Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/266 Esas
KARAR NO: 2023/206 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2022/573 Esas – 2022/864 Karar
TARİH: 21/12/2022
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
KARAR TARİHİ: 09/02/2023
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili şirket … Tic. Ltd. Şti.’nin … Mah. … Sok. No:… Sultangazi/İSTANBUL adresinde avize (aydınlatma) ve duvar saati işi yaptığı, şirket yetkilisi …Z’in 05.08.2022 tarihinde saat: 01:30 civarında … plakalı aracında yaşanan hırsızlık sebebiyle, çanta içerisinde bulunan dava konusu ticari defterler dâhil tüm belgelerin çalındığı, söz konusu şirketin 2020, 2021 ve 2022 yıllarına ait defterler ve ayrıca şirket muhasebe programın bulunduğu casper marka bilgisayar hırsız/hırsızlar tarafından çalındığı, müvekkilinin iradesi dışında meydana gelen bu hırsızlık sebebiyle ticari işletmesi büyük bir yıkıma uğradığı, bunun yanında bilgisayarı, resmi evrak ve ticari defterleri de çalındığı, hırsızlık nedeniyle Esentepe Polis Merkezi Amirliğinde şikayette bulunduğu, müvekkili şirkete ait resmi evraklar ve ticari defterlerin bu hırsızlık sebebiyle zayi olduğu, Türk Ticaret Kanunu m.82/d-7 uyarınca sayın mahkemenizden ilgili belge ve defterlerin zayi olduğuna dair taraflarına, zayi belgesi verilmesini talep etme zarureti oluştuğu, izah olunan nedenle 2020, 2021 ve 2022 yılına ait ticari defterler zayi olduğu, resmi evrak ve ticari defterlerin zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesi ile gereğini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 21/12/2022 tarih 2022/573 Esas 2022/864 Karar sayılı kararında; “……Açıklanan nedenler ve yerleşik yargı içtihatları nazara alındığında; araç içinin ticari defter, fatura ve belgeler açısından olağan saklama yeri olmadığı açıktır, Kaldı ki, dava dilekçesinde bu defter ve belgelerin araçta bulunma nedeni dahi belirtilmemiştir. Öte yandan; basiretli bir tacirin kural olarak ticari defter ve belgelerini işletme merkezinde muhafaza etmesi ve korunması için gerekli önlemleri alması gerekmekteyken araç içinde bulundurulması hayatın olağan akışına aykırı olup, gerekli muhafaza önlemleri alınmadığını göstermektedir. Bu halde davacının ticari defter ve kayıtlarının kaçınılmaz sebepten kaynaklandığı ispatlanamamış durumdadır. Bu nedenle, TTK’nın 82/7. maddesindeki koşullar oluşmadığından mahkememizce davanın reddine karar verilmesi gerekmiştir…”gerekçesi ile, Davanın REDDİNE, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, yerel mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, Müvekkili şirket yetkilisi …’in, 05.08.2022 tarihinde saat: 01:30 civarında … Plakalı araçta yaşanan hırsızlık nedeniyle, çanta içerisinde bulunan şirketin 2020, 2021 ve 2022 yıllarına ait defterler ve ayrıca şirket muhasebe programın bulunduğu casper marka bilgisayarın hırsız/ hırsızlar tarafından çalındığını, defterlerin hesap yapılması için şirkette bulundurulduğunu, hesap ve mal alım işlemi bittikten sonra defterlerin tekrar muhasebeciye götürüleceğini, Söz konusu defterlerin şirkette bulunabileceği gibi muhasebecide de işlemlerin yapılması için de bulundurulması gerektiğini, müvekkilinin tacir olsa da hesap işlemleri ve muhasebe işlemlerinin vekaletle 3. bir kişi tarafından yapıldığını, tüm defterin işlemleri bittikten sonra muhasebede muhafaza edildiğini, Yüksek yargının yerleşmiş içtihatlarına göre defter ve belgelerini yitirmiş olan tacirlere zayi belgesi verilebilmesi için; zayi olan defter ve belgelerin gerçek ya da tüzel kişi bir tacire ait olması, zayi belgesi başvurusunun ancak tacirlerin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler için yapılması, defter ve belgelerin 10 yıllık kanuni saklama süresi içinde yitirilmiş olması, ticari defter ve belgelerin saklanması hususunda tacirlerin basiretli bir iş adamı gibi davranmış ve gerekli özeni, dikkati ve ihtimamı göstermiş olması, zayi belgesine ilişkin talebin samimi ve inandırıcı olması, olayların gerçekleşme sürecinin hayatın olağan akışına ve gerçeklere ters düşmemesi ve zayi olma durumunun tüm şüphelerden uzak bir şekilde gerçekleşmiş olması ve son olarak defter ve belgelerin nerede ve kimin elinde bulunduğunun bilinmemesi gerektiğini, muhasebe işlemleri için getirilen resmi evrakların müvekkilinin hiç el değdirmeden işyerinde bulundurulmasının düşünülemeyeceğini, defterlerin muhasebeye tabi olup, 3. kişinin bilgisi dahilinde işlemler yapıldığını, İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına, 2020, 2021 ve 2022 yılına ait ticari defterler zayi olmuş resmi evrak ve ticari defterlerin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, TTK’nın 82/7. maddesi gereğince açılan zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. TTK. 82/7 maddesinde ziya sebepleri tahdidi olarak sayılmamış olmakla birlikte tacirin kendisine kusur izafe edilemeyecek, irade dışında meydana gelen olay nedeniyle meydana gelmeli, ziyanın tacirin gerekli dikkat ve özeni göstermemesinden kaynaklanmamış olması gerekmektedir. Somut olayda davacı taraf, davacı şirketin yetkilisi …’in 05.08.2022 tarihinde saat: 01:30 civarında … plakalı aracında yaşanan hırsızlık sebebiyle, çanta içerisinde bulunan dava konusu ticari defterler dâhil tüm belgelerin çalındığı, söz konusu şirketin 2020, 2021 ve 2022 yıllarına ait defterler ve ayrıca şirket muhasebe programın bulunduğu casper marka bilgisayar hırsız/hırsızlar tarafından çalındığını beyan edip zayi belgesi verilmesini talep etmiştir. Davacı basiretli bir tacir olarak ticari defter ve belgelerini şirket merkezinde muhafaza etmek ve korunması için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür. Davacı, ticari defter ve belgelerini mutad olarak bulunması gereken yer dışında, şirket yetkilisinin aracında bulundurularak ve bu kişi tarafından gereken muhafaza tedbirlerini almayarak kusurlu davrandığı anlaşılmıştır. Davacı şirketin talep konusu ticari defter ve belgelerinin saklanmasında gerekli dikkat ve özeni göstermediği ve basiretli tacir gibi davranmadığı ve somut olayda TTK. 82 maddesinde düzenlenen şartların oluşmadığı anlaşılmıştır. Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığından, mahkemenin kabul ve gerekçesine göre davacı vekilinin aksi yöndeki istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir.Yukarıda açıklanan gerekçelerle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1. maddesi uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 179,90.TL istinaf karar harcı istinaf eden tarafından peşin olarak yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, yatırılan harcın hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde avansı yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince davacıya tebliğe gönderilmesine,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 09/02/2023 tarihinde HMK’ nın 362/1-ç maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.