kanunu gereğince istinaf edenler tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harçlarının hazineye gelir kaydına, 6-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince davacıdan alınması gereken 179,90-TL istinaf karar harcından, istinaf eden davacı tarafından peşin olarak yatırılan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 7-Asıl davada üçüncü kişi … Emlak İnşaat Tic. Ltd. Şti. tarafından yatırılan 179,90 TL istinaf karar harcının talep halinde iadesine, 8-Asıl davada üçüncü kişi … İnşaat Tic. Ltd. Şti. tarafından yatırılan 490,00 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının davacıdan alınarak asıl davada üçüncü kişi … İnşaat Tic. Ltd. Şti.’ye verilmesine, 9-Artan gider avansı olması halinde, talep halinde avansı yatıran ilgili tarafa iadesine, 10-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 19/01/2023 tarihinde HMK’nın 362/1-f maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.